มุ มมองระยะยาว รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 มุ ม มองระยะยาว  1 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 2  มุ มมองระยะยาว บทคััดย่่อ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ภููมิภ ิ (East Asia and Pacific: EAP) เป็็นหนึ่่�งในภููมิภ ี ารเปลี่่�ยนแปลงอย่่างต่่อเนื่่�องด้้วยอััตรา ิ าคที่่�มีก การเติิบโตทางเศรษฐกิิจที่่�ร้อ ้ ยละ 5.0 ในปีี พ.ศ. 2567 โดยเศรษฐกิิจของประเทศจีีนขยายตััวที่่�ร้อ ้ ยละ 5.0 ในขณะที่่�ประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภ ้ ยละ 4.9 ส่่วนกลุ่่�มประเทศในหมู่่�เกาะแปซิิฟิก ิ าคมีีอััตราการเติิบโตรวมกัันโดยเฉลี่่�ยที่่�ร้อ ้ ยละ 3.7 ิ มีีอััตราการเติิบโตที่่�ร้อ ผลการดำำ�เนิินงานทางด้้านเศรษฐกิิจของภููมิภ ั อิิทธิิพลจากปััจจััยการพััฒนาทั้้�งภายนอกและภายใน ิ าคนี้้�ได้้รับ โดยปััจจััยภายนอกที่่� สำำ�คััญได้้แก่่ความไม่่แน่่นอนของนโยบายเศรษฐกิิจโลกที่่�เพิ่่มสู � ง ั ทางการค้้าที่่�เพิ่่มม ู ขึ้้�น ข้้อจำำ�กัด ้ ลงในส่่วนอื่่�นๆ � ากขึ้้�น และการเติิบโตที่่�ช้า ของโลก ส่่วนปััจจััยภายในนั้้น สิ่่ � � ง ที่่� สำ ำ �คัั ญ ที่่� สุุ ดคืือการตอบสนองเชิิ ง นโยบายของรัั ฐ ทั้้ ง � ในเชิิ ง โครงสร้้า งและในด้้ า นเศรษฐกิิ จมหภาค ความผัันผวนในระดัับสากล โดยเฉพาะอย่่างยิ่่ง � จากนโยบายการค้้าของประเทศต่่างๆ กำำ�ลัง � ของภาค ั ส่่งผลกระทบต่่อความเชื่่�อมั่่น ธุุรกิิจและผู้้�บริิโภค ทำำ�ให้้ทั้้�งการลงทุุนและการบริิโภคปรัับตััวลดลง ในขณะเดีียวกััน ภาคการส่่งออกก็็คาดว่่าจะได้้รับ ั ผลกระทบในเชิิงลบ ิ าคอื่่�นๆ เติิบโตช้้าลงก็็คาดว่่าจะทำำ�ให้้อุุ ปสงค์์ ข้้อจำำ�กััดทางการค้้าใหม่่ๆ ซึ่่�งครอบคลุุมเรื่่�องภาษีีนำำ�เข้้าด้้วย และการที่่�เศรษฐกิิจในภููมิภ จากภายนอกหดตััวเช่่นกััน การบริิโภคของภาคเอกชนเคยเป็็นตััวแปรที่่�สนัับสนุุนการเติิบโตทางเศรษฐกิิจ แต่่ปััจจุุบัันความเชื่่�อมั่่�นของผู้้�บริิโภคกลัับอ่่อนแอลง ภาคอสัังหาริิมทรััพย์์ในประเทศจีีนยัังคงอ่่อนแอ แต่่การผลิิตภาคอุุตสาหกรรมยัังแข็็งแกร่่ง นอกจากนี้้� การลงทุุนของภาคเอกชนใน หลายๆ ประเทศในภููมิภ ั คงอ่่อนแอ ยกเว้้นแค่่ในมาเลเซีียและเวีียดนาม การดำำ�เนิินนโยบายการเงิินเองก็็ยัง ิ าคก็็ยัง ้ จำำ�กััดจากความ ั มีีข้อ เสี่่�ยงของการไหลออกของเงิินทุุนและค่่าเงิินที่่�อ่่อนค่่าลงเนื่่�องจากอััตราดอกเบี้้�ยในต่่างประเทศยัังคงอยู่่�ในระดัับสููง ส่่วนนโยบายการ คลัังนั้้�นมีีการขยายตััวในประเทศจีีนและไทย แต่่ประเทศอื่่�นๆ เลืือกใช้้แนวทางนโยบายการคลัังที่่�ค่่อนข้้างเป็็นกลางมากกว่่าท่่ามกลาง ปััญหาหนี้้�สาธารณะสููง ธนาคารโลกคาดการณ์์ว่า ่ การเติิบโตในภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกจะชะลอตััวลงเหลืือร้้อยละ 4.0 ในปีี พ.ศ. 2568 โดยประเทศจีีนคาดว่่าจะ มีีการเติิบโตลดลงมาอยู่่�ที่่�ร้อ ้ ยละ 4.0 ในขณะที่่�การเติิบโตของประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภ ิ าคคาดว่่าจะอยู่่�ที่่�ประมาณร้้อยละ 4.2 ส่่วนการเติิบโต ของประเทศในหมู่่�เกาะแปซิิฟิก ้ ยละ 2.5 ทั้้�งนี้้� ตััวเลขคาดการณ์์เหล่่านี้้�ยัง ิ คาดว่่าจะชะลอตััวลงมาอยู่่�ที่่�ร้อ ั คงมีีความไม่่แน่่นอนสููง และผล การเติิบโตที่่�แท้้จริิงนั้้�นจะขึ้้�นอยู่่�กัับการพััฒนาในระดัับสากลและทางเลืือกนโยบายของแต่่ละประเทศ ำ เป็็ น ต้้ อ งคำำ�นึึ งถึึ ง แนวโน้้ ม ระยะยาวในด้้ า นการบูู ร ณาการทาง ความไม่่แน่่นอนในระยะสั้้�น เป็็ น สิ่่�ง สำำ�คัั ญ แต่่ ภ าคส่่ว นที่่� เ กี่่� ย วข้้อ งก็็ จำ� เศรษฐกิิจ ในระดัับโลก สิ่่ง � แวดล้้ อ ม และประชากรศาสตร์์ ด้ ้ ว ย การพัั ฒ นาเหล่่านี้้�เป็็นปััจจััยที่่�จะส่่งผลต่่อการค้้า การเติิบโต และ การจ้้าง งานในภููมิภิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ ทั้้�งนี้้� ในรายงานอััพเดทเศรษฐกิิจของภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ ฉบัับก่่อนๆ (ฉบัับเดืือนเมษายน 2566 และฉบัับเดืือนตุุลาคม 2567) ได้้มีก ี ารกล่่าวถึึงประเด็็นเหล่่านี้้�ไปแล้้วแบบแยกรายหััวข้อ ้ แต่่การวิิเคราะห์์ แบบบูู รณาการอาจช่่วยให้้ผู้้�กำำ�หนดนโยบายสามารถมองเห็็นภาพรวมที่่�กว้้างขึ้้� นผ่่านม่่านหมอกของความไม่่แน่่นอนในปััจจุุบัันและ � สำำ�คััญและสิ่่ง หาว่่าอะไรคืือสิ่่ง � ที่่�ต้้องดำำ�เนิินการแก้้ไขคืืออะไรได้้ชัด ั เจนขึ้้�นได้้ รายงานฉบัับนี้้�จะชี้้�ให้้เห็็นถึึงประโยชน์์ของแนวทางการตอบ สนองเชิิงนโยบายสามประการที่่�สอดประสานกััน ได้้แก่่ การใช้้ประโยชน์์จากการเปลี่่�ยนแปลงทางเทคโนโลยีี การปฏิิรูป ู ภายในประเทศ และการเสริิมสร้า ้ งความร่่วมมืือระหว่่างประเทศในเชิิงลึึกมากขึ้้�น บทคั ดย่อ i มุ มมองระยะยาว บทสรุุป  I. การพััฒนาในช่่วงที่่�ผ่่านมา ในปีี พ.ศ. 2567 ประเทศในภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ มีีการเติิบโตทางเศรษฐกิิจเร็็วกว่่าภููมิภ ั ช้้ากว่่า ิ าคอื่่�นๆ ของโลก แต่่ก็็ยัง ช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาด โดยเศรษฐกิิจจีีนขยายตััวที่่�ร้อ ้ ยละ 5.0 ในขณะที่่�ประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภิ าคมีีอััตราการเติิบโตรวมกัันโดยเฉลี่่�ย ้ ยละ 4.9 (แผนภาพที่่� O1; ตารางที่่� O1) ซึ่่�งต่ำำ��กว่่าการเติิบโตในช่่วงปีี พ.ศ. 2558 – 2562 ที่่�อยู่่�ที่่�ร้อ ที่่�ร้อ ้ ยละ 6.7 และร้้อยละ 5.2 ตามลำำ�ดับ ิ นั้้�นมีีอััตราการเติิบโตประมาณร้้อยละ 3.7 ในปีี พ.ศ. 2567 ซึ่่�งถืือว่่าเติิบโตได้้เร็็วกว่่าช่่วง ั ส่่วนกลุ่่�มประเทศในหมู่่�เกาะแปซิิฟิก ้ ยละ 3.1 ตััวเลขดัังกล่่าวนี้้�สะท้้อนให้้เห็็นถึึงความล่่าช้้าในการฟื้้� นตััวจากภาวะเศรษฐกิิจถดถอยใน ปีี พ.ศ. 2558 – 2562 ที่่�เคยอยู่่�ที่่�ร้อ ช่่วงการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 ในปีี พ.ศ. 2568 คาดการณ์์ว่า ิ าคเอเชีียตะวัันออกจะชะลอตััวลงเหลืือร้้อยละ 4.0 โดยมีีการพััฒนาในระดัับสากลและ ่ การเติิบโตในภููมิภ ทางเลืือกนโยบายของแต่่ละประเทศเป็็นปััจจััยหลัักที่่�ส่ง ่ ผลกระทบต่่อการเติิบโต โดยอััตราการเติิบโตของเศรษฐกิิจที่่�มีข ี นาดใหญ่่ที่่�สุุด ิ าคซึ่่�งก็็คืือประเทศจีีนคาดว่่าจะชะลอตััวลงเหลืือร้้อยละ 4.0 เนื่่�องจากการเผชิิญกัับข้้อจำำ�กััดทางการค้้า ความไม่่แน่่นอนของ ในภููมิภ นโยบายเศรษฐกิิจโลก การเติิบโตทางเศรษฐกิิจโลกที่่�ชะลอตััว และภาคอสัังหาริิมทรััพย์์ที่่�อ่่อนแอ ส่่วนการเติิบโตของประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภิ าคคาดว่่าจะปรัับตััวลดลงเหลืือร้้อยละ 4.2 ด้้วยผลกระทบจากความไม่่แน่่นอนของนโยบายเศรษฐกิิจโลกที่่�สูง ู ขึ้้�น ข้้อจำำ�กััด � �น และอุุปสงค์์ภายนอกที่่�อ่่อนแอลง โดยประเทศกััมพููชา มาเลเซีีย ไทย และเวีียดนามจะได้้รับ ทางการค้้าที่่�เพิ่่มขึ้้ ั ผลกระทบเป็็นพิิเศษจาก การเปลี่่�ยนแปลงของอุุปสงค์์ภายนอก ส่่วนการเติิบโตของประเทศในหมู่่�เกาะแปซิิฟิก ิ คาดว่่าจะชะลอตััวลงเหลืือร้้อยละ 2.5 ในปีี พ.ศ. 2568 จากอุุปสงค์์ภายนอกที่่�ลดลงและแรงฟื้้� นตััวหลัังการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 ที่่�เริ่่ม � จางหายไป  แผนภาพที่่� O1. ในปีีที่่�ผ่า ่ นมาเศรษฐกิิจของภููมิภ ิ มีีการเติิบโตทางเศรษฐกิิจเร็็วกว่่าภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ าคอื่่�นๆทั่่�วโลก แต่่อััตราการเติิบโตในปีีนี้้�มีีแนวโน้้มที่่�จะลดลงในหลายประเทศ 8 6 4 ร้อยละ 2 0 ภูมิภาคเอเชียตะวันออก –2 มองโกเลีย เมียนมาร์ เวียดนาม มาเลเซีย อินโดนีเซีย กัมพูชา ฟิลิปปินส์ ไทย ลาว จีน และแปซิฟิก ประเทศหมู่เกาะ แปซิฟิก พ.ศ. 2558-2562 พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2568 ที่่�มา: World Development Indicators; คำำ�นวณโดยเจ้้าหน้้าที่่�ธนาคารโลก ่ นมา การบริิโภคของภาคเอกชนถืือเป็็นปััจจััยหลัักในการส่่งเสริิมการเติิบโตในเศรษฐกิิจหลัักทุุกแห่่ง แต่่แรงสนัับสนุุน ในช่่วงไม่่กี่่�ปีีที่่�ผ่า จากการบริิโภคของภาคเอกชนนั้้�นเริ่่มมี ี ิศทางลดลงในประเทศจีีน ฟิิลิป � ทิ ิ ปิินส์์ และไทย (แผนภาพที่่� O2) การส่่งออกสิินค้้าจาก ภาคการผลิิตเป็็นปััจจััยที่่�ช่ว ่ ยสนัับสนุุนการขยายตััวของเศรษฐกิิจในประเทศอิินโดนีีเซีีย มาเลเซีีย และไทย ในขณะที่่�การส่่งออกภาค บริิการคืือปััจจััยกระตุ้้�นการเติิบโตในมาเลเซีียและไทย รวมถึึงในฟิิลิป ้ ย แต่่เป็็นในในระดัับที่่�ต่ำ� ำ�กว่่า ส่่วนการลงทุุนของภาครััฐ ิ ปิินส์์ด้ว ่ ยสนัับสนุุนการเติิบโตในประเทศจีีนและอิินโดนีีเซีีย คืือปััจจััยที่่�ช่ว ในขณะที่่�การลงทุุนภาคเอกชนยัังคงอ่่อนแอในประเทศส่่วนใหญ่่ ในภููมิภิ าค ยกเว้้นมาเลเซีียและเวีียดนาม บทสรุ ป 1 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 แผนภาพที่่� O2.  ิ าคได้้รับ การเติิบโตทางเศรษฐกิิจของภููมิภ ั แรงสนัับสนุุนหลัักมาจากการบริิโภคภาคเอกชนในประเทศเศรษฐกิิจหลััก การส่่งออกบริิการในมาเลเซีียและไทย และการส่่งออกสิินค้้าในจีีน อิินโดนีีเซีีย มาเลเซีีย และไทย ขณะที่่�การลงทุุน ภาคเอกชนในหลายประเทศยัังคงอ่่อนแอ 15 10 5 จุดร้อยละ 0 –5 –10 พ.ศ. 2558-62 พ.ศ. 2558-62 พ.ศ. 2558-62 พ.ศ. 2558-62 พ.ศ. 2558-62 พ.ศ. 2558-62 พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2563-65 พ.ศ. 2563-65 พ.ศ. 2563-65 พ.ศ. 2563-65 พ.ศ. 2563-65 พ.ศ. 2563-65 พ.ศ. 2566 พ.ศ. 2566 พ.ศ. 2566 พ.ศ. 2566 พ.ศ. 2566 พ.ศ. 2566 จีน อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ ไทย เวียดนาม การส่งออกสุทธิ การบริโภคภาคเอกชน การบริโภคภาครัฐ การส่งออกบริการ การนำเข้า (สำหรับประเทศจีนและเวียดนาม) การส่งออกสินค้าโภคภัณฑ์ การส่งออกสินค้าอุตสาหกรรม การลงทุนภาครัฐ การลงทุนภาคเอกชน GDP ที่่�มา: Haver Analytics; คำำ�นวณโดยเจ้้าหน้้าที่่�ธนาคารโลก หมายเหตุุ: กราฟแท่่งสีีแดงสำำ�หรัับประเทศจีีนแสดงถึึงการบริิโภคขั้้น � สุุดท้้ายทั้้�งหมด ซึ่่�งครอบคลุุมการบริิโภคของครััวเรืือนและรััฐบาลด้้วย การผลิิตและการส่่งออกสิินค้้าโภคภััณฑ์์ประมาณการโดยใช้้ข้อ ้ มููลสถิิติิการค้้า ส่่วนการประมาณการลงทุุนของภาครััฐและเอกชนของประเทศจีีนใช้้ข้อ ้ มููลสถิิติิการลงทุุนในสิินทรััพย์์ถาวร ซึ่่�งการลงทุุนของภาครััฐนั้้�นครอบคลุุมการลงทุุนของรััฐวิิสาหกิิจด้้วย ส่่วนการลงทุุนของฟิิลิิปปิินส์์ใช้้ข้อ ้ มููลสถิิติิ จากรััฐบาล (ประกอบด้้วยรายจ่่ายด้้านทุุนสำำ�หรัับโครงสร้้างพื้้� นฐาน รายจ่่ายด้้านทุุนอื่่�นๆ และการโอนเงิินทุุนไปยัังหน่่วยงานรััฐบาลท้้องถิ่่�นในการกำำ�หนดค่่าแทนการใช้้จ่า ่ ยลงทุุนของภาครััฐ) ส่่วนของประเทศเวีียดนามใช้้ ข้้อมููลการลงทุุนที่่�เกิิดขึ้้�นจริิงจากงบประมาณของรััฐบาลกลาง และประเทศอิินโดนีีเซีียใช้้ข้อ ้ มููลสถิิติิการเงิินของรััฐบาล (โดยกองทุุนจััดสรรพิิเศษทางกายภาพและรายจ่่ายด้้านทุุนของรััฐบาลกลางเป็็นตััวกำำ�หนดค่่าแทน ิ นอกจากนี้้� ในกรณีีที่่�จำ� สำำ�หรัับการลงทุุนของภาครััฐ) ทั้้�งนี้้� ดััชนีีราคาที่่�ใช้้ปรัับผลิิตภััณฑ์์ภายในประเทศเบื้้�องต้้น (GDP deflator) ถููกนำำ�มาใช้้เพื่่� อคำำ�นวณมููลค่่าที่่�แท้้จริง ำ เป็็น การลงทุุนของภาครััฐจะถููกหัักออกเพื่่� อ ประมาณการการลงทุุนของภาคเอกชน Ì การพััฒนาภายนอกประเทศ ั ผลกระทบจากปััจจััยการพััฒนาภายนอกที่่�สำำ�คััญสามประการ ได้้แก่่ ผลการดำำ�เนิินงานทางเศรษฐกิิจของประเทศในภููมิิภาคนี้้�ได้้รับ � ากขึ้้�น โดยเฉพาะด้้านการค้้า ข้้อจำำ�กััดทางการค้้าที่่�เพิ่่มขึ้้ ความไม่่แน่่นอนของนโยบายเศรษฐกิิจโลกที่่�เพิ่่มม � �น และการเติิบโตของ เศรษฐกิิจโลกที่่�ชะลอตััวลง (แผนภาพที่่� O3) ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก แผนภาพที่่� O3. ปััจจััยภายนอกกำำ�ลัังส่่งผลต่่อผลการดำำ�เนิินงานทางเศรษฐกิิจในระยะสั้้�นของประเทศในภููมิภ ิ ความไม่แน่นอนของนโยบาย เศรษฐกิจโลก ข้อจำกัดทางการค้า การเติบโตของเศรษฐกิจโลก ผลการดำเนินงานทางเศรษฐกิจ ิ าค ของประเทศในภูมภ ิ เอเชียตะวันออกและแปซิฟก ที่่�มา: เจ้้าหน้้าที่่�ธนาคารโลก 2 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว ปััจจััยภายนอกทั้้ง� สามประการนี้้�จะส่่งผลต่่อการเติิบโตทางเศรษฐกิิจของภููมิภ ิ าค ประการแรก ความไม่่แน่่นอนของนโยบายเศรษฐกิิจ โดยเฉพาะนโยบายการค้้า ได้้ทวีีความรุุนแรงขึ้้� นในช่่วงไม่่กี่่�เดืือนที่่�ผ่่านมา (แผนภาพที่่� O4) ประการที่่�สอง การประกาศนโยบายทาง การค้้าใหม่่ๆ ของประเทศเศรษฐกิิจขนาดใหญ่่ในช่่วงที่่�ผ่า ่ นมาทำำ�ให้้อััตราภาษีีนำำ�เข้้าในบางตลาดและในบางสิินค้้าปรัับตััวสูง ู ขึ้้�น ประการ สุุดท้้าย การเติิบโตของประเทศเศรษฐกิิจหลัักหลายแห่่งก็็กำำ�ลัง ี วามเสี่่�ยงต่่อการเปลี่่�ยนแปลงของอุุปสงค์์ ั ชะลอตััวลง ซึ่่�งประเทศที่่�มีค ภายนอกจากสหรััฐฯ เป็็นพิิเศษคืือกััมพููชาและเวีียดนาม รองลงมาคืือไทยและมาเลเซีีย แผนภาพที่่� O4.  ความไม่่แน่่นอนของนโยบายเศรษฐกิิจโลก โดยเฉพาะนโยบายการค้้า ทวีีความรุุนแรงขึ้้�นในช่่วงไม่่กี่่�เดืือนที่่�ผ่า ่ นมา � ภาษีีนำำ�เข้้าอาจทำำ�ให้้การส่่งออกของประเทศในภููมิภ การเพิ่่ม ิ บางประเทศหดตััวและการเติิบโต ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ของกลุ่่�มเศรษฐกิิจพััฒนาแล้้วก็็มีีแนวโน้้มที่่�จะปรัับตััวลดลงเช่่นกััน A. ความไม่แน่นอนของนโยบายเศรษฐกิจและการค้า B. การส่งออกและมูลค่าเพิ่มของสินค้าส่งออกไปสหรัฐอเมริกา 50 30 ร้อยละต่อ GDP 40 ดัชนี 20 30 20 10 10 0 0 กัมพูชา เวียดนาม ไทย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ เมียนมาร์ มองโกเลีย ก.พ.-2560 ก.พ.-2558 ก.พ.-2559 ก.พ.-2561 ก.พ.-2562 ก.พ.-2563 ก.พ.-2564 ก.พ.-2565 ก.พ.-2566 ก.พ.-2567 ก.พ.-2568 ลาว อินโดนีเซีย ดัชนีความไม่แน่นอนของนโยบายเศรษฐกิจโลก การส่งออกไปสหรัฐอเมริกา ดัชนีความไม่แน่นอนของนโยบายการค้า มูลค่าเพิ่มภายในประเทศของสินค้าส่งออกไปสหรัฐอเมริกา C. การประมาณการอัตราการเติบโตของประเทศกลุ่ม G7 ของนักวิเคราะห์ส่วนใหญ่ (consensus) 3 2 ร้อยละ 1 0 –1 สหรัฐอเมริกา แคนาดา ญี่ปุ่น สหราช ฝรั่งเศส อิตาลี เยอรมนี อาณาจักร ม.ค.-2568 ก.พ.-2568 ที่่�มา: Consensus forecast; ข้้อมููลกรมศุุลกากร; Davis, Steven J. (2016) และ Caldara และคณะ (2020); OECD Trade in value-added database; ธนาคารโลก หมายเหตุุ: ภาพ A - ดััชนีีความไม่่แน่่นอนของนโยบายเศรษฐกิิจโลกและดััชนีีความไม่่แน่่นอนของนโยบายการค้้ามาจากการติิดตามความถี่่�ของบทความที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับความไม่่แน่่นอนของนโยบายตามที่่�ปรากฎใน � งเบนมาตรฐานสองช่่วงจากผลการคาดการณ์์ของนัักวิิเคราะห์์ทั้้ง หนัังสืือพิิมพ์์ภาษาอัังกฤษชั้้�นนำำ� ภาพ C - เส้้นยื่่�นแสดงถึึงช่่วงค่่าเบี่่ย � หมด บทสรุ ป 3 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 Ì การพััฒนาภายในประเทศ การบริิโภค การขยายตััวของการบริิโภคมีีส่ว ่ นสนัับสนุุนการเติิบโตในภููมิภ ิ าคมาโดยตลอด แต่่ในปััจจุุบััน แนวโน้้มอัต ั ราการเติิบโตกลัับมีีทิศ ิ ทางต่ำำ��กว่่า ช่่วงก่่อนเกิิดโรคระบาด แนวโน้้มนี้้เ ั จากดััชนีย � ห็็นได้้ชัด ี อดค้้าปลีีกที่่�เติิบโตช้้าลงเมื่่�อเทีียบกัับช่่วงก่่อนการเกิิดโรคระบาด (แผนภาพที่่� 05) ในประเทศจีีน การใช้้จ่า ำ ง ่ ยของผู้้�บริิโภคมีีกำ�ลั ั อ่่อนตััวลงจากการเติิบโตของรายได้้ที่่ซ � บเซาและราคาอสัังหาริิมทรััพย์์ที่่ล � ดลง ส่่วนประเทศอื่่�นๆ ในภููมิิภาคก็็เผชิิญกัับดััชนีียอดค้้าปลีีกที่่�ชะลอตััวลงหลัังจากที่่�มีีการฟื้้� นตััวอย่่างแข็็งแกร่่งในปีี พ.ศ. 2565 ยกเว้้นประเทศไทยที่่�มีี มาตรการกระตุ้้�นเศรษฐกิิจมาช่่วยให้้การบริิโภคกระเตื้้� องขึ้้�นในช่่วงครึ่่ง � หลัังของปีี พ.ศ. 2567 ทั้้ง ู โดยเฉพาะ � นี้้� ปััญหาหนี้้�ครััวเรืือนที่่�สูง ในประเทศไทย และความไม่่แน่่นอนของนโยบายเศรษฐกิิจที่่�เพิ่่มขึ้้ � �นอาจส่่งผลให้้การเติิบโตของการบริิโภคลดลงในอนาคต แผนภาพที่่� O5. แนวโน้้มการเติิบโตของดััชนีียอดค้้าปลีีกในประเทศจีีนและกลุ่่�มประเทศ ASEAN-5 ยัังคงต่ำำ��กว่่าช่่วงก่่อนการเกิิดโรคระบาด (ยกเว้้นประเทศไทย) ส่่วนการเติิบโตของการบริิโภคก็็ปรับั ตััวลดลงเนื่่�องจากความไม่่แน่่นอนที่่�เพิ่่ม � ขึ้้�น A. แนวโน้มดัชนียอดค้าปลีกของประเทศจีน B. แนวโน้มดัชนียอดค้าปลีกของกลุ่มประเทศ ASEAN-5 180 180 COVID-19 COVID-19 160 160 140 140 ดัชนี ดัชนี 120 120 100 100 80 80 60 60 ม.ค.-2560 ม.ค.-2560 ม.ค.-2558 ม.ค.-2559 ม.ค.-2561 ม.ค.-2562 ม.ค.-2563 ม.ค.-2564 ม.ค.-2565 ม.ค.-2566 ม.ค.-2567 ม.ค.-2568 ม.ค.-2558 ม.ค.-2559 ม.ค.-2561 ม.ค.-2562 ม.ค.-2563 ม.ค.-2564 ม.ค.-2565 ม.ค.-2566 ม.ค.-2567 ม.ค.-2568 ยอดค้าปลีกจริง แนวโน้มช่วงปี พ.ศ. 2558-2562 ยอดค้าปลีกจริง แนวโน้มช่วงปี พ.ศ. 2558-2562 แนวโน้มช่วงปี พ.ศ. 2566-2567 แนวโน้มช่วงปี พ.ศ. 2566-2567 C. การเติบโตและความผันผวนของมูลค่าการบริโภคภาคเอกชน 8 7 การขยายตัวของการบริโภคภาคเอกชน 6 5 (ปี พ.ศ. 2556-2566) 4 y = –3.3592(**)x + 3.621 3 2 1 0 ดัชนี –1 –2 –3 0 0.2 0.4 0.6 0.8 ดัชนีความไม่แน่นอนโลก ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิก ประเทศในภูมิภาคอื่น ที่่�มา: Ahir, Bloom and Furceri (2022); Haver Analytics; World Development Indicators; คำำ�นวณโดยเจ้้าหน้้าที่่�ธนาคารโลก หมายเหตุุ: แนวโน้้มของแต่่ละประเทศในกลุ่่�ม ASEAN-5 อยู่่�ในภาคผนวก กลุ่่�มประเทศ ASEAN-5 ประกอบด้้วยประเทศอิินโดนีีเซีีย มาเลเซีีย ฟิิลิิปปิินส์์ ไทย และเวีียดนาม สำำ�หรัับประเทศจีีนและเวีียดนามที่่�ไม่่มีีข้อ ้ มููลดััชนีี ยอดค้้าปลีีกที่่�แท้้จริง ิ (real retail sales) ทางคณะผู้้�วิิเคราะห์์ได้้ใช้้ข้อ ้ มููลดััชนีียอดค้้าปลีีกที่่�เป็็นตััวเงิิน (nominal retail sales) ที่่�ปรัับตามดััชนีีราคาผู้้�บริิโภค (CPI index) มาใช้้แทน ส่่วนประเทศฟิิลิิปปิินส์์ที่่�มีีปััญหา ้ มููลดััชนีียอดขายภาคการผลิิต (manufacturing sales) แทน; ภาพ C - ค่่าผิิดปกติิ (outlier) ที่่�ต่ำ�ำ�ที่่�สุด เรื่่�องข้้อจำำ�กััดของข้้อมููล ทางคณะผู้้�วิิเคราะห์์ได้้ใช้้ข้อ ุ ร้้อยละ 1 ไม่่ถูก ุ และสููงที่่�สุด ู นำำ�มารวมในการคำำ�นวณ จุุดสีีแดง แสดงถึึงประเทศในภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ 4 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว การผลิิตในภาคอุุ ตสาหกรรม ผลิิตภาพจากภาคอุุตสาหกรรมในจีีนเติิบโตอย่่างแข็็งแกร่่ง โดยอััตราการเติิบโตสููงกว่่าแนวโน้้มการเติิบโตในช่่วงก่่อนเกิิดโรคระบาดเสีียอีีก อย่่างไรก็็ดีี การขยายตััวของภาคการผลิิตของประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภิ าคยัังคงอ่่อนแอ (แผนภาพที่่� O6) ผลิิตภาพของภาคอุุตสาหกรรมในจีีน โดยเฉพาะภาคการผลิิต สามารถขยายตััวได้้อย่่างแข็็งแกร่่งโดยมีีแรงขัับเคลื่่�อนจากอุุปสงค์์ภายนอกที่่�แข็็งแกร่่ง ทิิศทางกระแสสิินเชื่่�อที่่� เปลี่่�ยนจากภาคอสัังหาริิมทรััพย์์ไปสู่่�ภาคการผลิิต และการสนัับสนุุนจากรััฐบาล รวมถึง ึ มาตรการอุุดหนุุนเพื่่�อพััฒนาอุุปกรณ์์เครื่่อ� งจัักร ในการผลิิต ในขณะที่่�ผลิิตภาพภาคอุุตสาหกรรมของประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภ ิ าคยัังคงมีีแนวโน้้มการเติิบโตที่่�อ่่อนแอกว่่าช่่วงก่่อนหน้้า การแพร่่ระบาดของโรค แผนภาพที่่� O6. ผลิิตภาพจากภาคอุุ ตสาหกรรมในประเทศจีีนเติิบโตได้้อย่่างแข็็งแกร่่ง ในขณะที่่�การขยายตััวของภาคการผลิิต ิ าคยัังคงต่ำำ��กว่่าแนวโน้้มในช่่วงก่่อนหน้้าที่่�จะมีีการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 ของประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภ A. ประเทศจีน B. กลุ่มประเทศ ASEAN-5 180 180 COVID-19 COVID-19 160 160 140 140 ดัชนี ดัชนี 120 120 100 100 80 80 60 60 ม.ค.-2560 ม.ค.-2560 ม.ค.-2558 ม.ค.-2559 ม.ค.-2561 ม.ค.-2562 ม.ค.-2563 ม.ค.-2564 ม.ค.-2565 ม.ค.-2566 ม.ค.-2567 ม.ค.-2568 ม.ค.-2558 ม.ค.-2559 ม.ค.-2561 ม.ค.-2562 ม.ค.-2563 ม.ค.-2564 ม.ค.-2565 ม.ค.-2566 ม.ค.-2567 ม.ค.-2568 ยอดค้าปลีกจริง แนวโน้มช่วงปี พ.ศ. 2558-2562 ยอดค้าปลีกจริง แนวโน้มช่วงปี พ.ศ. 2558-2562 แนวโน้มช่วงปี พ.ศ. 2566-2567 แนวโน้มช่วงปี พ.ศ. 2566-2567 ที่่�มา: Haver Analytics; คำำ�นวณโดยเจ้้าหน้้าที่่�ธนาคารโลก หมายเหตุุ: สำำ�หรัับภาพ A และ B แนวโน้้มการเปลี่่�ยนแปลงรายประเทศอยู่่�ในภาคผนวก กลุ่่�มประเทศ ASEAN-5 ประกอบด้้วยประเทศอิินโดนีีเซีีย มาเลเซีีย ฟิิลิิปปิินส์์ ไทย และเวีียดนาม ทางคณะผู้้�วิิเคราะห์์ได้้ใช้้ข้อ ้ มููลดััชนีี ้ มููลดััชนีีภาคการผลิิต (manufacturing indexes) ในการวิิเคราะห์์ของ การผลิิตภาคอุุ ตสาหกรรม (Industrial Production Indexes) ที่่�ไม่่รวมภาคการก่่อสร้้างสำำ�หรัับประเทศจีีน มาเลเซีีย และเวีียดนาม และใช้้ข้อ ประเทศอิินโดนีีเซีีย ไทย และฟิิลิิปปิินส์์ การลงทุุน สััดส่่วนของการลงทุุนภาคเอกชนต่่อ GDP ในหลายประเทศยัังคงต่ำำ��กว่่าช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาด โดยมีีสาเหตุุมาจากระดัับหนี้้�ที่่สู � งู เงื่่�อนไขทางการเงิินที่่�เข้้มงวดขึ้้�น และความไม่่แน่่นอนของนโยบายที่่�เพิ่่มขึ้้ � �น (แผนภาพที่่� 07) การลงทุุนในสิินทรััพย์์ถาวรของภาคเอกชน ของจีีนในปีี พ.ศ. 2567 แทบไม่่เปลี่่�ยนแปลงจากปีีก่อ ่ นหน้้า แม้้การลงทุุนในอสัังหาริิมทรััพย์์ของภาคเอกชนจะลดลงถึง ็ ด้้ ึ สองหลััก แต่่ก็ไ รัับการชดเชยด้้วยการลงทุุนด้้านการผลิิตและโครงสร้้างพื้้� นฐานของภาคเอกชนที่่�เพิ่่มขึ้้ � �น สำำ�หรัับประเทศไทย พบว่่าการลงทุุนภาคเอกชน ลดลงท่่ามกลางการปล่่อยสิินเชื่่�อที่่�มีค ี วามเข้้มงวดมากขึ้้�น เนื่่�องจากรััฐบาลต้้องการที่่�จะควบคุุมหนี้้�ภาคเอกชนที่่�อยู่่�ในระดัับสููง ในขณะที่่� มาเลเซีียมีีแรงผลัักดัันจากการลงทุุนโดยตรงจากต่่างประเทศ (Foreign Direct Investment หรืือ FDI) ในด้้านเทคโนโลยีีสารสนเทศ และการสื่่�อสาร (ICT) และการผลิิต โดยเฉพาะในการก่่อสร้้างศููนย์์กลางข้้อมููล การลงทุุนของภาครััฐในประเทศจีีน อิินโดนีีเซีีย และ ฟิิลิป ั ที่่�ช่ว ิ ปิินส์์คืือปััจจััยสำำ�คัญ ่ ยชดเชยการลงทุุนของภาคเอกชนที่่�หดตััว ทั้้ง � นี้้� หากมองไปยัังอนาคต ปััญหาหนี้้�ของรััฐบาลและภาค เอกชนของบางประเทศที่่�ยัง ั คงอยู่่�ในระดัับสููงและความไม่่แน่่นอนของนโยบายเศรษฐกิิจในต่่างประเทศอาจมีีผลทำำ�ให้้การลงทุุนไม่่เติิบโต เท่่าที่่�ควรได้้ บทสรุ ป 5 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 แผนภาพที่่� O7. การลงทุุนของภาคเอกชนในภููมิภ ิ าคยัังคงอ่่อนแอเมื่่�อเทีียบกัับช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 และความไม่่แน่่นอนที่่�อยู่่�ในระดัับสููงก็็มีีความเชื่่�อมโยงกัับอััตราการขยายของการลงทุุนที่่�ลดลง A. สัดส่วนของการลงทุนภาคเอกชนต่อ GDP B. การขยายตัวของการลงทุนและความไม่แน่นอนของเศรษฐกิจ 30 20 การขยายตัวของการลงทุน (ปี พ.ศ. 2556-2566) 25 15 20 y = –6.6163(***)x + 5.1747 ร้อยละต่อ GDP 10 15 5 10 0 5 0 –5 อินโดนีเซีย เวียดนาม จีน ฟิลิปปินส์ ไทย มาเลเซีย 0 0.2 0.4 0.6 0.8 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2566 พ.ศ. 2567 ดัชนีความไม่แน่นอนโลก ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิก ประเทศในภูมิภาคอื่น ที่่�มา: H.Ahir et al. (2022); Haver Analytics; Government Finance Statistics; Philippines Quarterly Fiscal Program; World Development Indicators; คำำ�นวณโดยเจ้้าหน้้าที่่�ธนาคารโลก หมายเหตุุ: ในภาพ B ค่่าผิิดปกติิ (outlier) ที่่�ต่ำ�ำ�ที่่�สุด ุ ร้้อยละ 1 ไม่่ถูก ุ และสููงที่่�สุด ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ู นำำ�มารวมในการคำำ�นวณ จุุดสีีแดงแสดงถึึงประเทศในภููมิภ ิ ตั้้ง� แต่่ปีี พ.ศ. 2561 เป็็นต้้นมา การลงทุุนโดยตรงจากประเทศจีีน แผนภาพที่่� O8. การลงทุุ น โดยตรงในประเทศกำำ�ลัั ง พัั ฒ นาใน ไปยัังประเทศที่่�กำำ�ลัังพััฒนาอื่่�นๆ ในภููมิภ ิ าคมีีการปรัับตััวเพิ่่�มขึ้้�น ภูู มิิ ภ าคจากประเทศจีีนและญี่่� ปุ่่� น สูู ง กว่่ า การลงทุุ น โดยตรงจาก ถึึ ง ร้้อ ยละ 67 (แผนภาพที่่� O8) ส่่ว นการลงทุุนโดยตรงจาก สหรััฐอเมริิกาและสหภาพยุุโรปมาก ประเทศญี่่�ปุ่่�นก็็ยัังคงอยู่่�ในระดัับสููงอย่่างต่่อเนื่่�อง ในขณะที่่�การ ลงทุุนโดยตรงจากสหรััฐอเมริิกาและสหภาพยุุโรปมีีมููลค่่าค่่อนข้้าง 40 ต่ำำ��ในช่่วงที่่�ผ่า ่ นมา 35 30 การส่่งออก 25 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ 20 การส่่งออกสิินค้้ากลัับมาฟื้้� นตััวได้้ในปีี พ.ศ. 2567 หลัังจากที่่�หดตััว 15 ลงในปีี พ.ศ. 2566 ถึึงอย่่างนั้้น � แนวโน้้มการเติิบโตก็็ยัง ั ค่่อนข้้าง 10 ช้้า (แผนภาพที่่� O9) การส่่งออกสิินค้้าของจีีน (ในรููปตััวเงิิน) มีีการ 5 ขยายตััวที่่ร้ � อ้ ยละ 5.9 โดยได้้รับ ั แรงหนุุนจากอุุปสงค์์ภายนอกที่่� 0 � �น ในขณะที่่�การส่่งออกของประเทศเวีียดนามมีีการเติิบโต เพิ่่มขึ้้ –5 � �นที่่�ร้อ เพิ่่มขึ้้ ้ ยละ 14 โดยได้้รับ ั แรงหนุุนจากการส่่งออกอุุปกรณ์์ พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 พ.ศ. 2566 อิิเล็็กทรอนิิกส์์ที่่แ � ข็็งแกร่่ง ในทางกลัับกััน การส่่งออกสิินค้้าของ ประเทศฟิิลิิป ปิิ น ส์์ก ลัับ ปรัับ ตัั ว ลดลงเนื่่� อ งจากการส่่ง ออกเซมิิ จีน ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป คอนดัักเตอร์์ที่่อ่ � อ่ นแอ โดยเฉพาะการส่่งออกไปยัังประเทศจีีน ใน ที่่�มา: Haver Analytics, Bureau of Economic Analysis in the US; Ministry of Commerce, ขณะเดีียวกััน นัับตั้้�งแต่่ช่ว ่ งก่่อนการระบาด มาตรการอุุดหนุุน China; Ministry of Finance, Japan; EUROSTAT หมายเหตุุ: แผนภาพนี้้�แสดงข้้อมููลการลงทุุนโดยตรงในกลุ่่�มประเทศ ASEAN-5 มาตรการกีีดกัันการส่่งออก ภาษีีศุุลกากร และมาตรการกีีดกัันทาง � น การค้้าอื่่�นๆ ก็็เพิ่่มขึ้้� อย่่างมีีนัยั สำำ�คัญั โดยเฉพาะในกลุ่่�มประเทศ G-20 6 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว การส่่งออกบริิการที่่�ไม่่รวมภาคการเดิินทาง (หรืือการท่่องเที่่�ยว) มีีแนวโน้้มที่่แ � ข็็งแรงในทุุกประเทศในภููมิภ ิ าค (แผนภาพที่่� O10; ธนาคารโลก 2024) อย่่างไรก็็ดีี แม้้บางประเทศจะกลัับมามีีจำ� ำ นวนนัักท่่องเที่่�ยวที่่�เดิินทางเข้้าประเทศและการส่่งออกบริิการที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการเดิินทางในระดัับเดีียวกัับช่่วงก่่อน การแพร่่ระบาดแล้้ว แต่่จำ� ำ นวนนัักท่่องเที่่�ยวสููงสุุดในบางประเทศก็็ยัง ั คงต่ำำ��กว่่าระดัับสููงสุุดในช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาดอยู่่� โดยประเทศที่่�กลัับมา ำ นวนนัักท่่องเที่่�ยวเท่่าเดิิมหรืือมากกว่่าช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 แล้้วได้้แก่่กัมพู มีีจำ� ั ูชา ฟิิจิิ มาเลเซีีย และเวีียดนาม ในขณะที่่� ประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ ยัังคงมีีจำ� � กว่่าช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาด ซึ่่ง ำ นวนนัักท่่องเที่่�ยวลดลงต่ำำ� � เป็็นผลมาจากการ � ส่่วนหนึ่่ง ท่องเที่่�ยวขาออกของจีีนที่่�ฟื้นตัั ้� วช้า ้ นอกจากนี้้� การใช้้จ่า ่ ยตามดุุลพิินิจ ิ ของนัักท่่องเที่่�ยวในประเทศต่่างๆ เช่่น ไทยและกััมพููชาก็็ยัง ั คงต่ำำ��กว่่า ระดัับที่่�เคยเป็็นในช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาด ทำำ�ให้้สัด ั ส่่วนการสนัับสนุุนเศรษฐกิิจภายในประเทศจากภาคการท่่องเที่่�ยวหดตััวลง แผนภาพที่่� O9. การส่่งออกสิินค้้าของภููมิภ ิ าคมีีการเติิบโตที่่�เร็็วขึ้้�นในปีี พ.ศ. 2567 แต่่หลัังจากนั้้�นก็็ชะลอตััวลงเนื่่�องจากปััญหา การกีีดกัันทางการค้้าที่่�เพิ่่ม � มากขึ้้�น A. การส่งออกสินค้า (y/y) B. มาตรการทางการค้าใหม่ 50 4,000 3,500 จำนวนมาตรการ 3,000 25 2,500 ร้อยละ 2,000 0 1,500 1,000 500 –25 0 พ.ศ. 2552 พ.ศ. 2553 พ.ศ. 2554 พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2556 พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 พ.ศ. 2566 พ.ศ. 2567 ก.พ.-65 พ.ค.-65 ส.ค.-65 พ.ย.-65 ก.พ.-66 พ.ค.-66 ส.ค.-66 พ.ย.-66 ก.พ.-67 พ.ค.-67 ส.ค.-67 พ.ย.-67 ก.พ.-68 จีน อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ เงินอุดหนุนทางการค้า มาตรการด้านการส่งออก ไทย เวียดนาม ค่าเฉลี่ยของ EAP ภาษีนำเข้าตามมูลค่า อื่นๆ ที่่�มา: Haver Analytics; Global Trade Alert; Trade in Value-Added database, OECD; หมายเหตุุ: ภาพ A - ค่่าเฉลี่่�ยเคลื่่� อนที่่�ในระยะ 3 เดืือน แผนภาพที่่� O10. บริิการด้้านการท่่องเที่่�ยวทั่่�วภููมิภ � นตััว แต่่จำ� ิ าคมีีการฟื้้ ำ นวนนัักท่่องเที่่�ยวในบางประเทศยัังคงอยู่่�ในระดัับต่ำำ��กว่่าเมื่่�อเทีียบกัับ ช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 ขณะที่่�บริิการอื่่�นๆ ยัังคงเติิบโตได้้อย่่างต่่อเนื่่�อง A. การส่งออกบริการเมื่อเทียบกับช่วงก่อนการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ่ วขาเข้าเทียบกับช่วงก่อนการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 B. จำนวนนักท่องเทีย 200 160 140 150 120 ดัชนี ดัชนี 100 100 80 60 50 40 20 0 0 2562Q4 2563Q4 2564Q4 2565Q4 2566Q4 2567Q3 2562Q4 2563Q4 2564Q4 2565Q4 2566Q4 2567Q3 ม.ค.-63 ก.ค.-63 ม.ค.-64 ก.ค.-64 ม.ค.-65 ก.ค.-65 ม.ค.-66 ก.ค.-66 ม.ค.-67 ก.ค.-67 ม.ค.-68 บริการการท่องเที่ยว บริการอื่นๆ กัมพูชา จีน อินโดนีเซีย กัมพูชา มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ ไทย เวียดนาม ฟิจิ อินโดนีเซีย ไทย ที่่�มา: Haver Analytics; คำำ�นวณโดยเจ้้าหน้้าที่่�ธนาคารโลก; หมายเหตุุ: เทีียบกัับเดืือน/ไตรมาสเดีียวกัันในปีี พ.ศ. 2562 และสำำ�หรัับประเทศกััมพูู ชา ข้้อมููลบริิการอื่่�นๆ ไม่่ได้้ครอบคลุุมถึึงบริิการด้้านการขนส่่ง บทสรุ ป 7 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 นโยบายเศรษฐกิิจมหภาค นโยบายการเงิิน การคาดการณ์์อัต ั ราดอกเบี้้�ยนโยบายของสหรััฐฯ มีีการปรัับตััวเพิ่่มขึ้้ ่ นมา (แผนภาพที่่� O11) ส่่งผลให้้เครื่่อ � �นเล็็กน้้อยในช่่วงที่่�ผ่า � งมืือ นโยบายการเงิินที่่�เหลืือ (monetary policy space) ของกลุ่่�มประเทศในภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ้ จำำ�กัด ิ มีีข้อ ั มากกว่่าเดิิม อััตรา ดอกเบี้้�ยที่่�สูงู กว่่าที่่�คาดการณ์์ไว้้ในเศรษฐกิิจอุุตสาหกรรมอาจส่่งผลให้้เงิินทุุนไหลออกและอััตราแลกเปลี่่�ยนของประเทศกำำ�ลัง ั พััฒนาใน ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ภููมิภ � นี้้� เมื่่�อเดืือนมีีนาคม พ.ศ. 2568 หน่่วยงานผู้้�มีีอำ� ิ ปรัับตััวลดลง ทั้้ง ำ นาจในประเทศอิินโดนีีเซีียได้้ขยาย กฎเกณฑ์์ที่่กำ � � ำ หนดให้้ผู้้�ส่่งออกทรััพยากรธรรมชาติิต้อ ้ งเก็็บรายได้้จากการส่่งออกทั้้ง � หมดไว้้ในประเทศเป็็นเวลา 12 เดืือนเพื่่�อรัักษาระดัับ เงิินทุุนสำำ�รองระหว่่างประเทศ ู กว่่าที่่�คาดการณ์์ไว้้ส่ง แผนภาพที่่� O11. อััตราดอกเบี้้�ยในต่่างประเทศที่่�สูง ่ ผลให้้เกิิดเงิินทุุนไหลออกและสร้้างแรงกดดััน ทำำ�ให้้อััตราแลกเปลี่่�ยนอ่่อนค่่าลง A. การคาดการณ์การปรับอัตราดอกเบีย ้ นโยบาย B. กระแสเงินทุนเคลือ ่ นย้ายประเภทการลงทุนในหลักทรัพย์สท ุ ธิ C. อัตราแลกเปลี่ยน, LCU/USD ของธนาคารกลางสหรัฐฯ (กระแสเงินทุนสะสม) 110 6 14 9 105 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ 4 100 4 ดัชนี ร้อยละ –1 95 2 –6 90 0 –11 85 ม.ค.-67 ก.พ.-67 มี.ค.-67 เม.ย.-67 พ.ค.-67 มิ.ย.-67 ก.ค.-67 ส.ค.-67 ก.ย.-67 ต.ค.-67 พ.ย.-67 ธ.ค.-67 ม.ค.-68 ก.พ.-68 มี.ค.-68 เม.ย.-68 ม.ค.-65 ก.ค.-65 ม.ค.-66 ก.ค.-66 ม.ค.-67 ก.ค.-67 ม.ค.-68 ก.ค.-68 ม.ค.-69 ม.ค.-67 ก.พ.-67 มี.ค.-67 เม.ย.-67 พ.ค.-67 มิ.ย.-67 ก.ค.-67 ส.ค.-67 ก.ย.-67 ต.ค.-67 พ.ย.-67 ธ.ค.-67 ม.ค.-68 ก.พ.-68 มี.ค.-68 เม.ย.-68 มิ.ย.-65 มิ.ย.-66 ก.ย.-67 ASEAN-5 จีน (เฉพาะสินทรัพย์ จีน อินโดนีเซีย มาเลเซีย มี.ค.-68 อัตราดอกเบี้ยนโยบาย ประเภททุน) ฟิลิปปินส์ ไทย เวียดนาม ที่่�มา: Haver Analytics; Institute of International Finance; CME Fed watch. หมายเหตุุ: ภาพ A – คณะกรรมการธนาคารกลางสหรััฐ; ภาพ B – กระแสเงิินทุุนสะสมนัับตั้้�งแต่่วัน ั ที่่� 1 มกราคม พ.ศ. 2567 คำำ�นวณโดยใช้้ค่่าเฉลี่่�ยเคลื่่� อนที่่�ระยะ 7 วัันของแต่่ละวััน สำำ�หรัับประเทศอิินโดนีีเซีีย มาเลเซีีย ิ ในขณะที่่�ประเทศจีีน เวีียดนาม และฟิิลิิปปิินส์์ จะใช้้เฉพาะกระแสเงิินสดเท่่านั้้�น; ภาพ C ใช้้ค่่าเฉลี่่�ยเคลื่่� อนที่่�ระยะ 7 วัันในการคำำ�นวณ และไทย จะใช้้ผลรวมของกระแสเงิินสดและหนี้้�สิน � ากขึ้้�นเรื่่อ ท่่ามกลางความผัันผวนที่่�เพิ่่มม � ยๆ บรรดาผู้้�กำำ�หนดนโยบายของประเทศในภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ ควรจะต้้องเสริิม ความเข้้มแข็็งของนโยบายดููแลความเสี่่�ยงต่่อเสถีียรภาพระบบการเงิิน เพิ่่�มความโปร่่งใส และสร้้างความน่่าเชื่่�อถืือให้้มากขึ้้� นผ่่านการ ั เจนและการกระทำำ�ที่่ส สื่่�อสารที่่�ชัด � อดคล้้องกััน พร้้อมทั้้ง � การบููรณาการระดัับภููมิภ � เพิ่่ม ี าคการเงิินที่่�ไม่่ค่อ ิ าคในเชิิงลึึกมากขึ้้�น ประเทศที่่�มีภ ่ ย แข็็งแรงอาจได้้รับ ั ผลกระทบเชิิงลบจากความไม่่แน่่นอนสููงกว่่า โดยเฉพาะผลกระทบต่่อการบริิโภคและการลงทุุน การปกป้้องเสถีียรภาพ ทางการเงิินจำำ�เป็็นต้้องอาศััยวิิเคราะห์์และประเมิินหาจุุดเปราะบางในภาคสถาบัันการเงิินจากสถานการณ์์วิก ิ ฤติิ หรืือการทดสอบภาวะ วิิกฤติิ (stress test) เงิินทุุนสำำ�รองระหว่่างประเทศส่่วนเพิ่่ม � (foreign reserve buffers) และมาตรการกำำ�กัับดููแลความผัันผวนของ อััตราแลกเปลี่่�ยน การสื่่�อสารนโยบายการเงิินที่่�มีค ี วามชััดเจนและความเป็็นอิิสระของธนาคารกลางคืือปััจจััยที่่�สามารถช่่วยให้้การคาดการณ์์ อััตราเงิินเฟ้้อมีีความมั่่น � คงมากขึ้้� น ได้้ นอกจากนี้้� การขยายข้้อตกลงการค้้าในภููมิภ ิ าค การกระตุ้้�นอุุปสงค์์ในประเทศ และการยกระดัับ ขีีดความสามารถในการแข่่งขัันผ่่านเทคโนโลยีีและการลดมาตรการที่่�เป็็นอุุปสรรคทางการค้้าก็็สามารถช่่วยบรรเทาความเสี่่�ยงของภาค การค้้าได้้เช่่นกััน 8 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว ตารางที่่� O1. การคาดการณ์์อััตราการเติิบโต การคาดการณ์สำ�หรับเดือน การคาดการณ์สำ�หรับเดือน พ.ศ. 2558-62 พ.ศ. 2563-66 พ.ศ. 2567 เม.ย. พ.ศ. 2568 ต.ค. พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2568 พ.ศ. 2569 พ.ศ. 2567 พ.ศ. 2568 ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ภููมิภ ิ 6.5 4.4 5.0 4.0 4.1 4.8 4.4 ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ภููมิภ ิ (ไม่่รวมประเทศจีีน) 5.2 2.3 4.9 4.2 4.5 4.7 4.9 ิ ประเทศหมู่่�เกาะแปซิิฟิก 3.1 0.4 3.7 2.5 2.7 3.5 3.4 จีีน 6.7 4.8 5.0 4.0 4.0 4.8 4.3 อิินโดนีีเซีีย 5.0 3.0 5.0 4.7 4.8 5.0 5.1 มาเลเซีีย 4.9 2.6 5.1 3.9 4.3 4.9 4.5 ฟิิลิิปปิินส์์ 6.6 2.3 5.7 5.3 5.4 6.0 6.1 ไทย 3.4 0.0 2.5 1.6 1.8 2.4 3.0 เวีียดนาม 7.1 4.8 7.1 5.8 6.1 6.1 6.5 กััมพูู ชา 8.0 2.4 6.0 4.0 4.5 5.3 5.5 ลาว 6.6 2.4 4.1 3.5 3.4 4.1 3.7 มองโกเลีีย 4.6 2.4 5.0 6.3 5.2 5.3 6.5 เมีียนมาร์์ 6.4 −2.6 1.0 −1.0 1.5 1.0 1.0 ปาปััวนิิวกิินีี 4.0 1.4 4.5 4.3 3.2 4.6 3.7 ติิมอร์์-เลสเต 5.2 0.2 4.1 3.5 3.4 3.0 3.5 ปาเลา 1.0 −4.8 9.3 8.6 3.5 12.0 11.0 ฟิิจิิ 3.1 1.4 3.8 2.6 2.9 3.1 3.3 หมู่่�เกาะโซโลมอน 3.0 1.1 2.5 2.6 2.7 2.5 2.9 ตููวาลูู 6.7 0.1 3.5 2.8 2.3 3.5 3.0 หมู่่�เกาะมาร์์แชลล์์ 4.8 −1.5 3.4 3.3 2.7 3.4 4.0 วานููอาตูู 3.5 0.2 0.9 −1.8 2.3 0.9 1.5 ิ าส คิิริบ 5.8 3.8 5.2 3.9 3.0 5.8 4.1 ตองกา 2.3 0.3 1.8 2.2 1.8 1.8 2.4 ซามััว 3.4 −1.6 9.4 5.3 2.6 10.5 5.5 ไมโครนีีเซีีย 2.0 −1.3 1.1 1.3 1.4 1.1 1.7 นาอูู รูู 1.7 2.8 1.8 1.4 1.3 1.8 2.0 ที่่�มา: ธนาคารโลก หมายเหตุุ: อััตราการขยายตััวของ GDP ณ ราคาตลาด สำำ�หรัับเศรษฐกิิจที่่�เป็็นเกาะขนาดเล็็ก มููลค่่า ณ ปีี พ.ศ. 2567 คืือค่่าประมาณการเติิบโตของ GDP ส่่วนค่่าของประเทศติิมอร์์-เลสเตคืือตััวเลข GDP แบบที่่�ไม่่ได้้รวม ั ส่่วนประเทศอื่่�นๆ มีีการใช้้ข้อ น้ำำ��มัน ้ มููลตามกรอบระยะเวลาปีีงบประมาณดัังต่่อไปนี้้� ประเทศเมีียนมา (วัันที่่� 1 เมษายน – 31 มีีนาคม) สหพัันธรััฐไมโครนีีเซีีย ปาเลา และสาธารณรััฐหมู่่�เกาะมาร์์แชลล์์ (วัันที่่� 1 ตุุลาคม – 30 ุ ายน) กัันยายน) นาอูู รูู ซามััว และตองกา (วัันที่่� 1 กรกฎาคม – 30 มิิถุน บทสรุ ป 9 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 II. ความท้้าทายในระยะยาว ความไม่่แน่่นอนในระยะสั้้�นเป็็นสิ่่�งสำำ�คััญ แต่่ภาคส่่วนที่่�เกี่่�ยวข้้องก็็จำำ�เป็็นต้้องคำำ�นึึงถึึงแนวโน้้มระยะยาวในด้้านการบูู รณาการทาง � แวดล้้อม และประชากรศาสตร์์ (แผนภาพที่่� O12 A, B, C) ซึ่่�งเป็็นปััจจััยที่่�จะส่่งผลต่่อการค้้า การเติิบโต และ เศรษฐกิิจในระดัับโลก สิ่่ง การจ้้างงานในภููมิิภาคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ ด้้วย เพื่่�อรัับมืือกัับความท้้าทายเหล่่านี้้� ประเทศต่่างๆ จะต้้องใช้้ประโยชน์์จากการ เปลี่่�ยนแปลงทางเทคโนโลยีี ดำำ�เนิินการปฏิิรูป ู ภายในประเทศ และเสริิมสร้า ้ งความร่่วมมืือระหว่่างประเทศในเชิิงลึึกมากขึ้้�น (แผนภาพที่่� O13) ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก แผนภาพที่่� O12. ความท้้าทายในระยะยาวสามประการสำำ�หรัับประเทศในภููมิภ ิ A. ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิกมีความเสี่ยงต่อการเปลี่ยนแปลงของนโยบายการค้าสูงเนื่องจากมีระดับการเปิดกว้างทางการค้าสูง สัดส่วนการส่งออกต่อ GDP (ร้อยละ) ปี พ.ศ. 2566, แบ่งตามไตรมาส ไตรมาสที่ 4 ไตรมาสที่ 3 ไตรมาสที่ 2 ไตรมาสที่ 1 ไม่มีข้อมูล IBRD 48725 | MARCH 2025 ที่่�มา: WDI หมายเหตุุ: สำำ�หรัับประเทศในภููมิภ ิ ใช้้ข้อ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ้ มููลปีี พ.ศ. 2565 และประเทศลาวใช้้ข้อ ้ มููลปีี พ.ศ. 2566 หรืือใหม่่กว่่าหากมีี ส่่วนประเทศวานููอาตูู ตองกา และหมู่่�เกาะโซโลมอน ใช้้ข้อ ้ มููลปีี พ.ศ. 2559 (มีต่อหน้าถัดไป) 10 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว (แผนภาพที่ O12 ต่อ) B. ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิกมีความเสี่ยงต่อสภาพอากาศที่รุนแรง อุณหภูมิที่สูงขึ้น และภัยพิบัติทางธรรมชาติมากเป็นพิเศษ ดัชนีความเสี่ยงด้านภูมิอากาศโลก: การจัดอันดับในช่วงปี พ.ศ. 2542 - 2562 ที่่�มา: Germanwatch C. ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิกกำลังก้าวเข้าสู่การเป็นสังคมสูงอายุอย่างรวดเร็ว >35 30–35 25–30 20–25 15–20 10–15 5–10 0–5 No Data IBRD 48726 | MARCH 2025 ที่่�มา: องค์์การสหประชาชาติิ บทสรุ ป 11 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 แผนภาพที่่� O13. แนวทางในการตอบสนองสามข้้อต่่อความท้้าทายระยะยาวสามประการ: กรอบแนวทางในการดำำ�เนิินงาน  ความท้าทายระยะยาวสามประการ ความเปลี่ยนแปลง ความเสี่ยงจากการ ความเปลี่ยนแปลง ของการบูรณาการทาง เปลี่ยนแปลงของ ด้านประชากร เศรษฐกิจในระดับโลก สภาพภูมิอากาศ แนวทางการตอบสนอง การค้า การเติบโต และการจ้างงาน สามข้อ ใช้ประโยชน์จากการ เทคโนโลยีดิจิทัล เปลีย ่ นแปลงทางเทคโนโลยี เพื่อเพิ่มผลิตภาพ เทคโนโลยีสีเขียว ระบบอัตโนมัติ ู ภายในประเทศ การปฎิรป เปิดเสรีการค้าและการลงทุน ยกเลิกนโยบายที่สร้างความ ปฎิรูประบบบำนาญ บิดเบือนและส่งเสริมการปรับตัว และขยายอายุการทำงาน การสร้างความร่วมมือ ยกระดับความร่วมมือในภูมิภาค เปิดเสรีด้านการค้า เพิ่มการเคลื่อนย้ายแรงงาน ระหว่างประเทศ ในเชิงลึกมากขึ้น และการลงทุนสีเขียว ที่่�มา: คณะผู้้�จััดทำำ�รายงาน ความเปลี่่�ยนแปลงของการบููรณาการทางเศรษฐกิิจในระดัับโลก การส่่ง ออกไปยััง ตลาดโลกที่่� เ ปิิ ด กว้้า งตามการคาดการณ์์ ถืื อเป็็ น หััว ใจสำำ�คัั ญ ของพัั ฒ นาการทางเศรษฐกิิ จ ของกลุ่่�ม ประเทศใน ภููมิิภาคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ ด้้วยเหตุุนี้้�การกีีดกัันทางการค้้าที่่�กำำ�ลัังเพิ่่�มมากขึ้้� นจึึงสร้้างความเสี่่�ยงให้้กัับประเทศในภููมิิภาคนี้้� เป็็นพิิเศษ หลัักฐานใหม่่จากฐานข้้อมููลมาตรการกีีดกัันทางการค้้าชั่่ว � คราว (Temporary Trade Barriers Database หรืือ TTB) ชี้้�ให้้เห็็นว่่าการเพิ่่�มขึ้้�นของนโยบายกีีดกัันทางการค้้าในกลุ่่�มประเทศคู่่�ค้้าสามารถส่่งผลต่่อปริิมาณการส่่งออกและผลผลิิตได้้อย่่างไร การที่่�ประเทศคู่่�ค้้าเพิ่่�มจำ� ำ นวนผลิิตภััณฑ์์ที่่�ต้้องมีีการดำำ�เนิินการสอบสวนการทุ่่�มตลาดเพิ่่�มเป็็นสองเท่่า ซึ่่�งเป็็นเพีียงหนึ่่�งในมาตรการ ปกป้้องทางการค้้าเท่่านั้้�น มีีความเชื่่�อมโยงกัับการที่่�สัด ั ส่่วนการส่่งออกต่่อ GDP ลดลง 0.14 จุุดร้้อยละ และ GDP ลดลง 0.15 จุุด ร้้อยละ (แผนภาพที่่� O14) นอกจากนี้้� ผลกระทบในเชิิงลบจากมาตรการปกป้้องทางการค้้ายัังไม่่ได้้จัด ั กััดอยู่่�แค่่ภาคการส่่งออกและ GDP เท่่านั้้�น แต่่ผลการวิิเคราะห์์ยัง ั พบว่่าหากประเทศมีีการขยายโอกาสทางการค้้าเพิ่่มขึ้้ � �นร้้อยละ 10 จะส่่งผลให้้มีก � �น ี ารจ้้างงานเพิ่่มขึ้้ ได้้ราวร้้อยละ 3 ถึึงร้้อยละ 4 ดัังนั้้�น การที่่�โอกาสในการส่่งออกลดลงก็็ย่่อมสามารถส่่งผลเสีียต่่อการสร้้างงานด้้วยเช่่นกััน 12 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว แผนภาพที่่� O14. มาตรการปกป้้องทางการค้้าของต่่างประเทศส่่งผลให้้ประเทศในภููมิภ  ิ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก � งเพิ่่ม มีีความเสี่่ย � ขึ้้ � น ง ซึ่่� ง ส่่ ผลในเชิิ ง ลบต่่ อ การส่่ ง ออกและกิิ จ กรรมทางเศรษฐกิิ จ ของประเทศ ิ าคเอเชียตะวันออกและแปซิฟก A. ศักยภาพการเติบโตของภูมภ ิ และองค์ประกอบของการเติบโต B. ศักยภาพการเติบโตของภูมภ ิ ิ าคเอเชียตะวันออกและแปซิฟก (ไม่รวมประเทศจีน) และองค์ประกอบของการเติบโต 300 0 250 –0.05 จำนวนรายการสินค้า 200 –0.10 150 –0.15 100 –0.20 50 –0.25 0 –0.30 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015 2017 2019 2021 2023 การส่งออกต่อ GDP GDP � า: การวิิเคราะห์์ที่จั ที่่ม ั ทำำ�เพื่่� อรายงานฉบัับนี้้�โดยเฉพาะโดยใช้้ข้อ ่� ด ้ มููลจากฐานข้้อมููลมาตรการกีีดกัันทางการค้้าชั่่�วคราว (TTB Database) ปีี 2025 และข้้อมููลจาก WDI หมายเหตุุ: ภาพซ้้าย – กราฟแท่่งแสดงถึึงจำำ�นวนสิินค้้ารหััส HS-6 ที่่ไ ั ผลกระทบจากการใช้้มาตรการสอบสวนเพื่่� อกีีดกัันทางการค้้าชั่่�วคราวฉบัับใหม่่ที่ป � ด้้รับ ่� ระเทศคู่่�ค้้าเริ่่�มยัังคัับใช้้ในแต่่ละปีี; ภาพขวา – แสดงถึึงความสััมพัันธ์์แบบมีี เงื่่�อนไขระหว่่างสััดส่่วนของการส่่งออกต่่อ GDP และ GDP ที่่จ � นแปลงไปจากแนวโน้้มที่่ค � ะเปลี่่ย � าดการณ์์ไว้้ และความเสี่่ย� งต่่อมาตรการปกป้้องทางการค้้าของต่่างประเทศ โดยอ้้างอิิงกัับผลกระทบคงที่่ต � ามเงื่่�อนไขของแต่่ละประเทศ และวิิเคราะห์์แบบรายไตรมาส ตั้้�งแต่่ไตรมาสที่่� 1 ปีี พ.ศ. 2548 จนถึึงไตรมาสที่่� 2 ปีี พ.ศ. 2566 โดยประเทศที่่นำ ำ มาวิิเคราะห์์ประกอบด้้วยประเทศจีีน อิินโดนีีเซีีย มาเลเซีีย ฟิิลิป � � ิ ปิินส์์ ไทย และเวีียดนาม  แผนภาพที่่� O15. การนำำ�ระบบอััตโนมััติิมาใช้้มีีความเชื่่�อมโยงกัับทั้้�งระดัับการส่่งออกที่่�สูง ู ขึ้้�นและแนวโน้้มในการพััฒนาความ ได้้เปรีียบเชิิงเปรีียบเทีียบของบางภาคส่่วนทางเศรษฐกิิจ A. ผลกระทบจากการนำระบบอัตโนมัติมาใช้ภายในประเทศต่อการส่งออก B. ผลกระทบจากการนำระบบอัตโนมัติมาใช้ภายในประเทศต่อโอกาส ในการพัฒนาความได้เปรียบเชิงเปรียบเทียบ 0.8 0.5 0.6 0.4 0.3 0.4 0.2 0.2 0.1 0 0 เครื่องจักร อุตสาหกรรม ยา คอมพิวเตอร์และ ยาง การขนส่งอื่นๆ อุปกรณ์ไฟฟ้า ยา คอมพิวเตอร์และ เครื่องจักร อุตสาหกรรม ยาง สินค้าอิเล็กทรอนิกส์ สินค้าอิเล็กทรอนิกส์ ยานยนต์ ผลิตภัณฑ์โลหะ ยานยนต์ ผลิตภัณฑ์โลหะ ที่่�มา: การวิิเคราะห์์ที่่�จัด ้ มููลจากฐานข้้อมููล FIR Database และ UN-comtrade ั ทำำ�เพื่่� อรายงานฉบัับนี้้�โดยเฉพาะโดยใช้้ข้อ หมายเหตุุ: อััตราการเปลี่่�ยนของความน่่าจะเป็็น (marginal effect) จากการวิิเคราะห์์การถดถอยในระดัับประเทศ-ภาคส่่วน-ปีี ครอบคลุุมผลกระทบคงที่่�ในระดัับประเทศ ภาคส่่วน และปีี กลุ่่�มตััวอย่่างในการวิิเคราะห์์ ประกอบด้้วยประเทศพััฒนาแล้้วและกำำ�ลัังพััฒนา 52 ประเทศ โดยใช้้ข้อ ้ มููลในช่่วงปีี พ.ศ. 2555 - 2563 ครอบคลุุมภาคอุุ ตสาหกรรมทั้้�งหมด 19 ภาคส่่วน ประการสุุดท้้าย การยกระดัับความร่่วมมืือระหว่่างประเทศในเชิิงลึึกมากขึ้้� นสามารถสร้้างประโยชน์์แก่่ประเทศในภููมิิภาคได้้ แม้้ความ เชื่่�อมโยงด้้านการค้้าและการลงทุุนของประเทศในภููมิิภาคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ จะมีีการพััฒนามานานแล้้ว แต่่ก็็ยัังมีีโอกาส ิ าคซึ่่�งจะสร้้างประโยชน์์แก่่ทุุกประเทศได้้อีีกมาก ทั้้�งการขยายความตกลงทางการค้้าในระดัับภููมิภ สำำ�หรัับความร่่วมมืือในระดัับภููมิภ ิ าค เช่่น RCEP และ CPTPP การสร้้างโครงข่่ายพลัังงานระดัับภููมิิภาค รวมถึึงการผลัักดัันการเจรจาระดัับอาเซีียนสำำ�หรัับการทำำ�ข้้อตกลง กรอบเศรษฐกิิจดิิจิทั ิ ัล (Digital Economy Framework Agreement หรืือ DEFA) บทสรุ ป 13 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 ความเสี่่�ยงจากการเปลี่่�ยนแปลงของสภาพภููมิิอากาศ ภููมิิภาคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ เป็็นทั้้�งภููมิิภาคที่่�มีีส่่วนสำำ�คััญที่่�ทำำ�ให้้การปล่่อยมลพิิษยัังคงเพิ่่�มขึ้้�นและก็็เป็็นหนึ่่�งในภููมิิภาคที่่�มีี ความเปราะบางต่่อผลกระทบจากการปล่่อยมลพิิษมากที่่�สุุดด้้วย ความสััมพัันธ์์อัันซัับซ้้อนระหว่่างนโยบายด้้านการรัับมืือกัับการ เปลี่่�ยนแปลงของสภาพภููมิิอากาศและการค้้าทั้้�งของประเทศและต่่างประเทศคืือปััจจััยที่่�จะกำำ�หนดโอกาสด้้านการส่่งออก การเติิบโต และการสร้้างงานในอนาคต ประการแรก การวิิเคราะห์์ด้้วยแบบจำำ�ลองชี้้�ให้้เห็็นว่่าการที่่�ทุุกประเทศดำำ�เนิินนโยบายในการลดการปล่่อย มลพิิษ สามารถส่่ง ผลกระทบอย่่า งมีีนัั ย สำำ�คัั ญ ในแง่่ ข องการส่่ง ออกและกิิ จ กรรมทางเศรษฐกิิ จ ที่่� ล ดลงทั้้� ง ในระดัั บ โลกและในบาง ประเทศในภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ (แผนภาพที่่� O16) ประการที่่�สอง การที่่�ประเทศคู่่�ค้้ามีีการใช้้นโยบายการค้้าที่่�เชื่่�อมโยง กัับประเด็็นด้้านการรัับมืือกัับการเปลี่่�ยนแปลงของสภาพภููมิิอากาศ อย่่างเช่่น มาตรการปรัับราคาคาร์์บอนก่่อนข้้ามพรมแดน (Carbon Border Adjustment Mechanism หรืือ CBAM) ของสหภาพยุุโรป อาจส่่งผลกระทบต่่อจีีน เวีียดนาม และอิินโดนีีเซีีย ได้้ ในขณะที่่�กฎหมายสิินค้้าปลอดการตััดไม้้ทำำ�ลายป่่า (EU Deforestation Regulation หรืือ EUDR) ก็็อาจส่่งผลกระทบต่่อ ประเทศในหมู่่�เกาะมาร์์แชลล์์และปาปััวนิิวกิินีีด้้วยเช่่นกััน แผนภาพที่่� O16. การวิิเคราะห์์ด้้วยแบบจำำ�ลองชี้้�ให้้เห็็นว่่านโยบายในการลดการปล่่อยก๊๊าซคาร์์บอนทั้้�งในระดัับประเทศและระหว่่าง  ประเทศอาจส่่งผลให้้ผลิิตภาพและการส่่งออกหดตััว A. การปรับตัวลดลงของ GDP (ร้อยละ) เนื่องมาจากการดำเนินนโยบาย ่ งมาจากการดำเนินนโยบาย B. การปรับตัวลดลงของการส่งออกรวม (ร้อยละ) เนือ ด้านสภาพอากาศเมื่อเทียบกับกรณีฐานและกรณีทางเลือกที่เป็นไปได้ ด้านสภาพอากาศเมือ ่ ป็นไปได้ ่ เทียบกับกรณีฐานและกรณีทางเลือกทีเ 0 0 –2 –1 –4 ร้อยละ ร้อยละ –2 –6 –3 –8 จีน อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ ่ ๆ ใน ิ าคเอเชีย ตะวันออก และแปซิฟก บราซิล อินเดีย ประเทศ รายได้สูง โลก จีน อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ ่ ๆ ใน ิ าคเอเชีย ตะวันออก และแปซิฟก บราซิล อินเดีย ิ ิ ประเทศอืน ประเทศอืน ภูมภ ภูมภ NDC 2030 2C 2030 NDC 2050 2C 2050 NDC 2030 2C 2030 NDC 2050 2C 2050 ที่่�มา: การคำำ�นวณของคณะผู้้�จััดทำำ�รายงานโดยใช้้แบบจำำ�ลอง ENVISAGE model หมายเหตุุ: การวิิเคราะห์์ครั้้ง � นี้้�ใช้้แบบจำำ�ลอง ENVISAGE model ร่่วมกัับแบบจำำ�ลอง TIAM world energy system model; สถานการณ์์ NDC หมายถึึงสถานการณ์์ ที่่�มีีการแปลงเป้้าหมายการมีีส่่วนร่่วมในการลด ก๊๊าซเรืือนกระจกที่่�ประเทศกำำ�หนดเอง (Nationally Determined Contribution หรืือ NDC) โดยที่่�ไม่่ใช่่เงื่่�อนไขบัังคัับมาเป็็นข้้อกำำ�หนดการลดการปล่่อยก๊๊าซเรืือนกระจกในระดัับภููมิภ ิ าคที่่�ต้้องบรรลุุให้้ได้้ภายในปีี พ.ศ. 2573 โดยเทีียบกัับตััวเลขพื้้� นฐาน; สมมติิฐานเรื่่�องการกำำ�หนดราคาคาร์์บอนจะถููกนำำ�ไปใช้้ในการคำำ�นวณของช่่วงเวลาหลัังปีี พ.ศ. 2573; สถานการณ์์ 2C หมายถึึงสถานการณ์์ที่่�มีีการกำำ�หนดเป้้าหมายการลดการปล่่อย ก๊๊าซเรืือนกระจกในระดัับภููมิภ ิ าคที่่�ต้้องบรรลุุให้้ได้้ภายในปีี พ.ศ. 2573 โดยอิิงตามเป้้าหมายการมีีส่่วนร่่วมในการลดก๊๊าซเรืือนกระจกที่่�แต่่ละประเทศกำำ�หนด และมีีการเพิ่่�มระดัับความทะเยอทะยานในการบรรเทาผลกระทบใน ช่่วงหลัังปีี พ.ศ. 2573 เป็็นต้้นไป พร้้อมทั้้�งมีีการปรัับราคาคาร์์บอนทั่่�วโลกให้้สอดคล้้องกัับเป้้าหมายในการจำำ�กััดภาวะโลกร้้อนให้้อุุณหภููมิโิ ลกเพิ่่�มขึ้้�นไม่่เกิิน 2 องศาเซลเซีียส การนำำ�เทคโนโลยีีสีีเขีียวมาใช้้จะช่่วยให้้ประเทศในภููมิิภาคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ ลดความเข้้มข้้นของการปล่่อยก๊๊าซคาร์์บอนได้้ ความแพร่่หลายของเทคโนโลยีีแ ผงโซล่่า เซลล์์และพลััง งานลมในภููมิิภ าคเอเชีีย ตะวััน ออกและแปซิิฟิิก ในปัั จ จุุบััน ถืือว่่า มีีแนวโน้้มที่่� แข็็งแกร่่ง แต่่ก็็ยัังมีีปััญหาเรื่่�องความทั่่�วถึึงเมื่่�อพิิจารณาตามรายประเทศ เช่่นเดีียวกัับที่่�เกิิดขึ้้� นในภููมิิภาคอื่่�นของโลก (แผนภาพที่่� O17) ความแตกต่่างนี้้�แสดงให้้เห็็นว่่านอกเหนืือจากจากความแตกต่่างของทรััพยากรที่่�แต่่ละประเทศมีีแล้้ว นโยบายภายในประเทศก็็ มีีบทบาทสำำ�คััญในการส่่งเสริิมหรืือกระจายเทคโนโลยีีเช่่นกััน การอุุดหนุุนพลัังงานฟอสซิิลที่่�ต่่างกัันไม่่ว่า ่ จะเป็็นการอุุดหนุุนโดยตรง หรืือโดยอ้้ อมของแต่่ละประเทศในภููมิิภาคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิิกก็็เป็็นสาเหตุุหนึ่่�งที่่�ทำำ�ให้้การใช้้เทคโนโลยีีพลัังงานสะอาดใน แต่่ละประเทศยัังคงแตกต่่างกััน นอกจากนี้้� ความแตกต่่างของมาตรการสนัับสนุุนจากรััฐก็็ยัังช่่วยอธิิบายความแตกต่่างในเรื่่�องการ ขยายตััวของธุุรกิิจยานยนต์์ไฟฟ้้าในประเทศจีีนและประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภ ิ าคได้้ ทั้้�งนี้้� ประเทศต่่างๆ สามารถเก็็บเกี่่�ยวผลประโยชน์์ทั้้�ง 14 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว ทางเศรษฐกิิ จ และสิ่่�ง แวดล้้อ มร่่วมกัั น ได้้ด้้ ว ยการปรัับ ปรุุงนโยบายและแก้้ ไขปัั ญ หาความล้้ม เหลวของตลาดซึ่่�ง กำำ�ลััง ขััด ขวางการ นำำ�เทคโนโลยีีที่่�มีีอยู่่�แล้้วมาใช้้ นอกจากการมีีส่ว ่ นร่่วมในการบรรเทาผลกระทบจากการเปลี่่�ยนแปลงของสภาพภููมิิอากาศแล้้ว ประเทศในภููมิภ ิ าคเอเชีียตะวัันออก และแปซิิฟิก ิ �สููงขึ้้� น และภััยพิิบััติิทางธรรมชาติิด้้วย การ ิ ก็็ยัังจำำ�เป็็นต้้องปรัับตััวเพื่่�อรัับมืือกัับปััญหาสภาพอากาศที่่�รุุนแรง อุุณหภููมิที่่ ปรัับตััวเพื่่�อรัับมืือกัับการเปลี่่�ยนแปลงของสภาพภููมิิอากาศนั้้�นมีี “ผลประโยชน์์สามประการ” คืือ ช่่วยหลีีกเลี่่�ยงการสููญเสีีย ส่่งเสริิม การเติิบโตทางเศรษฐกิิจ และก่่อให้้เกิิดประโยชน์์ทั้้�งในเชิิงสัังคมและสิ่่ง � แวดล้้อม การจััดการกัับความเสี่่�ยงด้้านสภาพอากาศในเชิิงรุุก จะช่่วยลดต้้นทุุนความเสีียหายโดยตรงจากการเปลี่่�ยนแปลงของสภาพอากาศ เช่่น การที่่�โครงสร้้างพื้้� นฐานถููกทำำ�ลายและผลิิตภาพ หดตััว นอกจากนี้้� การมีีมาตรการรัับมืือกัับการเปลี่่�ยนแปลงของสภาพอากาศยัังช่่วยส่่งเสริิมการเติิบโตทางเศรษฐกิิจด้้วยการสร้้าง งานในอุุตสาหกรรมที่่�มีีความที่่�มีีความยืืดหยุ่่�นต่่อสภาพอากาศ ดึึงดููดการลงทุุนในโครงสร้้างพื้้� นฐานสีีเขีียว และเพิ่่�มผลิิตภาพใน ระยะยาว ประการสุุดท้้าย การปรัับตััวเพื่่�อรัับมืือกัับการเปลี่่�ยนแปลงของสภาพภููมิิอากาศยัังส่่งผลดีีในแง่่ของการพััฒนาสาธารณสุุข ที่่�ดีีขึ้้�น การอนุุรัักษ์์ระบบนิิเวศ และการลดความเหลื่่�อมล้ำำ��ผ่่านการดููแลคุ้้�มครองประชากรในกลุ่่�มเปราะบาง นอกจากนี้้� การศึึกษาเชิิง ประจัักษ์์หลายฉบัับยัังเสนอด้้วยว่่าต้้นทุุน 1 ดอลลาร์์ที่่�ใช้้ไปกัับการลงทุุนในโครงสร้้างพื้้� นฐานที่่�มีีความทนทานต่่อการเปลี่่�ยนแปลง ของสภาพภููมิิอากาศสููงจะสามารถลดมููลค่่าการสููญเสีียได้้ 4 ดอลลาร์์โดยเฉลี่่�ยและยัังสร้้างผลตอบแทนได้้มากถึึงสามเท่่าด้้วย  ิ าคเอเชีียตะวัันออก แผนภาพที่่� O17. ความแพร่่หลายของเทคโนโลยีีแผงโซล่่าเซลล์์และพลัังงานลมในแต่่ละประเทศภููมิภ ิ ยัังคงมีีความแตกต่่างกัันอยู่่�มาก และแปซิิฟิก A. เทคโนโลยีแผงโซล่าเซลล์ B. เทคโนโลยีพลังงานลม 30 30 สัดส่วนกำลังการผลิตไฟฟ้าจากการติดตั้งรวม (%) สัดส่วนกำลังการผลิตไฟฟ้าจากการติดตั้งรวม (%) 20 20 10 10 0 0 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2023 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2023 เยอรมนี ญี่ปุ่น จีน เวียดนาม เยอรมนี ญี่ปุ่น จีน เวียดนาม เกาหลีใต้ บราซิล อินเดีย สหรัฐอเมริกา เกาหลีใต้ บราซิล อินเดีย สหรัฐอเมริกา ฟิลิปปินส์ ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ ไทย อินโดนีเซีย ที่่�มา: ธนาคารโลก (เตรีียมที่่�จะเผยแพร่่เร็็วๆ นี้้�) ความร่่วมมืือระหว่่างประเทศในด้้านการบรรเทา การปรัับตััว และการผลิิตที่่�เป็็นมิิตรต่่อสิ่่ง � แวดล้้อมก็็สามารถสร้้างผลตอบแทนที่่�ดีี ต่่อเศรษฐกิิจได้้เช่่นกััน การที่่�ประเทศใดประเทศหนึ่่�งผลัักดัันให้้มีีการใช้้เทคโนโลยีีที่่�ยัังไม่่คุ้้�มทุุนอย่่างการเก็็บภาษีี คาร์์บอนหรืือการ จ่่า ยเงิิ น อุุดหนุุนเทคโนโลยีีสีีเขีีย วอยู่่�ฝ่่ า ยเดีี ย วอาจทำำ � ให้้ป ระเทศดัั ง กล่่ า วนั้้� น มีีต้้ น ทุุนทางเศรษฐกิิ จ ที่่� สููง ขึ้้� น เพื่่�อ แลกกัั บ การสร้้า ง ประโยชน์์ในเชิิงสิ่่ง � แวดล้้อม ทั้้�งนี้้� มาตรการเหล่่านี้้�จะส่่งผลต่่อสวััสดิิการของแต่่ละประเทศอย่่างไรขึ้้� นอยู่่�กัับว่่าส่่วนอื่่�นๆ ของโลกมีี การดำำ�เนิินการในแง่่ของการลดการปล่่อยก๊๊าซ ความช่่วยเหลืือ และการถ่่ายทอดเทคโนโลยีีอย่่างไรด้้วย ดัังนั้้�น ความเร็็วและระดัับ ของการดำำ�เนิินมาตรการเหล่่านี้้�จึึงอยู่่�กัับพัันธกรณีีระหว่่างประเทศที่่�ได้้ตกลงกัันไว้้ในอดีีตและความร่่วมมืือระหว่่างประเทศที่่�จะเกิิด ขึ้้� นในอนาคต ในทำำ�นองเดีียวกััน การลงทุุนเพื่่�อปรัับตััวบางอย่่าง เช่่น การจััดการน้ำำ��ในแม่่น้ำ� ำ�ที่่�ไหลผ่่านหลายประเทศ จะให้้ผลดีีกว่่า มากหากมีีความร่่วมมืือกัันในระดัับภููมิิภาค บทสรุ ป 15 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 โดยปกติิแล้้วการปฏิิรููปนโยบายด้้านภููมิิอากาศ การค้้า อุุตสาหกรรม และนวััตกรรมของภููมิิภาคให้้ลึึกซึ้้� งยิ่่�งขึ้้� นมีีแนวโน้้มที่่�จะช่่วย ่ สร้้า งประโยชน์์ ร่ วมกั ั น จากความร่่วมมืือระหว่่า งประเทศในแต่่ ล ะประเด็็ น ตัั ว อย่่า งเช่่น บางประเทศภููมิิภ าคเอเชีีย ตะวััน ออกและ แปซิิฟิก ิ ยัังคงกำำ�หนดอััตราภาษีีนำำ�เข้้าสิินค้้าสีีเขีียวที่่�ค่่อนข้้างสููง (แผนภาพที่่� O18) รวมทั้้�งยัังมีีการใช้้มาตรการกีีดกัันทางการค้้าที่่� มิิใช่่ภาษีี อย่่างเช่่นการกำำ�หนดเงื่่�อนไขในการใช้้วััสดุุที่่�ผลิิตภายในประเทศ (local content requirements) สำำ�หรัับสิินค้้าแผงโซล่่า เซลล์์ เป็็นต้้น การลดเครื่่�องมืือกีีดกัันทางการค้้าเหล่่านี้้�จะช่่วยให้้การเข้้าถึึงสิินค้้าที่่�เป็็นมิิตรต่่อสิ่่�งแวดล้้อมเป็็นไปได้้ง่่ายขึ้้� น ทั้้�งยััง ลดต้้นทุุนทางเศรษฐกิิจในการเปลี่่�ยนผ่่านไปสู่่�เศรษฐกิิจสีีเขีียวได้้อีีกด้้วย นอกจากนี้้� การลดมาตรการกีีดกัันยัังทางการค้้าก็็ยัังช่่วย ให้้ประเทศสามารถขยายขอบเขตการมีีส่ว ่ นร่่วมในห่่วงโซ่่อุุ ปทานสีีเขีียวระดัับภููมิิภาคที่่�เข้้มแข็็งทั้้�งในเชิิงลึึกและในภาพกว้้างได้้อีีกด้้วย โดยรููปแบบความร่่วมในอุุดมคติิคืือการร่่วมมืือแบบพหุุภาคีี แต่่การสร้้างความร่่วมมืือภายในอาเซีียนหรืือภายใน RCEP ซึ่่�งประเทศ ส่่วนใหญ่่ในภููมิิภาคเป็็นสมาชิิกอยู่่�แล้้วก็็สามารถสร้้างประโยชน์์ทางเศรษฐกิิจได้้เช่่นกััน แผนภาพที่่� O18. มาตรการทางการคลัังและนโยบายการค้้าส่่งผลต่่อการแพร่่กระจายของเทคโนโลยีีสีีเขีียว A. มาตรการทางการเงินด้านพลังงาน ่ ของอัตราภาษีศล B. ค่าเฉลีย ุ กากรสำหรับสินค้าสีเขียว (ปี พ.ศ. 2564) 80 8 7.3 ่ ตัน 6.9 6.6 ยูโรต่อการปล่อยก๊าซคาร์บอนหนึง 6.5 6.2 60 6.0 6 5.4 40 4.4 4 20 2.2 2 1.7 0.9 0 0 มาเลเซีย อินโดนีเซีย จีน ่ น สหรัฐอเมริกา เวียดนาม อินโดนีเซีย ไทย มาเลเซีย จีน สหรัฐอเมริกา ่ น สหภาพยุโรปและ สหราชอาณาจักร สหภาพยุโรปและ สหราชอาณาจักร และกำลังพัฒนา ไม่รวม EAP และกำลังพัฒนา ไม่รวม EAP ิ ปินส์ เกาหลีใต้ เกาหลีใต้ ิ ปินส์ ่ ประเทศเกิดใหม่ ่ ประเทศเกิดใหม่ ญีป ญีป ุ่ ุ่ ฟิลป ฟิลป กลุม กลุม ้ เพลิงฟอสซิล เงินอุดหนุนเชือ ้ เพลิงสรรพสามิต ภาษีเชือ ภาษีคาร์บอน ่ี ผ ภาษีคาร์บอนสุทธิทม ี ลบังคับใช้ ราคาใบอนุญาตในการปล่อยมลพิษ ที่่�มา: ภาพด้้านซ้้ายใช้้ข้อ้ มููลจากฐานข้้อมููล Effective Carbon Rates ของ OECD ส่่วนภาพด้้านขวาใช้้ข้อ ้ มููลจากฐานข้้อมููล COMTRADE TRAINS หมายเหตุุ: ภาษีีคาร์์บอนที่่�แท้้จริง ิ สุุทธิิ (net effective carbon tax) สอดคล้้องกัับภาษีีคาร์์บอนที่่�แท้้จริงิ (= ภาษีีสรรพสามิิตเชื้้�อเพลิิง + ราคาใบอนุุญาตการซื้้�อขายการปล่่อยก๊๊าซเรืือนกระจกหรืือ ETS + ภาษีีคาร์์บอน) ลบด้้วยเงิินอุุ ดหนุุนเชื้้�อเพลิิงฟอสซิิล การเข้้าสู่่�สัังคมสููงอายุุ ประเทศส่่วนใหญ่่ในภููมิิภาคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ กำำ�ลัังเข้้าสู่่�สัังคมสููงวััยอย่่างรวดเร็็ว หลัักฐานจากกลุ่่�มประเทศเศรษฐกิิจ พััฒนาแล้้วบ่่งชี้้�ว่่าแนวโน้้มเหล่่านี้้�อาจส่่งผลกระทบเชิิงลบในระยะยาวต่่อการเติิบโตและผลิิตภาพ นอกจากแนวโน้้มดัังกล่่าวจะมีี ผลกระทบต่่อเศรษฐกิิจมหภาคและการคลัังของประเทศแล้้ว การเป็็นสัังคมสููงวััยยัังส่่งผลกระทบต่่อการค้้าและความได้้เปรีียบเชิิง เปรีียบเทีียบอีีกด้้วย แม้้ทัักษะทางด้้านการคิิด (cognitive skills) บางอย่่างจะมีีการพััฒนาไปตามอายุุและประสบการณ์์ที่่�เพิ่่�มขึ้้�น (เช่่นการพูู ดและภาษา) แต่่ก็็มีีบางทัักษะที่่�จะอ่่อนแอลงตามเวลาเช่่นกััน (เช่่นความจำำ�และความสามารถในการทำำ�หลายสิ่่ง � พร้้อมกััน) ความแตกต่่างของทัักษะที่่�จำ� ำ เป็็นในแต่่ละวิิชาชีีพและความแตกต่่างของสััดส่่วนแรงงานแต่่ละวิิชาชีีพที่่�เป็็นที่่�ต้้องการในแต่่ละภาค ส่่วนทำำ�ให้้เกิิดรููปแบบความเชี่่�ยวชาญที่่�ขึ้้�นอยู่่�กัับระดัับความสููงวััยของแต่่ละประเทศคู่่�ค้้า แผนภาพที่่� O19 เป็็นการเปรีียบเทีียบโครงสร้้างการส่่งออกของประเทศญี่่�ปุ่่�น ไทย และกััมพููชา ซึ่่�งญี่่�ปุ่่�นและไทยเป็็นเศรษฐกิิจที่่�มีี ความเป็็นสัังคมสููงวััยมากที่่�สุุดในเอเชีียตะวัันออก โดยอายุุประชากรของทั้้�งสองประเทศมีีค่่ากลางอยู่่�ที่่� 47.0 ปีี และ 38.0 ปีีตาม ลำำ�ดัับ ในขณะที่่�ประเทศกััมพููชานั้้�นมีีค่่ากลางของอายุุประชากรอยู่่�ที่่� 24.8 ปีีเท่่านั้้�น ซึ่่�งประเทศที่่�กล่่าวมามีีรููปแบบการส่่งออกในแง่่ 16 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว ของความเข้้ มข้้ น ของทัั ก ษะแรงงานที่่� ต่่ า งกัั น โดยสิ้้� น เชิิง การส่่ ง ออกของประเทศไทยและญี่่� ปุ่่� น มัั ก จะกระจุุกตัั ว อยู่่�ในภาค อุุตสาหกรรมที่่�มีีการใช้้ทัักษะที่่�พััฒนาขึ้้� นตามอายุุ ในขณะที่่�อุุ ตสาหกรรมเหล่่านี้้�กลัับไม่่ค่่อยปรากฎในตััวเลขการส่่งออกของประเทศ กััมพููชาเท่่าไรนััก ในทางกลัับกััน อุุตสาหกรรมที่่�อาศััยทัักษะทางร่่างกายและทัักษะด้้านการคิิดที่่�จะเสื่่�อมถอยไปตามอายุุกลัับมีีสัด ั ส่่วน ที่่�มากกว่่าในตััวเลขการส่่งออกของประเทศกััมพููชา ในขณะที่่�ประเทศญี่่�ปุ่่�นและไทยกลัับไม่่ค่่อยมีีความเชี่่�ยวชาญในอุุตสาหกรรมเหล่่า นี้้�เท่่าไรนััก แผนภาพที่่� O19. ญี่่�ปุ่่�นและไทยเป็็นเศรษฐกิิจที่่�ความเป็็นสัังคมสููงวััยมากกว่่าประเทศคู่่�ค้้าอื่่�น และมีีความเชี่่ย  � วชาญในอุุ ตสาหกรรม ั นาขึ้้�นตามอายุุมากกว่่า ส่่วนกััมพูู ชาเป็็นเศรษฐกิิจที่่�ความเป็็นสัังคมสููงวััยน้้อยกว่่า ที่่�ต้้องอาศััยทัักษะด้้านการคิิดที่่�พัฒ � วชาญในอุุ ตสาหกรรมที่่�ต้้องอาศััยทัักษะด้้านการคิิดที่่�จะเสื่่�อมถอยไปตามอายุุมากกว่่า ประเทศคู่่�ค้้าและมีีความเชี่่ย ่ น A. ประเทศญีป ุ่ ปี พ.ศ. 2562 B. ประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562 ค่ากลางของอายุป ุ ระชากร: 47.3; ุ ระชากร: 37.7; ค่ากลางของอายุป ค่าล็อกของสัดส่วนการส่งออกของอุตสาหกรรม ค่าล็อกของสัดส่วนการส่งออกของอุตสาหกรรม ค่ากลางของอายุป ุ ระชากรของประเทศคูค่ า ้ : 35.1 ุ ระชากรของประเทศคูค ค่ากลางของอายุป ้ : 35.5 ่ า −2 −2 ้ หมดของประเทศ ้ หมดของประเทศ −4 −4 −6 −6 ต่อการส่งออกทัง ต่อการส่งออกทัง −8 −8 −10 −10 −12 −12 −4 −2 0 2 4 −4 −2 0 2 4 ความเข้มข้นของทักษะแรงงาน ความเข้มข้นของทักษะแรงงาน ทักษะทางร่างกาย ทักษะทางร่างกาย ทัักษะด้านการคิิดที่พัฒนาขึ้นตามอายุุ ทัักษะด้านการคิิดที่พัฒนาขึ้นตามอายุุ ทัักษะด้านการคิิดที่จะเสื่อมถอยไปตามอายุุ ทัักษะด้านการคิิดที่จะเสื่อมถอยไปตามอายุุ C. ประเทศกัมพูชา ปี พ.ศ. 2562 ุ ระชากร: 24.8; ค่ากลางของอายุป ค่าล็อกของสัดส่วนการส่งออกของอุตสาหกรรม ุ ระชากรของประเทศคูค ค่ากลางของอายุป ้ : 38.5 ่ า 0 ้ หมดของประเทศ −5 −10 ต่อการส่งออกทัง −15 −20 −4 −2 0 2 4 ความเข้มข้นของทักษะแรงงาน ทักษะทางร่างกาย ทัักษะด้านการคิิดที่พัฒนาขึ้นตามอายุุ ทัักษะด้านการคิิดที่จะเสื่อมถอยไปตามอายุุ ที่่�มา: การวิิเคราะห์์ที่่�จัด ้ มููลจากฐานข้้อมููล COMTRADE, O*Net และ BLS ั ทำำ�เพื่่� อรายงานฉบัับนี้้�โดยเฉพาะโดยใช้้ข้อ ซึ่่�งการรัับมืือกัับความท้้าทายที่่�เกิิดจากการเข้้าสู่่�สัังคมสููงวััยก็็ต้้องอาศัั ยรููปแบบการตอบสนองที่่�ครอบคลุุมหลายมิิติิเช่่นเดีียวกััน การนำำ�ระบบอััตโนมััติิมาใช้้มากขึ้้� นอาจช่่วยลดปััญหาจากจำำ�นวนแรงงานที่่�ลดลงได้้ ทั้้�งยัังช่่วยรัักษาความได้้เปรีียบเชิิงเปรีียบเทีียบ ในอุุตสาหกรรมที่่�ต้้องพึ่่�งพาทัักษะที่่�จะเสื่่�อมถอยไปตามวััยได้้อีีกด้้วย (แผนภาพที่่� O20) การปฏิิรููประบบบำำ�นาญอาจช่่วยลดภาระที่่� บทสรุ ป 17 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568 � ยืืนทางการเงิินในอนาคตได้้ ในขณะเดีียวกััน การจััดทำำ�นโยบายเพื่่�อส่่งเสริิมและขยาย อาจเกิิดขึ้้� นกัับระบบบำำ�นาญและเพิ่่�มความยั่่ง อายุุการทำำ�งานเพื่่�อให้้ประชาชนสามารถทำำ�งานได้้ยาวนานขึ้้� นก็็มีีความจำำ�เป็็นเช่่นกััน นอกจากนี้้� การจััดการฝึึกอบรมที่่�ปรัับเนื้้� อหาให้้ สอดคล้้องกัับความต้้องการและจุุดแข็็งของแรงงานสููงอายุุก็็สามารถช่่วยให้้พวกเขาพััฒนาทัักษะใหม่่ๆ ได้้ภายใต้้ต้้นทุุนที่่�คุ้้�มค่่า ทั้้�ง ่ นร่่วมในตลาดแรงงานต่่อไปได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพด้้วย และสุุดท้้าย การสร้้างความร่่วมมืือ ยัังรัับรองว่่าแรงงานเหล่่านี้้�สามารถมีีส่ว ด้้ า นการโยกย้้ า ยแรงงานระหว่่า งประเทศสามารถจำำ�กัั ด ผลกระทบเชิิง ลบที่่� เ กิิ ด จากการก้้ า วเข้้ า สู่่�สัั ง คมสูู ง อายุุต่่ อ กิิ จ กรรมทาง เศรษฐกิิจได้้ด้้วยเช่่นกััน (แผนภาพที่่� O21) แผนภาพที่่� O20. การก้้าวเข้้าสู่่�สัังคมสููงอายุุมีีความเชื่่�อมโยงกัับการนำำ�หุ่่�นยนต์์มาใช้้มากขึ้้�นในทุุกประเทศ รวมถึึงประเทศในภููมิภ  ิ าค เอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ิ ด้้วย 2.0 KOR SGP การเพิ่มขึ้นของสัดส่วนหุ่นยนต์ต่อแรงงานต่อปี ข้อมูลปี พ.ศ. 2536-2565 1.5 CAN 1.0 MEX DEU SVN 0.5 DNK CZE AUT SWE USA SVK NLD CHN ITA MYS BEL CHE ESP VNM HUN FRA IRL FI N THA ISR ISL TUR NZL MLT POL PRT ZAF NOR EST LTU ARG PHL GBR AUS EGY IDN UKR BRA BGR ROU LVA HRV 0 IND PER COL CHL GRC 0 0.2 0.4 0.6 0.8 การเปลี่ยนแปลงสู่สังคมสูงวัย ปี พ.ศ. 2533-2573 y = 1.234x + −0.075 + ε. R−squared = 0.1929 ที่่�มา: คณะผู้้�จััดทำำ�รายงาน โดยวิิเคราะห์์และขยายความต่่อจากงานของ Acemoglu & Restrepo (2022) โดยใช้้ข้อ ้ มููลจาก IFR, OECD, UN หมายเหตุุ: ขนาดของวงกลมแสดงถึึงจำำ�นวนประชากรเชิิงเปรีียบเทีียบ แกน x แสดงถึึงการเปลี่่�ยนแปลงของอััตราส่่วนระหว่่างจำำ�นวนแรงงานที่่�มีีอายุุมากกว่่า 56 ปีีต่่อจำำ�นวนแรงงานที่่�มีีอายุุระหว่่าง 21–55 ปีี ในช่่วงปีี ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก พ.ศ. 2533 ถึึง พ.ศ. 2573 ประเทศในกลุ่่�มตััวอย่่างมีีการขยายเพิ่่�มเติิมจากงานของ Acemoglu & Restrepo (2022) เพื่่� อให้้ครอบคลุุมประเทศอื่่�นๆ ในภููมิภ ิ และประเทศกำำ�ลัังพััฒนาอื่่�นๆ รวมถึึงครอบคลุุมข้้อมููลล่่าสุุดด้้วย 18 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว  แผนภาพที่่� O21. ในประเทศที่่�กำำ�ลัังเข้้าสู่่�การเป็็นสัังคมสููงอายุุอย่่างรวดเร็็ว นโยบายเรื่่�องการเปิิดรัับแรงงานย้้ายถิ่่�นฐานสามารถช่่วย บรรเทาผลกระทบเชิิงลบที่่�มีีต่่อ GDP ได้้ 10 ่ ต้น (ร้อยละ) 0 ่ ริม –10 ่ งเบนจากสถานะคงทีเ –20 –30 าความเบีย –40 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 จำนวนปี สถานการณ์พื้นฐานตามการเข้าสู่สังคมสูงวัย การดำเนินโยบายการย้ายถิ่นฐาน (แรงงานย้ายถิ่นไหลเข้า 250,000 ราย โดยนโยบายส่งผลล่าช้า 10 ปี) มีการดำเนินโยบายการย้ายถิ่นฐาน (แรงงานย้ายถิ่นไหลเข้า 250,000 ราย) มีการดำเนินโยบายการย้ายถิ่นฐาน (แรงงานย้ายถิ่นไหลเข้าในช่วง 3 ปีแรก 350,000 ราย และหลังจากนั้น 70,000 ราย) มีการดำเนินโยบายการย้ายถิ่นฐาน (แรงงานย้ายถิ่นไหลเข้าในช่วง 3 ปีแรก 820,000 ราย และหลังจากนั้น 164,000 ราย) ที่่�มา: รายงานของธนาคารโลกเรื่่�อง “Migration: Leveraging Human Capital in the East Asia and Pacific Region” ซึ่่�งเตรีียมจะเผยแพร่่เร็็วๆ นี้้� หมายเหตุุ: สถานการณ์์จำ� ิ นแต่่ละปีีในระดัับที่่�แตกต่่างกััน รวมถึึงสมมติิฐานเรื่่�องระยะเวลาในการย้้ายถิ่่�น (ว่่าเกิิดขึ้้�นทัันทีีหรืือล่่าช้้า) ด้้วย โดยใน ำ ลองทั้้�งหมดมาจากการตั้้�งสมมติิฐานเรื่่�องจำำ�นวนแรงงานย้้ายถิ่่�นไหลเข้้าสุุทธิใ ิ ีละ 250,000 ราย และทุุกสถานการณ์์จำ� แต่่ละสถานการณ์์มีีการตั้้�งสมมติิฐานว่่ามีีแรงงานย้้ายถิ่่�นไหลเข้้าสุุทธิปี ำ ลองจะแสดงอยู่่�ในรููปแบบของร้้อยละของความคลาดเคลื่่� อนจากจุุดสมดุุลของแบบจำำ�ลอง โดยไม่่คำำ�นึึงถึึง ผลกระทบจากการเปลี่่�ยนแปลงโครงสร้้างอายุุประชากร แนวโน้้มระยะยาวทั้้�งหมดที่่�กล่่าวถึึงในรายงานการอััพเดทเศรษฐกิิจฉบัับนี้้�สามารถส่่งผลกระทบในเชิิงลบต่่อศัั กยภาพในการเติิบโต ิ าคเอเชีียตะวัันออกและแปซิิฟิก ของภููมิภ ิ ได้้ โดยปััจจััยเหล่่านี้้�อาจทำำ�ให้้ศัักยภาพในการเติิบโตในช่่วงปีี พ.ศ. 2568 – 2573 ลดลงจาก ร้้อยละ 4.8 มาเป็็นร้้อยละ 4.3 ได้้ ทั้้�งนี้้� การดำำ�เนิินนโยบายที่่�กระตุ้้�นการมีีส่ว ่ นร่่วมของแรงงาน เพิ่่�มผลิิตภาพการผลิิตรวม (Total Factor Productivity หรืือ TFP) และสนัับสนุุนให้้มีีการปรัับตััวต่่อความเสี่่�ยงด้้านสภาพอากาศเพิ่่�มขึ้้�นอาจทำำ�ให้้ศัักยภาพในการ เติิบโตของ GDP เพิ่่�มขึ้้�นได้้มากกว่่า 1 จุุดร้้อยละ (แผนภาพที่่� O22) บทสรุ ป 19 มุ มมองระยะยาว: รายงานอั พเดทเศรษฐกิ จของภู มิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิ ก เมษายน 2568  แผนภาพที่่� O22. การดำำ�เนิินนโยบายและการปฏิิรููปที่่�มีีประสิิทธิิภาพจะสามารถชดเชยผลกระทบเชิิงลบที่่�เกิิดจากสัังคมสููงอายุุ ั น์์ และความเสี่่ย การทวนกระแสโลกาภิิวัต ิ ากาศที่่�มีีต่่อการเติิบโตทางเศรษฐกิิจได้้ � งด้้านการเปลี่่�ยนแปลงของสภาพภููมิอ A. ผลกระทบต่อศักยภาพในการเติบโตของภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิก B. ผลกระทบต่อศักยภาพในการเติบโตของภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิก (ไม่นับรวมประเทศจีน) 6 6 4 4 จุดร้อยละ จุดร้อยละ 2 2 0 0 ไม่มีการเข้าสู่ มีการเข้าสู่ การทวนกระแส การเปลีย่ นแปลง การปฏิิรูป ไม่มีการเข้าสู่ มีการเข้าสู่ การทวนกระแส การเปลีย่ นแปลง การปฏิิรูป สังคมสูงอายุ สังคมสูงอายุ ิต โลกาภิว ู อ ั น์ ของสภาพภูม ิ ากาศ นโยบาย สังคมสูงอายุ สังคมสูงอายุ ิต โลกาภิว ู อ ั น์ ของสภาพภูม ิ ากาศ นโยบาย ศักยภาพในการเติบโตของ GDP โดยประมาณ ช่วงปี พ.ศ. 2568-2573 ศักยภาพในการเติบโตของ GDP โดยประมาณ ช่วงปี พ.ศ. 2568-2573 แรงกระตุ้นจากการมีส่วนร่วมของแรงงานที่เพิ่มขึ้น แรงกระตุ้นจากการมีส่วนร่วมของแรงงานที่เพิ่มขึ้น แรงกระตุ้นจากการปรับตัวต่อความเสี่ยงด้านสภาพอากาศ แรงกระตุ้นจากการปรับตัวต่อความเสี่ยงด้านสภาพอากาศ แรงกระตุ้นจากการย้ายถิ่นฐาน แรงกระตุ้นจากการย้ายถิ่นฐาน แรงกระตุ้นจากนโยบายโครงสร้าง แรงกระตุ้นจากนโยบายโครงสร้าง แรงกระตุ้นจากการนำเทคโนโลยีมาใช้ แรงกระตุ้นจากการนำเทคโนโลยีมาใช้ การขยายตัวที่มาจากการเพิ่มผลิตภาพการผลิตรวม การขยายตัวที่มาจากการเพิ่มผลิตภาพการผลิตรวม การขยายตัวที่มาจากการพัฒนาทุนมนุษย์ การขยายตัวที่มาจากการพัฒนาทุนมนุษย์ การขยายตัวที่มาจากการจ้างงาน การขยายตัวที่มาจากการจ้างงาน การขยายตัวที่มาจากส่วนทุน การขยายตัวที่มาจากส่วนทุน ศักยภาพในการเติบโต ศักยภาพในการเติบโต ที่่�มา: การคำำ�นวณของเจ้้าหน้้าที่่�ธนาคารโลก ่ ้ มากเพียงใด? ในส่วนของความเปลียนแปลง แล้วการตอบสนองต่อความท้าทายในระยะยาวมีความสอดคล้องกับการแก้ไขปั ญหาในระยะสัน ่ ้ ของการบูรณาการทางเศรษฐกิจในระดับโลก ประเทศต่างๆ ในภูมิภาคจะต้องรับมือกับอุ ปสรรคทางการค้าทีเพิมขึนในภูมิภาคอื่นๆ ่ สำ�หรับประเทศส่วนใหญ่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิก การเปิ ดเสรีทางการค้าและการลงทุนที่กว้างขึ้นไม่เพียงแต่ส่งผลดี ต่อการเติบโตในระยะยาวเท่านั้น แต่ยังสามารถช่วยบรรเทาผลกระทบจากมาตรการภาษี นำ�เข้าใหม่ท่ีอาจมีการบังคับใช้ในระยะเวลา อันใกล้น้ีด้วย ในแง่ของความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ในระยะสั้นนี้ประเทศต่างๆ ในภูมิภาคจำ�เป็ นต้องรับมือกับความร่วม มือระดับโลกที่อ่อนแอลงซึ่งอาจส่งผลไปยังความเสี่ยงด้านสภาพภูมิอากาศที่จะเพิ่มสูงขึ้นในระยะยาวได้ ในด้านการลดผลกระทบ จากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ การเร่งกำ�จัดปั จจัยที่เป็ นอุ ปสรรคต่อการนำ�เทคโนโลยีสีเขียวที่มีประสิทธิภาพมาใช้เป็ น สิ่งที่แต่ละประเทศสามารถดำ�เนินการได้เลยเน่ ืองจากมาตรการดังกล่าวขึ้นอยู่กับความสนใจของประเทศนั้นๆ เท่านั้น ในขณะที่การ ส่งเสริมการนำ�เทคโนโลยีท่ียังไม่คุ้มค่าทางเศรษฐกิจมาใช้อาจต้องขึ้นอยู่กับการดำ�เนินงานของประเทศอื่นๆ ด้วย ทั้งนี้ ความร่วม มือในการบรรเทาผลกระทบจากการเปลี่ ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศที่ กำ�ลังอ่อนแอในระดับสากลอาจทำ�ให้การลงทุนในระดับชาติ เพ่ ือปรับตัวรับมือกับความเสี่ยงด้านสภาพภูมิอากาศที่เพิ่มสูงขึ้นมีความจำ�เป็ นเร่งด่วนมากขึ้น นอกจากนี้ การดำ�เนินนโยบายแบบ ผสมผสานทั้งความพยายามของแต่ละประเทศและความร่วมมือในระดับภูมิภาคไปพร้อมกันก็มีความจำ�เป็ นอย่างยิ่ง เนื่องจากผล ประโยชน์จากการลงทุนเหล่านี้ส่วนใหญ่เกิดข้ ึนทั้งในระดับประเทศและในระดับภูมิภาค ่ สำ�หรับเรืองการเข้ าสูส ั คมสูงวัย แม้จะยังไม่มผ ่ ง ี ลกระทบทีรุ ่ นแรงในทันที แต่กส ู หลายอย่างเช่น การ ็ ามารถสร้างปั ญหาระยะยาวได้ การปฏิรป ่ ้ ปฏิรูประบบบำ�นาญ เพือรับมือกับความท้าทายนีจำ�เป็ นต้องเร่งดำ�เนินการทันทีเพื่อป้ องกันไม่ให้เกิดปั ญหาความตึงเครียดทางการ คลังในอนาคต ในแง่ของการเคล่ ือนย้ายแรงงานระหว่างประเทศ ภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิกอาจใช้ประโยชน์จากความแตก ต่างด้านโครงสร้างประชากรภายในภูมิภาคได้ ในขณะที่ประเทศที่พัฒนาแล้วบางประเทศในแถบตะวันตกกำ�ลังเพิ่มความเข้มงวด ของมาตรการการย้ายถินฐานแรงงาน แต่ประเทศสังคมสูงวัยที่พัฒนาแล้วในฝั่ งตะวันออกอย่างญี่ปุ่ นและสาธารณรัฐเกาหลีก� ่ ำ ลัง ่ เปิ ดกว้างต่อการเคลือนย้ ายแรงงานระหว่างประเทศมากขึน ้ ้ นีเพื ทัง ่ แน่ใจว่าการเคลือนย้ ้ อให้ ่ ายแรงงานระหว่างประเทศยังคงเป็ นที่ยอมรับ ได้ในทางการเมือง ทั้งประเทศที่แรงงานไหลเข้าและประเทศที่แรงงานไหลออกสามารถใช้วิธก ี ารถอดบทเรียนจากประสบการณ์ของ ประเทศอ่ ื นๆ ที่เคยเปิ ดกว้างตลาดแรงงานมาก่อนหน้านี้ได้ 20 บทสรุ ป มุ มมองระยะยาว  21