UBND TỈNH THANH HÓA NGÂN HÀNG THẾ GIỚI KẾ HOẠCH TÁI ĐỊNH CƯ DỰ ÁN PHÁT TRIỂN TỔNG HỢP CÁC ĐÔ THỊ ĐỘNG LỰC TIỂU DỰ ÁN ĐÔ THỊ TĨNH GIA, TỈNH THANH HÓA Tháng 4/2019 1 MỤC LỤC PHẦN 1: MÔ TẢ DỰ ÁN.............................................................................................................1 1. Thông tin chung về dự án .........................................................................................................1 2. Tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia.......................................................................................................1 PHẦN 2: PHẠM VI THU HỒI ĐẤT VÀ TÁI ĐỊNH CƯ .........................................................3 2.1. Số hộ bị ảnh hưởng ................................................................................................................3 2.2. Tác động về đất......................................................................................................................3 2.3. Ảnh hưởng nhà/vật kiến trúc và tài sản khác ........................................................................4 2.4. Ảnh hưởng cây cối và hoa màu .............................................................................................1 2.5. Ảnh hưởng đến tài sản công cộng .........................................................................................1 2.6. Ảnh hưởng đến kinh doanh ...................................................................................................1 2.6. Ảnh hưởng các di tích lịch sử, văn hóa .................................................................................1 PHẦN 3. MỤC TIÊU CỦA KẾ HOẠCH TÁI ĐỊNH CƯ .........................................................3 PHẦN 4: THÔNG TIN KINH TẾ-XÃ HỘI ...............................................................................4 4.1. Mục tiêu và phương pháp điều tra KT-XH ...........................................................................4 4.2. Điều kiện địa bàn dự án .........................................................................................................5 4.3. Thông tin kinh tế-xã hội của hộ bị ảnh hưởng.......................................................................8 4.3.1. Quy mô hộ gia đình ............................................................................................................8 4.3.2. Giáo dục .............................................................................................................................8 4.3.3. Nghề nghiệp, việc làm ........................................................................................................8 4.3.4. Thu nhập và chi tiêu của hộ gia đình .................................................................................9 4.3.5. Tình trạng vệ sinh, sức khỏe ...............................................................................................9 4.3.6. Tình trạng sở hữu tài sản của các hộ bị ảnh hưởng .........................................................10 4.3.7. Tình trạng vay và sử dụng vốn vay ...................................................................................10 4.3.8 Sự tham gia vào các mạng lưới xã hộ ở địa phương .........................................................10 4.4 Tình trạng sử dụng đất của các hộ bị ảnh hưởng ..................................................................10 4.5. Vấn đề giới ..........................................................................................................................11 PHẦN 5: KHUNG PHÁP LÝ TÁI ĐỊNH CƯ ..........................................................................13 5.1 Chính sách của WB tại văn kiện OP4.12 .............................................................................13 5.2 Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của Việt Nam ................................................14 5.3 Những khác biệt giữa chính sách tái định cư của NHTG với chính sách của Việt Nam và giải pháp áp dụng cho dự án .....................................................................................................16 5.4. Ngày khóa sổ .......................................................................................................................20 PHẦN 6: CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ CỦA DỰ ÁN ......20 6.1 Tiêu chuẩn hợp lệ .................................................................................................................20 6.2 Các nguyên tắc tái định cư của dự án (mô tả các nguyên tắc cụ thể về bồi thường, hỗ trợ và TĐC áp dụng cho dự án). ..........................................................................................................21 6.3 Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án .......................................................22 6.4. Chính sách hỗ trợ phụ hồi thu nhập và ổn định cuộc sống ..................................................26 PHẦN 7. CHƯƠNG TRÌNH PHỤC HỒI THU NHẬP ...........................................................41 7.1. Mục tiêu ...............................................................................................................................41 7.2. Đối tượng tham gia chương trình ........................................................................................41 7.3 Phương pháp đánh giá nhu cầu .............................................................................................41 7.4. Kết quả đánh giá ..................................................................................................................41 7.5 Các hoạt động của chương trình ...........................................................................................42 7.6 Cơ quan thực hiện .................................................................................................................42 7.6 Kinh phí thực hiện ................................................................................................................43 7.7 Kế hoạch thực hiện ...............................................................................................................43 7.8 Giám sát đánh giá .................................................................................................................43 PHẦN 8: CHUẨN BỊ TÁI ĐỊNH CƯ .......................................................................................43 8.1 Nguyên tắc lựa chọn tái định cư tập trung............................................................................43 8.2 Phát triển khu tái định cư ......................................................................................................44 PHẦN 9: SỰ THAM GIA VÀ THAM VẤN CỘNG ĐỒNG...................................................47 9.1. Mục tiêu của phổ biến thông tin và tham vấn cộng đồng ....................................................47 9.2. Cơ chế phổ biến Thông tin, Tham vấn và Tham gia của Cộng đồng ..................................48 9.2.1. Tham vấn cộng đồng trong giai đoạn chuẩn bị dự án......................................................48 9.2.2. Tham vấn cộng đồng trong giai đoạn thực hiện dự án ....................................................50 9.2.3. Phổ biến thông tin .............................................................................................................52 PHẦN 10: CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI ....................................................................52 10.1. Sự cần thiết của việc thiết lập cơ chế giải quyết khiếu nại: ...............................................52 10.2. Cơ chế khiếu nại, giải quyết khiếu nại và trách nhiệm các bên liên quan .........................53 PHẦN 11: TRÁCH NHIỆM THỂ CHẾ ...................................................................................54 11.1. Đánh giá năng lực của các bên liên quan trong việc thực hiện RAP: ...............................55 11.2. Trách nhiệm của các bên liên quan: ..................................................................................55 PHẦN 12: KẾ HOẠCH THỰC HIỆN ......................................................................................58 PHẦN 13: DỰ TOÁN NGÂN SÁCH ........................................................................................60 13.1. Khảo sát nhanh giá thay thế ...............................................................................................60 13.2. Kết quả khảo sát nhanh giá thay thế .................................................................................60 13.3. Dự toán và nguồn kinh phí ................................................................................................61 PHẦN 14: GIÁM SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ ....................................................................................62 14.1. Mục tiêu giám sát ..............................................................................................................62 14.2 Giám sát nội bộ ...................................................................................................................63 14.3 Giám sát độc lập .................................................................................................................64 PHỤ LỤC .....................................................................................................................................66 Phụ lục 1: Bảng hỏi điều tra kinh tế-xã hội ................................................................................66 Phụ lục 2: Bảng hỏi điều tra tài sản bị ảnh hưởng ......................................................................70 Phụ lục 2: Đề cương tham chiếu tư vấn giám sát độc lập tái định cư ........................................73 Phụ lục 3: Báo cáo thẩm tra dự án dự án đầu tư xây dựng công trình đường Bắc Nam 2 – Khu kinh tế Nghi Sơn (đoạn từ QL1A tại xã Xuân Lâm đến đường Đông Tây 1) ..........................79 Phụ lục 4: Biên bản tham vấn cộng đồng ...................................................................................86 MỤC LỤC BẢNG Bảng 1: Tóm tắt và phân loại hộ BAH ..........................................................................................3 Bảng 2: Phạm vi ảnh hưởng đất .....................................................................................................3 Bảng 3: Ảnh hưởng nhà và vật kiến trúc .......................................................................................4 Bảng 4: Thiệt hại cây cối, hoa màu................................................................................................1 Bảng 5: Diện tích huy động tạm thời .............................................................................................1 Bảng 6: Biện pháp giảm thiểu ........................................................................................................2 Bảng 7: Cơ cấu mẫu khảo sát KT-XH tại các hạng mục ...............................................................5 Bảng 8: Cỡ mẫu định tính ..............................................................................................................5 Bảng 9: Phân bổ, sử dụng đất huyện Tĩnh Gia ..............................................................................6 Bảng 10: So sánh điều kiện kinh tế tỉnh Thanh Hóa và huyện Tĩnh Gia .......................................6 Bảng 11: Mức thu nhập bình quân đầu người qua các năm của huyện Tĩnh Gia ..........................7 Bảng 12: Thông tin xã hội địa bàn dự án ........................................................................................7 Bảng 13: Những khác biệt giữa chính sách của Việ Nam và Ngân hàng thế giới về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và chính sách áp dụng cho dự án. ................................................................17 Bảng 14: Ma trận quyền lợi .........................................................................................................29 Bảng 15: Ngân sách thực hiện Chương trình ...............................................................................43 Bảng 17: Địa điểm, thời gian thực hiện tham vấn cộng đồng về tái định cư ...............................45 Bảng 18: Các khu tái định cư .......................................................................................................46 Bảng 19: Vấn đề môi trường của khu TĐC .................................................................................46 Bảng 20: Thông tin các các cuộc họp tham vấn cộng đồng về tái định cư ..................................48 Bảng 21: Kế hoạch thực hiện TĐC ..............................................................................................59 Bảng 22: Kết quả khảo sát đơn giá đất ở .....................................................................................60 Bảng 23: Dự toán thực hiện .........................................................................................................61 TỪ VIẾT TẮT BAH Bị ảnh hưởng Ban GPMB Ban đền bù và giải phóng mặt bằng Ban QLDA Ban quản lý dự án và Ban quản lý Bộ/Sở LĐTBXH Bộ/Sở Lao động Thương binh và Xã hội Bộ TNMT Bộ Tài nguyên và Môi trường DTTS Dân tộc thiểu số Giấy CNQSDĐ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất HĐBTHT-TĐC Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư IDA Cơ quan phát triển Quốc tế IMA Cơ quan giám sát độc lập KĐTH Kiểm đếm thiệt hại KT-XH Kinh tế - xã hội NGO Tổ chức phi chính phủ NHTG Ngân hàng Thế giới Sở NN và PTNT Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn TĐC Tái định cư THCS Trung học cơ sở THPT Trung học phổ thông Trung tâm PTQĐ Trung tâm phát triển quỹ đất UBND Ủy ban nhân dân USD Đô la Mỹ VND Việt Nam đồng GIẢI THÍCH THUẬT NGỮ Người bị ảnh hưởng: Là những cá nhân, hộ gia đình, tổ chức bị: (i) Di dời hoặc mất nhà ở; (ii) Mất tài sản hoặc mất khả năng tiếp cận những tài sản đó; và (iii) Mất nguồn thu nhập hoặc phương tiện kiếm sống, cho dù người bị ảnh hưởng có phải di chuyển tới nơi khác hay không (những người có sinh kế bị ảnh hưởng tạm thời hoặc vĩnh viễn); ngoài ra, người bị ảnh hưởng cũng là người bị hạn chế bắt buộc đối với việc tiếp cận với những khu vực pháp lý hoặc khu vực được bảo vệ. Đối với hộ gia đình bị ảnh hưởng, những người BAH của dự án sẽ gồm tất cả các thành viên cư trú dưới một mái nhà và hoạt động như một đơn vị kinh tế đơn lẻ. Điều tra dân số: Thống kê bao gồm thông tin kinh tế xã hội của những hộ BAH bởi dự án như nghề nghiệp chính, nguồn thu nhập, mức thu nhập để có thể xác định đối tượng dễ bị tổn thương, cũng như xác lập cơ sở dữ liệu để giám sát sự phục hồi thu nhập của các hộ BAH. Kiểm kê thiệt hại (IOL): Kiểm kê bao gồm mô tả chi tiết về đất, vật kiến trúc, cây cối BAH, bị thu hồi tạm thời hoặc vĩnh viễn để thực hiện dự án, bao gồm tên của những người/hộ được bồi thường/hỗ trợ và ước tính giá thay thế v.v. Ngoài ra, mức độ nghiêm trọng của tác động đối với tài sản bị ảnh hưởng và mức độ nghiêm trọng của tác động đến sinh kế và năng suất của các hộ gia đình phải di dời sẽ được xác định. Ngày khoá sổ kiểm kê (cut-off date): Là ngày thông báo thu hồi đất cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng do các UBND huyện thực hiện. Các hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi dự án và cộng đồng địa phương sẽ được thông báo về ngày khóa sổ của dự án và bất kỳ ai chuyển đến và/hoặc tài sản được tạo ra trong Khu vực dự án sau ngày khóa sổ sẽ không được bồi thường và hỗ trợ theo Dự án Tính hợp lệ: Là các tiêu chí được sử dụng trong dự án để xác định người bị ảnh hưởng có quyền được bồi thường, hỗ trợ liên quan đến thu hồi đất và tái định cư. Bồi thường (bằng tiền mặt hoặc hiện vật): Cho những thiệt hại về tài sản và các biện pháp phục hồi nhằm khôi phục và cải thiện thu nhập sẽ được xác định trong quá trình tham vấn những người bị ảnh hưởng bởi dự án. Mức bồi thường cho thiệt hại về tài sản sẽ ngang bằng chi phí thay thế tài sản. Cộng đồng tiếp nhận: Cộng đồng cư trú trong hoặc gần khu vực mà những người bị ảnh hưởng sẽ được tái định cư. Giá (Chi phí) thay thế: Dùng để xác định giá trị đủ để thay thế tải sản bị mất và trang trải các chi phí giao dịch cần thiết để thay thế cho tài sản bị ảnh hưởng mà không tính khấu hao cho tài sản đó cũng như vật liệu tận dụng, các khoản thuế và/hoặc chi phí di chuyển và giao dịch sau đây: a. Đất sản xuất (nông nghiệp, ao cá, vườn): căn cứ vào các mức giá thay thế phản ánh doanh thu gần nhất tại địa phương và các khu vực lân cận hoặc trong trường hợp không có giá gần nhất tại địa phương thì căn cứ vào giá trị đất sản xuất; b. Đất thổ cư: căn cứ vào các mức giá thay thế phản ánh các mức giá bán gần nhất về đất thổ cư tại địa phương và các khu vực lân cận hoặc trong trường hợp không có các mức giá đất gần nhất tại địa phương thì theo giá bán đất thổ cư tại các khu vực khác có chất lượng tương đương; c. Nhà và các vật kiến trúc liên quan khác: căn cứ vào các mức giá thay thế về nguyên vật liệu và lao động mà không tính khấu hao và khấu trừ vật liệu tận dụng cộng với chi phí cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu và các loại phí liên quan; d. Bồi thường toàn bộ cây cối và vật nuôi tương đương với giá thay thế tại thời điểm tiến hành bồi thường. Khảo sát giá thay thế: Là quá trình liên quan đến việc xác định giá thay thế về đất, nhà ở hoặc các tài sản bị ảnh hưởng khác dựa trên các khảo sát thị trường. Tái định cư: Kế hoạch TĐC này phù hợp với chính sách hoạt động của Ngân hàng Thế Giới về tái định cư không tự nguyện (OP4.12), bao hàm tất cả những thiệt hại trực tiếp về kinh tế và xã hội gây ra bởi việc thu hồi đất và hạn chế sự tiếp cận, cùng với những biện pháp đền bù và sửa chữa. Tái định cư có thể tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bao gồm: (i) di dời hoặc mất nơi ở, (ii) mất tài sản hoặc tiếp cận tài sản; hoặc (iii) mất nguồn thu nhập hoặc phương tiện sinh kế, cho dù người bị ảnh hưởng có phải di chuyển đến địa điểm khác hay không. Hỗ trợ tái định cư: Nghĩa là những hỗ trợ thêm cho những người bị ảnh hưởng về tài sản (đặc biệt là những tài sản có khả năng sinh lời), về thu nhập, việc làm hoặc các nguồn sống để đạt được hoặc tối thiểu khôi phục lại mức sống và chất lượng sống như ban đầu khi chưa có dự án. Sinh kế: Là một tập hợp các hoạt động kinh tế, bao gồm làm việc tự do và/hoặc làm việc hưởng lương nhờ nguồn lực của bản thân (bao gồm nguồn lực con người và vật chất) để tạo ra các nguồn lực đủ để đáp ứng nhu cầu của bản thân, của gia đình trên cơ sở bền vững. Khôi phục sinh kế (thu nhập): Khôi phục sinh kế nghĩa là việc bồi thường/hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng bởi dự án, là những người bị mất đi nguồn thu nhập hoặc mất đi các phương tiện tạo sinh kế, để họ có thể khôi phục được thu nhập và mức sống bằng với mức trước khi BAH/di dời Người bị ảnh hưởng nghiêm trọng (ảnh hưởng nặng): Nghĩa là những người sẽ (i) mất bằng hoặc trên 20% (bằng hoặc trên 10% đối với hộ dễ bị tổn thương) diện tích đất sản xuất. Nhóm dễ bị tổn thương: là các nhóm đối tượng đặc biệt có khả năng phải chịu tác động không tương xứng hoặc có nguy cơ bị bần cùng hóa hơn nữa do tác động của tái định cư, bao gồm: (i) phụ nữ làm chủ hộ (không có chồng, góa hay chồng mất sức lao động) có người phụ thuộc, (ii) người tàn tật (không còn khả năng lao động), người già không nơi nương tựa, (iii) người nghèo theo tiêu chí của Bộ lao động thương binh và xã hội (có sổ hộ nghèo), (iv) người không có đất đai, (v) các nhóm dân tộc thiểu số sống tách biệt, và (vi) hộ gia đình chính sách như thương binh liệt sỹ, mẹ Việt Nam anh hùng, có công cách mạng… Danh sách hộ dễ bị tổn thương sẽ được xác định trong quá trình chuẩn bị dự án án thông qua điều tra kinh tế - xã hội và tham vấn cộng đồng. TÓM TẮT Giới thiệu Kế hoạch tái định cư (Kế hoạch TĐC) được chuẩn bị cho Phát triển tổng hợp các đô thị động lực – tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa, sử dụng nguồn vốn của Ngân hàng Thế giới. Có 02 hợp phần chính trong dự án: (i) Hợp phần 1: Giải pháp kết cấu - Cải tạo, xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị bao gồm 8 hạng mục: (i) Xây dựng tuyến đường ven biển đoạn từ Ninh Hải – Cầu Lạch Bạng 2; (ii) Xây dựng đường Bình Minh đi đường Sao Vàng – KKT Nghi Sơn; (iii) Cải tạo và nâng cấp cầu Đò Bè và đường hai đầu cầu; (iv) Xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển Ninh Hải; (v) Nâng cấp, cải tạo kênh Than và cống ngăn mặn; Cải tạo cống ngăn mặn đoạn tiếp nối giữa tiêu Kênh Than và sông Bạng; (vi) Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng; (vii) Xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải và (viii) Xây dựng các khu tái định cư và (ii) Hợp phần 2: Giải pháp phi kết cấu. Hợp phần có tác động thu hồi đất, giải phóng mặt bằng là hợp phần 1. Kế hoạch này bao gồm kết quả kiểm đếm thiệt hại sơ bộ; khảo sát kinh tế xã hội; các nội dung về quyền lợi của người bị ảnh hưởng và đánh giá những tác động tích và tiêu cực của Dự án về mặt xã hội. Kế hoạch cũng đề cập đến phương án tái định cư, chương trình phục hồi sinh kế, kế hoạch thực hiện tái định cư và chi phí. Phạm vi thu hồi và giải phóng mặt bằng Theo thiết kế sơ bộ dự án, các hạng mục đề xuất bao gồm: Hợp phần 1 Tổng diện tích đất dự kiến phải thu hồi khoảng 553,336 m2; trong đó diện tích đất ở là 75,235m2; 452,656 m2 đất hằng năm (trong đó có 1,152m2 đất công), 22,305m2 đất trồng cây lâu năm. Khoảng 1.354 hộ gia đình sẽ bị ảnh hưởng trong đó 745 hộ sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, trong đó có 526 hộ bị mất đất sản xuất và 225 hộ bị di dời. Bên cạnh đó, tiểu dự án ảnh hưởng đến nhà / công trình, mùa màng và cây cối của người dân địa phương. Biện pháp giảm thiểu Trong quá trình chuẩn bị dự án, tư vấn đã phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan và các hộ gia đình bị ảnh hưởng thông qua các cuộc họp, các cuộc khảo sát và tham vấn, nhằm đưa ra các biện pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực của dự án, nâng cao hiệu quả đầu tư cũng như để giảm thiểu việc thu hồi đất. Đặc biệt, lựa chọn các phương án hướng tuyến để tránh tác động đến các công trình văn hóa, di tích lịch sử. Việc lựa chọn các khu tái định cư cũng đã được thảo luận với hộ BAH để giảm thiểu tác động và bảo đảm phục hồi kinh tế. Chính sách áp dụng Thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho tiểu dự án sẽ được thực hiện theo Chính sách hoạt động của Ngân hàng Thế giới (OP.4.12) về tái định cư không tự nguyện và pháp luật và các quy định của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất mục đích công cộng. RAP này được xây dựng dựa trên OP4.12, luật pháp và q uy định của Chính phủ và các quy định / quyết định tích hợp của PPC Thanh Hóa về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư áp dụng cho tỉnh. Mục tiêu chính của Kế hoạch TĐC nhằm lập kế hoạch đền bù, hỗ trợ cho các hộ bị ảnh hưởng trên nguyên tắc giá thay thế. Các hộ bị ảnh hưởng sẽ được cung cấp các hỗ trợ để ổn định cuộc sống. Chương trình phục hồi thu nhập Chính sách của dự án hướng tới ổn định cuộc sống và các nguồn thu nhập của người bị ảnh hưởng (BAH) ít nhất bằng hoặc cao hơn so với trước khi bị ảnh hưởng bởi Dự án. Chương trình phục hồi thu nhập sẽ được thực hiện dành cho 745 hộ BAH đủ điều kiện dựa trên khảo sát đánh giá nhu cầu hỗ trợ. Các hoạt động đề xuất bao gồm (i) đào tạo nghề; ii) Hỗ trợ tiếp cận vốn vay và iii) Giới thiệu việc làm. Thể chế Ban QLDA và UBND huyện Tĩnh Gia có trách nhiệm thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và chịu trách nhiệm quản lý, giám sát việc thực hiện Kế hoạch Tái định cư. Trong quá trình thực hiện dự án, sẽ có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cán bộ của các cơ quan liên quan, bao gồm Hội đồng thành phố bồi thường hỗ trợ và tái định cư, các cán bộ Ban QLDA, cán bộ phường, người dân địa phương trong vùng dự án và các chuyên gia tái định cư. Kế hoạch thực hiện Kế hoạch tái định cư (Kế hoạch TĐC) sẽ được thực hiện trong sự phối hợp chặt chẽ với tiến độ thực hiện các hạng mục xây dựng. Các hộ gia đình bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường trước khi giải phóng mặt bằng, dự kiến sẽ bắt đầu từ quý II năm 2019. Tham vấn cộng đồng và sự tham gia Chính quyền, cộng đồng địa phương và các hộ gia đình bị ảnh hưởng đã được tham vấn thông qua các cuộc họp công cộng. Cuộc điều tra kinh tế-xã hội và kiểm kê thiệt hại cũng đã được thực hiện với các hộ gia đình bị ảnh hưởng. Thông tin thu được trong quá trình tham vấn đã được phản ánh và lồng ghép trong việc xây dựng Kế hoạch TĐC và sẽ được cập nhật trong quá trình thực hiện. Công tác tham vấn sẽ được tiếp tục thực hiện trong quá trình thực hiện dự án. Giám sát và đánh giá Việc thực hiện Kế hoạch TĐC sẽ được theo dõi và giám sát nội bộ thông qua các báo cáo định kỳ của Ban quản lý (Ban QLDA). Ngoài ra, một cơ quan giám sát độc lập sẽ được mời để giám sát việc thực hiện Kế hoạch và đánh giá thực trạng về mức sống của người dân bị ảnh hưởng trong và sau khi tái định cư được hoàn thành. Khiếu nại và giải quyết khiếu nại Để đảm bảo tất cả các khiếu nại của những người bị ảnh hưởng liên quan đến thu hồi đất, bồi thường và tái định cư được giải quyết kịp thời và thỏa đáng, một cơ chế giải quyết khiếu nại đã được thiết lập trong Kế hoạch Tái định cư này. Tất cả những người bị ảnh hưởng có thể gửi khiếu nại và ý kiến của họ bằng lời nói hoặc bằng văn bản về quyền lợi của họ, giá bồi thường, hỗ trợ, phục hồi thu nhập ... cho các cơ quan thực hiện mà không phải trả bất kỳ chi phí nào liên quan đến việc giải quyết các khiếu nại này ở tất cả các cấp. Các khiếu nại sẽ trải qua 3 cấp độ để được giải quyết trước khi chọn tòa là đơn vị giải quyết cuối cùng. BQL sẽ chỉ định một nhân viên chịu trách nhiệm theo dõi và theo dõi các khiếu nại và khiếu nại của các hộ BAH cho đến khi giải quyết được hoàn tất. Tài chính Tổng chi phí ước tính cho việc thực hiện kế hoạch tái định cư này là 225,594,970,000 vnđ (Hai trăm hai mươi lăm tỷ, năm trăm chín mươi tư triệu đồng). Chi phí này bao gồm đền bù đất đai, kiến trúc và tài sản khác cũng như những hỗ trợ, chi phí cho chương trình phục hồi thu nhập, chi phí cho việc giám sát và đánh giá. Chi phí tái định cư sẽ được cập nhật tại thời điểm bồi thường. PHẦN 1: MÔ TẢ DỰ ÁN 1. Thông tin chung về dự án Dự án đã được phê duyệt tại văn bản số 2318 / VPCP-QHQT ngày 14 tháng 3 năm 2017 của Văn phòng Chính phủ và Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 208/QĐ- TTg, ngày 19 tháng 9 năm 2018; dự án sử dụng quỹ IBRD của quỹ đối ứng của Ngân hàng Thế giới từ ngân sách địa phương / phân bổ trung tâm. Dự án nhằm tăng cường khả năng tiếp cận để cải thiện dịch vụ cơ sở hạ tầng đô thị và năng lực quản lý quy hoạch đô thị tích hợp tại các tỉnh của dự án. Dự án đề xuất được thực hiện tại 04 thành phố/thị xã gồm: (1) Thành phố Hải Dương (tỉnh Hải Dương); (2) Thị xã Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh); (3) Thị xã Tĩnh Gia (tỉnh Hà Tĩnh); và (4) thành phố Yên Bái (tỉnh Yên Bái); Để đạt được mục tiêu, dự án có 02 hợp phần. Hợp phần 1: Đầu tư cải tạo, xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị; Hợp phần 2: Giải pháp phi kết cấu - Hỗ trợ kỹ thuật và hỗ trợ thực hiện dự án. Thời gian dự án sẽ kéo dài trong 05 năm, bắt đầu từ năm 2019 và hoàn thành vào năm 2025. 2. Tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia Huyện Tĩnh Gia có 33 xã và 1 thị trấn. Với ưu thế có đường quốc lộ 1A và đường tàu Bắc Nam chạy qua, đặc biệt là ba cửa sông, cảng Nghi Sơn và đường nối cảng Nghi Sơn với đường Hồ Chí Minh, huyện Tĩnh Gia được xem là có lợi thế trong việc phát triển kinh tế tổng thể, đặc biệt là phát triển du lịch, công nghiệp và nuôi trồng thủy sản. Diện tích đất tự nhiên của huyện Tĩnh Gia là 45,828.67 ha, chủ yếu là đất nông nghiệp. Tổng dân số theo thống kê đến năm 2016 là 225,546, tốc độ phát triển dân số đạt tỷ lệ thay thế (theo báo cáo của Cục thống kê tỉnh Thanh Hóa – 2016). Tỷ lệ hộ nghèo của huyện là 13.34%. Mục tiêu tổng thể của tiểu dự án: - Nhằm tăng cường khả năng tiếp cận đến dịch vụ hạ tầng kỹ thuật đô thị được cải thiện và tăng cường năng lực lập quy hoạch và quản lý đô thị tại các địa bàn dự án. Mục tiêu cụ thể: - Nâng cao tính cạnh tranh của đô thị Tĩnh Gia trong việc thu hút người dân đến ở, thu hút các nhà đầu tư phát triển dịch vụ, thương mại, du lịch; - Giảm thiểu thiệt hại do úng ngập qua việc cải thiện và duy trì năng lực thoát nước đô thị hiện tại và đảm bảo thoát nước đô thị trong tương lai, khi đô thị hoá theo các quy hoạch được duyệt; - Thúc đẩy phát triển kinh tế khu đô thị Tĩnh Gia; - Giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông qua việc phát triển các hành lang giao thông kết nối; - Cải thiện công tác quản lý phát triển đô thị có kiểm soát qua các giải pháp mềm trong công tác quản lý đô thị, biến đổi khí hậu; - Từng bước hiện thực hoá các Quy hoạch, kế hoạch được duyệt. Các hợp phần dự án: dự án bao gồm 02 Hợp phần chính như sau: - Hợp phần 1: Đầu tư cải tạo, xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị 1 o Xây dựng tuyến đường ven biển đoạn từ Ninh Hải – Cầu Lạch Bạng 2: Chiều dài 10.1 km; o Xây dựng đường Bình Minh đi đường Sao Vàng – KKT Nghi Sơn: Chiều dài tuyến 2.08 Km; o Cải tạo và nâng cấp cầu Đò Bè và đường hai đầu cầu; o Xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển Ninh Hải: Chiều dài tuyến 0.815 km; o Nâng cấp, cải tạo kênh Than và cống ngăn mặn: Chiều dài nạo vét, kè Kênh Than là 5 km; Cải tạo cống ngăn mặn đoạn tiếp nối giữa tiêu Kênh Than và sông Bạng; o Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng: Chiều dài nạo vét, cải tạo kênh cần nghiên cứu là 6.72 km; o Xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải: Xây dựng hệ thống thu gom và trạm xử lý nước thải công suất 500m3/ngđ cho khu vực trung tâm thị trấn; o Xây dựng các khu tái định cư - Hợp phần 2: Hỗ trợ kỹ thuật và hỗ trợ thực hiện dự án. o Xây dựng chính sách, thể chế quản lý tài sản đô thị cho cơ quan quản lý và các đơn vị dịch vụ, công ích; o Các chiến lược phát triển du lịch, công nghiệp để tạo việc làm, tăng khả năng cạnh tranh của đô thị. Dự án nằm trên địa bàn huyện Tĩnh Gia tỉnh Thanh Hóa, đi qua địa bàn 7 xã và 1 thị trấn bao gồm: Xã Ninh Hải, Xã Hải Hòa, Xã Bình Minh, Xã Hải Thanh, Xã Nguyên Bình, Xã Hải Nhân, xã Xuân Lâm và Thị trấn Tĩnh Gia. Thời gian dự kiến thực hiện dự án từ 2019 đến 2025. 2 PHẦN 2: PHẠM VI THU HỒI ĐẤT VÀ TÁI ĐỊNH CƯ Trong số hai hợp phần, hợp phần 1 sẽ gây ra việc thu hồi đất của người dân địa phương dẫn đến mất đất, tài sản phi đất đai và phải di dời. Tác động của hợp phần này đối với các hộ gia đình được xác định thông qua IOL ban đầu như bên dưới. Chi tiết về các tác động sẽ được xác định và cập nhật trong RAP sau khi phê duyệt thiết kế chi tiết và hoàn thành khảo sát đo đạc chi tiết (DMS). 2.1. Số hộ bị ảnh hưởng Tổng số hộ BAH của dự án là 1,354 hộ. Có 350 hộ bị AH kiến trúc, trong đó có 225 hộ thuộc diện AH 100% kiến trúc phải tái định cư. Số hộ gia đình thuộc nhóm dễ tổn thương là 89 hộ. Số hộ thuộc nhóm BAH nặng đất nông nghiệp là 526 hộ; 22 hộ bị ảnh hưởng kinh doanh, trong đó 2 hộ ảnh tại hạng mục đường ven biển, 9 hộ tại hạng mục kênh Cầu Trắng và 11 hộ tại hạng mục cầu Đò Bè. Không có hộ thuộc nhóm dân tộc thiểu số. Bảng dưới đây là tóm tắt phân loại hộ BAH của dự án. Bảng 1: Tóm tắt và phân loại hộ BAH Hộ gia đình Ảnh hưởng Hộ AH nặng TT Hạng mục Hộ AH dễ bị tổn Hộ tái định kinh doanh bởi mất đất NN thương cư Tuyến đường bộ ven biển 0 1 đoạn từ Ninh Hải - Cầu 60 135 252 Lạch Bạng 2 594 Xây dựng đường Bình 0 2 Minh đi Sao Vàng - KKT 12 36 59 Nghi Sơn 174 Nâng cấp, cải tạo cầu Đò 11 3 1 13 0 Bè và đường hai đầu cầu 28 Xây dựng đường từ QL1A 2 4 105 13 41 46 đi bãi biển Ninh Hải Nâng cấp cải tạo kênh 0 5 156 3 0 82 Than Nâng cấp, cải tạo kênh 0 9 6 157 0 87 Cầu Trắng Xây dựng trạm xử lý nước 0 0 7 43 0 0 thải 0 0 8 Khu Tái định cư 97 0 0 22 Tổng 89 526 1,354 225 2.2. Tác động về đất Tổng diện tích BAH là 553,336 m2, trong đó đất thổ cư là 75,235 m2; đất nông nghiệp hàng năm là 452,656 m2 (bao gồm đất công 1152m2), đất trồng cây lâu năm là 22,305m2, đất nghĩa trang là 3,140m2, hiện đang thuộc sở hữu của các hộ và dòng họ. Bảng 2: Phạm vi ảnh hưởng đất Đất nông nghiệp Tổng BAH Đất Đất thổ cộng TT Hạng mục Đất nghĩa cư Đất lâu hạng hằng trang năm mục năm 3 Tuyến đường bộ ven biển 1 đoạn từ Ninh Hải - Cầu Lạch 175,963 22,305 700 249,108 50,140 Bạng 2 Xây dựng đường Bình Minh 2 6,960 48,653 0 0 55,613 đi Sao Vàng - KKT Nghi Sơn Nâng cấp, cải tạo cầu Đò Bè 3 2,820 0 0 2,820 và đường hai đầu cầu Xây dựng đường từ QL1A đi 4 9,005 31,933 0 2,440 43,378 bãi biển Ninh Hải 5 Nâng cấp cải tạo kênh Than 0 68,959 0 0 68,959 Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu 6 6,310 72,148 0 0 Trắng 78,458 Xây dựng trạm xử lý nước 7 0 10,000 0 0 thải 10,000 8 Khu Tái định cư 0 45,000 0 0 45,000 Tổng cộng dự án 75,235 452,656 22,305 3,140 573,336 2.3. Ảnh hưởng nhà/vật kiến trúc và tài sản khác Có 350 hộ BAH đến nhà cửa, kiến trúc, trong đó có 225 hộ có khả năng phải thực hiện tái định cư do mất toàn bộ nhà cửa hoặc phần kiến trúc còn lại không đủ để sửa chữa, phục hồi. Tổng diện tích nhà BAH là 49,645m2. Các ảnh hưởng khác bao gồm: - Công trình phụ: 23,495m2 - Cửa hàng, nhà xưởng: 1,460 m2 - Sân: 20,650m2 - Hàng rào: 35,821m2 - Giếng nước: 389 cái - Công tơ điện/nước: 256 cái - Mồ mả: 243 cái Thống kê chi tiết cho các hạng mục được trình bày tại bảng 3. Bảng 3: Ảnh hưởng nhà và vật kiến trúc 4 Tổng diện Công Cửa hàng, Công tơ, Giếng Mồ mả TT Hạng mục tích nhà trình phụ xưởng Sân (m2) Hàng rào điện nước nước (cái) (cái) (m2) (m2) (m2) (cái) Tuyến đường bộ ven biển đoạn 1 30,550 từ Ninh Hải - Cầu Lạch Bạng 2 Xây dựng đường Bình Minh đi 2 5,990 3,750 230 3,110 4,510 59 33 - Sao Vàng - KKT Nghi Sơn Nâng cấp, cải tạo cầu Đò Bè và 3 3,150 880 - 1,400 470 4 2 - đường hai đầu cầu Xây dựng đường từ QL1A đi 4 4,825 2,452 - 1,320 3,789 41 36 73 bãi biển Ninh Hải 5 Nâng cấp cải tạo kênh Than - 0 0 0 0 0 0 0 Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu 6 5,130 690 570 1905 2390 16 16 0 Trắng 7 Xây dựng trạm xử lý nước thải 8 Khu Tái định cư - Tổng 49,645 23,495 1,460 20,650 35,821 389 256 243 1 2.4. Ảnh hưởng cây cối và hoa màu Các hạng mục của dự án sẽ gây tác động thu hồi đối với khoảng 37,996 cây ăn quả; 34,819 cây lấy gỗ, 9,728 cây cảnh các loại, 86,665m2 rau màu và khoảng 262,460 m2 lúa. Dưới đây là con số tổng hợp các thiệt hại về cây cối và hoa màu của các hộ theo từng hạng mục. Bảng 4: Thiệt hại cây cối, hoa màu Cây ăn Cây Rau màu Cây lấy TT Hạng mục quả cảnh các loại Lúa (m2) gỗ (cây) (cây) (cây) (m2) Tuyến đường bộ ven biển đoạn từ Ninh 1 27,358 13,245 7,631 32,375 155,040 Hải - Cầu Lạch Bạng 2 Xây dựng đường Bình Minh đi Sao Vàng 2 4,707 2,155 874 6,745 16,303 - KKT Nghi Sơn Nâng cấp, cải tạo cầu Đò Bè và đường 3 55 15 20 - - hai đầu cầu Xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển 4 4,424 18,451 588 4,605 3,030 Ninh Hải 5 Nâng cấp cải tạo kênh Than 0 0 0 0 68,959.00 6 Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng 1452 953 615 940 6128 7 Xây dựng trạm xử lý nước thải 10,000 8 Khu Tái định cư 32,000 13,000 Tổng 37,996 34,819 9,728 86,665 262,460 2.5. Ảnh hưởng đến tài sản công cộng Như đã đề cập, khoảng 1,552 m2 đất trụ sở của UBND xã Nguyên Bình sẽ bị thu hồi để xây dựng hạng mục xây dựng đường Bình Minh đi Sao Vàng - KKT Nghi Sơn. Không có bất kỳ tài sản phi đất đai nào trên đó. 2.6. Ảnh hưởng đến kinh doanh Việc kinh doanh của 22 hộ ở hợp phần 1 sẽ bị ảnh hưởng bởi dự án. 2 hộ tại hạng mục xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển Ninh Hải kinh doanh chim cảnh – hai hộ này sẽ BAH vĩnh viễn; 9 hộ tại hạng mục nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng kinh doanh ẩm thực, giải trí (karaoke) và 11 hộ tại hạng mục nâng cấp, cải tạo cầu Đò Bè và đường hai đầu cầu. 2.6. Ảnh hưởng các di tích lịch sử, văn hóa Do thực hiện hiệu quả các biện pháp giảm thiểu, nên các di tích lịch sử và các công trình văn hóa không bị tác động thu hồi. Khoảng trên 243 mộ của người dân sẽ bị di dời để thực hiện các hạng mục đề xuất. 2.7 Ảnh hưởng tạm thời Trong quá trình thi công, khoảng 35,850m2 đất trồng cây hằng năm sẽ được huy động tạm thời để làm vị trí cho lán trại, khi vật liệu… (bảng 5) Bảng 5: Diện tích huy động tạm thời Hạng mục Diện tích (m2) Tuyến đường bộ ven biển đoạn từ Ninh Hải - Cầu 9,000 Lạch Bạng 2 1 Hạng mục Diện tích (m2) Xây dựng đường Bình Minh đi Sao Vàng - KKT 3,500 Nghi Sơn Nâng cấp, cải tạo cầu Đò Bè và đường hai đầu cầu 3,350 Xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển Ninh Hải 3,000 Nâng cấp cải tạo kênh Than 6,000 Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng 6,000 Xây dựng trạm xử lý nước thải 2,500 Khu Tái định cư 2,500 Tổng 35,850 2.8 Các biện pháp giảm thiểu tác động Để đảm bảo giảm thiểu và/hoặc hạn chế tối đa tái định cư bắt buộc, khi lựa chọn hạng mục công trình cho Hợp phần 1 những nguyên tắc chính sau đây đã được thống nhất với NHTG và các tỉnh tham gia dự án: (i) hạng mục công trình đề xuất được xây dựng trên đất hiện có hoặc đất công; (ii) giảm thiểu tối đa thu hồi đất và tái định cư bằng cách áp dụng các biện pháp thiết kế thay thế; (iii) trong trường hợp không thể tránh được thu hồi đất, cần lập Kế hoạch hành động tái định cư theo Chính sách OP4.12 của NHTG liên quan đến tái định cư bắt buộc để đảm bảo tài sản và hộ bị ảnh hưởng được tích hợp trong Kế hoạch hành động tái định cư và được bồi thường theo giá thay thế cũng như được hỗ trợ phục hồi sinh kế và mức sống ít nhất bằng mức trước khi có dự án. Theo đó, trong giai đoạn nghiêm cứu khả thi, các tiêu chí sau đã được áp dụng để lựa chọn hạng mục công trình nhằm giảm thiểu những tác động tái định cư không mong muốn: Bảng 6: Biện pháp giảm thiểu Hoạt động Kết quả đạt được Tránh các khu vực dân cư đông, Ban QLDA đã phối hợp chặt chẽ với Tư vấn chuẩn bị Báo các khu du lịch, di tích lịch sử cáo khả thi, Tư vấn tái định cư thực hiện các cuộc thực địa và văn hóa: nghĩa địa, nhà thờ, tham vấn cộng đồng nhằm hạn chế tối đa những tác động tiêu đình chùa, miếu cực của dự án. Quá trình tham vấn, các hoạt động khảo sát và áp dụng các biện pháp giảm thiểu đã giúp giảm được một số lượng lớn hộ tái định cư, từ trên 300 hộ theo khảo sát sơ bộ xuống còn khoảng 225 hộ; giúp điều chỉnh tim hạng mục để giảm tác động thu hồi tại các khu dân cư kinh doanh ổn định như khu dân cư thôn Thượng Hải xã Hải Thanh, khu dân cư tiểu khu 1, thị trấn Tĩnh Gia. Ngoài ra, việc áp dụng các biện pháp giảm thiểu cũng giúp các hạng mục tránh tác động thu hồi đối với một số hạng mục văn hóa tâm linh như khu đền thờ tướng quân họ Phạm (Phạm Văn Đoan) và khu đền thờ Trương Công Minh Đường tại thôn Đại Tiến (trước là thôn Hậu Đại) 2 xã Ninh Hải – đây là hai di tích lịch sử cấp tỉnh của Thanh Hóa. Đã có 04 cuộc họp kỹ thuật giữa Ban QLDA, lãnh đạo chính quyền địa phương, đại diện người dân và Tư vấn được tổ chức để thực hiện các biện pháp giảm thiểu. Đã có 04 cuộc họp kỹ thuật giữa Ban QLDA, lãnh đạo chính quyền địa phương, đại diện người dân và Tư vấn được tổ chức để thực hiện các biện pháp giảm thiểu. Hài hòa với quy hoạch hiện hữu Các phương án thiết kế được dựa trên quy hoạch tổng thể của và quy hoạch đang triển khai; địa phương như Quy hoạch các dự án ven biển, Quy hoạch tổng thể xây dựng khu kinh tế Nghị Sơn, Thanh Hóa đến 2035 tầm nhìn 2050… tất cả các hạng mục đều phù hợp với các Quy hoạch đã có. Sự tham gia của các bên liên Ban QLDA, đại diện của UBND huyện Tĩnh Gia và các xã dự quan trong quá trình nghiên cứu án cũng như các tổ chức đoàn thể địa phương và người bị ảnh thay thế và lựa chọn hưởng đều tham gia trong các hoạt động của giai đoạn chuẩn bị dự án như khảo sát sơ bộ thiệt hại, khảo sát kinh tế xã hội, thực địa địa bàn vv. Nhằm đưa ra các ý kiến đóng góp về lựa chọn vị trí hạng mục, thiết kế, chính sách bồi thường hỗ trợ, chương trình phục hồi sinh kế. Những thông tin này là cơ sở của thiết kế kỹ thuật lựa chọn phương án tối ưu. Trong giai đoạn thực hiện dự án, các biện pháp dưới đây cần được áp dụng để giảm thiểu các tác động tiêu cực tới người dân địa phương: ✓ Thông báo cho người bị ảnh hưởng ít nhất 90 đến 180 ngày trước khi thu hồi đất nông nghiệp, đất ở; ✓ Bồi thường và hỗ trợ đầy đủ cho người bị ảnh hưởng trước khi thu hồi đất; ✓ Xây dựng và triển khai các biện pháp phục hồi sinh kế cho các hộ bị ảnh hưởng nặng để đảm bảo người bị ảnh hưởng có thể phục hồi hoặc cải thiện thu nhập và sinh kế so với mức trước khi thực hiện dự án; ✓ Xây dựng các khu tái định cư tại các phường/xã dự án cho các hộ phải di dời để đảm bảo họ có thể duy trì sinh kế và ràng buộc xã hội và hưởng lợi ích từ dự án. ✓ Áp dụng cơ chế giải quyết khiếu nại để giải quyết khiếu nại của người bị ảnh hưởng một cách kịp thời và thỏa đáng. PHẦN 3. MỤC TIÊU CỦA KẾ HOẠCH TÁI ĐỊNH CƯ Kế hoạch hành động tái định cư được chuẩn bị cho tiểu dự án Tinh Gia dựa trên Chính sách hoạt động của Ngân hàng Thế giới (OP 4.12) về tái định cư không tự nguyện và luật pháp và các quy định của Chính phủ Việt Nam về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất và quy định / quyết định tổng hợp của tỉnh Thanh Hóa về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Kế hoạch hành động tái định cư này đảm bảo khả năng của tiểu dự án (i) tránh tái định cư không tự nguyện nếu có thể; (ii) giảm thiểu tái định cư không tự nguyện bằng các giải pháp thiết kế thay thế và bồi thường trong trường hợp không thể tránh khỏi việc thu hồi đất; (iii) cải thiện hoặc ít nhất là khôi phục những người bị ảnh hưởng Điều kiện sống bằng với mức sống 3 trước dự án của họ; và (iv) cải thiện mức sống cho người nghèo và các hộ gia đình dễ bị tổn thương - Xác định được quy mô và mức độ thiệt hại về đất đai, nhà cửa, công trình và các tài sản khác của tất cả các cá nhân và tổ chức bị ảnh hưởng; - Đảm bảo chuẩn bị đầy đủ khu tái định cư cho các hộ gia đình di dời; - Lập các chương trình hỗ trợ nhằm giảm thiểu đến mức thấp nhất những khó khăn cho các hộ gia đình trong và sau khi di dời, đảm bảo mục tiêu cuộc sống của các hộ gia đình sau khi di dời phải được “tốt hơn hoặc ít nhất là bằng” so với trước khi thực hiện dự án; - Đảm bảo dự toán được nguồn kinh phí cho việc thực hiện chi trả bồi thường, hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng; - Lập kế hoạch giải phóng và bàn giao mặt bằng hợp lý, khả thi để triển khai thi công công trình đúng thời gian và tiến độ chung của toàn dự án; - Lập cơ chế phối hợp giữa các đơn vị thực hiện dự án trong thực hiện Kế hoạch Tái định cư, hướng đến việc tạo điều kiện cho người bị ảnh hưởng bởi dự án nâng cao điều kiện sống, thu nhập và điều kiện sản xuất, ít nhất là duy trì được mức sống như trước khi có dự án; - Huy động sự tham gia của những người bị ảnh hưởng và cộng đồng trong quá trình lập kế hoạch, thực hiện và giám sát kế hoạch tái định cư. Bản Kế hoạch tái định cư này được xây dựng trên thiết kế cơ sở và sẽ được cập nhật sau khi hoàn thành thiết kế, kiểm đếm thiệt hại chi tiết cũng như khảo sát chi phí/giá thay thế. PHẦN 4: THÔNG TIN KINH TẾ-XÃ HỘI 4.1. Mục tiêu và phương pháp điều tra KT-XH 4.3.1. Mục tiêu: Nhiệm vụ khảo sát kinh tế-xã hội đối với các hộ BAH giúp cung cấp các thông tin về bối cảnh dự án, tình trạng kinh tế-xã hội hiện tại của các hộ BAH. Khảo sát cũng cung cấp các cơ sở để chuẩn bị các công cụ an toàn và đề xuất các biện pháp phục hồi sinh kế phù hợp với hoàn cảnh của các hộ BAH, đảm bảo tính bền vững của các hoạt động đề xuất. Các thông tin cần thu thập bao gồm: (i) đặc điểm nhân khẩu, (ii) nghề nghiệp, (iii) mức sống (thu nhập, chi tiêu, vay / tín dụng, tình trạng sức khoẻ, vệ sinh môi trường, nước sự tham gia của người BAH vào các tổ chức xã hội tại địa phương), (iv) tổn thương của các hộ bị ảnh hưởng, (v) dự báo các tác động của dự án đối với thu nhập của hộ, (vi) tham vấn với hộ BAH về tác động tiềm ẩn (tự đánh giá) và các biện pháp giảm nhẹ, (vii) khả năng phục hồi sinh kế của họ, (viii) ưu tiên các giải pháp tái định cư, và (ix) các hỗ trợ thực hiện dự án. 4.3.2. Phương pháp khảo sát: - Nghiên cứu tài liệu thứ cấp bao gồm: niên giám thống kê, các báo cáo kinh tế-xã hội của địa phương và các văn bản có liên quan; - Khảo sát phiếu hỏi để thu thập thông tin. Đối tượng khảo sát bao gồm 745 hộ BAH nặng của dự án và khoảng 5% các hộ còn lại. Tổng cỡ mẫu khảo sát và phân tích là 779 hộ. Cấu trúc mẫu chi tiết tại bảng 7. 4 Bảng 7: Cơ cấu mẫu khảo sát KT-XH tại các hạng mục Phân chia theo giới Số lượng TT Hạng mục mẫu Nam Nwx Tuyến đường bộ ven biển đoạn từ Ninh Hải 161 150 1 350 - Cầu Lạch Bạng 2 Xây dựng đường Bình Minh đi Sao Vàng - 98 70 2 179 KKT Nghi Sơn Nâng cấp, cải tạo cầu Đò Bè và đường hai 7 11 3 18 đầu cầu Xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển Ninh 62 35 4 97 Hải 6 Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng 91 37 47 7 Xây dựng trạm xử lý nước thải 25 64 27 8 Khu Tái định cư 19 3 0 Tổng cộng 779 438 341 Bên cạnh đó, các phương pháp định tính cũng được áp dụng. Số lượng phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm được liệt kê trong bảng dưới đây: Bảng 8: Cỡ mẫu định tính Thảo luận nhóm 4 Phỏng vấn sâu 31 - Phỏng vấn hộ kinh doanh 4 - Phỏng vấn hộ tái định cư 12 - Phỏng vấn trưởng thôn 5 - Phỏng vấn đại diện UBND xã/thị trấn 8 - Đại diện UBND huyện 2 Tổng 35 4.2. Điều kiện địa bàn dự án 4.2.1. Điều kiện tự nhiên Khu vực thị trấn Tĩnh Gia mở rộng (18 xã và 1 thị trấn) bao gồm 12 xã thuộc Khu kinh tế Nghi Sơn (Quyết định 1364/QĐ-TTg ngày 10/10/2007 của Thủ tướng Chính phủ): Xuân Lâm, Trúc Lâm, Hải Bình, Tùng Lâm, Mai Lâm, Tĩnh Hải, Hải Yến, Tân Trường, Nghi Sơn, Hải Hà, Trường Lâm, Hải Thượng và 6 xã, 1 thị Trấn thuộc Đô thị trung tâm Vùng huyện Tĩnh Gia (Quyết định 2499/QĐ-UBND ngày 07/8/2014 của UBND tỉnh Thanh Hóa): TT Tĩnh Gia, Bình Minh, Hải Thanh, Hải Hòa, Nguyên Bình, Hải Nhân, Ninh Hải. Ranh giới địa lý của Tĩnh Gia được xác định như sau: - Phía Đông giáp biển Đông; - Phía Tây giáp xã Phú Lâm, Phú Sơn, huyện Tĩnh Gia; 5 - Phía Nam giáp huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An; - Phía Bắc giáp xã Định Hải, xã Hải Lĩnh, huyện Tĩnh Gia. Diện tích tự nhiên: 45,828.67 ha. Trong tổng diện tích đất tự nhiên của Tĩnh Gia thì đất nông nghiệp chiếm phần lớn, được phân bố, sử dụng cụ thể như trong bảng sau: Bảng 9: Phân bổ, sử dụng đất huyện Tĩnh Gia TT Loại đất Diện tích (ha) Diện tích tự nhiên 45,828.67 1 Đất nông nghiệp 26,015.81 2 Đất phi nông nghiệp 12,165.19 3 Đất chưa sử dụng 7,647.57 Nguồn: Niên giám thống kê huyện Tĩnh Gia 2016 4.2.2. Điều kiện kinh tế-xã hội Dân số toàn huyện đến năm 2016 là 225,564 người, người với tổng số 63,320 hộ. Toàn huyện có 34 xã/thị trấn trực thuộc. Đến nay, đã có 6/34 xã đạt chuẩn xã nông thôn mới. Thành tựu kiện toàn hệ thống cơ sở hạ tầng của địa phương tính cho đến thời điểm 2016, huyện đã triển khai thi công, nâng cấp và làm mới 30,52 km đường trục xã; 60,39 km đường liên thôn, bê tông hóa 44,584 km đường làng, ngõ xóm, xây dựng 30,7km đường nội đồng; 26,47 km kênh mương nội đồng; xây mới 100 phòng học, nâng cấp và làm mới 2.158 nhà ở dân cư đạt tiêu chuẩn; xây dựng mới 5 trụ sở xã và nhiều cơ sở sản xuất mới có công trình xử lý chất thải đảm bảo tiêu chuẩn.1 Tốc độ tăng giá trị sản xuất nội huyện đạt 6,9% và đạt 39% tính cả trong Khu kinh tế Nghi Sơn, trong đó: nông, lâm, thuỷ sản tăng 7,7%, công nghiệp - xây dựng tăng 48,8%, dịch vụ tăng 10%. Cơ cấu nông, lâm, thuỷ sản chiếm 7,5%; công nghiệp - xây dựng chiếm 82,5%; dịch vụ chiếm 10%. So với toàn tỉnh, huyện Tĩnh Gia có tỷ trọng công nghiệp-xây dựng cao hơn hẳn và tỷ trọng nông, lâm, thủy sản thấp hơn. So sánh cụ thể được trình bày tại bảng 10: Bảng 10: So sánh điều kiện kinh tế tỉnh Thanh Hóa và huyện Tĩnh Gia2 Chỉ số so sánh Huyện Tĩnh Gia Tỉnh Thanh Hóa Tốc độ phát triển 6,9% 9.05% Cơ cấu kinh tế Nông-lâm-thủy hải sản 7.5% 16.49% Công nghiệp-xây dựng 82,5%; 41.9% Dịch vụ 10% 37.12% 1 Theo báo Thanh Hóa điện tử: http://baothanhhoa.vn/vn/xa-hoi/n169966/Huyen-Tinh-Gia-phan-dau-co-them-4-xa- dat-chuan-nong-thon-moi, truy cập ngày 7/8/2017. 2 Niên giám thống kê tỉnh Thanh Hóa và báo cáo tổng kết năm 2016 của UBND huyện Tĩnh Gia 6 Mặc dù tỷ trọng đóng góp vào nền kinh tế của nhóm kinh tế nông-lâm-thủy sản chỉ chiếm 7.5% nhưng cơ cấu lao động làm trong ngành này vẫn chiếm tỷ trọng cao nhất, khoảng 57% lao động của các xã trong huyện Tĩnh Gia. Một số xã như Nguyên Bình, Bình Minh, Xuân Lâm, Ninh Hải, Hải Nhân đều có hoạt động kinh tế chính là nông-ngư nghiệp với khoảng 76% lao động tham gia. Huyện Tĩnh Gia có chiều dài bờ biển khoảng 42km, cộng với bãi biển khá đẹp nên nhiều năm nay, huyện đều chú trọng phát huy thế mạnh về điều kiện tự nhiên này. Một số xã như xã Hải Thanh, Hải Bình có kinh tế chủ lực là ngư nghiệp và sản xuất-chế biến hải sản, và một bộ phận nhỏ người dân làm dịch vụ du lịch. Xã Hải Hòa có bãi biển Hải Hòa – là địa danh du lịch nổi tiếng của huyện Tĩnh Gia; hiện nay, lượng khách du lịch tăng đều qua hằng năm. Doanh thu từ du lịch của xã Hải Hòa ước đạt 20% tổng doanh thu của toàn xã. Mức sống của người dân được cải thiện rõ rệt qua từng năm. Điều này thể hiện qua chỉ số thu nhập bình quân đầu người hằng năm. (bảng 11) Bảng 11: Mức thu nhập bình quân đầu người qua các năm của huyện Tĩnh Gia Năm Mức thu nhập bình quân đầu người (ngàn đồng) 2013 17,320 2014 19,420 2015 25,870 2016 28,798 Tỷ lệ hộ nghèo của huyện Tĩnh Gia năm 2016 là 13.34% (theo Tiêu chí nghèo đa chiều). Trong số các xã/thị trấn trên địa bàn dự án, Hải Hòa và Nguyên Bình là hai xã có tỷ lệ hộ nghèo cao hơn các địa bàn còn lại với lần lượt là 18% và 13.9%. Hải Thanh là xã có mật độ dân số và quy mô dân số tập trung cao nhất, cao hơn cả thị trấn Tĩnh Gia. Bảng 12: Thông tin xã hội địa bàn dự án3 Số hộ Tỷ lệ TT Địa bàn Dân số Số hộ nghèo nghèo (%) 1 Nguyên Bình 9,048 2,262 314 13.9 2 Hải Hòa 2,181 18% 8,996 392 3 Bình Minh 6,616 1,480 133 9% 4 Xuân Lâm 1,741 13% 8,705 264 5 Hải Thanh 18,252 3,650 447 0.122 6 Ninh Hải 7,345 1,469 192 1.30% Thị Trấn Tĩnh 7 6,690 1,338 54 3.80% Gia 3 Niên giám thống kê và các báo cáo tổng kết của UBND các xã trong địa bàn dự án. 7 4.3. Thông tin kinh tế-xã hội của hộ bị ảnh hưởng 4.3.1. Quy mô hộ gia đình Quy mô hộ gia đình trung bình của các hộ bị ảnh hưởng là 4.6 người/hộ; quy mô phổ biến là 4 người/hộ; hộ có số lượng thành viên cao nhất là 10 và thấp nhất là 1 người/hộ. (trong nghiên cứu này số thành viên trong gia đình là số người sinh sống cùng nhau và cùng 1 hộ khẩu). Trung bình, số người trong độ tuổi lao động là 2.2 người/hộ; số thành viên ăn theo/phụ thuộc trung bình là 2.4 người/hộ. Độ tuổi trung bình của chủ hộ là 41.5 tuổi. 4.3.2. Giáo dục Có đặc thù là một huyện đang phát triển và có điều kiện tiếp cận giáo dục khá tốt, đã phổ cập giáo dục tiểu học. Theo số liệu báo cáo, tình trạng bỏ học xảy ra rải rác từ lớp cuối cấp bậc THCS nên, trong báo cáo này, độ tuổi để phân tích trình độ học vấn là từ 15 tuổi trở lên. Số liệu cho thấy, không có thành viên hộ gia đình bị mù chữ dù ở nhóm người cao tuổi, trình độ phổ biến của nhóm cao tuổi là hết lớp 2 – biết đọc, biết viết. Trình độ phổ biến trong dân số là PTTH với 42%; tiếp đến là trình độ THCS (20%) và học nghề, cao đẳng (18%).Trình độ trên đại học chỉ chiếm khoảng 1.2%. Không có tình trạng bỏ học đối với nhóm lớp của cấp tiểu học và trung học cơ sở . Chi tiết mời tham khảo phần phụ lục. Cũng theo số liệu khảo sát, trình độ học vấn của nam và nữ giới không có sự chênh lệch đáng chú ý ở các cấp học. Trình độ học vấn phổ biến của chủ hộ là THCS. 4.3.3. Nghề nghiệp, việc làm Nghề nghiệp của cộng đồng dự án tương đối ổn định với khoảng 20% dân số làm nghề tự do (làm thuê thời vụ); 41% làm nông; 17% làm công nhân nhà máy; 11% làm ngư nghiệp truyền thống; còn lại là công nhân viên chức và kinh doanh/dịch vụ. Số hộ làm kinh doanh, dịch vụ tập trung chủ yếu ở hai địa bàn xã Hải Thanh và Hải Hòa. (Biểu 1) Biểu 1: Cơ cấu nghề nghiệp hộ gia đình BAH 8 Đáng lưu ý, tỷ lệ nam – nữ đối với nhóm nghề công nhân thì nữ chiếm tỷ lệ cao hơn nam, lần lượt là 67% và 23%. Nguyên nhân là do hiện nay, trên địa bàn các xã dự án, các công ty thu hút lao động là thuộc nhóm ngành giày da và dệt may. Đây là các ngành mà nữ giới có thế mạnh. Tỷ lệ các thành viên hiện đang là học sinh, sinh viên là khá cao, 30%, ngoài ra còn khoảng 1% là người già và các em nhỏ sống phụ thuộc. Đây chính là 1 trong các nguyên nhân khiến cho cân bằng thu nhập-chi tiêu của các hộ chưa ổn định, như nội dung sẽ được đề cập dưới đây. Với đặc thù nghề nghiệp được phân tích trên đây, có thể thấy, nhóm dân cư làm kinh doanh, chế biến hải sản sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất do tác động thu hồi đất sẽ làm giảm/mất vĩnh viễn diện tích nhà xưởng, hoặc làm gián đoạn công việc sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, thu nhập của các hộ này rất cao, trung bình khoảng 22 triêu/lao động trưởng thành/tháng. Qua tham vấn, các hộ đều kiến nghị nhu cầu được tiếp tục nghề cũ và không muốn di chuyển đển nơi ở khác, khoảng cách di chuyển tối đa mà các hộ có thể đồng thuận là khoảng 10m. Các nhóm nghề còn lại thì hầu như không có ảnh hưởng tiêu cực nào lớn, ngoại trừ thời gian thích ứng ban đầu do sự thay đổi về di chuyển/đi lại. Ngoài ra, với khoảng cách trung bình là 0.5-1 km từ nơi ở cũ đến khu tái định cư phân tán trong địa bàn thôn/xã, thách thức với các hộ về tiếp cận giáo dục, giao thông, y tế không lớn. 4.3.4. Thu nhập và chi tiêu của hộ gia đình Xét về cơ cấu thu nhập, có khoảng gần 60% các hộ gia đình có thu nhập từ lương, điều này cho thấy các hộ đều có thành viên trong độ tuổi lao động tham gia vào thị trường lao động có trả lương hằng tháng như công nhân, làm thuê, cán bộ viên chức. Tuy nhiên, số lượng các thành viên gia đình có thu nhập từ lương lại không nhiều, trung bình 0.81 người/1 hộ. Số thành viên còn lại có thu nhập không ổn định từ chăn nuôi, trồng trọt, đánh hải sản hoặc 1 bộ phận làm buôn bán nhỏ ở các chợ quê. Thu nhập trung bình của các hộ theo khảo sát là khoảng 121 triệu/năm/hộ. Mức thu nhập phổ biến là vào khoảng 68 triệu/năm/hộ, thấp hơn khá nhiều so với mức thu nhập trung bình. Chi tiêu trung bình của các hộ trong diện khảo sát là khoảng 87 triệu/năm/hộ. Nhưng hầu hết các hộ đều không có giá trị tích lũy, mức thiếu hụt trung bình theo khảo sát là khoảng 11 triệu đồng/hộ/năm. Thông tin tích lũy của các hộ BAH giúp khẳng định mức độ dễ tổn thương về thu nhập và chất lượng sống của các hộ BAH. Các hoạt động của dự án do đó cần thận trọng để giảm thiểu các tác động tiêu cực đến đời sống sinh hoạt của người dân. 4.3.5. Tình trạng vệ sinh, sức khỏe Theo khảo sát, đa số các hộ đều có giếng đào; những năm gần đây các hộ đã bắt đầu sử dụng thêm giếng khoan. Rất ít hộ sử dụng nước mưa do nguồn nước từ nước máy, giếng khoan và giếng đào đã đáp ứng đủ nhu cầu dùng nước của hộ. Một số hộ dân sinh sống tiếp giáp với đường 1, và ở thị trấn Tĩnh Gia, khu du lịch và khu dân cư đông dân đã được đấu nối nước máy, tuy nhiên, tỷ lệ chưa cao (khoảng 38% so với tổng thể địa bàn dự án), thấp hơn rất nhiều so với toàn huyện – 69%4. Thu gom và xử lý rác/nước thải sinh hoạt: Hiện tại, đô thị Tĩnh Gia chưa được đầu tư hệ thống thoát nước và vệ sinh môi trường nhằm cải thiện hay nâng cao cuộc sống ở của nhân dân. Khu vực Hải Hòa và Hải Thanh là khu vực ven biển việc xử lý nước thải chủ yếu là tự thấm rất ít 4 Đề án Đề nghị công nhận tiêu chuẩn đô thị loại III 9 mương rãnh thoát nước; Khu vực dân cư Nguyên Bình là khu tái định cư đang được BQL khu kinh tế Nghi Sơn đầu tư hệ thống thoát nước; Khu trung tâm hành chính dịch vụ trong tương lai hiện tại chưa được xây dựng. Khu trung tâm thị trấn Còng hiện là khu vực đông dân và bức xúc về vệ sinh môi trường. Do vậy trong giai đoạn 1 đến năm 2025 đề xuất xây dựng hệ thống cống bao và giếng tách cho khu vực trung tâm thị trấn Còng, với dân số giai đoạn 1 khoảng 8646 người, phần trăm thu gom lấy bằng 50% tổng số dân thị trấn Còng. Đối với khu vực Hải Hòa, Hải Thanh việc thu gom nước thải khó khăn chưa thể thực hiện được việc làm trước mắt sẽ làm chiến lược truyền thông nâng cao ý thức cộng đồng về nước thải sau đó khi hạ tầng kỹ thuật khu vực được đồng bộ và ý thức cộng đồng nâng cao sẽ nghiên cứu xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải Các hộ gia đình đã có ý thức được tầm quan trọng của nhà vệ sinh hợp vệ sinh và có điều kiện để xây nhà vệ sinh tự hoại (81%). Các hộ còn lại đều đã có kế hoạch nâng cấp nhà vệ sinh thành nhà vệ sinh tự hoại. Theo báo cáo của ngành y tế năm 2016, công tác y tế dự phòng được đảm bảo, đã xây dựng và triển khai kế hoạch phòng chống dịch bệnh theo mùa như: sởi, dịch tả, tay – chân – miệng, sốt xuất huyết, zika... trong năm không xảy ra dịch bệnh lớn. Ghi nhận 44 bệnh nhân tay chân miệng, 02 ca sốt phát ban dạng Sởi, Thủy Đậu 09 ca, Sốt xuất huyết 08 trường hợp. Các thông tin khảo sát từ các hộ dân cũng cho thấy không có các bệnh lây nhiễm liên quan đến môi trường và ô nhiễm môi trường. Tiếp cận y tế của người dân khá thuận lợi với khoảng cách trung bình đến các cơ sở y tế xã/thị trấn là gần 1-2 km; bệnh viện huyện khoảng 4-6 km. Hệ thống các phòng khám tư và nhà thuốc tiện lợi cũng tăng cường tiếp cận y tế cho nhóm cộng đồng BAH. 4.3.6. Tình trạng sở hữu tài sản của các hộ bị ảnh hưởng Các hộ BAH đều đã có nhà kiên cố, không có hộ sinh sống trong các nhà tạm. Loại hình nhà phổ biến là nhà cấp 4. 4.3.7. Tình trạng vay và sử dụng vốn vay Khoảng 52% các hộ có sử dụng khoản vay, phổ biến là khoản vay cho học tập và chăn nuôi. Mức vay phổ biến là 20-35 triệu/hộ. Các khoản vay lớn được phát hiện chỉ ở một nhóm hộ gia đình (khoảng 63 hộ), đây là các hộ làm kinh doanh, chế biến hải sản hoặc đánh bắt quy mô vừa và lớn. Mức vay cao hơn với khoảng 200-500 triệu. 4.3.8 Sự tham gia vào các mạng lưới xã hộ ở địa phương Các hộ BAH hiện nay đều tham gia vào ít nhất 1 tổ chức đoàn thể như Hội phụ nữ, Hội nông dân, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên... Các tổ chức đoàn thể này là yếu tố kết nối cộng đồng rất hiệu quả. Rất nhiều các hoạt động hỗ trợ phát triển cho cộng đồng được thúc đẩy bởi các tổ chức này. Chính vì vậy, các hoạt động của dự án nói chung, hoạt động tái định cư phục hồi sinh kế nói riêng được khuyến nghị thông qua hoặc kết hợp thực hiện với các tổ chức này để đạt được kết quả tốt nhất. 4.4 Tình trạng sử dụng đất của các hộ bị ảnh hưởng Gần 100% các hộ đều đang sử dụng đất hợp pháp. Có một số ít diện tích chưa có giấy chứng nhận, nhưng về thủ tục, giấy tờ, các diện tích này đều đủ căn cứ pháp lý để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng. Một số trường hợp ghi nhận có vấn đề chưa rõ về quyền sử dụng tại hạng mục 10 kênh Cầu Trắng – đoạn qua thị trấn Tĩnh Gia. Tư vấn cũng đã đề nghị Chính quyền cùng làm rõ đối với các trường hợp này và cập nhật vào Kế hoạch Tái định cư. 4.5. Vấn đề giới Phân công lao động: Có sự khác nhau khá đặc trưng về phân công giới trong lao động theo đặc thù nghề nghiệp chính của các hộ gia đình BAH. - Đối với các hộ làm nghề đánh bắt hải sản, nam giới là người ra quyết định chính trong việc đầu tư, mua sắm, sửa chữa thuyền, tàu. Với các hộ đánh bắt hải sản quy mô nhỏ (kéo rung hoặc đánh bắt thô sơ), nữ giới đóng vai trò chủ yếu trong việc bán sản phẩm thu hoạch được. Nữ giới cũng đóng vai trò chính trong việc nội trợ, ra quyết định liên quan đến việc học hành của con cái. - Đối với các hộ làm nông nghiệp: Không có sự khác biệt rõ rệt hoặc phân công rõ rệt trong các quyết định về sản xuất trong các hộ thuần nông nghiệp. Nam và nữ có vai trò ngang nhau trong các quyết định về cây, con giống, mùa vụ… Nữ giới đóng vai trò chính trong việc nội trợ và chăm sóc con cái. Nam giới thường có tiếng nói quyết định mang tính bước ngoặt về học hành của con cái như học ngành gì, học tiếp hay nghỉ học để đi làm công nhân. - Đối với các hộ làm kinh doanh: Nam giới đóng vai trò chính trong công việc làm ăn, ra các quyết định liên quan đến đầu tư, vay vốn, mở rộng nhà xưởng… Tham gia các cuộc họp cộng đồng: - Nam giới thường đi tham gia các cuộc họp có liên quan đến lợi ích của hộ như tiêu chuẩn vay vốn, giải tỏa đất đai, giải quyết vấn đề chính sách… Nữ giới thường tham gia các hoạt động như nuôi dưỡng con nhỏ, câu lạc bộ sở thích, vệ sinh môi trường. - Số lượng nam giới tham gia cuộc họp tham vấn cộng đồng về tái định cư là một minh hoạt rõ rệt nhất. Trong giấy mời họp đều đã ghi rõ khuyến khích sự tham gia của nữ giới, nhưng số lượng nam giới tham dự vẫn đông hơn rất nhiều. Tỷ lệ nam-nữ phổ biến trong các cuộc họp là 70%-30%. (Tham khảo danh sách trong phần phụ lục). Quyết định trong gia đình: - Ngoài việc ra quyết định liên quan đến học hành của các con như đã đề cập, việc ra các quyết định liên quan đến mua sắm, việc “đối nội-đối ngoại” của gia đình chủ yếu đều do nam giới quyết định, với khoảng 71%. Các vấn đề về giới của dự án: - Dự án được triển khai đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Với các hạng mục đề xuất, nam và nữ giới đều là đối tượng hưởng lợi như nhau trong việc tiếp cận, sử dụng bao gồm các khía cạnh đi lại, giao thương; vệ sinh môi trường, phát triển sinh kế mới. - Hệ thống đường giao thông thuận lợi giúp công việc buôn bán, tiếp cận thị trường của nhóm nữ làm buôn bán hải sản thuận lợi hơn, nhưng một mặt, tiềm ẩn điều kiện nam giới sẽ tham gia sâu hơn vào việc phân phối, buôn bán do khối lượng hàng hóa sẽ tăng lên. 11 Với nhóm phụ nữ trong cộng đồng nông nghiệp, dự án có khả năng tạo điều kiện để chuyển đổi nghề nghiệp từ làm nông sang buôn bán nhỏ hoặc làm công nhân có thu nhập hàng tháng. - Người có quyền quyết định về dự án: Thực tế, chủ trương dự án được hình thành trong quá trình xây dựng chiến lược phát triển chung tầm nhìn 2030-2050 của đô thị Tĩnh Gia. Tuy nhiên, ở tầm vi mô, cộng đồng địa phương có quyền tham gia thảo luận và quyết định các vấn đề như hướng tuyến của hạng mục. Tham vấn ý kiến cộng đồng giúp Tư vấn có được các thông tin về địa bàn bao gồm các địa điểm nhạy cảm, các công trình văn hóa cần giảm thiểu tác động. Qua thực tế triển khai, số lượng nam giới tham gia họp luôn nhiều hơn nữ giới. Tuy nhiên, số lượng ý kiến đóng góp của cả hai giới khá tương đồng; có nhiều ý kiến được nữ giới đưa ra và nhận được sự đồng thuận cao của nam giới. - Các tác động tiềm tàng về sức khoẻ tạm thời (tiếng ồn, bụi ...) đối với dân cư trong giai đoạn xây dựng được đánh giá và sẽ được giảm nhẹ theo Kế hoạch Quản lý Môi trường. - Việc xây dựng các hạng mục sẽ đưa lực lượng lao động, chủ yếu là nam giới đến khu vực dự án. Kinh nghiệm cho thấy nguy cơ lây lan của HIV / AIDS và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác (STIs), hoặc bạo lực giới có thể xảy ra do dòng lao động nhập cư. Đặc biệt là phụ nữ trẻ và cô gái dễ bị tổn thương vì những rủi ro này. Nó đòi hỏi phải xem xét cẩn trọng trong giai đoạn thực hiện; nội dung này cũng đã được đề cập trong Báo cáo đánh giá tác động môi trường và xã hội, bao gồm: (i) lao động trẻ em: yêu cầu tất cả các nhà thầu, (ii) đảm bảo nguyên tắc công bằng bình đẳng trong quá trình triển khai dự án; (iii) thực hiện truyền thông và phổ biến thông tin về HIV/AIDs và Luật lao động cho công nhân lao động đặc biệt là lao động nữ. 12 PHẦN 5: KHUNG PHÁP LÝ TÁI ĐỊNH CƯ Khung pháp lý của dự án được chuẩn bị dựa trên chính sách tái định cư không tự nguyện (OP4.12) của Ngân hàng Thế giới và các quy định của Chính phủ Việt Nam liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Mục tiêu của Khung pháp lý là thiết lập các nguyên tắc đền bù, tái định cư, sắp xếp tổ chức, cơ chế hỗ trợ (OP 4.12). Khung pháp lý tái định cư sẽ được áp dụng cho mọi hoạt động của dự ̣án có gây ra tái định cư không tư ̣nguyện, không tính đến nguồn ngân sách. 5.1 Chính sách của WB tại văn kiện OP4.12 Mục tiêu của chính sách OP 4.12: Chính sách an toàn 4.12 đặc biệt chú trọng đến các mục tiêu phát triển trong hoạt động tái định cư và nhấn mạnh đến sự cần thiết hỗ trợ các nhóm yếu thế để đạt được các mục tiêu phát triển. Do đó, nhưng mục tiêu chính sách này hướng đến bao gồm: - Tái định cư không tự nguyện cần được tránh hoặc được giảm đến mức tối thiểu, bằng cách đưa ra nhiều phương án có thể lựa chọn trong quá trình thiết kế kỹ thuật; - Trong trường hợp việc tái định cư không tự nguyện không thể tránh khỏi, các chương trình tái định cư cần được thực hiện như những chương trình phát triển bền vững, xem xét các lợi ích của dự án đối với những người dân bị ảnh hưởng bằng cách đưa ra các nguồn đầu tư hiệu quả đồng thời tăng cường sự tham gia của họ trong chương trình, kế hoạch bồi thường, hỗ trợ và TĐC; - Người bị ảnh hưởng của dự án cần được hỗ trợ cùng với nỗ lực của họ để cải thiện sinh kế và mức sống, hoặc ít nhất là khôi phục lại được mức sống theo đúng nghĩa bằng với mức sống trước khi có dự án hoặc bằng với mức sống phổ biến trước khi bắt đầu thực hiện dự án, tùy thuộc theo mức nào cao hơn. Nguyên tắc thực hiện: - Đảm bảo người bị di dời, các hộ BAH được: (i) được thông tin đầy đủ và miễn phí về tất cả các hoạt động của dự án, (ii) bất kể tình trạng pháp lý, các tài sản của các hộ BAH sẽ đều được đền bù, hỗ trợ, (iii) bồi thường theo giá thay thế, (iv) sinh kế của người/hộ BAH sẽ phải được khôi phục bằng hoặc tốt hơn trước khi có dự án, (v) có cơ chế khiếu nại, khiếu kiện độc lập. - Sử dụng phương pháp tham gia trong quá trình thiết kế và thi công dự án nhằm đảm bảo phương án thiết kế, thi công đã tích hợp được nhu cầu của tất cả các nhóm dân cư, đặc biệt là nhóm yếu thế; Các biện pháp cần thiết để đảm bảo cho việc tái định cư đạt kết quả tốt bao gồm: - Tham vấn ý kiến những người BAH về các biện pháp khả thi đối với kế hoạch bồi thường và tái định cư; - Người BAH được tham gia lập kế hoạch và lựa chọn các phương án; - Đưa ra các phương án lựa chọn cho người BAH về tái định cư và phục hồi; - Bồi thường đầy đủ theo giá trị thay thế cho các thiệt hại do dự án; - Vị trí tái định cư cần có hạ tầng cơ sở và dịch vụ tối thiểu như nơi ở cũ; 13 - Cung cấp các khoản phụ cấp, hỗ trợ, đào tạo nghề và trợ giúp về thu nhập để giúp họ thực hiện di dời được thuận lợi; - Xác định và có trợ giúp đặc biệt cho những nhóm người dễ bị tổn thương; và - Thiết lập một cơ cấu thể chế và tổ chức để giúp cho quá trình thực hiện bồi thường, tái định cư thành công. Xác định giá trị thiệt hại và bồi thường thiệt hại: Phương pháp xác định giá trị thiệt hại đối với các dự án do Ngân hàng tài trợ là dựa trên Giá thay thế. Trong Dự án này, các thiệt hại bao gồm cả thiệt hại về đất, công trình xây dựng, tài sản khác và cây cối, hoa màu bị thiệt hại. - Giá thay thế của đất bao gồm giá trị của đất được xác định theo giá thay thế cộng với hỗ trợ chi phí để nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; - Đối với nhà ở và các công trình xây dựng khác thì giá trị của nó được xác định theo giá thay thế vật liệu xây dựng, và chi phí nhân công để có thể xây dựng một ngôi nhà/công trình thay thế có diện tích và chất lượng ít nhất như trước khi bị ảnh hưởng; Không tính khấu hao tài sản và giá trị vật liệu mà hộ bị ảnh hưởng có thể tận dụng được. 5.2 Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của Việt Nam Khung pháp lý của Chính phủ Việt Nam: Các quy định Luật pháp và Nghị định liên quan đến công tác thu hồi đất, bồi thường và tái định cư được áp dụng tại Việt Nam như Hiến pháp của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013, Luật Đất đai 2013 và các Nghị định, Thông tư, quy định liên quan. Văn bản pháp luật chính thức được áp dụng bao gồm: - Hiến pháp năm 2013 của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. - Luật Đất đai năm 2013 (số 45/2013/QH13) có hiệu lực ngày 01/07/2014. - Luật Đầu tư công năm 2014 (số 49/2014/QH13) có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2015. - Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định về thực hiện một số điều của Luật Đất đai số 45/2013/QH13. - Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định về giá đất; - Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định thu phí sử dụng đất. - Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định thu tiền thuê đất và thuê mặt nước. - Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. - Nghị định số 136/2015/NĐ-CP ngày 31/12/2015 của Chính phủ hướng dẫn thi hành một số điều của Luật đầu tư công - Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật nhà ở; - Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 06/01/2017 về sửa đổi, bổ sung một số điều khoản của Nghị định quy định chi tiết về thực hiện Luật Đất đai. 14 - Nghị định số 16/2016/NĐ-CP ngày 16/03/2016 và Thông tư số 12/2006/TT-BKHĐT ngày 08/08/2016 về quản lý và sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài. - Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT ngày 02/06/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết hồ sơ giao đất, thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất. - Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/06/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết phương pháp định giá đất; xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất; định giá đất cụ thể và tư vấn xác định giá đất - Thông tư số 37/2014/TT-BTNMT ngày 30/06/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. - Thông tư số 332/2016/TT-BTC ngày 26/12/2016 sửa đổi một số điều của Thông tư số 76/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính cung cấp hướng dẫn cho thực hiện Nghị định số 45/2014 quy định/NĐ-CP về thu tiền sử dụng đất. Các Luật, Nghị định, và quy định khác liên quan, gồm: - Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/06/2014 về các hoạt động xây dựng, quyền và nghĩa vụ của tổ chức và cá nhân đầu tư xây dựng công trình và các hoạt động xây dựng; - Nghị định số 102/2014/NĐ-CP ngày 10/11/2014 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; - Nghị định số 46/2015/NĐ-CP ngày 12/05/2015 về Quản lý chất lượng công trình xây dựng; - Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng; - Nghị định số 126/2014/NĐ-CP ngày 31/12/2014 của Chính phủ về việc thực hiện Luật hôn nhân và gia đình, quy định rằng tất cả các giấy tờ đăng ký tài sản và quyền sử dụng đất phải đề tên của cả vợ và chồng; - Nghị định số 11/2010/NĐ-CP ngày 24 tháng 02 năm 2010 của Chính phủ quy định về quản lý và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ và Nghị định số 100/2013/NĐ-CP ngày 3 tháng 9 năm 2013 Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 11/2010/NĐ-CP ngày 24 tháng 02 năm 2010 của Chính phủ quy định về quản lý và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ - Quyết định số 1956/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 17/11/2009 phê duyệt đề án “Đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020”. - Quyết định số 46/2015/QĐ-TTg ngày 28 tháng 9 năm 2015 về chính sách hỗ trợ giải quyết việc làm và đào tạo nghề cho người lao động bị thu hồi đất nông nghiệp; - Quyết định số 63/2015/QĐ-TTg ngày 10/12/2015 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất ở thay thế. - Nghị định số 61/2015/NĐ-CP ngày 09/07/2015 của Chính phủ về chính sách hỗ trợ đào tạo nghề và Quỹ quốc gia về việc làm. 15 Các Nghị định liên quan tới bảo vệ và bảo tồn tài sản văn hóa có trong Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày 21/09/2010 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa, theo đó yêu cầu các khu vực được công nhận là di tích văn hóa và lịch sử không xâm phạm hoặc làm tổn hại theo các quy định pháp lý hiện hành. Văn bản liên quan đến cơ chế khiếu nại và giải quyết khiếu nại: Luật Khiếu nại số 02/2011/QH13 ngày 11/11/2011. Nghị định số 75/2012/NĐ-CP ngày 03/10/2012 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khiếu nại. Đối với tỉnh Thanh Hóa, các quyết định được ban hành làm cơ sở tính toán bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ BAH bao gồm: - Quyết định số 4545/2014/QĐ-UBND của UBND tỉnh Thanh Hóa, ngày 18/12/2014 về việc quy định Bảng gia đất thời kỳ 2015-2019 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; - Quyết định số 4925/2016/QĐ-UBND của UBND tỉnh Thanh Hóa, ngày 21/12/2016 về việc Ban hành bảng giá xây dựng mới nhà ở, nhà tạm, công trình kiến trúc làm cơ sở xác định giá trị bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; - Quyết định 4437/2016/QĐ-UBND của UBND tỉnh Thanh Hóa ngày 14/11/2016 về việc ban hành đơn giá bồi thường thiệt hại cây trồng, vật nuôi khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; - Quyết định 3161/QĐ-UBND ngày 26/9/2014 của UBND tỉnh Thanh Hóa. Quy định bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn Khu kinh tế Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa; - Quyết định 3162/QĐ-UBND ngày 26/9/2014 về việc ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. 5.3 Những khác biệt giữa chính sách tái định cư của NHTG với chính sách của Việt Nam và giải pháp áp dụng cho dự án Các chính sách tái định cư và bồi thường được áp dụng cho dự án phải phù hợp với yêu cầu và luật pháp của Ngân hàng Thế giới và luật pháp nước Việt Nam. Theo chính sách của WB, một điều kiện cho vay đó là các yêu cầu của Ngân hàng Thế giới liên quan đến tái định cư, bồi thường và phục hồi cho tất cả các hộ bị ảnh hưởng theo định nghĩa trong Chính sách OP 4.12. Với việc ban hành Luật Đất đai số 45/2013/QH13 và các Nghị định liên quan nêu trên, các chính sách và thông lệ của Chính phủ đã trở nên nhất quán hơn với các chính sách an toàn xã hội của Ngân hàng Thế giới. Tuy nhiên, các quy định và nguyên tắc được áp dụng trong Khung pháp lý tái định cư này sẽ thay thế các quy định của các nghị định hiện đang có hiệu lực ở Việt Nam cho dù vẫn tồn tại một số khác biệt, như quy định tại Khoản 2 Điều 87 của Luật Đất đai năm 2013 và Điều 51 của Nghị định số 16/2016/NĐ-CP về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức. Cách nhìn nhận và giải quyết vấn đề của CPVN cả trên phương diện chính sách cũng như trong thực tiễn khá phù hợp với các hướng dẫn của NHTG. Những lĩnh vực phù hợp quan trọng nhất là: - Việt Nam có những quy trình mà trong đó đa số những người không có quyền sử dụng đất hợp pháp nhưng có thể đáp ứng được các điều kiện để hợp thức hóa được bồi thường thiệt hại. 16 - Những người bị mất chỗ ở đủ điều kiện di dời tái định cư được quyền lựa chọn các phương án như di dời đến khu tái định cư tốt hơn hoặc được bồi thường bằng tiền để tự lo chỗ ở mới. - Địa điểm tái định cư mới cho các hộ bị ảnh hưởng di dời không những chỉ có các công trình hạ tầng và các dịch vụ công cộng tốt hơn mà còn có điều kiện sống cao hơn. - Trợ cấp để giúp những người BAH trong thời kỳ chuyển tiếp và bố trí các tổ chức mà thông qua đó người dân được thông báo, thương thảo về bồi thường, và có thể khiếu nại. - Đối với các hộ không đủ điều kiện được hưởng bồi thường, Chính phủ đã có những hỗ trợ và theo chính sách của NHTG những hỗ trợ này phải được thực hiện nhằm đảm bảo cho người BAH khôi phục cuộc sống. Có một số khác biệt giữa luật, quy định, chính sách của Chính phủ Việt Nam liên quan đến thu hồi đất/tái định cư và chính sách tái định cư bắt buộc của Ngân hàng Thế giới OP 4.12 Bảng dưới đây nêu bật những khác biệt chính và đề xuất các biện pháp làm hài hòa những khác biệt này cho dự án này. Bảng 13: Những khác biệt giữa chính sách của Việ Nam và Ngân hàng thế giới về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và chính sách áp dụng cho dự án. Chính sách hoạt động OP4.12 của Chính sách áp dụng cho dự Chủ đề Chính phủ Việt Nam Ngân hàng Thế án giới 1.Tài sản đất Không được đề cập Tuy nhiên, có một điều khoản hỗ trợ được xem xét bởi UBND tỉnh để đảm bảo họ có một nơi để sống, để ổn Người bị ảnh hưởng của định đời sống và sản xuất dự án cần được hỗ trợ của họ. (Điều 25 Nghị định Sinh kế và nguồn thu nhập sẽ trong việc nỗ lực cải 1.1.Mục tiêu 47). được phục hồi trong thực tế thiện sinh kế và mức chính sách hoặc là khôi phục lại được ít sống hoặc là khôi phục Trong trường hợp số tiền bồi nhất tương đương với mức lại được ít nhất tương thường/hỗ trợ là không đủ sống trước khi di chuyển đương với mức sống cho người dân tái định cư để hoặc với mức sống trước khi trước khi di dời hoặc với mua một lô đất tái định bắt đầu thực hiện dự án. mức sống trước khi bắt cư/căn hộ tối thiểu, họ sẽ đầu thực hiện dự án. được hỗ trợ về tài chính để có thể mua một lô đất tái định cư/căn hộ tối thiểu (Điều 86.4 của Luật Đất đai năm 2013 và Điều 27 của Nghị định 47) 1.2. Hỗ trợ/ a. Đất nông nghiệp: Các tiêu chuẩn bồi thường Người BAH sử dụng đất bồi thường Người BAH được hỗ trợ đất bị thu hồi được quy định nông nghiệp bất hợp pháp 17 Chính sách hoạt động OP4.12 của Chính sách áp dụng cho dự Chủ đề Chính phủ Việt Nam Ngân hàng Thế án giới cho các hộ tái định cư thay cho việc trong Điều 75, 77 Luật Đất sau ngày 1/7/2004 và trước gia đình bị bồi thường cho đất mà đai 2013. ngày khóa sổ được thiết lập ảnh hưởng là họ đang sử dụng và các cho dự án sẽ được hỗ trợ Khoản 2 Điều 77 Luật Đất những người hỗ trợ khác, nếu cần phục hồi sinh kế tối thiểu là đai 2013 quy định: không có thiết, để đạt được các 60% giá trị đền bù theo chi quyền pháp mục tiêu tái định cư Đối với đất nông nghiệp sử phí thay thế, để giúp họ khôi lý hoặc yêu được nêu trong OP4.12, dụng trước ngày 01/07/2004, phục sinh kế. cầu bồi nếu phần đất đó được họ trong đó người sử dụng là thường đất sử dụng trước ngày khóa các hộ gia đình, cá nhân trực Người bị ảnh hưởng sẽ được mà họ đang sổ; tiếp sản xuất nông nghiệp xem xét hỗ trợ cho đất bị thu quản lý và sử nhưng chưa được cấp giấy hồi để đảm bảo điều kiện b. Đất phi nông nghiệp: dụng chứng nhận hoặc không có sinh sống ổn định và phát không bồi thường nhưng đủ điều kiện để được cấp triển sinh kế, bao gồm người sử dụng sẽ nhận giấy chứng nhận quyền sử được hỗ trợ tái định cư (a) Hỗ trợ ổn định đời sống dụng đất và quyền sở hữu và các khoản phụ cấp và sản xuất; nhà ở và tài sản khác gắn liền khác. với đất theo Luật này, thì sẽ (b) Hỗ trợ đào tạo, thay đổi được bồi thường đối với diện nghề nghiệp và tìm việc làm tích đất thực tế sử dụng và trong trường hợp thu hồi đất không vượt quá hạn mức nông nghiệp từ hộ gia đình, giao đất nông nghiệp quy cá nhân trực tiếp sản xuất định tại Điều 129 của Luật nông nghiệp hoặc thu hồi đất này. là kết hợp giữa đất ở với đất để kinh doanh, dịch vụ của hộ gia đình và cá nhân phải di dời; (c) Hỗ trợ tái định cư trong trường hợp thu hồi đất từ người bị ảnh hưởng phải di dời Đền bù theo giá thay thế Hỗ trợ theo giá thay thế cho cho tất cả các công trình Không bồi thường nhưng hỗ tất cả công trình kiến trúc bị 1.3. Đền bù bị ảnh hưởng, bất kể trợ tài chính đối với trường ảnh hưởng nếu được xây cho các công tình trạng sử dụng đất hợp cụ thể tùy theo quyết dựng trước ngày khóa sổ trình bất hợp hợp pháp của người định của cơ quan có thẩm kiểm kê, bất kể tình trạng sử pháp BAH nếu các công trình quyền. dụng đất hợp pháp của người bị ảnh hưởng được xây BAH.5 dựng trước ngày khóa sổ 5 Trong trường hợp, tại thời điểm thi công, chính quyền địa phương đã công bố và ngăn chặn việc xây dựng và có biên bản làm việc giữa các bên liên quan và hộ gia đình, nhưng hộ gia đình không tuân thủ, khi ấy các chính sách của chính quyền địa phương sẽ được áp dụng. Trong trường hợp không có biên bản làm việc, chính sách ngân hàng sẽ được áp dụng. 18 Chính sách hoạt động OP4.12 của Chính sách áp dụng cho dự Chủ đề Chính phủ Việt Nam Ngân hàng Thế án giới kiểm kê 2. Đền bù Bồi thường đối với đất theo giá đất cụ thể của đất bị ảnh Đơn vị thẩm định giá đất độc Đền bù cho mất đất đai hưởng; Bồi thường nhà ở lập xác định giá thị trường 2.1. Đơn giá và các tài sản gắn liền theo giá đủ để xây dựng mới cho tất cả các loại đất, tài sản bồi thường với đất, bao gồm nhà ở nhà ở với tiêu chuẩn kỹ thuật bị ảnh hưởng. Giá này sẽ đối với đất và công trình kiến trúc tương tự; Bồi thường đối với được thẩm định bởi Ủy ban và các tài sản theo giá thay thế đầy đủ các công trình kiến trúc khác thẩm định giá cấp tỉnh trước gắn liền với không tính khấu hao và theo giá trị hiện tại nhưng khi được UBND tỉnh phê đất giảm trừ vật liệu có thể không vượt quá chi phí xây duyệt để đảm bảo bồi thường tận dụng được. mới công trình kiến trúc bị theo giá thay thế. ảnh hưởng. Đối với các hộ mất từ 20% trở lên (từ 10% đối với với Mất từ 20% trở lên (từ các hộ thuộc nhóm dễ bị tổn 2.2. Hỗ trợ 10% đối với với các hộ thương) đất sản xuất nông Mất từ 30% trở lên đất sản các hộ bị ảnh thuộc nhóm dễ bị tổn nghiệp sẽ được xem là những xuất nông nghiệp hưởng nặng thương) đất sản xuất hộ BAH nặng và sẽ nhận nông nghiệp được các khoản hỗ trợ theo như Khung pháp lý của dự án. Cung cấp hỗ trợ và khôi Cung cấp các biện pháp hỗ Cung cấp các biện pháp hỗ 2.3.Hỗ trợ và phục sinh kế để đạt trợ và khôi phục sinh kế khác trợ và khôi phục sinh kế và khôi phục được các mục tiêu chính theo quy định tại Điều 25, các biện pháp để đạt được sinh kế sách Nghị định 47/2014/NĐ-CP. các mục tiêu chính sách. Tập trung chủ yếu vào tư vấn trong quá trình lập kế hoạch Tham gia vào việc lập Người bị ảnh hưởng cần (tham khảo ý kiến về dự thảo kế hoạch và thực hiện, được cung cấp đầy đủ thông phương án bồi thường, hỗ trợ 2.4.Tham đặc biệt là khẳng định tin về dự án, bao gồm các và tái định cư và kế hoạch vấn và công các tiêu chí đủ điều kiện chính sách tái định cư trong đào tạo, chuyển đổi nghề bố thông tin nhận bồi thường và hỗ các giai đoạn dự án và được nghiệp và tạo điều kiện cho trợ, và tiếp cận cơ chế tham vấn về các hoạt động và công việc tìm kiếm); chia sẻ giải quyết khiếu nại. chính sách của dự án. thông tin và công bố thông tin. 3. Cơ chế giải quyết khiếu nại 19 Chính sách hoạt động OP4.12 của Chính sách áp dụng cho dự Chủ đề Chính phủ Việt Nam Ngân hàng Thế án giới Giải quyết khiếu nại theo Luật khiếu nại của Việt Nam. Cơ chế khiếu nại và giải Cùng một cơ quan của chính quyết khiếu nại độc lập được Cơ chế giải quyết khiếu phủ ra quyết định về đền bù, thiết lập xây dựng trên cơ sở nại được quy định cho tái định cư và giải quyết các hệ thống có sẵn của Chính dự án và cần phải độc khiếu nại ở bước đầu tiên. phủ và Coe chế giải quyết lập. khiếu nại của NHTG với sự Tuy nhiên, người khiếu nại giám sát của cơ quan giám có thể khiếu nại tại Tòa án từ sát độc lập. bước thứ hai nếu muốn. 4. Giám sát & Đánh giá Giám sát nội bộ và giám sát Công dân được phép giám bên ngoài (giám sát độc lập) sát và báo cáo về hành vi vi được duy trì thường xuyên phạm trong quản lý và sử (trên cơ sở các báo cáo hàng dụng đất đai (hoặc thông qua tháng đối với giám sát nội bộ các tổ chức đại diện), bao và một năm hai lần đối với Cần phải có giám sát nội gồm cả thu hồi đất, bồi giám sát độc lập). Một đánh bộ và giám sát độc lập. thường, hỗ trợ và tái định cư giá kết thúc dự án về công tác (Điều 199 của Luật Đất đai thực hiện tái định cư cần năm 2013). Tuy nhiên, được thực hiện và lập báo không có yêu cầu rõ ràng về cáo để đánh giá các mục tiêu theo dõi, bao gồm cả theo dõi của chính sách OP4.12 của nội bộ và theo dõi độc lập. Ngân hàng Thế giới đã đạt được hay chưa. 5.4. Ngày khóa sổ Ngày khóa sổ là ngày được đề cập trong Thông báo thu hồi đất của UBND huyện Tĩnh Gia tới các gia đình BAH. Tại thời điểm này, thiết kế chi tiết của dự án đã hoàn thành và kiểm đếm chi tiết bắt đầu. Tất cả các tài sản và người chuyển đến ở khu vực dự án sau thời điểm ngày khóa sổ đều không được tính hợp lệ để bồi thường, hỗ trợ. PHẦN 6: CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ CỦA DỰ ÁN 6.1 Tiêu chuẩn hợp lệ Tiêu chuẩn bồi thường, hỗ trợ hợp lệ: - (i) Những người có quyền lợi hợp pháp chính thức được công nhận đối với đất đai (bao gồm các quyền sử dụng đất theo truyền thống và tập quán được luật pháp nhà nước công nhận. Khi xem xét các trường hợp này, giấy tờ xác minh thời gian sử dụng đất hoặc các tài sản gắn với đất của người BAH sẽ được sử dụng); 20 - (ii) Những người không có quyền lợi hợp pháp đối với đất đai được chính thức công nhận tại thời điểm bắt đầu thống kê nhưng có yêu cầu bồi thường về đất hoặc các tài sản, miễn là các yêu cầu đó được pháp luật nhà nước công nhận hoặc được công nhận thông qua quá trình được xác định trong Kế hoạch Hành động Tái định cư; - (iii) Những người không thể hợp thức hóa quyền sử dụng đất hoặc không được công nhận để yêu cầu bồi thường đối với đất đai mà họ đang chiếm giữ. Những người trong mục (i) và (ii) của đoạn trên đây được bồi thường cho đất bị mất và được nhận các hỗ trợ khác theo quy định. Những người trong mục (iii) sẽ không được bồi thường cho đất chiếm giữ bị thu hồi, họ sẽ chỉ được hỗ trợ tái định cư và các hỗ trợ khác, nếu cần thiết, để đạt được các mục tiêu đặt ra trong chính sách này nếu đất đó bị chiếm giữ trước ngày khóa sổ do Bên vay quy định và được NHTG chấp nhận. Những người lấn chiếm vào khu vực Dự án sau ngày khóa sổ sẽ không được hưởng bồi thường hay bất kỳ hình thức hỗ trợ tái định cư nào. Tất cả những người trong mục (i), (ii), hoặc (iii) được bồi thường cho những thiệt hại về tài sản không phải là đất mà họ đang sử dụng hoặc sở hữu. 6.2 Các nguyên tắc tái định cư của dự án (mô tả các nguyên tắc cụ thể về bồi thường, hỗ trợ và TĐC áp dụng cho dự án). Những nguyên tắc đưa ra trong Chính sách OP 4.12 của NHTG và các quy định của Chính phủ Việt Nam đã được áp dụng để soạn thảo. Những nguyên tắc sau đây sẽ được áp dụng: a) Tất cả những người bị ảnh hưởng (BAH) bởi Dự án có tài sản hoặc sinh sống trong khu vực bị thu hồi phục vụ dự án trước ngày khóa sổ đều có quyền được bồi thường/hỗ trợ cho các thiệt hại. Những người bị mất thu nhập và/hoặc kế sinh nhai sẽ đủ điều kiện nhận hỗ trợ phục hồi sinh kế căn cứ theo các tiêu chí hợp lệ do Dự án quy định, có tham vấn với người BAH. Trước khi kết thúc Dự án, nếu thấy sinh kế vẫn chưa được phục hồi bằng với mức trước khi có dự án thì cần xem xét có các biện pháp bổ sung. b) Các mức bồi thường sẽ được xác định đúng lúc và có sự tham vấn dựa trên các kết quả thẩm định độc lập giá trị đất/tài sản gắn liền với đất tại thời điểm thực hiện tái định cư. Tất cả các lệ phí và thuế về chuyển nhượng đất và/hoặc nhà ở sẽ được miễn trừ, hoặc sẽ nằm trong gói bồi thường về đất và các công trình/hoặc nhà ở hoặc cơ sở kinh doanh. Chính quyền địa phương sẽ đảm bảo rằng người BAH tự tái định cư sẽ nhận được quyền sở hữu tài sản và các giấy chứng nhận theo quy định tương tự như các gói bồi thường dành cho những người chọn phương án chuyển đến khu tái định cư do dự án đề xuất mà không phải mất thêm bất kỳ chi phí phát sinh nào. c) Đất sẽ được bồi thường theo cơ chế “đất đổi đất” với giá trị tương đương nếu địa phương còn quỹ đất hoặc bồi thường bằng tiền mặt tùy theo lựa chọn của người bị ảnh hưởng. Những người mất đất sản xuất từ 20% diện tích trở lên phải được ưu tiên lựa chọn đất đổi đất với giá trị tương đương. Nếu không có đất, bên vay phải đảm bảo, đáp ứng yêu cầu của NHTG, rằng thực sự không có đất để đổi đất. Những người mất từ 20% diện tích đất sản xuất trở lên có thể cần được hỗ trợ thêm nhằm phục hồi sinh kế. Những nguyên tắc này cũng được áp dụng đối với những người nghèo và những người thuộc nhóm dễ bị tổn thương mà bị mất từ 10% diện tích đất sản xuất trở lên. d) Những người bị ảnh hưởng chọn phương án “đất đổi đất” đối với đất ở sẽ được cấp những lô đất chất lượng tương đương với những lô đất bị mất, hoặc được cấp lô đất tiêu chuẩn ở 21 khu định cư mới gần nơi ở cũ và khoản điều chỉnh bằng tiền mặt để bù cho sự chênh lệch giữa giá trị của lô đất bị mất và lô đất được cấp. Khu vực tái định cư sẽ được quy hoạch một cách phù hợp và được thực hiện trên cơ sở tham vấn với những người bị di chuyển. Tất cả các cơ sở hạ tầng cơ bản như đường giao thông, vỉa hè, hệ thống cấp thoát nước, cấp nước sạch, đường dây điện và điện thoại sẽ được cung cấp. e) Những người bị ảnh hưởng chọn phương án bồi thường bằng tiền sẽ được bồi thường bằng tiền mặt theo mức giá thay thế. Những người bị ảnh hưởng này sẽ được hỗ trợ trong việc phục hồi sinh kế và tự thu xếp để di dời. f) Mức bồi thường cho các công trình nhà ở, công trình thương mại, hoặc các loại công trình khác sẽ được trả theo mức giá thay thế mà không tính khấu hao công trình và không trừ các phần vật liệu có thể thu hồi được. Các công trình sẽ được định giá riêng rẽ. Nếu mức bồi thường được xác định theo loại công trình thì phải sử dụng giá của công trình có giá trị cao nhất trong nhóm công trình đó (chứ không phải sử dụng mức giá trị thấp nhất) để đảm bảo người bị ảnh hưởng có thể xây mới công trình kiến trúc với các tiêu chuẩn kỹ thuật và kiểu loại tương tự. g) Những hộ thuộc diện phải di dời nhưng không đủ điều kiện được bồi thường đất bị ảnh hưởng và không còn đất hoặc nhà ở nào khác trong địa bàn xã/phường dự án sẽ được quyền mua một lô/một căn hộ tiêu chuẩn trong khu tái định cư và được hỗ trợ tái định cư bằng tiền mặt h) Những người bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường, hỗ trợ đầy đủ (bao gồm cả tiền trợ cấp di chuyển) để vận chuyển đồ dùng và tài sản cá nhân ngoài khoản bồi thường theo giá thay thế cho nhà cửa, đất, và những tài sản khác. Việc bồi thường và hỗ trợ phục hồi cho người BAH phải được thực hiện trước khi thu hồi đất và tài sản. i) Các hỗ trợ khác như là hỗ trợ phục hồi kinh tế, đào tạo tập huấn và các hình thức hỗ trợ khác sẽ được cung cấp cho những người bị ảnh hưởng bị mất nguồn thu nhập, đặc biệt là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương để nâng khả năng phục hồi và cải thiện thu nhập sau này. j) Vì Kế hoạch hành động tái định cư là một phần của dự án nên dự án sẽ được coi là chưa hoàn thành cho đến khi Kế hoạch hành động tái định cư được thực hiện đầy đủ và đáp ứng mục tiêu của chính sách OP 4.12. 6.3 Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án 6.3.1 Bồi thường đất nông nghiệp6 Đối với đất BAH đủ điều kiện bồi thường (i) Ưu tiên hình thức bồi thường “đất đổi đất với giá trị tương đương” trong trường hợp quỹ đất tại địa phương sẵn có và người BAH lựa chọn. Đất bồi thường phải đáp ứng những nguyên tắc sau: a) tương đương với diện tích đất BAH nhưng không vượt quá hạn mức giao đất tại địa phương; b) cùng loại đất (hoặc khả năng sản xuất); c) tại địa điểm mà người BAH có thể chấp thuận; d) có đầy đủ quyền sử dụng đất; và e) không phải nộp thuế, phí đăng ký và phí chuyển quyền sử dụng đất. Nếu đất bồi thường có diện tích nhỏ hơn hay giá trị thấp hơn giá trị của đất bị thu hồi, người bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường bằng 6 Theo Điều 10, Luật Đất đai. 22 tiền mặt khoản chênh lệch đó. Trường hợp quỹ đất tại địa phương không có sẵn hoặc hộ BAH lựa chọn bồi thường bằng tiền mặt, họ sẽ được bồi thường bằng tiền mặt cho diện tích đất nông nghiệp bị ảnh hưởng với 100% giá thay thế; (ii) Trường hợp diện tích đất nông nghiệp thu hồi một phần, phần diện tích còn lại khó canh tác nếu người dân có nguyện vọng thu hồi hết thửa thì dự án thu hồi và bồi thường toàn bộ như đã nêu ở điểm (i) ở trên. (iii) Ngoài bồi thường bằng đất hoặc bằng tiền mặt cho diện tích bị thu hồi như quy định ở trên, người BAH đất nông nghiệp còn được hưởng các hỗ trợ phục hồi sinh kế như được đề cập tại các nội dung của phần 6.4. (iv) Với trường hợp đất vượt hạn mức giao đất của địa phương (không phải là đất do thừa kế, được tặng cho hay nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất) thì không được bồi thường về đất nhưng được hỗ trợ chi phí đầu tư vào đất còn lại. Những người sử dụng đất tạm thời hoặc thuê đất/ thuê đất công ích: (i) Đối với hộ gia đình bị ảnh hưởng đang sử dụng đất nông nghiệp do Nhà nước giao khoán (không bao gồm đất rừng đặc dụng, rừng phòng hộ) của các nông – lâm trường quốc doanh khi dự án thu hồi thì sẽ không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại, tài sản tạo lập trên đất với 100% giá thay thế. (ii) Người BAH thuê đất trên cơ sở hợp đồng với cá nhân, hộ gia đình, hay tổ chức, khác với trường hợp quy định tại điểm (i) của mục này (có nghĩa là sở hữu nhà nước hoặc bất kỳ tổ chức nào), thì hộ gia đình sẽ chỉ được bồi thường đối với chi phí đầu tư vào đất, tài sản mà họ tạo lập trên đất trước ngày khóa sổ kiểm kê với 100% giá thay thế. Các khoản tiền bồi thường, hỗ trợ về đất sẽ được chi trả cho người chủ sở hữu của thửa đất đó. Người không có quyền sử dụng đất hợp pháp (người sử dụng đất bất hợp pháp) (i) Đối với trường hợp đất nông nghiệp sử dụng trước ngày 01/7/2004 mà người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sẽ được bồi thường với 100% giá thay thế theo quy định tại Khoản 2 Điều 77 của Luật Đất đai. (ii) Đối với các trường hợp khác, người bị ảnh hưởng sẽ được nhận khoản hỗ trợ phục hồi sinh kế tương đương với giá trị đầu tư còn lại vào đất để cải tạo đất hoặc một khoản hỗ trợ bằng 60% giá trị bồi thường đối với đất bị ảnh hưởng theo giá thị trường và tham gia chương trình phục hồi sinh kế. 6.3.2. Bồi thường đối với đất phi nông nghiệp và đất kinh doanh a. Đối với các tổ chức, cá nhân bị thu hồi đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp thì sẽ được bồi thường như sau: (i) Hộ gia đình, cá nhân có Giấy chứng nhận QSDĐ hoặc đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ: i) Nếu quỹ đất tại địa phương sẵn có, ưu tiên bồi thường theo phương thức đất đổi đất với giá trị tương đương; ii) Nếu quỹ đất không có sẵn, bồi thường bằng tiền mặt theo giá thay thế. Hộ gia đình, cá nhân được bồi thường tài sản trên đất với 100% giá thay thế. Nếu hộ gia đình, cá nhân không có Giấy chứng nhận QSDĐ hoặc không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ thì sẽ không được bồi thường về đất mà sẽ được hỗ trợ bằng tiền mặt với số tiền tối thiểu 30% giá trị đất theo giá thay thế. 23 (ii) Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất thuê: Nếu đất thuê trả tiền hàng năm hoặc trả tiền một lần nhưng được miễn tiền thuê đất thì không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường cho chi phí đầu tư trên đất còn lại và tài sản trên đất với 100% giá thay thế. (iii) Tổ chức hợp lệ (tổ chức kinh tế, tổ chức sự nghiệp công lập tự chủ tài chính) đang sử dụng đất SXKD trả tiền thuê một lần cho cả thời gian thuê (tiền thuê đất không sử dụng ngân sách nhà nước) thì được bồi thường bằng đất tương ứng nếu quỹ đất tại địa phương sẵn có, nếu không sẽ được bồi thường bằng tiền mặt với 100% giá thay thế. (iv) Tổ chức hợp lệ (tổ chức kinh tế, tổ chức sự nghiệp công lập tự chủ tài chính) đang sử dụng đất SXKD là đất thuê trả tiền hàng năm hoặc trả tiền một lần nhưng được miễn tiền thuê đất thì không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường cho chi phí đầu tư trên đất còn lại và tài sản trên đất với 100% giá thay thế. b. Ngoài nhận được các khoản bồi thường nêu trên, Dự án cũng sẽ cung cấp một khoản hỗ trợ di chuyển cơ sở sản xuất, kinh doanh cho các tổ chức/cá nhân như được đề cập ở mục 6.4.5. 6.3.3. Bồi thường đất ở Người sử dụng đất ở đủ điều kiện bồi thường - Người sử dụng đất ở bị ảnh hưởng bởi dự án được bồi thường cho diện tích đất bị thu hồi bằng tiền với 100% giá thay thế; - Trường hợp thu hồi một phần đất ở, diện tích đất còn lại không đủ để ở (không đủ điều kiện xây dựng nhà theo quy định), thì nhà nước sẽ thu hồi hết phần đất còn lại (nếu có nguyện vọng) và người BAH bởi dự án được bồi thường bằng tiền mặt cho toàn bộ đất bị thu hồi bằng 100% giá trị thay thế. Người BAH có thể lựa chọn một trong những phương thức bồi thường đất sau: Trường hợp người BAH mong muốn được bồi thường theo phương án “đất đổi đất”: Người BAH sẽ được cấp lô đất/căn hộ tại khu tái định cư của Dự án được xây dựng đầy đủ hạ tầng và việc phân giao đất/căn hộ tái định cư tuân theo quy định của UBND tỉnh và theo điều kiện quỹ đất của địa phương. Người BAH sẽ được cấp đầy đủ giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất/nhà ở mà không phải trả bất kỳ khoản phí nào. Trong trường hợp giá trị bồi thường đất ở lớn hơn giá trị lô đất hay nhà ở tái định cư được cấp, phần chênh lệch giá trị sẽ được trả bằng tiền mặt cho người BAH. Trong trường hợp số tiền bồi thường (hoặc hỗ trợ) thấp hơn giá của một lô đất/căn hộ tái định cư tối thiểu trong khu tái định cư của Dự án, thì người BAH sẽ được hỗ trợ khoản chênh lệch để mua được lô đất hoặc căn hộ tái định cư tối thiểu. Người BAH phải di dời sẽ được hỗ trợ tái định cư. Trường hợp người BAH không muốn được bồi thường bằng đất, họ sẽ được được bồi thường bằng tiền mặt cho toàn bộ diện tích đất ở bị thu hồi với 100% giá thay thế cộng với khoản hỗ trợ tái định cư theo quy định của UBND tỉnh để họ tự di chuyển. - Người sử dụng đất bị thu hồi có đủ điều kiện được bồi thường thiệt hại nhưng đất đang trong quá trình tranh chấp thì được bồi thường với mức 100% giá trị thay thế và sẽ được nhận tiền bồi thường sau khi tranh chấp được giải quyết. Người sử dụng đất ở không đủ điều kiện bồi thường (bao gồm lấn chiếm) - Người BAH đất ở sẽ được hỗ trợ bằng tiền với mức hỗ trợ do UBND tỉnh Thanh Hóa quy định cho dự án, không thấp hơn 30% giá thay thế đối với diện tích bị thu hồi. Đối 24 với các hộ có nhà lấn chiếm, diện tích đất sẽ được tính tương ứng với diện tích nhà nhưng không vượt quá hạn mức giao đất ở quy định bởi UBND tỉnh. - Người BAH không còn nơi nào để cư trú trên địa bàn xã dự án sẽ được giao một lô đất tái định cư tối thiểu hoặc một căn hộ trong khu TĐC để mua trả góp hoặc thuê để sinh sống. 6.3.4 Bồi thường nhà và vật kiến trúc Chính sách bồi thường/hỗ trợ nhà cửa/công trình: - Bồi thường bằng tiền mặt cho toàn bộ nhà/ công trình bị ảnh hưởng với 100% giá thay thế bất kể tình trạng sử dụng đất nếu nhà/công trình được xây dựng trước ngày khóa sổ kiểm kê7. Kinh phí bồi thường đủ để xây dựng lại nhà/công trình mới với tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương cấp nhà/công trình cũ mà không tính khấu trừ vật liệu có thể tận dụng được. - Đối với nhà, công trình xây dựng khác bị phá dỡ một phần mà phần còn lại không còn sử dụng được thì bồi thường theo giá thay thế cho toàn bộ nhà, công trình; trường hợp nhà, công trình xây dựng khác bị phá dỡ một phần, những vẫn tồn tại và sử dụng được phần còn lại thì bồi thường phần giá trị công trình bị phá dỡ và chi phí để sửa chữa, hoàn thiện phần còn lại theo tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương của nhà, công trình trước khi bị phá dỡ. - Công trình vật kiến trúc của tổ chức thuộc sở hữu nhà nước bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường 100% giá trị thay thế dựa trên đánh giá giá trị còn lại. Tiền bồi thường được nộp vào ngân sách nhà nước. Chính sách bồi thường/hỗ trợ cho người thuê nhà: - Người đang sử dụng nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước bị phá dỡ được thuê nhà ở tại nơi tái định cư; giá thuê nhà là giá thuê nhà ở thuộc sở hữu nhà nước; nhà thuê tại nơi tái định cư được Nhà nước bán cho người đang thuê theo quy định của Chính phủ về bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước cho người đang thuê; trường hợp đặc biệt không có nhà tái định cư để bố trí thì được hỗ trợ bằng tiền để tự lo chỗ ở mới; mức hỗ trợ bằng 60% giá trị đất và 60% giá trị nhà đang thuê (Khoản 2, Điều14, NĐ 47/ 2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014); - Những người thuê nhà của tư nhân để ở phải di dời sẽ được hỗ trợ di chuyển tài sản đến nơi ở mới của họ. 6.3.5 Bồi thường cây cối hoa màu - Bồi thường toàn bộ cây trồng, vật nuôi tương đương với giá thay thế tại thời điểm tiến hành bồi thường; - Trường hợp cây / động vật bị ảnh hưởng có thể được di dời, tiền bồi thường sẽ được trả cho việc mất cây / động vật do di dời, cộng với chi phí vận chuyển. 6.3.6. Bồi thường di chuyển mồ mả 7 Trong trường hợp tại thời điểm thi công, chính quyền địa phương đã thông báo thu hồi đến các hộ BAH hoặc chính quyền đã có biên bản kê biên, kiểm kê tài sản hộ gia đình nhưng gia đình không chấp hành, vẫn có hành vi phát sinh tài sản, khi đó, chính sách của Chính phủ Việt Nam sẽ được áp dụng; nếu không có biên bản ghi nhận vi phạm, thì chính sách của Ngân hàng sẽ được áp dụng. 25 Trường hợp di chuyển lẻ, từng gia đình tự di chuyển thì mức bồi thường được tính cho tất cả các công đoạn, thủ tục di chuyển vào nghĩa trang mới như sau: - a) Mộ đã cải táng: 4.000.000 đồng/mộ. - b) Mộ chưa cải táng tính đến thời điểm kiểm kê < 36 tháng: 8.000.000 đồng/mộ. - c) Mộ chưa cải táng tính đến thời điểm kiểm kê ≥ 36 tháng: 6.000.000 đồng/mộ. - d) Mộ vô chủ đã cải táng: 1.000.000 đồng/mộ. Trường hợp theo phong tục tập quán tại địa phương hoặc tín ngưỡng được pháp luật công nhận mà mộ không cải táng, khi thực hiện dự án phải di chuyển mộ thì được hỗ trợ theo điểm b hoặc điểm c khoản 1 nêu trên. Trường hợp mộ đã được xây trát, ốp lát thì khối lượng xây trát, ốp lát được bồi thường theo đơn giá bồi thường tài sản, vật kiến trúc do Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã ban hành. Trường hợp di chuyển cả khu vực nghĩa trang, nghĩa địa có quy hoạch thiết kế diện tích riêng được Nhà nước phê duyệt thì chủ đầu tư phải lập quy hoạch khu nghĩa trang nghĩa địa mới phù hợp với yêu cầu di chuyển và toàn bộ chi phí đầu tư cho xây dựng mới. 6.3.7 Bồi thường cho tài sản cộng cộng Đối với các công trình công cộng bị ảnh hưởng bởi dự án phải đảm bảo được phục hồi hoặc sửa chữa sớm nhất, giảm thiểu tác động tiêu cực đến sản xuất và đời sống nhân dân khu vực dự án và người dân không phải trả bất kỳ chi phí nào. 6.3.8 Bồi thường cho các ảnh hưởng tạm thời Những công trình kiến trúc và đất đai của tư nhân hoặc của cộng đồng bị ảnh hưởng tạm thời trong giai đoạn thi công dự án do nhà thầu gây ra, nhà thầu phải chịu trách nhiệm bồi thường các tài sản bị ảnh hưởng với mức bồi thường được áp dụng giống như các tài sản khác bị ảnh hưởng bởi dự án và khôi phục chất lượng đất bị ảnh hưởng như nguyên trạng ban đầu hoặc tốt hơn. 6.3.9. Bồi thường chi phí di chuyển tài sản Hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở thì được bồi thường chi phí di chuyển tài sản (theo sổ hộ khẩu), cụ thể: di chuyển chỗ ở trong phạm vi tỉnh Thanh Hóa được bồi thường 5.000.000 đồng/hộ; di chuyển chỗ ở sang tỉnh khác được bồi thường 8.000.000 đồng/hộ. 6.4. Chính sách hỗ trợ phụ hồi thu nhập và ổn định cuộc sống Bên cạnh việc bồi thường trực tiếp cho những tài sản bị thiệt hại, những người BAH được hỗ trợ để phục hồi thu nhập và ổn định cuộc sống trong thời gian chuyển tiếp. Những khoản hỗ trợ bao gồm, nhưng không hạn chế: 6.4.1. Hỗ trợ ổn định đời sống, sản xuất: - Thu hồi từ 20% đến 70% (và 10% đến 70% đối với hộ dễ tổn thương) diện tích đất nông nghiệp đang sử dụng thì được hỗ trợ trong thời gian 6 tháng nếu không phải di chuyển chỗ ở và trong thời gian 12 tháng nếu phải di chuyển chỗ ở; 26 - Đối với trường hợp thu hồi trên 70% diện tích đất nông nghiệp đang sử dụng thì được hỗ trợ trong thời gian 12 tháng nếu không phải di chuyển chỗ ở và trong thời gian 24 tháng nếu phải di chuyển chỗ ở; - Mức hỗ trợ cho một nhân khẩu được tính bằng tiền tương đương 30kg gạo tẻ trong 01 tháng theo thời giá trung bình tại thời điểm hỗ trợ của địa phương. 6.4.2. Hỗ trợ di chuyển và tạm cư - Hộ gia đình BAH khi Nhà nước thu hồi đất ở phải di chuyển chỗ ở mà không đến khu tái định cư tập trung theo quy hoạch thì được hỗ trợ một khoản tiền bằng suất đầu tư hạ tầng tính cho một hộ gia đình tại khu tái định cư tập trung. Suất đầu tư hạ tầng được xác định và phê duyệt bởi UBND tỉnh Thanh Hóa. - Người bị thu hồi đất ở, không còn chỗ ở khác, trong thời gian chờ tạo lập lại chỗ ở mới (bố trí vào khu tái định cư), thì được hỗ trợ tiền thuê nhà ở. Mức hỗ trợ cho đối tượng này tại huyện Tĩnh Gia là 1.000.000 đồng/tháng/hộ; thời gian hỗ trợ theo thực tế, nhưng tối đa là 06 tháng. Các hộ được nhận tiền theo chính sách này sau khi đã bàn giao mặt bằng cho dự án đúng thời hạn quy định. - Hộ gia đình, cá nhân đang thuê nhà ở không phải là nhà ở thuộc sở hữu nhà nước khi Nhà nước thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở thì được hỗ trợ chi phí di chuyển tài sản (theo sổ hộ khẩu), cụ thể: di chuyển chỗ ở trong phạm vi tỉnh Thanh Hóa được hỗ trợ 5.000.000 đồng/hộ; di chuyển chỗ ở sang tỉnh khác được hỗ trợ 8.000.000 đồng/hộ. 6.4.3. Hỗ trợ khi thu hồi đất công ích - Trường hợp đất thu hồi thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn thì được hỗ trợ bằng 70% mức bồi thường theo loại đất bị thu hồi; tiền hỗ trợ được nộp vào ngân sách nhà nước; được đưa vào dự toán ngân sách hàng năm của xã, phường, thị trấn và chỉ được sử dụng để đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng, sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn. 6.4.4. Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm - Hỗ trợ đào tạo nghề và chuyển đổi nghề nghiệp đối với hộ bị ảnh hưởng đất nông nghiệp trực tiếp sản xuất nông nghiệp (có xác nhận của địa phương), với mức hỗ trợ từ 1,5 lần giá đất cho diện tích đất bị ảnh hưởng; - Trường hợp thành viên thuộc gia đình BAH nặng do thu hồi đất nông nghiệp và thành viên hộ tái định cư mà (i) Có nhu cầu đào tạo nghề, giải quyết việc làm; và (ii) Trong độ tuổi lao động – thì được nhận vào các cơ sở đào tạo nghề trong tỉnh và được miễn phí đào tạo cho 01 khóa học (không áp dụng với các đối tượng xin học nghề ngoài tỉnh). 6.4.5. Hỗ trợ đối với các trường hợp mất nguồn thu nhập và kinh doanh a. Hỗ trợ sản xuất, phục hồi kinh doanh (i) Đối với các doanh nghiệp/hộ gia đình có đăng ký kinh doanh bị ảnh hưởng bởi dự án sẽ được bồi thường hỗ trợ tối đa bằng 30% thu nhập sau thuế của 01 năm dựa trên thu nhập bình quân sau thuế hàng năm của họ khai báo với cơ quan thuế trong ba năm gần nhất; (ii) Đối với các hộ gia đình không có giấy phép kinh doanh nhưng đã thực hiện nghĩa vụ thuế sẽ được bồi thường, hỗ trợ tương đương 50% mức hỗ trợ đối với với doanh nghiệp/hộ gia đình có đăng ký kinh doanh. 27 b. Hỗ trợ di chuyển cơ sở sản xuất, kinh doanh: Tổ chức và người BAH được Nhà nước cho thuê đất hoặc đang sử dụng đất hợp pháp khi Nhà nước thu hồi đất mà phải di chuyển cơ sở sản xuất, kinh doanh thì được hỗ trợ kinh phí để tháo dỡ, di chuyển và lắp đặt lại. Mức hỗ trợ được tính theo chi phí thực tế tại thời điểm di dời. c. Trợ cấp ngưng việc: Người lao động đang làm việc trong các cơ sở sản xuất, kinh doanh bị ảnh hưởng có hợp đồng lao động, và thời gian đóng bảo hiểm liên tục tại doanh nghiệp được nhận trợ cấp tương đương với mức lương tối thiểu theo quy định của chính phủ trong thời gian chuyển đổi tối đa là 6 tháng và được hỗ trợ tìm kiếm việc làm thay thế nếu có nhu cầu. 6.4.6. Hỗ trợ hộ dễ tổn thương - Các hộ dễ bị tổn thương sẽ nhận được toàn bộ các khoản bồi thường và hỗ trợ liên quan đến các tài sản bị thu hồi, bên cạnh đó, hộ sẽ được hỗ trợ khoản tài chính theo quy định của UBND tỉnh Thanh Hóa tại thời điểm thực hiện bồi thường, nhưng không quá 3 triệu đồng/hộ. 6.4.7. Thưởng khuyến khích bàn giao mặt bằng đúng tiến độ: Tất cả các người BAH đã bàn giao đất bị ảnh hưởng đúng hạn sau khi nhận được tiền bồi thường và trợ cấp đầy đủ sẽ được hưởng một khoản trợ cấp khuyến khích theo phê duyệt của UBND tỉnh Thanh Hóa. 28 Bảng 14: Ma trận quyền lợi Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi I - THU HỒI ĐẤT VĨNH VIỄN 1.1. Đất nông 1.1.1. Ảnh hưởng nhẹ 1.1.1.1. Những người Đối với đất nông nghiệp BAH: ▪ Người BAH phải được thông nghiệp8 (<20 % tổng diện tích có quyền sử dụng hợp Bồi thường tiền mặt cho diện tích đất bị ảnh hưởng (i) báo trước ít nhất 90 ngày trước đất hoặc <10% đối với pháp hoặc có thể hợp theo giá thay thế9. khi bị thu hồi đất. nhóm dễ bị tổn pháp hóa quyền sử (ii) Bồi thường cho tài sản trên đất bị ảnh hưởng tham ▪ Chủ sử dụng đất sẽ bàn giao đất thương) dụng đất chiếu tại các mục 1.4, 1.5, 1.6, 1.7, 1.8 của Ma trận trong vòng 20 ngày kể từ khi tổ Diện tích đất còn lại này. chức làm nhiệm vụ bồi thường, của lô bị ảnh hưởng vẫn (iii) Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp và tìm hỗ trợ và tái định cư trả đầy đủ đủ điều kiện sử dụng kiếm việc làm (tham chiếu các mục 3.1.1 của Ma chi phí bồi thường đất. hoặc đáp ứng khả năng trận này). sinh lợi cho người sử 1.1.1.2. Những người ▪ Không đền bù cho đất. Nhưng bồi thường bằng tiền dụng. sử dụng đất tạm thời mặt cho các giá trị còn lại đầu tư vào đất bị ảnh hoặc thuê đất công/đất hưởng và các tài sản bị ảnh hưởng gắn liền với đất của xã với chi phí thay thế đầy đủ. 1.1.1.3. Người không ▪ Đối với trường hợp đất nông nghiệp sử dụng trước có quyền sử dụng đất ngày 01 tháng 7 năm 2004 và người sử dụng đất là hợp pháp (theo phong hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp tục và theo pháp lý) sẽ được bồi thường với 100% giá thay thế theo quy định tại Khoản 2 Điều 77 của Luật đất đai. ▪ Các trường hợp sử dụng đất sau ngày 01/07/2004 sẽ được nhận khoản hỗ trợ theo quy định của UBND tỉnh và được tham gia chương trình phục hồi sinh kế. 1.1.2. Ảnh hưởng nặng 1.1.2.1. Những người ▪ Bồi thường và hỗ trợ như áp dụng với mục 1.1.1.1 ▪ Đất bồi thường phải đáp ứng (≥20% hoặc ≥10% đối có quyền sử dụng hợp của Ma trận này, ưu tiên phương án bồi thường “đất những nguyên tắc sau: a) tương với nhóm dễ bị tổn pháp hoặc có thể hợp đổi đất với giá trị tương đương” trong trường hợp đương với giá trị diện tích đất 8 Phân loại đất nông nghiệp được quy định tại Điều 10 của Luật đất đai 9 Nếu luật trong nước không đáp ứng tiêu chuẩn bồi thường theo giá thay thế thì cần bổ sung bằng các biện pháp cần thiết để đáp ứng tiêu chuẩn giá thay thế 29 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi thương) pháp hóa quyền sử qũy đất tại địa phương sẵn có và người BAH lựa BAH; b) cùng loại đất (hoặc khả dụng đất chọn. năng sản xuất); c) tại địa điểm ▪ Ngoài ra, được hỗ trợ ổn định đời sống bằng tiền mà người BAH có thể chấp mặt và tham gia Chương trình phục hồi sinh kế. thuận; d) có đầy đủ quyền sử dụng đất của cả chủ hộ và vợ/chồng chủ hộ (nếu có); và e) không phải nộp thuế, phí đăng ký và phí chuyển quyền sử dụng đất. Nếu đất bồi thường có diện tích nhỏ hơn hay chất lượng thấp hơn đất bị thu hồi, người bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường bằng tiền tương đương với sự chênh lệch đó. 1.1.2.2. Những người ▪ Bồi thường và hỗ trợ như áp dụng với mục 1.1.1.2 sử dụng đất tạm thời của Ma trận này. hoặc thuê đất công/đất của xã 1.1.2.3. Người không ▪ Bồi thường và hỗ trợ như áp dụng với mục 1.1.1.3 có quyền sử dụng đất của Ma trận này. hợp pháp (theo phong tục và theo pháp lý) 30 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi 1.2. Đất phi nông nghiệp Hộ gia đình/cá nhân/tổ Bồi thường tiền mặt theo 100% giá thay thế ▪ Cá nhân/tổ chức BAH phải được Đất phi nông bị thu hồi chức có quyền sử dụng thông báo trước ít nhất 180 ngày nghiệp hoặc đất hợp pháp trước khi bị thu hồi đất. đất ở có công ▪ Chủ sử dụng đất sẽ bàn giao trình kiến trong vòng 20 ngày kể từ khi tổ trúc trên đất chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trả đầy đủ chi phí bồi thường. Nếu đất phi nông nghiệp bị thu hồi mà tiền sử dụng ▪ đất có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước thì không được bồi thường về đất, mà chỉ được bồi thường về tài sản trên đất theo giá thay thế Hộ gia đình/cá nhân/tổ Nếu đất bị ảnh hưởng không đủ điều kiện được bồi chức không có quyền sử thường, người bị ảnh hưởng sẽ được hỗ trợ khoản tiền dụng đất hợp pháp mặt ít nhất bằng 30% giá trị bồi thường đất và chi trả bồi thường theo giá thay thế đối với tài sản bị ảnh hưởng được tạo lập trước ngày khóa sổ kiểm kê. 31 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi 1.3. Đất ở 1.3.1. Trường hợp 1.3.1.1. Người sử dụng (i) Bồi thường cho đất bị thu hồi bằng tiền mặt với ▪ Các hộ dân phải được thông báo không phải di dời có quyền sử dụng đất 100% giá thay thế; trước ít nhất 180 ngày trước khi ▪ Đất ở đủ điều kiện hợp pháp (ii) Bồi thường cho tài sản trên đất bị ảnh hưởng tham bị thu hồi đất. bồi thường; chiếu tại các mục 1.4, 1.5, 1.6, 1.7, 1.8 của Ma trận ▪ Chủ sử dụng đất sẽ bàn giao Hoặc này. trong vòng 20 ngày kể từ khi tổ ▪ Đất ở không đủ điều chức làm nhiệm vụ bồi thường, kiện bồi thường. hỗ trợ và tái định cư trả đầy đủ 1.3.1.2. Người sử dụng (i) Không được bồi thường về đất, nhưng được bồi chi phí bồi thường. có quyền sử dụng tạm thường về tài sản trên đất được tạo lập trước ngày ▪ Trường hợp thu hồi đất mà diện thời hoặc thuê đất khóa sổ kiểm kê với 100% giá thay thế theo qui tích đất đo đạc thực tế khác với định ở Mục 1.4,1.5, 1.6, 1.7, 1.8 của Ma trân này. diện tích ghi trên giấy tờ về 1.3.1.3. Người BAH (i) Không được bồi thường về đất nhưng sẽ được quyền sử dụng đất thì được bồi không có quyền sử nhận khoản hỗ trợ bằng tiền mặt theo quy định của thường theo diện tích đo đạc dụng đất hoặc không UBND tỉnh, không thấp hơn 30% giá trị bồi thực tế trừ trường hợp lấn thể hợp pháp hóa thường đất theo giá thay thế; chiếm. (ii) Bồi thường cho tài sản trên đất bị ảnh hưởng tham chiếu tại các mục 1.4, 1.5, 1.6, 1.7, 1.8 của Ma trận này. 1.3.2. Hộ BAH phải di 1.3.2.1. Người BAH có Người BAH có thể lựa chọn một trong những phương ▪ Các hộ bị ảnh hưởng phải được dời quyền hợp pháp hoặc thức bồi thường đất sau: thông báo trước ít nhất 180 ngày có thể hợp pháp hóa (i) Bồi thường theo phương án “đất đổi đất” bằng lô trước khi bị thu hồi đất. đất ở hoặc nhà ở tại khu tái định cư của Dự án ▪ Trong trường hợp giá trị bồi được xây dựng đầy đủ hạ tầng. Người BAH sẽ thường đất BAH lớn hơn giá trị được cấp đầy đủ giấy chứng nhận về quyền sử lô đất hay nhà ở tái định cư được dụng đất/nhà ở mà không phải trả bất kỳ khoản cấp, phần chênh lệch giá trị sẽ phí nào. được trả bằng tiền mặt cho Hoặc người BAH. (ii) Bồi thường bằng tiền mặt cho toàn bộ diện tích ▪ Trong trường hợp số tiền bồi đất ở bị thu hồi với 100% giá thay thế. thường (hoặc hỗ trợ) đối với đất Bồi thường cho tài sản trên đất bị ảnh hưởng tham BAH thấp hơn giá của một lô chiếu tại các mục 1.4, 1.5, 1.6, 1.7, 1.8 của Ma trận đất/căn hộ tái định cư tối thiểu này. trong khu tái định cư của Dự án, 32 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi Các hộ BAH phải di dời được cung cấp khoản hỗ trợ mà người BAH không còn đất ở bổ sung như: Hỗ trợ di chuyển chỗ ở; Hỗ trợ thuê nhà nơi khác để chuyển đến, thì ở; Hỗ trợ tự di dời; Hỗ trợ ổn định đời sống (tham những người bị di dời sẽ được chiếu các mục 3.2.1 của Ma trận này) hỗ trợ khoản chênh lệch để mua được lô đất hoặc căn hộ tái định cư đó mà không phải bỏ thêm chi phí nào. ▪ Trong trường hợp phần đất ở còn lại không đủ diện tích để xây dựng lại nhà ở nhưng nằm trong cùng thửa đất hoặc liền kề thửa đất vườn/ao/đất nông nghiệp có thể chuyển đổi mục đích sử dụng thành đất ở theo quy định của UBND tỉnh để có thể xây dựng nhà ở tại chỗ. ▪ Các quy định cụ thể về phân bổ đất/căn hộ TĐC sẽ được Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và Tái định cư thiết lập sau khi tham vấn với người BAH. 1.3.2.2. Người bị ảnh (i) Không được bồi thường về đất, nhưng được bồi Nếu hộ BAH phải di dời nhưng hưởng có quyền sử thường về tài sản trên đất được tạo lập trước ngày không còn nhà hoặc nơi ở nào dụng tạm thời hoặc khóa sổ kiểm kê với 100% giá thay thế theo qui khác trên địa bàn xã dự án thì hộ thuê đất định ở Mục 1.4,1.5, 1.6, 1.7, 1.8 của Ma trận này. BAH sẽ được phân lô đất/căn hộ (ii) Bồi thường bằng tiền cho phần giá trị còn lại của trong khu tái định cư và trả tiền hợp đồng thuê. phí sử dụng đất. (iii) Hỗ trợ di chuyển chỗ ở theo qui định ở Mục 2.2 của Ma trận này. 1.3.2.3. Người BAH (i) Không được bồi thường về đất. Một khoản tiền hỗ ▪ Trong trường hợp người BAH không có quyền sử trợ sẽ được xem xét và quyết định bởi UBND thuộc nhóm/hộ gia đình nghèo dụng đất hoặc không tỉnh, không thấp hơn 30% giá trị bồi thường theo hoặc dễ bị tổn thương thì sẽ 33 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi thể hợp pháp hóa giá thay thế. được xem xét hỗ trợ đặc biệt (ii) Bồi thường cho tài sản trên đất bị ảnh hưởng tham (bằng tiền mặt hoặc hiện vật) để chiếu tại các mục 1.4, 1.5, 1.6, 1.7, 1.8 của Ma bảo đảm người BAH có đủ khả trận này. năng để di dời tới nơi ở mới. (iii) Người BAH không còn nơi nào để cư trú trong UBND tỉnh sẽ xem xét quyết địa bàn xã dự án sẽ được giao một lô đất tái định định mức hỗ trợ cho những đối cư tối thiểu hoặc một căn hộ trong khu TĐC với tượng này. hình thức mua trả góp hoặc thuê để sinh sống. 1.4. Công 1.4.1. Ảnh hưởng một 1.4.1.1. Chủ sở hữu Bồi thường bằng tiền mặt cho phần công trình bị ảnh Bồi thường tiền mặt không tính trình, nhà phần công trình được xây hưởng với 100% giá thay thế và chi phí sửa chữa khấu hao nhà cửa/vật kiến trúc cửa, vật kiến Phần không ảnh hưởng dựng trước ngày khóa phần còn lại; và khấu hao vật liệu có thể tận trúc của kết cấu nhà vẫn có sổ kiểm kê bất kể tình dụng được. Chi trả bồi thường thể sử dụng được trạng sở hữu đối với theo diện tích bị ảnh hưởng thực đất và có được cấp t ế. phép xây dựng hay Nhà ở/công trình được xây dựng không sau ngày khóa sổ kiểm kê sẽ 1.4.2. Ảnh hưởng toàn 1.4.2.1. Chủ sở hữu Bồi thường theo giá thay thế đối với nhà ở/vật kiến trúc không được bồi thường, hỗ trợ. phần công trình được xây bị ảnh hưởng mà không tính khấu hao vật kiến trúc và Đối với các cấu trúc bất hợp bao gồm cả nhà có diện dựng trước ngày khóa khấu trừ vật liệu có thể tận dụng được; và pháp được xác định bởi Luật tích bị ảnh hưởng một sổ kiểm kê bất kể tình Hỗ trợ tái định cư cho người bị ảnh hưởng Đất đai 2013, trong trường hợp phần nhưng phần còn trạng sở hữu về đất và tại thời điểm xây dựng nhà / lại không đủ điều kiện có được cấp phép xây công trình, chủ sở hữu đã được tiếp tục sử dụng. dựng hay không chính quyền địa phương công bố và ngăn chặn nhưng không tuân theo, chính quyền địa phương sẽ áp dụng cho trường hợp này. 1.4.2.2. Người thuê (i) Những người thuê nhà ở của nhà nước hoặc của nhà của nhà nước hoặc tổ chức nhà nước được hỗ trợ tiền mặt tương tổ chức đương 60% giá thay thế cho đất và nhà bị ảnh hưởng và hỗ trợ tái định cư. Ngoài ra, họ sẽ được ưu tiên thuê hoặc mua căn hộ hoặc lô đất mới trong khu tái định cư. 34 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi Bất kỳ khoản đầu tư nào như công trình kiến trúc, (ii) cây cối, rau màu được tạo lập trước ngày khóa sổ kiểm kê trên đất bị thu hồi sẽ được bồi thường theo giá thay thế. (iii) Những người thuê nhà để ở sẽ được cung cấp một khoản trợ cấp di chuyển cho việc di chuyển chỗ ở, cũng như hỗ trợ trong việc xác định chỗ ở thay thế theo quy định của UBND tỉnh. 1.5. Mồ mả Mồ mả phải di dời Mồ mả có chủ/vô chủ Trường hợp di chuyển lẻ, từng gia đình tự di chuyển thì ▪ Các ngôi mộ phải được khai mức bồi thường được tính cho tất cả các công đoạn, thủ quật và di dời theo đúng phong tục di chuyển vào nghĩa trang mới như sau: tục tập quán. Do đó, Hội đồng a) Mộ đã cải táng: 4.000.000 đồng/mộ. bồi thường cần thu xếp chi trả b) Mộ chưa cải táng tính đến thời điểm kiểm kê < tiền bồi thường cho các hộ bị 36 tháng: 8.000.000 đồng/mộ. ảnh hưởng kịp thời. c) Mộ chưa cải táng tính đến thời điểm kiểm kê ≥ ▪ Đối với những mồ mả vô chủ bị 36 tháng: 6.000.000 đồng/mộ. ảnh hưởng, Ban QLDA sẽ thuê d) Mộ vô chủ đã cải táng: 1.000.000 đồng/mộ. người dân địa phương di chuyển Trường hợp theo phong tục tập quán tại địa phương đến khu nghĩa địa mới. hoặc tín ngưỡng được pháp luật công nhận mà mộ không cải táng, khi thực hiện dự án phải di chuyển mộ thì được hỗ trợ theo điểm b hoặc điểm c khoản 1 nêu trên. Trường hợp mộ đã được xây trát, ốp lát thì khối lượng xây trát, ốp lát được bồi thường theo đơn giá bồi thường tài sản, vật kiến trúc do Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã ban hành. Trường hợp di chuyển cả khu vực nghĩa trang, nghĩa địa có quy hoạch thiết kế diện tích riêng được Nhà nước phê duyệt thì chủ đầu tư phải lập quy hoạch khu nghĩa trang nghĩa địa mới phù hợp với yêu cầu di chuyển và toàn bộ chi phí đầu tư cho xây dựng mới. 1.6. Cây cối, 1.6.1. Cây cối, hoa Chủ sở hữu tạo lập Bồi thường theo giá thay thế cho các hộ BAH. Đối với ▪ Người dân được thông báo trong 35 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi hoa màu, và màu bị ảnh hưởng trước ngày khóa sổ cây có thể trồng lại, hỗ trợ chi phí vận chuyển và thiệt vòng 90 ngày trước khi thu hồi vật nuôi kiểm kê bất kể tình hại thực tế do quá trình vận chuyển và trồng lại. mặt bằng. Cây cối/hoa màu trạng sở hữu về đất trồng sau thời hạn sau ngày Khóa sổ kiểm kê sẽ không được hưởng bất cứ chính sách bồi thường hỗ trợ nào. 1.6.2. Vật nuôi BAH Chủ sở hữu vật nuôi tạo Thiệt hại thực tế do thu hoạch sớm sẽ được bồi thường ▪ Người bị ảnh hưởng được thông (bao gồm cả sản phẩm lập trước ngày khóa sổ bằng tiền mặt theo giá thay thế tại thời điểm thu hồi báo trong vòng 90 ngày trước nuôi trồng thủy hải kiểm kê bất kể tình đất. Không bồi thường đối với vật nuôi có thể di khi thu hồi đất để họ thu xếp thu sản) trạng sở hữu về đất chuyển hoặc đến kỳ thu hoạch nhưng bồi thường chi hoạch hoặc dừng chăn nuôi. phí di chuyển và thiệt hại do di chuyển. 1.7. Các tài Tài sản bị thu hồi Người sở hữu/sử dụng Bồi thường đối với tài sản bị ảnh hưởng theo giá thay Ban QLDA cần phải làm việc với sản khác hoặc bị ảnh hưởng tài sản được tạo lập thế và/hoặc chi phí chuyển nhượng và lắp đặt theo quy các nhà cung cấp để cung cấp các ▪ Như hệ thống điện trước ngày khóa sổ định của nhà cung cấp dịch vụ cho người bị ảnh hưởng thoại, đồng hồ nước, kiểm kê bất kể tình trong thời gian sớm nhất để đảm đồng hồ điện, truyền trạng sở hữu về đất bảo điều kiện sống. hình cáp, truy cập internet… 1.8. Công Tài sản bị thu hồi Cộng đồng sở hữu/sử ▪ Bồi thường tiền mặt theo giá thay thế để xây dựng ▪ Ban QLDA làm việc với các nhà trình công hoặc bị ảnh hưởng dụng công trình công lại hoặc sửa chữa. Trong trường hợp di dời hoặc lắp thầu để đảm bảo không gián cộng. cộng bị ảnh hưởng đặt cộng đồng sẽ không phải trả bất kỳ chi phí nào. đoạn sinh kế của người bị ảnh được tạo lập trước ngày ▪ Đối với các công trình công cộng của cộng đồng hưởng trong thwoif gian thi khóa sổ kiểm kê bất kể phục vụ trực tiếp đến nhu cầu phát triển và đời sống công. tình trạng sở hữu về đất dân sinh như kênh mương thủy lợi, trường học, trạm y tế, đường giao thông, điện, viễn thông, cáp quang: i) bồi thường theo giá thay thế, được xác định thông qua tham vấn với cộng đồng bị ảnh hưởng; hoặc ii) phục hồi với chất lượng bằng hoặc tốt hơn trước khi có dự án. II. HỖ TRỢ VÀ TRỢ CẤP 36 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi 2.1. Hỗ trợ Người bị ảnh hưởng Người sử dụng đất có ▪ Hỗ trợ bằng tiền không quá 1.5 lần giá trị diện tích UBND tỉnh quyết định mức hỗ trợ, đào tạo nghề/ mất đất sản xuất quyền sử dụng hợp đất sản xuất thấp nhất là bằng 1.5 lần giá đền tạo việc làm pháp hoặc có thể hợp bù. pháp hóa quyền sử dụng đất trực tiếp tham gia vào các hoạt động sản xuất nông nghiệp 2.2. Hỗ trợ Hộ BAH nặng (≥20% Người sử dụng đất bất Ngoài các khoản hỗ trợ như áp dụng với mục 2.1.1 của ▪ Giá gạo được tính theo giá thị ổn định đời hoặc ≥10% đối với kể tình trạng pháp lý Ma trận này, những người BAH nặng về đất nông trường tại thời điểm bồi thường sống cho nhóm dễ bị tổn đối với đất nghiệp như quy định dưới đây sẽ được nhận một khoản những hộ thương) hỗ trợ ổn định đời sống (trong thời gian chuyển tiếp) BAH nặng bằng tiền mặt tương đương 30 kg gạo/khẩu/tháng, cụ thể: (i) Người BAH bị mất từ 20% đến 70% đất nông nghiệp (hoặc từ 10% đến 70% đối với các nhóm dễ bị tổn thương và người nghèo) sẽ được hỗ trợ trong 6 tháng nếu không phải di dời, và trong 12 tháng nếu phải di dời. Trong một số trường hợp đặc biệt, ở các vùng có điều kiện kinh tế khó khăn đặc biệt, mức hỗ trợ tối đa là 24 tháng; (ii) Người BAH bị mất trên 70% đất nông nghiệp sẽ được hỗ trợ trong 12 tháng nếu không phải di dời và trong 24 tháng nếu phải di dời. Trong một số trường hợp đặc biệt, ở các vùng có điều kiện kinh tế khó khăn đặc biệt, mức hỗ trợ tối đa là 36 tháng; 2.3. Hỗ trợ Hộ phải di dời đi nơi Người BAH phải di dời ▪ Hỗ trợ ổn định cuộc sống tương đương 30 kg gạo ▪ Tiền thuê nhà phải đảm bảo đủ tái định cư khác hoặc các hộ phải bất kể tình trạng sở hữu theo giá thị trường tại thời điểm bồi thường cho các để hộ bị ảnh hưởng thuê nơi ở xây dựng lại nhà ngay đất nhân khẩu của hộ bị ảnh hưởng trong thời gian 6 tại địa phương. Trong trường trên đất cũ tháng. hợp đến thời điểm bàn giao đất 37 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi ▪ Hỗ trợ tiền thuê nhà cho hộ phải di dời tối thiểu 1 cho dự án mà hộ bị ảnh hưởng triệu/hộ/tháng trong thời gian từ 3-6 tháng. vẫn chưa được cấp lô đất trong ▪ Hỗ trợ chi phí vận chuyển thực tế đến nơi ở mới khu tái định cư thì hộ bị ảnh ▪ Hộ gia đình, cá nhân đang thuê nhà ở không phải là hưởng sẽ được hỗ trợ tiền thuê nhà ở thuộc sở hữu nhà nước khi Nhà nước thu hồi nhà. đất mà phải di chuyển chỗ ở thì được hỗ trợ chi phí ▪ Các hỗ trợ cụ thể được quy định di chuyển tài sản (theo sổ hộ khẩu), cụ thể: di chi tiết cho từng trường hợp áp chuyển chỗ ở trong phạm vi tỉnh Thanh Hóa được dụng là các hộ di dời đi nơi khác hỗ trợ 5.000.000 đồng/hộ; di chuyển chỗ ở sang tỉnh hay các hộ phải xây dựng nhà khác được hỗ trợ 8.000.000 đồng/hộ. ngay trên đất cũ. Hỗ trợ đối với Mất nguồn thu nhập Chủ sở hữu cơ sở kinh (i) Đối với các doanh nghiệp có đăng ký kinh doanh ▪ Tính toán các khoản hỗ trợ theo các trường và sinh kế do tái định doanh bị ảnh hưởng và bị gián đoạn kinh doanh sẽ được bồi thường tiền thu nhập bình quân một năm của hợp mất cư người lao động trong cơ mặt bằng 30% thu nhập sau thuế của 01 năm; 3 năm liền trước có xác nhận nguồn thu sở sản xuất, kinh doanh (ii) Đối với các doanh nghiệp không có giấy phép của cơ quan thuế. nhập và/hoặc bất kể tình trạng đăng kinh doanh nhưng đã thực hiện nghĩa vụ thuế sẽ kinh doanh ký kinh doanh được bồi thường, hỗ trợ tương đương 50% mức hỗ trợ đối với doanh nghiệp có đăng ký kinh doanh. (iii) Đào tạo nghề cho tất cả các nhân khẩu trong độ tuổi lao động nếu nguồn thu nhập chính của họ phụ thuộc vào kinh doanh bị ảnh hưởng. Trợ cấp ngưng việc: Người lao động trong các cơ sở sản xuất, kinh doanh bị ảnh hưởng có hợp đồng lao động được nhận trợ cấp tương đương với mức lương tối thiểu theo quy định trong thời gian chuyển đổi tối đa là 6 tháng và hỗ trợ tối thiểu 3 tháng lương đối với người lao động không có hợp đồng lao động. 2.4. Hỗ trợ Đất công ích của xã, Xã, phường, thị trấn bị Không bồi thường đối với đất nhưng hỗ trợ tiền mặt ▪ Tiền hỗ trợ sẽ được chuyển vào khi thu hồi phường, thị trấn bị ảnh hưởng tương đương 100% khoản tiền bồi thường cho đất bị tài khoản của xã dự án và được đất công ích thu hồi thu hồi. sử dụng để đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng, sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn theo như quy 38 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi định tại Điều 24 của Nghị định 47/2014/NĐ-CP. ▪ UBND tỉnh quyết định mức hỗ trợ. 2.5. Hỗ trợ 2.5.1 Trợ cấp/hỗ trợ Các nhóm dễ bị tổn ▪ Đối với các hộ gia đình không có đất: hỗ trợ thông ▪ Các nhóm dễ bị tổn thương được nhóm dễ bị cho các hộ dễ bị tổn thương không kể mức qua việc cung cấp một căn hộ theo hình thức mua định nghĩa trong phần “các thuật tổn thương thương độ tác động. hoặc thuê để ở (tùy theo sự lựa chọn của người ngữ”. BAH). Hỗ trợ bổ sung sẽ được xem xét nếu cần thiết ▪ Giá gạo được tính theo giá thị để đảm bảo hộ dễ bị tổn thương có thể phục hồi sinh trường tại thời điểm bồi thường. kế. ▪ Các hộ BAH thuộc các nhóm dễ ▪ Các hộ gia đình chính sách phải di dời: các hộ gia tổn thương sẽ nhận được toàn bộ đình BAH là các hộ có bà mẹ anh hùng, anh hùng tiền bồi thường và hỗ trợ liên lực lượng vũ trang. anh hùng lao động, cựu chiến quan đến các khoản tiền bị mất binh, thương binh hoặc liệt sĩ; sẽ được hỗ trợ theo của họ, bên cạnh họ được hỗ trợ quy định của UBND tỉnh cho mỗi hộ gia đình. tài chính và trợ cấp theo quy ▪ Đối với các hộ nghèo: định của UBND tỉnh Thanh Hoá a) Hộ nghèo phải di dời, hộ nghèo mất từ 10% diện tại thời điểm thực hiện nhưng tích đất sản xuất trở lên sẽ được hỗ trợ như đã nêu ở không dưới 3 triệu đồng/hộ trên. Hộ nghèo mất dưới 10% diện tích đất sẽ được hỗ trợ bằng tiền mặt theo chính sách của tỉnh. b) Các hộ nghèo BAH khác: được hỗ trợ bằng tiền mặt theo chính sách của tỉnh. ▪ Các nhóm dễ bị tổn thương khác: Gồm nữ chủ hộ có người phụ thuộc, hộ gia đình có người tàn tật, người già không có nguồn hỗ trợ sẽ được hỗ trợ giống như những hộ nghèo BAH khác theo chính sách của tỉnh hoặc hỗ trợ bằng tiền tương đương với 30 kg gạo/khẩu/tháng trong vòng 6 tháng, tùy theo mức hỗ trợ nào cao hơn thì áp dụng mức hỗ trợ đó. 2.5.2 Bàn giao mặt Hộ bị ảnh hưởng dọn ra Tiền thưởng bàn giao mặt bằng đúng tiến độ: Tất cả bằng đúng tiến độ khỏi vùng đất bị ảnh các hộ bị ảnh hưởng bàn giao đất bị ảnh hưởng đúng hưởng đúng tiến độ theo kế hoạch sau khi nhận đủ tiền bồi thường và trợ 39 Loại ảnh Trường hợp áp dụng hưởng/tác Người đủ điều kiện Quyền lợi được hưởng Bố trí thực hiện động Mức độ BAH hưởng lợi cấp sẽ được thưởng tiến độ, mức thưởng theo quyết định của UBND tỉnh. 2.5.3 Các trợ cấp, hỗ Tất cả các hộ bị ảnh ▪ Những người BAH bị mất nguồn thu nhập sẽ được ▪ Chương trình phục hồi thu nhập trợ bổ sung (nếu cần) hưởng không kể tình tham gia trong các chương trình phục hồi thu nhập. và sinh kế được xây dựng kết trạng pháp lý sử hợp với chương trình của địa dụng đất phương với sự hỗ trợ của các chuyên gia sinh kế. ▪ Chương trình hướng mục tiêu đến nhu cầu của cả nam giới và nữ giới. III - ẢNH HƯỞNG DO TRƯNG DỤNG ĐẤT TẠM THỜI TRONG GIAI ĐOẠN THI CÔNG 3.1. Ảnh Đất/tài sản trên đất Chủ sở hữu hay người ▪ Không bồi thường đối với đất nhưng bồi thường tài Phục hồi đất về nguyên trạng hưởng đất mà dự kiến sử dụng sử dụng bị ảnh hưởng sản trên đất theo giá thay thế và bồi thường thu nhập trước khi trả lại cho người BAH tạm thời làm mặt bằng thi công tạm thời đất/tài sản trên bị mất trong thời gian chiếm dụng. tạm thời đất 3.2. Ảnh Các công trình kiến Chủ sở hữu hay người ▪ Tài sản bị hư hại sẽ được nhà thầu thi công chịu toàn ▪ Trong trường hợp ảnh hưởng hưởng phát trúc của tư nhân hoặc sử dụng công trình bị bộ chi phí để khôi phục ngay lập tức về nguyên đến kinh doanh của người bị ảnh sinh trong công cộng phát sinh ảnh hưởng trạng càng sớm càng tốt. Trong trường hợp không hưởng, các nhà thầu phải thỏa quá trình thi trong quá trình thi thể khôi phục nguyên trạng thì bồi thường cho tài thuận với các hộ gia đình bồi công công sản bị thiệt hại theo chính sách trong Kế hoạch hành thường/hỗ trợ cho việc gián động tái định cư. đoạn kinh doanh. ▪ Theo những điều khoản cụ thể trong Hợp đồng xây lắp, nhà thầu được yêu cầu phải hết sức cẩn thận để tránh làm hư hại tài sản khi thực hiện hoạt động thi công. 40 PHẦN 7. CHƯƠNG TRÌNH PHỤC HỒI THU NHẬP 7.1. Mục tiêu Mục tiêu của Chương trình là giúp các hộ BAH, đặc biệt là các hộ BAH nặng, có thể khôi phục thu nhập và phục hồi cuộc sống ít nhất là bằng hoặc cao hơn so với trước khi có dự án. 7.2. Đối tượng tham gia chương trình Đối tượng tham gia chương trình phục hồi thu nhập là những hộ gia đình ảnh hưởng nặng bởi dự án, bị thu hồi trên 20% diện tích đất sản xuất nông nghiệp hiện có (trên 10% diện tích đất nông nghiệp hiện có đối với hộ thuộc nhóm dễ bị tổn thương) và những hộ bị ảnh hưởng cửa hàng/cơ sở kinh doanh phải di dời. Kết quả kiểm đếm sơ bộ tài sản bị ảnh hưởng của các hộ đã xác định có 745 hộ đủ điều kiện tham gia vào chương trình phục hồi thu nhập, trong đó 520 hộ bị ảnh hưởng nặng do mất đất sản xuất và 225 hộ phải di dời nhà cửa và cửa hàng/cơ sở kinh doanh. 7.3 Phương pháp đánh giá nhu cầu Đánh giá nhu cầu hỗ trợ đã được tiến hành với 100% số hộ đủ tiêu chuẩn tham gia vào Chương trình thông qua các bảng câu hỏi, phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm tập trung. Thông tin cần thu thập là đặc điểm nhân khẩu học của các thành viên HH như thu nhập và nguồn thu nhập, tuổi của thành viên trong gia đình và trình độ học vấn, nghề nghiệp; tác động tiềm ẩn lên thu nhập / nghề nghiệp của dự án và hỗ trợ nhu cầu thu hồi thu nhập và sinh kế. 7.4. Kết quả đánh giá Đánh giá cho thấy nghề nghiệp phổ biến của người BẠ ở địa phương là nông nghiệp (723 người), công nhân da giày (298 người), nghề biển (168 người), cán bộ nhà nước (135 người) và kinh doanh (104 người). Trong nhóm các thành viên hộ BAH, thu nhập của 474 lao động nông nghiệp sẽ bị ảnh hưởng, trong đó nhóm tuổi từ 41 tuổi trở lên là 242 người; Nhóm tuổi từ 40 tuổi trở xuống là 228 người. Khu vực kinh doanh / thương mại có 25 người có khả năng bị ảnh hưởng thu nhập và ngành thuỷ sản có 17 người. Điều đó cho thấy, nhóm lao động nông nghiệp là nhóm có nhu cầu hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp/sinh kế cao nhất. Các nhóm khác không có nhu cầu chuyển đổi vì họ vẫn muốn được hỗ trợ để duy trì công việc cũ. Về kỹ năng nghề nghiệp, tỷ lệ lao động có kỹ năng không cao, chiếm gần 10%. Đáng chú ý, tỷ lệ lao động có tay nghề ở nhóm dưới 40 tuổi cần hỗ trợ việc làm (đào tạo và bố trí việc làm) chỉ chiếm 5%; Phần còn lại là lao động không có tay nghề, nghề chính là nông nghiệp và tham gia thị trường lao động trong thời vụ nông nhàn. Trình độ học vấn của nhóm này phổ biến là PTTH (91%); còn lại là THCS. Có thể thấy hầu hết người BAH có nhu cầu chuyển đổi nghề (337 người); tiếp theo là tiếp cận vốn vay để sản xuất (264 người); đào tạo nghề phổ thông (79 người) và một nhóm (70 người) không/chưa có ý tưởng về kế hoạch khôi phục thu nhập/sinh kế. Các ngành nghề được lựa chọn cho đào tạo là điện tử, sửa chữa ô tô, và điện công nghiệp. Thách thức của Chương trình Phục hồi Sinh kế thuộc về nhóm nông dân, đặc biệt là nhóm nông dân trên 40 tuổi (112 người) có trình độ học PTTH (82%) nhưng đa số là lao động phổ thông chưa có đào tạo. 41 Đối với những lao động nông nghiệp muốn tiếp tục công việc cũ, việc địn hướng, hướng dẫn tăng năng suất và giá trị cho các sản phẩm nông nghiệp là rất quan trọng. 7.5 Các hoạt động của chương trình 7.5.1. Hỗ trợ tiếp cận vốn vay Qua đánh giá sơ bộ, có 264 chủ thể (hộ/cá nhân) muốn được hỗ trợ tiếp cận vốn vay để đầu tư sản xuất. Các cơ quan tài chính có thể được huy động trong chương trình là Ngân hàng Chính sách Xã hội10, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và các quỹ cho phụ nữ nghèo của Hội Phụ nữ huyện Tĩnh Gia. Tiếp cận các khoản vay ưu đãi của ngân hàng: - Dự án sẽ tổ chức các Hội thảo kết nối giữa đại diện các Ngân hàng/quỹ và người BAH tại các xã dự án nhằm cung cấp thông tin về quá trình tiếp cận vốn vay trước khi thực hiện bồi thường và giải phóng mặt bằng. Dự kiến sẽ có khoảng 8 Hội thảo được tổ chức. - Ban QLDA sẽ chịu trách nhiệm tổ chức Hội thảo cùng với các ngân hàng và có trách nhiệm hỗ trợ thông tin cho người bị ảnh hưởng có nhu cầu tiếp cận vốn vay. 7.5.2. Hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề nghiệp Có 79 cá nhân muốn tham gia các khóa học nghề tại các cơ sở đào tạo nghề trong huyện và trong tỉnh. Để chủ động đề xuất ngân sách Chương trình, trong đề xuất này, giả định mức hỗ trợ hiện tại theo nhu cầu phổ biến là khóa đào tạo nghề từ 3 tháng trở xuống và số lượng cá nhân có nhu cầu đào tạo là 200 người. 7.5.3. Cung cấp thông tin, giới thiệu việc làm Ban QLDA sẽ cập nhật các nhu cầu việc làm trên địa bàn, bao gồm các nhà thầu thi công của Dự án. Nếu người bị ảnh hưởng muốn làm việc cho dự án, họ có thể trực tiếp tham gia tuyển dụng hoặc Ban QLDA sẽ chuyển danh sách có nhu cầu cho các nhà thầu. Ban QLDA cũng sẽ thảo luận với các nhà thầu xây dựng để cung cấp việc làm thích hợp cho người bị ảnh hưởng nếu họ cần. UBND xã và các đoàn thể địa phương sẽ là đầu mối quan trọng trong việc thông tin và tuyển dụng lao động của các đơn vị có nhu cầu tuyển dụng lao động. 7.6 Cơ quan thực hiện Ban QLDA sẽ chịu trách nhiệm thiết lập cơ chế phối hợp giữa các bên liên quan để thực hiện Chương trình. Các bên liên quan bao gồm: Sở/phòng LĐTBXH tỉnh Thanh Hóa, UBND các cấp, Ngân hàng và các tổ chức đoàn thể xã hội. - 10 Các chương trình phù hợp để tư vấn cho các hộ tiếp cận bao gồm: (i) cho vay hộ nghèo; (ii) cho vay hộ cận nghèo; (iii) cho vay hộ mới thoát nghèo; (iv) cho vay đối tượng chính sách đi lao động có thời hạn ở nước ngoài; (v) cho vay tín dụng học sinh sinh viên; (vi) cho vay làm nhà với các hộ nghèo và (vii) cho vay giải quyết việc làm. 42 7.6 Kinh phí thực hiện Ước tính ngân sách thực hiện Chương trình phục hồi thu nhập là 1,694,500,000 vndbao gồm: chi phí đào tạo, hội thảo, chi phí quản lý, giám sát và đánh giá. Chi tiết ngân sách tại bảng 15. Bảng 15: Ngân sách thực hiện Chương trình Hoạt động Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền Khóa đào tạo Người 200 5,900,000 1,180,000,000 Hội thảo tiếp cận vốn Hội thảo 8 45,000,000 360,000,000 Trọn gói Dự phòng (5%) 1 104,500,000 104,500,000 Tổng 1,694,500,000 Ngân sách thực hiện chương trình phục hồi thu nhập được trích từ dòng vốn đối ứng của tỉnh Thanh Hóa. 7.7 Kế hoạch thực hiện Dự kiến chương trình phục hồi thu nhập sẽ được thực hiện sau khi bồi thường cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng. Các hoạt động bao gồm: cập nhật nhu cầu; tổ chức hội thảo tiếp cận vốn; đào tạo nghề; và thực hiện công việc quản lý thường xuyên 7.8 Giám sát đánh giá Chương trình phục hồi thu nhập sẽ được tổ chức giám sát thường xuyên bởi Ban QLDA và tư vấn giám sát đánh giá độc lập 6 tháng 1 lần tính từ lúc triển khai cho đến khi chương trình kết thúc. Mục tiêu của giám sát và đánh giá là nhằm xem xét hiệu quả thực hiện các hoạt động của chương trình để kịp thời đề xuất điều chỉnh hoạt động đáp ứng mục tiêu. Nội dụng giám sát và đánh giá được bao gồm trong điều khoản tham chiếu Tư vấn giám sát đánh giá độc lập. PHẦN 8: CHUẨN BỊ TÁI ĐỊNH CƯ 8.1 Nguyên tắc lựa chọn tái định cư tập trung Khu tái định cư tập trung phải xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của địa phương, cụ thể như sau: - Địa điểm xây dựng khu TĐC phù hợp với Quy hoạch của địa phương; - Điều kiện sống tại khu tái định cư phải tốt hơn nơi ở cũ của các hộ dân phải di dời, bao gồm các tiếp cận giao thông, giáo dục, y tế, thương mại…; - Các hộ gia đình bị di dời trong khoảng cách ngắn để đảm bảo phong tục tập quán, lối sống của các hộ di dời ổn định, không bị xáo trộn, thay đổi nhiều. Dự án đã tiến hành tham vấn đối với những hộ/ cộng đồng xung quanh khu vực dự kiến phát triển khu tái định cư. Theo đó, sẽ có nhiều khu tái định cư được phân tán trong địa bàn dự án. Cộng đồng dự án và các hộ BAH hoàn toàn ủng hộ việc phát triển khu tái định cư tại vị trí dự kiến vì song song với phát triển khu tái định cư này thì việc đầu tư cơ sở hạ tầng ở khu vực cũng được chú trọng. 43 8.2 Phát triển khu tái định cư 8.2.1. Đánh giá nhu cầu tái định cư của dự án Qua khảo sát, sẽ có 225 hộ gia đình thuộc diện ảnh hưởng 100% nhà cửa và cần thực hiện tái định cư. Có ba (03) phương án di dời TĐC chính để người dân lựa chọn, bao gồm: (i) tái định cư tại chỗ (trên diện tích còn lại của hộ gia đình); (ii) Tái định cư tập trung tại khu TĐC của dự án và (iii) Tái định cư tự chọn cho đối tượng di dời có nguyện vong tự tìm nơi ở mới. Với biện pháp tái định cư tại chỗ, chính quyền địa phương sẽ có những hướng dẫn và hỗ trợ phù hợp trong việc chuyển mục đích sử dụng đất để người dân xây lại nhà. Các hộ thuộc diện tái định cư tự túc, các hộ sẽ được hỗ trợ đầy đủ đảm bảo việc tái định cư nhanh nhất có thể. Các hộ lựa chọn tái định cư tự túc sẽ nhận tiền bồi thường để tự lo tái định cư. Trường hợp này, hộ bị ảnh hưởng ngoài nhận được tiền bồi thường thiệt hại theo giá thay thế, hộ được hỗ trợ thêm một khoản hỗ trợ tự lo tái định cư tương đương giá trị đầu tư hạ tầng của suất tái định cư tối thiểu tại khu tái định cư theo quy định của UBND tỉnh Thanh Hóa. Các hộ lựa chọn tái định cư tập trung sẽ được di dời về các khu tái định cư được xây dựng của dự án. Bảng dưới đây là thông tin chi tiết kết quả đánh giá nhu cầu tái định cư và các phương án đáp ứng nhu cầu. Bảng 16: Nhu cầu tái định cư Số nền Số hộ có Số cần Diện tích yêu TT Hạng mục nhu cầu tái lượng chuẩn cầu (m2) định cư bị11 Tuyến đường bộ ven biển đoạn từ 1 90 30 50 15,000 Ninh Hải - Cầu Lạch Bạng 2 Xây dựng đường Bình Minh đi 2 72 26 40 13,000 Sao Vàng - KKT Nghi Sơn Xây dựng đường từ QL1A đi bãi 3 38 19 30 10,000 biển Ninh Hải 4 Khu Tái định cư 8 8 15 6,000 Tổng số 225 83 135 45,000 Trong 225 hộ phải tái định cư thì có 83 hộ lựa chọn vào khu tái định cư tập trung. Để đáp ứng nhu cầu cho các hộ này (bao gồm cả các hộ có nhu cầu và đủ tiêu chuẩn tách hộ) dự án sẽ chuẩn bị khoảng 135 lô nền tại các địa điểm tái định cư khác nhau với tổng diện tích là khoảng 4,5ha. 8.2.2. Tham vấn cộng đồng về địa điểm xây dựng khu tái định cư 11 Số lượng nền để đáp ứng cho cả các hộ có nhu cầu tách hộ và dự phòng phát sinh 44 Tham vấn cộng đồng được thực hiện tại 8 xã/thị trấn với cộng đồng BAH nói chung, các hộ có khả năng bị di dời nói riêng và đại diện lãnh đạo chính quyền địa phương. Thông tin các cuộc tham vấn được thể hiện tại bảng 17. Bảng 17: Địa điểm, thời gian thực hiện tham vấn cộng đồng về tái định cư Thời Người tham dự Nội dung tham vấn TT. Xã gian Tổng Nam Nữ Đa số các hộ còn quỹ đất vườn để chuyển mực đích sử dụng và xây nhà; khoảng 30 hộ có nhu cầu chuyển 1 20/7/2017 Ninh Hải 112 79 33 đến nơi khác trong thôn/xã. Địa điểm xây dựng khu tái định cư cho xã Ninh Hải được tại thôn Đức Thành Địa điểm được lựa chọn là tại khu Đồi 2 25/7/2017 Xuân Lâm 25 17 8 Tượng thôn Vạn Xuân 8. Người dân kiến nghị việc điều chỉnh thiết 3 25/7/2017 Hải Thanh 34 19 15 kế để hạn chế tái định cư nhằm tiếp tục sinh kế cũ. Vị trí khu tái định cư được xác định là tại 4 26/7/2017 Bình Minh 72 42 30 thôn Quý Vinh, xã Bình Minh. Vị trí được người dân và chính quyền lựa 5 27/7/2017 Nguyên Bình 67 42 25 chọn là khu đất tại thôn Cao Thắng 3 xã Nguyên Bình. Khu tái định cư được xác định tại khu đồng 6 31/7/2017 Hải Hòa 91 51 40 Ròn, Nhân Hưng, xã Hải Hòa. Điều chỉnh thiết kế đảm bảo không tác 7 31/7/2017 Hải Nhân 24 11 13 động đến kiến trúc và đảm bảo duy trì sinh kế cũ. Tổng cộng 7xã/thị trấn 446 276 170 45 Lý do lựa chọn các khu tái định cư: gần nơi ở cũ do đó, không có ảnh hưởng nghiêm trọng về sinh kế và các tiếp cận khác như giáo dục, y tế và giao thông. Kết quả tham vấn về phương án tái định cư và địa điểm tái định cư dự kiến được tóm tắt tại bảng 18 sau đây. Bảng 18: Các khu tái định cư TT Khu tái định cư Diện tích (m2) 1 Khu tái định cư thôn Đức Thành, xã Ninh Hải 17.208m2 2 Khu tái định thôn Nhân Hưng, xã Hải Hòa 5.652,3 m2 3 Khu tái định cư thôn Quý Vinh, xã Bình Minh 11.991,9m2 4 Khu tái định cư thôn Cao Thắng 3, xã Nguyên Bình 6.221,6m2 5 Khu tái định cư thôn Vạn Xuân, xã Xuân Lâm 6.089,3m2 Các địa điểm tái định cư đề cập trên đây thỏa mãn các nguyên tắc lựa chọn địa điểm tái định cư và phù hợp với mong đợi của các hộ dân. Hệ thống giao thông tại các khu này khá thuận lợi, việc bố trí các khu tái định cư phân tán, gần nơi ở cũ của hộ dân sẽ giúp cuộc sống không bị xáo trộn quá nhiều về sinh kế, tiep cận giáo dục, y tế, chợ… 8.2.3. Xây dựng các khu tái định cư Theo luật đất đai năm 2013, các khu tái định cư phải được xây dựng với cơ sở hạ tầng đầy đủ trước khi thu hồi đất để đảm bảo các hộ gia đình tái định cư không phải di dời tạm thời. 8.2.4. Kinh phí xây dựng khu tái định cư Tổng chi phí xây dựng các khu tái định cư sẽ lấy từ nguồn vốn vay Ngân hàng thế giới, ước tính khoảng 33,997,067,019 VND. 8.2.5. Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Giấy CNQSDĐ) Theo qui định của Chính phủ Việt Nam, đối với hộ được bố trí lô đất TĐC trong khu TĐC, UBND huyện sẽ cấp giấy CNQSDĐ mới khi hộ di dời hoàn thành và trả chi phí sử dụng đất cho lô đất đó. Giấy CNQSDĐ là tài liệu pháp lý khẳng định sử dụng hợp pháp đất được qui định trong Luật đất đai mới 2013. 8.2.6. Vấn đề môi trường khi xây dựng khu TĐC Bảng 19: Vấn đề môi trường của khu TĐC No. Tác động Biện pháp giảm thiểu 46 No. Tác động Biện pháp giảm thiểu I Giai đoạn thi công Quá trình thi công san lấp mặt bằng cần được Quá trình thi công san lắp mặt bằng có thể ô thực hiện theo một dây chuyền khép kín, hạn nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm 1 chế nước tràn ra bên ngoài gây ô nhiễm nguồn trong khu vực và chất lượng không khí nước. Phun nước giảm bụi phát sinh tại khu xung quanh vực gần nhà dân và đường giao thông. Tiếng ồn và khói bụi trong quá trình thi Việc thi công cần được thực hiện tuân thủ giờ công ảnh hưởng đến chất lượng không khí giấc quy định, tránh thi công vào các giờ nghỉ 2 xung quanh trưa hoặc thi công vào buổi tối. Các thiết bị máy móc thi công cần đảm bảo qui chuẩn kỹ thuật để hạn chế tiếng ồn khói bụi. Việc thi công đảm bảo không gây ảnh hưởng Máy móc thi công có thể gây ra chấn động đến nhà dân, sử dụng các biện pháp kỹ thuật 3 gây hư hỏng công trình lân cận nhằm làm giảm chấn động, rung trong quá trình thi công. Công tác phát sinh chất thải xây dựng, chất Thu gom chất thải rắn hàng ngày trong quá 4 thải sinh hoạt của công nhân gây ô nhi ễm trình thi công và các ch ất thải sinh hoạt để xử môi trường lý theo đúng quy định Xe chở vật liệu cần có bạt chắn tránh rơi vãi Các xe chở vật liệu, cát đá không che chắn khi vận chuyển. Vào mùa khô thường xuyên 5 rơi vãi phát sinh bụi và khí thải ô nhi ễm tưới nước để giảm bụi. Phân luông giao thông không khí và tắc nghẽn giao thông hợp lý tránh tắc nghẽn giao thông Tập huấn về an toàn lao động cho công nhân; Vấn đề sức khỏe và an toàn công nhân và Trang bị bảo hộ lao động cho công nhân đầy 6 cộng đồng trong giai đoạn thi công đủ; Nâng cao nhận thức cho công nhân và cộng đồng về các bệnh xã hội như HIV/AID; tôn trọng văn hóa bản địa. II Giai đoạn vận hành Tổ chức các đơn vị dịch vụ công ích địa Sự gia tăng rác thải sinh hoạt từ các hoạt 1 phương thực hiện thu gom rác thải sinh hoạt, động hàng ngày của người dân rác thải rắn hàng ngày Việc gia tăng dân số tại khu vực sẽ gây ảnh Tăng cường quản lý, tuần tra kiểm soát đảm 2 hưởng đến tình hình an ninh trật tự bảo an ninh trật tự tại địa phương PHẦN 9: SỰ THAM GIA VÀ THAM VẤN CỘNG ĐỒNG 9.1. Mục tiêu của phổ biến thông tin và tham vấn cộng đồng Yêu cầu: Công bố thông tin: Ngân hàng Thế giới yêu cầu phải cung cấp đầy đủ thông tin về những rủi ro và tác động tiềm ẩn của dự án tới những người dự án bị ảnh hưởng dưới hình thức và ngôn ngữ dễ hiểu đối với người bị ảnh hưởng bởi dự án và các bên liên quan của dự án và công khai ở nơi dễ 47 tiếp cận và phổ biến kịp thời để người bị ảnh hưởng có ý kiến phản hồi ý nghĩa đối với phương án thiết kế và biện pháp giảm thiểu tác động của dự án. Tham vấn và tham gia: Ngân hàng Thế giới yêu cầu Chủ Dự án phải tiếp xúc với những người bị ảnh hưởng bởi dự án thông qua công bố thông tin, tham vấn vấn và tham gia cung cấp thông tin. Tùy thuộc vào tính chất của dự án, công tác tham vấn và tham gia của các bên liên quan của dự án cần được thực hiện theo cách thức phù hợp để tránh những rủi ro và tác động của dự án đến người bị ảnh hưởng bởi dự án. Trong trường hợp người dân tộc thiểu số sinh sống trong khu vực dự án, cần tiến hành Tham vấn tự do, trước và cung cấp thông tin với người dân tộc thiểu số bị ảnh hưởng bởi dự án theo cách thức phù hợp với văn hoá của họ. Mục tiêu: Đây là hoạt động rất quan trọng của dự án nhằm các mục tiêu sau đây: - Đảm bảo rằng cộng đồng được thông tin về dự án một cách đầy đủ; - Giúp cộng đồng hiểu được tầm quan trọng của dự án trong việc phát triển kinh tế xã hội ở địa phương, tạo sự đồng thuận cao của cộng đồng đối với dự án; giảm các xung đột có thể xảy ra và giảm thiểu nguy cơ chậm tiến độ dự án; - Chuẩn bị kế hoạch tái định cư, bồi thường, hỗ trợ để đáp ứng nhu cầu của người BAH, tối đa hóa lợi ích của dự án. 9.2. Cơ chế phổ biến Thông tin, Tham vấn và Tham gia của Cộng đồng 9.2.1. Tham vấn cộng đồng trong giai đoạn chuẩn bị dự án Phương pháp thực hiện: Phương pháp phổ biến thông tin và tham vấn cộng đồng bao gồm đánh giá nhanh với sự tham gia và tham vấn của các bên liên quan, sử dụng các kỹ thuật tại chỗ và các cuộc họp hộ gia đình và khảo sát thực địa, các cuộc họp công cộng, thảo luận nhóm tập trung và khảo sát kinh tế - xã hội. Nội dung tham vấn: Cuộc tham vấn tập trung vào các nội dung chính sau: (i) dự án các thành phần được đề xuất, bao gồm các mục tiêu và các hạng mục công việc được đề xuất; (ii) Khung chính sách tái định cư sẽ áp dụng cho bồi thường, hỗ trợ và giải phóng mặt bằng; (iii) Các biện pháp giảm thiểu và cơ chế giải quyết khiếu nại; (iv) Khu tái định cư và tái định cư; (v) tham vấn cộng đồng về nhu cầu của cộng đồng để cải thiện cơ sở hạ tầng địa phương và nhận thức của cộng đồng về các mục tiêu của dự án. Kết quả tham vấn: Các cuộc tham vấn cộng đồng trong giai đoạn chuẩn bị dự án đã được thực hiện trong tháng 7/2017 tại các xã/thị trấn địa bàn dự án. Tổng cộng có 08 cuộc họp tham vấn với 446 người tham gia, trong đó có 276 nam và 170 nữ. Trong 446 người tham dự, có 60 người là đại diện chính quyền đoàn thể địa phương và tư vấn; còn lại là 386 người là người BAH (37 người dễ tổn thương). Hoạt động tham vấn cộng đồng trong giai đoạn chuẩn bị giúp tạo lập và củng cố sự đồng thuận của cộng đồng đối với dự án. Tóm tắt nội dung và diễn biến của các cuộc tham vấn cộng đồng, phổ biến thông tin được trình bày tại các bảng 20. Bảng 20: Thông tin các các cuộc họp tham vấn cộng đồng về tái định cư 48 Người tham dự Ý kiến phản hồi của Thời gian Địa bàn Tổng Nam Nữ Nội dung người tham dự 20/7/2017 Xã Ninh 33 112 79 - Thông tin - Chính quyền địa Hải chung về dự án, phương và người dân Xã Hải 34 19 15 các hạng mục địa phương hoàn toàn 25/7/2017 Hòa đề xuất thực đồng ý với dự án và hỗ hiện của dự án; trợ dự án vì nó sẽ tạo điều kiện cho sự phát Xã Bình - Kế hoạch thực 72 42 30 triển kinh tế xã hội của 26/7/2017 Minh hiện dự án, bao địa phương, tạo ra cảnh gồm kế hoạch quan môi trường, cải 25/7/2017 Xã Hải 25 17 8 thực hiện kế thiện điều kiện sống tốt Thanh hoạch tái định hơn; cư; Xã Nguyên 67 42 25 - Người dân mong 27/7/2017 Bình - Giới thiệu muốn dự án cần được khung pháp lý thực hiện nhanh chóng; bồi thường hỗ Xã Hải Họ muốn được thông 24 11 13 trợ của dự án, 25/7/2017 Nhân báo kế hoạch tái định các nguyên tắc cư sớm để có sự chuẩn bồi thường và 26/7/2017 TT Tĩnh 21 15 6 bị tốt nhất; điều kiện được Gia bồi thường; - Dự án nên tránh những khu vực nhạy - Chính sách tái cảm như nhà thờ, nhà định cư đối với tổ. Người dân địa những hộ phải phương đề cập đến di dời nhà ở; chùa Phạm Văn Đoãn, - Các chương chùa, đền Trương Công trình phục hồi Minh Dương; sinh kế của dự - Các ý kiến khác liên án; quan đến cảnh báo về ô Xã Hải - Các kết quả nhiễm môi trường như 31/7/2017 91 51 40 Hoà khảo sát, thống mùi hôi, chất thải sinh kê thiệt hại sơ hoạt và nhận thức của bộ; người dân về bảo vệ - Thảo luận với môi trường; các đối tượng - Các hộ BAH đề xuất bị ảnh hưởng một số khu thích hợp về các khu tái để xây dựng các khu tái định cư. định cư như đã đề cập ở - Cơ chế giải trên. quyết khiếu nại Các vấn đề chính người dân quan tâm là chính sách đền bù, hỗ trợ và thực hiện tái định cư. Đặc biệt là vấn đề tái định cư, các hộ dân có nhu cầu tái định cư tập trung đóng góp ý kiến và kiến nghị địa điểm tái định cư. Người dân cũng quan tâm đến chính sách tách hộ khi thực hiện tái định cư; chính sách đền bù, hỗ trợ đối với tài sản trên đất lấn chiếm; chính sách hỗ trợ đối với các hộ làm nghề chế biến và kinh 49 doanh hải sản và các hỗ trợ khi hộ gia đình mất đất nông nghiệp. Một số hộ dân quan tâm đến các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất để xây nhà, thực hiện tái định cư tại chỗ. Chính quyền địa phương và Tư vấn cùng thảo luận, lắng nghe và phản hồi các ý kiến của người dân, phù hợp với giai đoạn chuẩn bị dự án. Các biên bản tham vấn được đính kèm tại Phụ lục. Mối quan tâm của những người bị ảnh hưởng bởi dự án (PAPs) được nêu ra trong tham vấn đã xem xét và được phản ánh trong RAP. 9.2.2. Tham vấn cộng đồng trong giai đoạn thực hiện dự án Trong giai đoạn thực hiện dự án, cần cung cấp nhiều thông tin hơn, như kết quả khảo sát giá thay thế, công tác chi trả bồi thường cập nhật, thiết kế chi tiết khu tái định cư và kế hoạch thực hiện tái định cư. Những thông tin này cần được công bố cho các hộ bị ảnh hưởng bằng các hình thức tương tự được áp dụng như trong giai đoạn chuẩn bị dự án. Đối với các hộ bị ảnh hưởng nặng như hộ phải di dời hoặc thay đổi công việc, những đối tượng này sẽ được tham vấn về các phương án tái định cư và biện pháp phục hồi sinh kế để giúp họ lựa chọn phương án bồi thường và tái định cư. Phương pháp tham vấn Xác định các Bên liên quan: Xác định các bên liên quan của dự án là một trong những bước quan trọng trong hoạt động tham vấn. Trong phạm vi dự án này, các bên liên quan chính dưới đây sẽ được tham vấn: • Các hộ gia đình bị ảnh hưởng; • Các hộ gia đình không bị ảnh hưởng sống gần khu vực dự án; • Đối tượng hưởng lợi tiềm năng của dự án • Tổ trưởng tổ dân phố; • Đại diện UBND xã/phường; • Đại diện UBND huyện và các cơ quan hữu quan; • Đại diện UBND tỉnh/thành phố và các sở, ban ngành liên quan • Đại diện Chủ dự án; • Đại diện của các tổ chức quần chúng, như Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, v.v. • Các tổ chức phi chính phủ có liên quan. Do mức độ tác động bất lợi đối với người có đất, các hoạt động kinh tế và sinh hoạt bị ảnh hưởng nên các nhóm bị ảnh hưởng, đặc biệt là các hộ bị ảnh hưởng nặng (bao gồm cả những gia đình thuộc diện tái định cư, các hộ từ 20% diện tích đất sản xuất trở lên) và những người dễ bị tổn thương sẽ được ưu tiên. Các cuộc tham vấn nên chú ý đến vấn đề giới để đảm bảo rằng phụ nữ được tham gia vào tất cả các cuộc tham vấn. Phương pháp tham vấn Các phương pháp chính được sử dụng để thúc đẩy truyền thông giữa các bên liên quan dự án: a) Các cuộc họp cộng đồng, b) Tờ rơi, c) Thảo luận nhóm tập trung; và d) phương tiện thông tin đại chúng như truyền hình, loa phát thanh. Các kỹ thuật trên được sử dụng với mục đích đảm bảo độ tin cậy và tính hợp lệ của thông tin phản hồi từ các bên liên quan dự án, đặc biệt là nhóm bị ảnh hưởng bởi dự án. b. Nội dung tham vấn 50 Trong giai đoạn thiết kế chi tiết, sẽ tổ chức họp cộng đồng để cung cấp thông tin bổ sung cho người bị ảnh hưởng và tạo cơ hội cho họ tham gia thảo luận công khai chi tiết hơn về các phương án thiết kế, về chính sách và thủ tục tái định cư. Các thông tin này cũng sẽ được công bố rộng rãi thông qua các phương tiện thông tin đại chúng (như báo, đài, các bảng áp phích tại khu vực dự án, UBND xã/thị trấn…). Người bị ảnh hưởng phải được cung cấp các thông tin sau:Hạng mục dự án: Phần này gồm cả thông tin về những nơi mà người bị ảnh hưởng có thể tìm hiểu thêm thông tin chi tiết về dự án. Các hạng mục đề xuất của dự án gồm: - Xây dựng tuyến đường ven biển từ Ninh Hải đến cầu Lạch Bạng 2 - Xây dựng tuyến đường Bình Minh đi Sao Vàng - Khu kinh tế Nghi Sơn; - Cải tạo, nâng cấp cầu Đò Bè và đường dẫn; - Xây dựng đường từ Quốc lộ 1A đi bãi biển Ninh Hải; - Nâng cấp, cải tạo kênh Than; - Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng; - Xây dựng Trạm xử lý nước thải; - Xây dựng khu tái định cư. Tác động của dự án: Tác động đến người đang sống và làm việc trong vùng bị ảnh hưởng của dự án, kể cả những giải thích về nhu cầu thu hồi đất cho từng hạng mục công trình cụ thể của dự án. Quyền lợi và quyền được bồi thường của người bị ảnh hưởng: Giải thích rõ quyền lợi và quyền được bồi thường đối với các loại tác động khác nhau với người bị ảnh hưởng. Cơ chế khiếu nại và trình tự giải quyết: Những người bị ảnh hưởng sẽ được thông báo về các chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phục hồi thu nhập. Người bị ảnh hưởng sẽ được thông báo rằng nếu như họ có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến dự án, về bồi thường, tái định cư và phục hồi thu nhập thì HĐBTHT-TĐC, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét, giải quyết. Người bị ảnh hưởng sẽ được tiếp cận với các thủ tục, trình tự khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Quyền được tham gia và quyền được tư vấn: Những người bị ảnh hưởng sẽ được thông báo về quyền tham gia vào quá trình lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch tái định cư. Những người bị ảnh hưởng được cử đại diện trong HĐBTHT-TĐC của huyện và đại diện của những người bị ảnh hưởng sẽ có mặt khi HĐBTHT-TĐC họp để đảm bảo sự tham gia của họ trong các lĩnh vực của dự án. Các hoạt động tái định cư: Tất cả những người chịu tác động của dự án sẽ được giải thích rõ về tính toán bồi thường và chi trả bồi thường, quy trình giám sát, bao gồm cả phỏng vấn một số người trong số bị ảnh hưởng, di chuyển tới nơi tái định cư và thông tin sơ bộ về quy trình công tác xây lắp. Trách nhiệm tổ chức: Những người bị ảnh hưởng sẽ được thông báo về các tổ chức, các cấp chính quyền liên quan đến tái định cư và trách nhiệm của mỗi bên. Tiến độ thực hiện: Những người bị ảnh hưởng sẽ được thông báo về tiến độ dự kiến cho các hoạt động tái định cư chính. Cần nêu rõ là người bị ảnh hưởng sẽ chỉ di chuyển đi sau khi đã nhận đủ thanh toán bồi thường cho tài sản bị mất. 51 9.2.3. Phổ biến thông tin Theo yêu cầu của Ngân hàng (OP 4.12, khoản 29), dự thảo Kế hoạch TĐC sẽ được công bố công khai bằng tiếng Việt ở cấp địa phương tại trang web và văn phòng của Ban QLDA, UBND huyện, xã/thị trấn BAH và bản tiếng Anh tại Website của Ngân hàng Thế giới. Sau khi Chính phủ Việt Nam phê duyệt và Ngân hàng Thế giới thông qua, bản Kế hoạch TĐC cuối cùng sẽ được công bố lại. Đối với bất kỳ thay đổi nào được thực hiện với Kế hoạch TĐC sẽ được công bố lại theo thủ tục trình tự như vậy. PHẦN 10: CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI 10.1. Sự cần thiết của việc thiết lập cơ chế giải quyết khiếu nại: Cơ chế giải quyết khiếu nại được thiết lập nhằm đảm bảo rằng tất cả các thắc mắc khiếu nại của người bị ảnh hưởng về bất kỳ khía cạnh nào của việc thu hồi đất, bồi thường và tái định cư đều được giải quyết một cách kịp thời và thỏa đáng, và đảm bảo rằng người dân bị ảnh hưởng có thể thoải mái đưa ra thắc mắc khiêu nại của mình, một cơ chế giải quyết khiếu nại cần phải được thiết lập. Tất cả người bị ảnh hưởng có thể gửi bất cứ câu hỏi nào cho các cơ quan thực hiện về quyền lợi của họ liên quan đến vấn đề bồi thường, chính sách bồi thường, tỷ giá, thu hồi đất, tái định cư, trợ cấp và phục hồi thu nhập. Ngoài ra, người bị ảnh hưởng không phải trả bất kỳ khoản phí liên quan tới thủ tục giải quyết khiếu nại kể cả việc đưa các khiếu nại đó lên Tòa án. Chi phí này được bao gồm trong ngân sách thực hiện Kế hoạch Hành động Tái định cư (RAP). Người khiếu nại được thực hiện khiếu nại bằng đơn hoặc trình bày khiếu nại trực tiếp. Trường hợp khiếu nại được thực hiện bằng đơn thì trong đơn khiếu nại phải ghi rõ ngày, tháng, năm khiếu nại; tên, địa chỉ của người khiếu nại; nội dung, lý do khiếu nại, tài liệu liên quan đến nội dung khiếu nại và yêu cầu giải quyết của người khiếu nại. Đơn khiếu nại phải do người khiếu nại ký tên hoặc điểm chỉ. Trường hợp người khiếu nại đến trình bày khiếu nại trực tiếp thì người tiếp nhận khiếu nại hướng dẫn người khiếu nại viết đơn khiếu nại hoặc người tiếp nhận ghi lại việc khiếu nại bằng văn bản và yêu cầu người khiếu nại ký hoặc điểm chỉ xác nhận vào văn bản. Các tiêu chí và nguyên tắc hoạt động của cơ chế khiếu nại được trình bày như sau: - Những người BAH có khiếu nại sẽ được miễn phí hành chính hay lệ phí cho việc khiếu nại. - Một tài khoản cho chi trả bồi thường hỗ trợ tái định cư sẽ được mở tại ngân hàng thương mại để sử dụng trong thời gian đang xem xét giải quyết khiếu nại nhằm tránh chậm trễ về tiến độ của dự án đồng thời đảm bảo việc chi trả bồi thường được thực hiện ngay sau khi khiếu nại được giải quyết xong. - Tất cả các cơ quan giải quyết khiếu nại sẽ duy trì một hệ thống đăng ký, truy xuất các kiến nghị và khiếu nại của người bị ảnh hưởng. Mọi thắc mắc, kiến nghị, khiếu nại và giải quyết khiếu nại của người bị ảnh hưởng sẽ được ghi nhận và chuyển đến Ban QLDA và các cơ quan chức năng theo dõi hàng tháng. - Để giảm thiểu các khiếu nại lên cấp tỉnh, BQLDA sẽ phối hợp với HĐBTHT-TĐC huyện Tĩnh Gia để tham gia và tư vấn giải quyết, trả lời các khiếu nại. - Cán bộ Môi trường và Tái định cư do BQLDA lựa chọn sẽ thiết lập và duy trì một cơ sở dữ liệu và các khiếu nại liên quan đến dự án của các hộ bị ảnh hưởng bao gồm các thông tin như: nội dung của khiếu nại, nguồn và ngày nhận khiếu nại, tên, địa chỉ của người 52 khiếu nại, hành động cần thực hiện, tình trạng hiện nay. Đối với các khiếu nại bằng miệng, ban tiếp nhận/hòa giải sẽ ghi lại những yêu cầu này trong một mẫu đơn khiếu nại tại cuộc họp đầu tiên với người bị ảnh hưởng. - Tiến trình giải quyết khiếu nại đối với các dự án, bao gồm tên và thông tin liên lạc của Cơ quan giải quyết khiếu nại và Đơn vị hỗ trợ khiếu nại, sẽ được phổ biến thông qua các tờ rơi thông tin và đăng tại trụ sở Uỷ ban nhân dân xã/thị trấn, huyện và Ban QLDA. Tất cả các khiếu nại và khiếu kiện sẽ được ghi chép đúng, đầy đủ và lưu trữ tại UBND xã/thị trấn, UBND huyện và Ban QLDA thông qua tham vấn một cách minh bạch và chủ động. Những tài liệu khiếu nại và báo cáo sẽ được tiếp cận công khai. Tất cả các chi phí liên quan đến quá trình giải quyết khiếu nại phát sinh do người khiếu nại và/hoặc người đại diện khiếu nại sẽ được chi trả bởi nguồn kinh phí của dự án. - Cơ quan giám sát độc lập về tái định cư sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra lại quy trình và các giải pháp giải quyết khiếu nại. Cơ quan này có thể kiến nghị các biện pháp bổ sung để giải quyết các khiếu nại chưa được giải quyết. - Tất cả các chi phí thành lập và hoạt động của cơ chế giải quyết khiếu nại được bao gồm trong chi phí dự án. 10.2. Cơ chế khiếu nại, giải quyết khiếu nại và trách nhiệm các bên liên quan Cơ chế giải quyết khiếu nại được thiết lập theo Luật Khiếu nại số 02/11/ QH13 và các quy định về khiếu nại tại Nghị định 75/2012 / ND-CP ngày 20/11/2012 và các yêu cầu của Ngân hàng Thế giới. Các khiếu nại sẽ được giải quyết thông qua 3 cấp độ trước khi ra Tòa án là giải pháp cuối cùng. Các bước sau đây có thể được thực hiện bởi những người khiếu nại. Tuy nhiên, những người khiếu nại vẫn có quyền đưa ra tòa án bất cứ lúc nào: Bước 1: Tại UBND xã/thị trấn (Điều 28 và Điều 32 Luật khiếu nại 2011). - Người khiếu nại có thể gửi đơn khiếu nại hoặc trình bày miệng khiếu nại của họ với cán bộ bộ phận một cửa của UBND xã/thị trấn. Thành viên bộ phận một cửa của UBND xã/thị trấn có trách nhiệm trình lên lãnh đạo xã/thị trấn các khiếu nại này để được giải quyết. Chủ tịch UBND xã/thị trấn sẽ tổ chức gặp gỡ riêng người khiếu nại để giải quyết. Thời gian để giải quyết khiếu nại là trong vòng 15 ngày kể từ ngày nhận đơn khiếu nại. Bước 2: Tại UBND huyện (Điều 28 và Điều 32 Luật khiếu nại 2011). - Nếu sau 15 ngày kể từ ngày tiếp nhận khiếu nại người khiếu nại không nhận được trả lời của UBND huyện, hoặc người khiếu nại không hài lòng với quyết định giải quyết khiếu nại cho họ, người khiếu nại gửi đơn đến UBND huyện. Ủy ban Nhân dân huyện sẽ có 30 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại để giải quyết vụ việc. Ủy ban Nhân dân Quận sẽ ghi lại tất cả các khiếu nại được gửi và sẽ thông báo cho Ban Bồi thường và Tái định cư của Huyện về kết quả đánh giá / giải quyết của UBND Huyện. Người khiếu nại có quyền khởi kiện vụ án hành chính lên Tòa án theo quy định của Luật tố tụng nếu họ muốn. Bước 3: Tại UBND Tỉnh - Nếu sau 30 ngày kể từ ngày tiếp nhận khiếu nại người khiếu nại không nhận được trả lời của UBND huyện, hoặc người khiếu nại không hài lòng với quyết định giải quyết khiếu nại cho họ, người khiếu nại có quyền khiếu nại đến UBND tỉnh, đơn khiếu nại được gửi kèm các quyết định giải quyết khiếu nại tại cấp huyện và các hồ sơ liên quan tại cấp xã/thị trấn để được xem xét giải quyết. UBND tỉnh sẽ có 45 ngày để giải quyết khiếu nại làm hài long các bên có liên quan. UBND tỉnh chịu trách nhiệm lưu giữ hồ sơ của tất cả các khiếu nại UBND tỉnh giải quyết. Đồng thời người khiếu nại có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng nếu họ muốn. 53 Bước 4: Quyết định của tòa án - Nếu sau 45 ngày kể từ ngày tiếp nhận khiếu nại người khiếu nại không nhận được trả lời của UBND tỉnh, hoặc người khiếu nại không hài lòng với quyết định giải quyết khiếu nại cho họ, người khiếu nại có quyền khiếu kiện ra tòa án để được xem xét giải quyết. Quyết định của tòa án sẽ là quyết định cuối cùng. - Quyết định giải quyết khiếu nại phải được gửi đến người khiếu nại và các bên liên quan và phải được niêm yết công khai tại trụ sở UBND nơi khiếu nại được giải quyết. Sau 03 ngày đối với quyết định giải quyết khại nại tại cấp xã/thị trấn, sau 7 ngày đối vói quyết định giải quyết khiếu nại tại cấp quận/huyện/tỉnh. PHẦN 11: TRÁCH NHIỆM THỂ CHẾ Việc thực hiện các hoạt động tái định cư đòi hỏi sự tham gia của các cơ quan, tổ chức ở cấp quốc gia, tỉnh, huyện và xã. Mỗi ủy ban nhân dân Tỉnh sẽ chịu trách nhiệm chung trong việc thực hiện khung chính sách chung và kế hoạch tái định cư cụ thể của tiểu dự án của tỉnh đó. Ban bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được thành lập ở cấp huyện / tỉnh theo quy định của Nghị định số 47/2014 /NĐ-CP. Các quy định và chính sách của RAP sẽ tạo thành cơ sở pháp lý cho việc triển khai các hoạt động bồi thường và tái định cư cho Dự án "Phát triển tổng hợp các đô thị động lực". Tổ chức thực hiện được trình bày trong biểu đồ sau đây. 54 11.1. Đánh giá năng lực của các bên liên quan trong việc thực hiện RAP: Các hoạt động tham vấn đã thực hiện và các tài liệu thu thập được cho thấy các cơ quan trực tiếp thực hiện công tác GPMB-TĐC của tỉnh Thanh Hóa nói chung và của huyện Tĩnh Gia nói riêng cũng như Ban quản lý dư án có bề dày kinh nghiệm trong việc lập kế hoạch và thực hiện GPMB- TĐC. - UBND tỉnh Thanh Hóa đã làm chủ đầu tư trong nhiều dự án phát triển, trong đó có các dự án sử dụng nguồn vốn của ADB, WB như Dự án phát triển toàn diện tỉnh Thanh Hóa (ADB), Dự án cấp nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường tỉnh Thanh Hóa (WB). Các yêu cầu của Nhà tài trợ được thấu hiểu khá rõ, giúp thúc đẩy các bước chuẩn bị dự án thuận lợi, mang tính cam kết cao; - UBND huyện Tĩnh Gia và Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, TĐC huyện đã thực hiện công tác đền bù, GPMB trong nhiều năm và có kinh nghiệm trong việc truyền thông vận động sự đồng thuận của người dân trong quá trình triển khai dự án; - Ban quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp Thanh Hóa (trước là Ban Quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn) đã có 10 năm kinh nghiệm quản lý dự án có quy mô GPMB-TĐC lớn trong 30 dự án khác nhau trên địa bàn huyện Tĩnh Gia. Một trong các chức năng chính của Ban là thực hiện “quản lý và sử dụng có hiệu quả quỹ đất, mặt nước chuyên dùng đã được giao theo đúng mục đích sử dụng và phù hợp với Quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Nghi Sơn, quy hoạch chi tiết xây dựng các khu chức năng, các khu công nghiệp, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện việc bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư đối với diện tích đất, mặt nước đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi, giao cho Ban quản lý, để thực hiện việc giao lại đất, cho thuê đất theo thẩm quyền”. 11.2. Trách nhiệm của các bên liên quan: Cấp tỉnh: UBND tỉnh Thanh Hóa: là cơ quan có thẩm quyền ban hành các quy định, giải quyết các vấn đề liên quan đến chủ trương, chính sách và chỉ đạo việc thực hiện dự án; là đầu mỗi chỉ đạo, liên kết các cơ quan chức năng trong việc triển khai dự án. Trách nhiệm cụ thể như sau: (i) Thẩm định và phê duyệt Kế hoạch hành động tái định cư (ii) Ban hành Thông báo hoặc ủy quyền cho UBND các huyện thông báo về thu hồi đất ngay sau khi lựa chọn vị trí các tiểu dự án; (iii) Phê duyệt việc thu hồi và cấp đất trong dự án; (iv) Phê duyệt giá thay thế được xây dựng bởi đơn vị tư vấn thẩm định độc lập; (v) Chỉ đạo sự phối hợp giữa thành phố/thị xã dự án, các cơ quan có liên quan và các sở thuộc tỉnh để thực hiện bồi thường, tái định cư theo Kế hoạch hành động TĐC đã phê duyệt; (vi) Cấp đầy đủ và kịp thời ngân sách để thực hiện các hoạt động tái định cư; 55 (vii) Đảm bảo để các hoạt động tái định cư của Tiểu Dự án được thực hiện phù hợp với Kế hoạch hành động TĐC đã được duyệt. Đảm bảo những mục tiêu của Kế hoạch tái định cư đều đạt được sau khi hoàn thành các hoạt động tái định cư. (viii) Giải quyết khiếu kiện, khiếu nại của người BAH. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa: - Có trách nhiệm rà soát, góp ý hoàn thiện Kế hoạch Tái định cư của dự án; - Thực hiện thẩm định hồ sơ thu hồi đất; thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư của dự án; - Chủ trì, phối hợp với các bên có liên quan thực hiện hướng dẫn, kiểm tra, tổ chức thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án; UBND huyện Tĩnh Gia: UBND huyện Tĩnh Gia chịu những trách nhiệm sau: (i) Thông báo thu hồi đất cho người bị ảnh hưởng nếu được UBND tỉnh ủy quyền; (ii) Chỉ đạo Đơn vị thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và UBND cấp xã phổ biến thông tin dự án, các chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thực hiện khảo sát, trắc địa, kiểm kê thiệt hại chi tiết và thực hiện Kế hoạch hành động TĐC; (iii) Phê duyệt các phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do Đơn vị thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cấp huyện/thành phố lập theo ủy quyển của UBND tỉnh; (iv) Ra quyết định thu hồi đất của các cá nhân, hộ gia đình; (v) Giải quyết các khiếu nại và khiếu kiện của người BAH trong phạm vi thẩm quyền. (vi) Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức giám sát độc lập. Hội đồng bồi thường, Hỗ trợ và TĐC Tĩnh Gia HĐBTHT-TĐC là cơ quan giúp việc cho UBND huyện trong tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Hội đồng do UBND huyện thành lập. HĐBTHT-TĐC cấp huyện chịu trách nhiệm về: (i) Tổ chức thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, kh ảo sát, đo đạc, ki ểm đếm đã được phê duyệt. (ii) Lập, hoàn thiện và trình thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, phương án đào đạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm; tổ chức triển khai thực hiện các phương án đã được phê duyệt. (iii) Phối hợp với Uỷ ban nhân dân cấp xã niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định. Hướng dẫn, giải đáp thắc mắc của người sử dụng đất về những vấn đề liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. (iv) Thực hiện việc chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được phê duyệt. 56 (v) Tổng hợp và báo cáo với các cơ quan có thẩm quyền về công tác giải phóng mặt bằng hàng tháng, hàng quý... UBND xã/thị trấn (i) Cung cấp các tài liệu liên quan đến nguồn gốc sử dụng đất của các hộ bị ảnh hưởng; Xác nhận tính hợp lệ của người bị ảnh hưởng và tài sản bị ảnh hưởng; (ii) Hỗ trợ các cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai và khiếu nại của người bị ảnh hưởng; (iii) Hỗ trợ UBND huyện, HĐBTTĐC huyện tổ chức các cuộc họp, tham vấn cộng đồng, điều tra kinh tế xã hội trong quá trình chuẩn bị và thực hiện RAP; (iv) Thành lập các nhóm công tác cấp phường để hỗ trợ UBND huyện và HĐBTTĐC huyện thực hiện khảo sát kiểm đếm chi tiết, khảo sát giá thay thế, khảo sát kinh tế xã hội và cung cấp các thông tin cần thiết để hỗ trợ chuẩn bị và thực hiện RAP; (v) Phối hợp với HĐBTTĐC huyện trong việc tổ chức chi trả bồi thường, tái định cư và thực hiện chương trình phục hồi sinh kế; (vi) Xác định diện tích đất thay thế cho các hộ bị ảnh hưởng đủ điều kiện được bồi thường và đề xuất các chương trình phục hồi sinh kế phù hợp với điều kiện của người dân và địa phương; (vii) Giải quyết khiếu nại cấp phường, xã theo quy định của pháp luật hiện hành; Ban Quản lý dự án (BQLDA) BQLDA là cơ quan trực tiếp quản lý dự án. BQLDA sẽ chịu trách nhiệm về thực hiện Kế hoạch TĐC của Dự án bao gồm: (i) Chuẩn bị và/hoặc cập nhật RAP theo WB OP4.12 về tái định cư không tự nguyện và quy định của Chính phủ Việt Nam và các quy định/quyết định hiện hành của tỉnh Thanh Hóa về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và nộp cho UBND của tỉnh và WB phê duyệt trước khi triển khai. (ii) Chuẩn bị khu tái định cư để sắp xếp và di dời các hộ di dời trước khi thu hồi đất; (iii) Tham gia CARC; Cung cấp tất cả các thông tin cần thiết liên quan đến dự án và kế hoạch bồi thường và hỗ trợ hỗ trợ thẩm định CARC; (iv) Hướng dẫn thực hiện các chính sách RAP; (v) Thực hiện giám sát nội bộ đối với các hoạt động tái định cư của dự án và các chính sách của dự án; (vi) Chuẩn bị kế hoạch chi tiết để giải phóng mặt bằng và tái định cư; Ký hợp đồng với các cơ quan liên quan để thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; (vii) Tuyển dụng một cơ quan giám sát tái định cư bên ngoài (EMA); (viii) Thực hiện các khuyến nghị của EMC cho các vấn đề không tuân thủ; (ix) Bàn giao giải phóng mặt bằng cho nhà thầu; (x) Lập báo cáo định kỳ về các hoạt động tái định cư cho Ngân hàng Thế giới. 57 (xi) Người bị ảnh hưởng (PAPs): (i) Phối hợp với các nhóm khảo sát kiểm đếm tài sản và đất đai bị ảnh hưởng và ký xác nhận vào Biên bản kiểm đếm thiệt hại; (ii) Tham gia trong tất cả các giai đoạn của quá trình chuẩn bị, thực hiện, giám sát và cho ý kiến về việc lập, thực hiện và giám sát Kế hoạch hành động TĐC theo chính sách OP 4.12; và (iii) Bàn giao đất BAH cho dự án đúng kế hoạch sau khi nhận đủ tiền bồi thường và quyền lợi. PHẦN 12: KẾ HOẠCH THỰC HIỆN Các hoạt động cơ bản của công tác bồi thường và GPMB, TĐC sẽ được thực hiện theoc các bước như sau: (i) Căn cứ vào thiết kế kỹ thuật chi tiết của công trình, Tư vấn thiết kế và Ban QLDA địa phương bàn giao mốc giới GPMB cho Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng để xác định các hộ BAH và đo đạc kiểm đếm các tài sản BAH. (ii) Họp các hộ BAH để phổ biến thông tin dự án và nguyên tắc bồi thường, tái định cư, bao gồm mục tiêu và lợi ích của dự án, các tác động tích cực và tiêu cực tiềm ẩn của dự án, các biện pháp giảm thiểu, các phương pháp được sử dụng để xác định giá các tài sản BAH, các biện pháp phục hồi và cơ chế giải quyết khiếu nại. (iii) Tiến hành khảo sát kiểm kê chi tiết (DMS) các hộ BAH và kiểm kê tài sản BAH để thu thập thông tin về người BAH, số lượng tài sản BAH. Tham vấn người BAH về các biện pháp giảm thiểu tác động của dự án và các biện pháp hỗ trợ phục hồi sinh kế. (iv) Tiến hành khảo sát giá thay thế. (v) Lập phương án bồi thường, công khai phương án bồi thường để lấy ý kiến của người BAH, hoàn chỉnh phương án bồi thường và trình UBND huyện phê duyệt. (vi) Thực hiện chi trả bồi thường và các khoản hỗ trợ. (vii) Thực hiện tái định cư (nếu có) và giải phóng mặt bằng sau khi chii trả bồi thường đầy đủ cho người BAH. (viii) Các hoạt động giám sát nội bộ và độc lập sẽ được triển khai ngay từ khi bắt đầu các hoạt động phổ biến thông tin và trong suốt quá trình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và TĐC để đảm bảo rằng việc thực hiện bồi thường và TĐC tuân thủ đúng Kế hoạch Tái định cư được duyệt. 58 Bảng 21: Kế hoạch thực hiện TĐC 2019 2020 2021 2022 2023 2024 TT Hoạt động 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 Lập dự án (thiết kế sơ bộ) 2 Lập Kế hoạch TĐC giai đoạn lập dự án 3 Trình Ngân hàng phê duyệt 4 Thiết kế chi tiết và phê duyệt phương án 5 Thực hiện cắm mốc GPMB Cập nhật và thực hiện Kế hoạch TĐC 6 theo ranh thiết kế chi tiết Chuẩn bị khu tái định cư/địa điểm tái 7 định cư 8 Thực hiện Kế hoạch Tái định cư 9 Thi công công trình 10 Thực hiện Chương trình phục hồi 11 Giám sát Hoạt động liên tục Hoạt động không liên tục 59 PHẦN 13: DỰ TOÁN NGÂN SÁCH 13.1. Khảo sát nhanh giá thay thế Việc khảo sát nhanh giá thay thế được thực hiện. Công tác triển khai khảo sát giá thay thế được thực hiện một cách khách quan dựa trên cở sở thu thập thông tin trong khu vực bị ảnh hưởng bởi dự án. Các đối tượng khảo sát sẽ là: - Khảo sát, thăm dò các hộ bị ảnh hưởng và khu vực lân cận; - Khảo sát các đơn vị kinh doanh bất động sản; - Khảo sát thông qua đánh giá nhanh đối với các cán bộ địa phương. Kết quả khảo sát giá nhanh được phân tích, đánh giá nhằm loại bỏ những trường hợp chủ quan làm sai lệch giá trị của tài sản, giá đất đai (ví dụ tâm lý muốn nâng giá cao của các hộ gia đình…), tức giá trị đất đai nhà của được xác định trong điều kiện bình thường. Các phương pháp thu thập thông tin được sử dụng để khảo sát nhanh giá thay thế bao gồm: nghiên cứu tài liệu liên quan, họp tham vấn ý kiến lãnh đạo địa bàn dự án, phỏng vấn nhanh người dân địa phương và môi giới đất đai cũng như chủ các đơn vị cung cấp vật liệu xây dựng, nhà thầu thi công địa phương. Mặc dù vậy, kết quả khảo sát trong giai đoạn này chỉ là sơ bộ, dùng để tham khảo, nhằm mục đích ước lượng giá thay thế cho các thiệt hại, do đó, nhất thiết trong giai đoạn thiết kế, cập nhật kế hoạch tái định cư cần phải có đơn vị thẩm định giá độc lập thực hiện khảo sát, đề xuất giá thay thế, trình UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt làm căn cứ thực hiện bồi thường, hỗ trợ. 13.2. Kết quả khảo sát nhanh giá thay thế Kết quả khảo sát nhanh giá thay thế bao gồm: 13.2.1. Giá đất thổ cư Huyện Tĩnh Gia hiện đang trong quá trình phát triển, hiện có một số dự án đang được triển khai trên địa bàn; khu kinh tế Nghi Sơn cũng đang trong quá trình hoàn thiện. Tùy từng vị trí, sẽ có những mức giá khác nhau. Dưới đây là mức giá đề xuất sau khi Tư vấn thực hiện khảo sát nhanh về đơn giá đất thổ cư. Bảng 22: Kết quả khảo sát đơn giá đất ở Khoảng giá Khoảng giá đề Hạng mục công trình Địa bàn Dự án trong QĐ 4545 xuất (tr.đồng/m2) (tr.đồng/m2) Ninh Hải 0.5-1.45 0.85 Xây dựng tuyến đường ven biển đoạn từ Hải Hòa 0.6-1.50 1.1 Ninh Hải – Cầu Lạch Bạng 2 Bình Minh 0.58-0.75 0.6 Hải Thanh 2.4 2.4 Xây dựng đường Bình Minh đi đường Sao Bình Minh 0.58-0.75 0.6 Vàng – KKT Nghi Sơn Nguyên Bình 0.5-0.9 0.6 Cải tạo và nâng cấp cầu Đò Bè và đường hai Hải Thanh 2.4 2.4 đầu cầu 60 Khoảng giá Khoảng giá đề Hạng mục công trình Địa bàn Dự án trong QĐ 4545 xuất (tr.đồng/m2) (tr.đồng/m2) Xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển Ninh Ninh Hải 0.5-1.1 0.8 Hải Nâng cấp, cải tạo kênh Than và cống ngăn mặn: Chiều dài nạo vét, kè Kênh Than; Cải Hải Hòa 0.6-1.4 1.1 tạo cống ngăn mặn đoạn tiếp nối giữa tiêu Kênh Than và sông Bạng Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng TT Tĩnh Gia 2.2-3.3 3.3 13.2.2. Giá đất nông nghiệp Qua khảo sát, giá đất nông nghiệp không có biến động nhiều so với khảo sát xây dựng bảng giá của Nhà nước năm 2014. Với các dự án đang thực hiện trên địa bàn, giá đất bồi thường, hỗ trợ cho đất nông nghiệp bị thu hồi vẫn đang áp dụng bảng giá đã ban hành của UBND tỉnh Thanh Hóa trong Quyết định 4545/2014/QĐ-UBND, ban hành ngày 18/12/2014. 13.2.3. Giá xây dựng nhà cửa Đặc điểm nhà, kiến trúc bị thu hồi chủ yếu là nhà cấp 4. Đối với nhà ở và các công trình xây dựng khác trong Dự án, giá trị của nó được xác định theo giá thị trường vật liệu xây dựng tại thời điểm xác định giá bồi thường để có thể xây dựng một ngôi nhà thay thế có diện tích và chất lượng ít nhất như nhà cũ, hoặc để sửa chữa phần kết cấu bị ảnh hưởng. Không tính khấu hao tài sản và giá trị vật liệu mà hộ bị ảnh hưởng có thể tận dụng được. Đơn giá xây dựng nhà cửa áp dụng theo Quyết định của UBND tỉnh. 13.2.4. Giá cây cối, hoa màu Địa bàn các hạng mục đề xuất thuộc huyện Tĩnh Gia- một huyện có kinh tế nông-lâm-ngư nghiệp kết hợp nên diện tích đất sản xuất của người dân BAH khá lớn. Cây trồng chủ yếu là cây hoa màu (vừng, lạc) và lúa. Kết quả khảo sát giá hiện không thấy có sự khác biệt giữa giá quy định của Nhà nước và giá giao dịch hiện tại trong dân. Do đó, giá đề xuất áp dụng tính toán bồi thường là giá được quy định tại Quyết định 4437/2016/QĐ-UBND, ban hành ngày 14/11/2016 của UBND tỉnh Thanh Hóa về việc ban hành đơn giá bồi thường thiệt hại cây trồng, vật nuôi khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. 13.3. Dự toán và nguồn kinh phí Dự toán kinh phí thực hiện Kế hoạch tái định cư là 225,594,970,000 vnđ (Hai trăm hai mươi lăm tỉ, năm trăm chín mươi tư triệu, chính trăm bảy mươi nghìn đồng). Kinh phí này bao gồm các khoản đền bù, hỗ trợ, thực hiện chương trình phục hồi sinh kế, khảo sát giá thay thế, giám sát và thực hiện. Dưới đây là bảng tóm tắt tính toán. Bảng 23: Dự toán thực hiện Dự toán TT Nội dung (Đơn vị: 1000 VND) 61 I Kinh phí đền bù hỗ trợ Tuyến đường bộ ven biển đoạn từ Ninh Hải - Cầu Lạch 1 111,693,328 Bạng 2 Xây dựng đường Bình Minh đi Sao Vàng - KKT Nghi 2 19,191,954 Sơn 3 Nâng cấp, cải tạo cầu Đò Bè và đường hai đầu cầu 12,254,730 4 Xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển Ninh Hải 23,645,502 5 Nâng cấp cải tạo kênh Than 3,699,216 6 Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng 36,209,752 7 Nhà máy xử lý nước thải 1,000,000 8 Khu Tái định cư 4,500,000 II Kinh phí khác 1 Hỗ trợ hộ gia đình dễ tổn thương 267,000 2 Thưởng bàn giao mặt bằng 450,000 3 Hỗ trợ sửa nhà, di chuyển 4,414,000 Chi phí thực hiện GPMB (2% tổng kinh phí bồi thường 4 hô trợ) 5,791,988 5 Kinh phí khảo sát giá thay thế 300,000 6 Chi phí Chương trình phục hồi thu nhập/sinh kế 1,644,500 7 Chi phí giám sát độc lập 800,000 III Tổng cộng 225,594,970 PHẦN 14: GIÁM SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ 14.1. Mục tiêu giám sát Để đảm bảo các hoạt động và cam kết được mô tả trong RAP đã phê duyệt được thực hiện đầy đủ và kịp thời, Chủ dự án cần duy trì giám sát và đánh giá việc thực hiện RAP. Giám sát việc thực hiện RAP nhằm thu thập thông tin thường xuyên phản ánh kết quả thực hiện RAP (Xem Phụ lục - các chỉ số giám sát đề xuất) trong khi đó đánh giá thực hiện RAP nhằm mục đích phân tích thông tin thu thập được trong quá trình giám sát để đánh giá mức kết quả, mức độ RAP được thực hiện đúng kế hoạch và phương pháp đã thống nhất, và đánh giá việc thực hiện RAP có đáp ứng mục tiêu của Chính sách Hoạt động OP 4.12 của Ngân hàng Thế giới về Tái định cư không tự nguyện hay không. Trong trường xác định có sự khác biệt (giữa kế hoạch hành động 62 tái định cư và thực tế thực hiện) trong quá trình thực hiện, Ban QLDA sẽ đề xuất các biện pháp khắc phục kịp thời. Mục tiêu cụ thể như sau: (i) Đảm bảo kế hoạch xây dựng các khu tái định cư được thực hiện theo kế hoạch; (ii) Đảm bảo rằng mức sống của PAP được phục hồi hoặc cải thiện; (iii) Theo dõi xem các mục tiêu tổng thể của dự án và tái định cư có được đáp ứng theo Kế hoạch Tái định cư hay không và nếu không đề xuất các biện pháp khắc phục; (iv) Đánh giá xem các biện pháp bồi thường và phục hồi có đủ hay không và tuân thủ theo WB4 OP4.12; (v) Theo dõi và đưa ra khuyến nghị về việc ngăn ngừa các rủi ro tiềm ẩn do dòng lao động vào các cộng đồng xung quanh khu vực dự án (nghĩa là người dân sống hoặc làm việc tại các xã liền kề với khu vực dự án) trong quá trình xây dựng; (vi) Giám sát việc thực hiện các biện pháp giảm thiểu rủi ro xã hội (nếu có) do dòng lao động của các nhà thầu đưa vào cộng đồng xung quanh khu vực dự án (vii) Giám sát và cung cấp lời khuyên về việc triển khai đầy đủ Cơ chế giải quyết khiếu nại (GRM) của dự án; và (viii) Xác định các vấn đề hoặc các vấn đề tiềm ẩn và đề nghị khắc phục giải quyết các vấn đề. 14.2 Giám sát nội bộ Mục tiêu: Phối hợp, giám sát và cập nhật tình trạng triển khai RAP để đảm bảo việc thực hiện tái định cư tuân thủ RAP đã được phê duyệt. Nhiệm vụ giám sát bao gồm nhưng không giới hạn: • Đảm bảo kế hoạch thi công khu tái định cư được thực hiện đúng theo dự kiến; • Phối hợp với các cơ quan liên quan trong quá trình thực hiện RAP; • Thu thập các dữ liệu cần thiết - theo yêu cầu để thiết lập một cơ sở dữ liệu về tái định cư cho các báo cáo tiến độ thực hiện RAP phục vụ mục đích giám sát nội bộ; • Xác định bất kỳ vấn đề chưa giải quyết / vấn đề không tuân thủ trong quá trình thực hiện RAP; • Phối hợp chặt chẽ với Tư vấn Giám sát độc lập để giám sát việc thực hiện RAP; • Tiếp nhận và báo cáo khiếu nại của người bị ảnh hưởng lên các cơ quan có thẩm quyền để giải quyết. Ban QLDA sẽ gửi báo cáo giám sát nội bộ về tình hình thực hiện Kế hoạch Hành động Tái định cư lên Nhà tài trợ như một phần của báo cáo quý mà họ phải nộp cho bên cho vay. Các báo cáo Giám sát nội bộ phải bao gồm các thông tin sau: (i) Tình trạng xây dựng các khu tái định cư so với kế hoạch và các tác động của nó đối với các Hộ BAH phải tái định cư; (ii) Số người bị ảnh hưởng theo các loại hiệu ứng và thành phần dự án và tình trạng bồi thường, tái định cư và thu hồi thu nhập cho mỗi hạng mục. (iii) Chi phí phân phối cho các hoạt động hoặc thanh toán bồi thường và chi phí giải ngân 63 cho từng hoạt động. (iv) Danh sách các khiếu nại còn tồn đọng; (v) Kết quả cuối cùng về giải quyết khiếu nại và bất kỳ vấn đề nổi bật nào mà các cơ quan quản lý nhu cầu ở tất cả các cấp phải giải quyết. (vi) Phát sinh các vấn đề trong quá trình thực hiện và giải quyết cho họ. (vii) Giám sát việc thực hiện các biện pháp giảm thiểu rủi ro xã hội (nếu có) do dòng lao động của các nhà thầu vào cộng đồng xung quanh khu vực dự án. (viii) Cập nhật lịch trình thực tế của các hoạt động tái định cư. 14.3 Giám sát độc lập Mục tiêu. Mục tiêu chung của giám sát độc lập là giám sát độc lập định kỳ và đánh giá thực hiện các mục tiêu tái định cư, những thay đổi về mức sống và việc làm, việc khôi phục nguồn thu nhập và sinh kế của những người bị ảnh hưởng, hiệu quả, tác động và tính bền vững của chính sách quyền lợi của người BAH, sự cần thiết có thêm các biện pháp giảm thiểu thiệt hại nếu có, và để rút ra những bài học chiến lược cho việc lập và hoạch định chính sách sau này. Cơ quan chịu trách nhiệm. Theo các yêu cầu của NHTG về thuê tư vấn, Ban QLDA sẽ thuê một tổ chức độc lập để thực hiện giám sát và đánh giá độc lập việc thực hiện Kế hoạch Hành động Tái định cư. Tổ chức này, được gọi là Tư vấn giám sát độc lập (TVGSĐL), có chuyên môn về khoa học xã hội và có kinh nghiệm về giám sát độc lập Tái định cư. TVGSĐL nên bắt đầu công việc của mình ngay khi Dự án bắt đầu thực hiện. Giám sát và đánh giá. Cơ quan giám sát độc lập cần giám sát bao gồm nhưng không giới hạn các vấn đề dưới đây: (i) Giám sát việc thực hiện các khu tái định cư bao gồm tình trạng so với kế hoạch, tiến độ và tác động đối với các hộ BAH phải tái định cư; (ii) Thanh toán bồi thường sẽ như sau: a) thanh toán đầy đủ cho tất cả những người bị ảnh hưởng trước khi thu hồi đất; (b) tính thỏa đáng của thanh toán để thay thế các tài sản bị ảnh hưởng. (iii) Cung cấp hỗ trợ cho các hộ BAH phải xây dựng lại nhà của họ trên phần đất còn lại hoặc xây dựng nhà ở những nơi mới theo dự án hoặc trên các lô mới được giao. (iv) Trợ cấp phục hồi sinh kế và sinh kế. (v) Tham vấn cộng đồng và phổ biến công khai chính sách bồi thường: (a) Người BAH cần được thông báo và tư vấn đầy đủ về các hoạt động thu hồi, cho thuê và tái định cư; (b) nhận thức cộng đồng về chính sách bồi thường và quyền lợi sẽ được đánh giá của người BAH; và (c) đánh giá về nhận thức về các phương án tái định cư có sẵn cho các hộ tái định cư theo quy định trong Kế hoạch TĐC. (vi) Thu nhập và phục hồi sinh kế. (vii) Hoạt động của cơ chế khiếu nại và giải quyết khiếu nại. (viii) Giám sát việc thực hiện các biện pháp giảm thiểu rủi ro xã hội (nếu có) do dòng lao động của các nhà thầu vào cộng đồng xung quanh khu vực dự án; 64 (ix) Mức độ hài lòng của PAPs trên các khía cạnh khác nhau của RAP sẽ được theo dõi và ghi lại. (x) Thông qua việc thực hiện, các xu hướng về mức sống sẽ được quan sát và khảo sát. Bất kỳ vấn đề tiềm năng nào trong mức sống phục hồi đều được báo cáo và các biện pháp phù hợp sẽ được đề xuất để đảm bảo các mục tiêu của dự án. Tần suất giám sát và báo cáo: Tổ chức giám sát độc lập phải trình báo cáo định kỳ 6 tháng/một lần và nêu những phát hiện trong quá trình giám sát. Báo cáo giám sát này sẽ được thảo luận với BQLDA trước khi nộp cho NHTG. Phương pháp giám sát độc lập: Phương pháp giám sát là kết hợp phương pháp định lượng và định tính kèm các cuộc họp cộng đồng, thảo luận nhóm tập trung, phỏng vấn sâu và khảo sát mẫu. Quy mô mẫu có thể là 100% các hộ phải di dời và các hộ bị ảnh hưởng nặng, và ít nhất 20% trong số các hộ bị ảnh hưởng còn lại đối với mỗi đợt giám sát. Cuộc khảo sát điều tra này cần điều tra cả nữ giới, người già, và các nhóm dễ bị tổn thương khác. Cần có sự đại diện bình đẳng của cả nam và nữ. Báo cáo giám sát TVGSĐL phải trình báo cáo định kỳ 6 tháng một lần và nêu những phát hiện trong quá trình giám sát. Các báo cáo giám sát này sẽ được nộp cho Ban QLDA sau đó Ban QLDA sẽ trình lên cho Ngân hàng Thế giới. Báo cáo sẽ gồm (i) tiến độ thực hiện Kế hoạch Hành động Tái định cư; (ii) sự chệch hướng, nếu có, với các điều khoản và nguyên tắc của Kế hoạch Hành động Tái định cư; (iii) xác định các vấn đề tồn tại và các giải pháp được đề xuất, qua đó các cơ quan thực hiện được thông báo về tình hình đang diễn ra và có thể giải quyết khó khăn một cách kịp thời; và (iv) diễn biến của các khó khăn và vấn đề đã được xác định trong báo cáo trước. Báo cáo đánh giá cuối cùng Giám sát độc lập sẽ thực hiện một đánh giá về tình hịnh thực hiện tái định cư từ 6 đến 12 tháng sau khi hoàn thành tất cả các hoạt động tái định cư. Báo cáo đánh giá cuối cùng sẽ được tích hợp trong Báo cáo hoàn thành dự án. Việc thực hiện tái định cư này sẽ chưa được coi là kết thúc, đến khi có đánh giá sau tái định cư và kiểm toán hoàn thành dự án xác nhận rằng tất cả các hộ bị ảnh hưởng đã nhận đủ các khoản bồi thường, hỗ trợ và quá trinh phục hồi cuộc sống được thực hiện theo đúng kế hoạch. 65 PHỤ LỤC Phụ lục 1: Bảng hỏi điều tra kinh tế-xã hội A. THÔNG TIN VỀ CHỦ HỘ 1. Họ và tên chủ hộ: ……………………………………………………………… 2. Địa chỉ nhà: ……………………………………………………………………. 3. SỐ NHÂN KHẨU trong hộ:……….người. (chỉ ghi số người có tên trong sổ hộ khẩu đến thời điểm hiện tại) 4. Đối tượng hộ (hộ nghèo trong danh sách của chính quyền địa phương; câu hỏi được chọn nhiều phương án) Hộ nghèo Cận nghèo Khác: - Hộ có phụ nữ làm chủ hộ - Chủ hộ là người tàn tật - Gia đình neo đơn - Gia đình chính sách B. KHẢO SÁT KINH TẾ - XÃ HỘI (ghi theo mã đã hướng dẫn) 5. Thông tin đặc điểm nhân khẩu hộ gia đình Thu nhập Có việc làm Nghề trung bình Họ và tên tất cả thành Nam/ Học hay không TT Tuổi nghiệp /tháng viên nữ vấn (có: ghi C; chính (đồng/tháng không ghi K) ) 1 Chủ hộ: 2 Thành viên thứ nhất: 3 Thành viên thứ hai: 4 Thành viên thứ ba: 5 Thành viên thứ tư: 6 Thành viên thứ năm: 6. Thu nhập hộ gia đình trung bình năm 2016 theo các nguồn (gia đình có thu nhập từ nguồn nào thì điền vào nguồn đó) Nguồn thu Số tiền Nông nghiệp ……………………………..VND 66 Nguồn thu Số tiền Chăn nuôi ……………………………..VND Lao động làmthuê ……………………………..VND Lương ……………………………..VND Buôn bán/dịch vụ ……………………………..VND Hỗ trợ/trợ giúp xã hội ……………………………..VND Cho thuê nhà/ đất ……………………………..VND Khác ……………………………..VND Tổng: ……………………………..VND 7. Chi tiêu trung bình năm 2016 của hộ gia đình cho các nhu cầu cơ bản (gia đình chi cho mục chi nào thì điền số tiền đã chi cho mục chi đó) Mục chi Số tiền Thức ăn hằng ngày ……………………………..VND Ma chay cưới hỏi ……………………………..VND Nguyên liệu để đun nấu ……………………………..VND Nước sinh hoạt ……………………………..VND Điện ……………………………..VND Quần áo ……………………………..VND Chăm sóc sức khỏe/ thuốc men ……………………………..VND Học hành của con cái ……………………………..VND Sửa chữa nhà cửa ……………………………..VND Khác ……………………………..VND 8. Gia đình hiện có khoản nợ vay nào không? Có Số tiền hiện vay nợ là bao nhiêu? ................................VND Không (chuyển đến câu 12) 9. Gia đình vay tiền để làm gì? Chi tiêu hàng ngày cho gia đình Mua sắm tài sản (xe máy, đồ dùng đắt tiền…) Xây/sửa chữa nhà ở Chữa bệnh Đóng tiền học cho con 67 Khác (ghi rõ) 10. Ngôi nhà đang ở thuộc loại nhà nào sau đây? (đánh dấu ô tương ứng) TT Loại nhà Đánh dấu loại nhà đang sở hữu 1 Nhà tạm 2 Nhà cấp 2 3 Nhà cấp 3 4 Nhà cấp 4 11. Nguồn nước sử dụng cho sinh hoạt hằng ngày (đánh dấu chọn nguồn chính theo mục đích) TT Nguồn nước Ăn uống Tắm giặt 1 Nước máy có lắp đặt đồng hồ nước 2 Giếng đào 3 Giếng khoan 4 Nước mưa 5 Kênh rạch, sông, ao 6 Mua nước của tư nhân để sử dụng 7 Khác 12. Điều kiện vệ sinh của hộ (đánh dấu ô tương ứng) TT Các loại nhà vệ sinh được sử dụng Đánh dấu loại nhà vệ sinh đang sử dụng 1 Nhà vệ sinh tự hoại 2 Nhà xí thô sơ 3 Nhà vệ sinh 1 ngăn 4 Nhà vệ sinh 2 ngăn 5 Nhà vệ sinh công cộng 6 Không có nhà vệ sinh 13. Nơi khám chữa bệnh của các hộ gia đình (đánh dấu vào các dịch vụ/ cơ sở y tế đã sử dụng dịch vụ và đánh dấu vào khoảng cách phù hợp thực tế) 68 Đã sử Khoảng cách từ nhà đến cơ sở y tế TT Dịch vụ y tế dụng 1-2 km 2-5 km Trên 5 km 1 Trạm y tế phường/xã 2 Bệnh viện thành phố 3 Phòng khám tư 4 Nhà thuốc 5 Nơi điều trị thuốc dân tộc 6 Khác 7 Không trả lời 14. Tình trạng ngập lụt Nơi ở của gia đình có xảy ra tình trạng ngập lụt/ ngập úng trong 3 năm trở lại đây không? Có Không Nếu có, trung bình 1 tháng xảy ra mấy lần ngập? ……………………. Mức ngập trung bình thường là bao nhiêu mét?.................................... Thời gian ngập trung bình khoảng bao nhiêu giờ/lần?......................... 15. Nhận xét chung của ông/bà về điều kiện sống tại nơi ở hiện nay (đánh dấu vào ô tương ứng) TT Lĩnh vực Tốt Trung bình Kém Rất kém 1 Đường giao thông 2 Hệ thống thoát nước 3 Hệ thống nước sinh hoạt 4 Hệ thống điện sinh hoạt 5 Trường học 6 Phòng khám, bệnh viện 7 Xử lý nước thải 8 Khu vui chơi, giải trí 69 Phụ lục 2: Bảng hỏi điều tra tài sản bị ảnh hưởng THÔNG TIN CHUNG Hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi hạng mục nào? (ghi rõ):…………………….. Thông tin về gia đình: 16. Họ và tên chủ hộ: ……………………………………………………………………….. 17. Địa chỉ nhà: Hộ gia đình thuộc đối tượng nào dưới đây (khoanh tròn vào mã số tương ứng): (1) Hộ nghèo (hiện tại có sổ hoặc giấy chứng nhận hộ nghèo do chính quyền xã/huyện cấp) (2) Hộ gia đình chính sách (bà mẹ Việt Nam Anh hùng, có công với cách mạng, Anh hùng lực lượng vũ trang, anh hùng lao động, thương binh, liệt sĩ, tàn tật, phụ nữ làm chủ hộ có người phụ thuộc, người già không nơi nương tựa) THÔNG TIN VỀ TÁC ĐỘNG CỦA DỰ ÁN (Cán bộ kiểm đếm kết hợp với gia đình thống nhất sơ bộ và điền các thông tin dưới đây) A - ĐẤT BỊ ẢNH HƯỞNG 1. Đất ở Câu 1: Tổng diện tích đất ở của gia đình hiện có: ……….. m2 Câu 1.1.Tổng diện tích đất ở bị thu hồi cho Dự án: ………..m2. Câu 1.2. Diện tích đất ở còn lại có đủ để tái định cư tại chỗ không (điều tra viên tự xác định theo quy hoạch của địa phương, tính cả chuyển đổi đất NN thành đất thổ cư nếu có:) a. Có (chuyển đến câu 3) b. Không đủ (phải di dời, trả lời tiếp câu 2 và 3) Câu 2: Nếu phải di dời đến nơi ở mới, gia đình khả năng sẽ lựa chọn phương án nào sau đây: a. Chuyển vào khu tái định cư tập trung; b. Tự tái định cư (nhận tiền đền bù, hỗ trợ và tự tái định cư) Câu 3: Đất ở của gia đình đã được cấp sổ đỏ chưa? a. Có b. chưa có nhưng đủ điều kiện được cấp; c. không đủ điều kiện cấp 2. Đất canh tác Câu 4: Tổng diện tích đất nông nghiệp gia đình đang sử dụng: ………….m2, trong đó: Đất trồng cây hằng năm…………m2. Đất trồng cây lâu năm: ………….m2 Đất ao hồ: ……………..m2 Đất rừng: ……………..m2 Đất khác (ghi rõ loại đất)…………………………………………; ……….m2 Câu 5. Diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi: ……………m2, trong đó: Đất hằng năm…………m2. Đất lâu năm: ………….m2 Đất ao hồ: ……………..m2 70 Đất rừng: ……………..m2 Đất khác (ghi rõ)…………………………………………; ……….m2 Câu 6. Tỷ lệ diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi bởi Dự án trên tổng số đất nông nghiệp hiện đang sử dụng: ………% (điều tra viên tự tính và điền vào) Câu 7. Diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng chưa? (đánh dấu vào phương án) 1 Có giấy chứng nhận 2 Chưa có nhưng đủ điều kiện để được cấp 3 Không đủ điều kiện được cấp Câu 8. Gia đình sử dụng diện tích đất nông nghiệp này từ khi nào (diện tích có khả năng bị thu hồi)? a. Trước 1/7/2004 b. Sau 1/7/2004 Câu 9. Gia đình có trực tiếp sản xuất nông nghiệp không? a) có (hỏi tiếp 5.1) b) không (không hỏi 9.1) 9.1. Gia đình sản xuất trên đất được giao, nhận chuyển nhượng hay thuê mướn (đánh dấu các phương án có thể có): a) được giao; b) nhận chuyển nhượng; c) thuê mướn; B – ẢNH HƯỞNG KINH DOANH Câu 10. Địa điểm kinh doanh có bị ảnh hưởng không? a. có (hỏi tiếp(hỏi tiếp các câu từ 10.1 đến 10.3) b. không 10.1. Địa điểm kinh doanh của gia đình là chủ sở hữu hay thuê? a) Chủ sở hữu; b) Thuê 10.2. Gia đình có đăng ký kinh doanh không: a) có b) không 10.3. Mức thu nhập trung bình 1 tháng sau thuế từ kinh doanh của gia đình khoảng bao nhiêu? ………………đồng C-CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC BỊ ẢNH HƯỞNG 1. Nhà cửa (lưu ý: loại nhà được liệt kê dựa theo phân loại kết cấu công trình, theo Quyết định … của tỉnh Thanh Hóa) Câu 11. Loại nhà ảnh hưởng, mức độ ảnh hưởng và tình trạng pháp lý: TT Loại nhà Mức độ ảnh Tình trạng pháp lý hưởng 71 Một Toàn bộ Có giấy Không Xây nhà Nhà phần (m2 sàn chứng có trên đất thuê (m2 xây nhận sở giấy không của nhà sàn xây dựng) hữu chứng đúng nước dựng) nhận mục (NN)/tư đích sử nhân dụng (TN) 1 Nhà tạm 2 Nhà cấp 4 3 Nhà cấp 3 4 Nhà cấp 2 Câu 12. Công trình kiến trúc khác TT Tài sản Đơn vị tính Số lượng 1 Công trình phụ (m2) (m2) 2 Cửa hàng, xưởng (m2) (m2) 3 Sân (m2) Cái 4 Hàng rào Cái 5 Giếng nước (cái) (m2) 6 Công tơ, điện nước (cái) (m2) 7 Mồ mả (cái) (m2) 8 Công trình phụ (m2) Cái 9 Cửa hàng, xưởng (m2) Cái D – THIỆT HẠI VỀ CÂY CỐI, HOA MÀU Số TT Loại Số lượng 1 Cây ăn quả (cây) 2 Cây lấy gỗ (cây) 3 Cây cảnh (cây) 4 Rau màu các loại (m2) 5 Lúa (m2) 6 Cây ăn quả (cây) 7 Cây lấy gỗ (cây) 8 Cây cảnh (cây) 9 Rau màu các loại (m2) 72 Phụ lục 2: Đề cương tham chiếu tư vấn giám sát độc lập tái định cư A. Mô tả dự án Mục tiêu tổng thể: - Nhằm tăng cường khả năng tiếp cận đến dịch vụ hạ tầng kỹ thuật đô thị được cải thiện và tăng cường năng lực lập quy hoạch và quản lý đô thị tại các địa bàn dự án. Mục tiêu cụ thể: - Nâng cao tính cạnh tranh của đô thị Tĩnh Gia trong việc thu hút người dân đến ở, thu hút các nhà đầu tư phát triển dịch vụ, thương mại, du lịch; - Giảm thiểu thiệt hại do úng ngập qua việc cải thiện và duy trì năng lực thoát nước đô thị hiện tại và đảm bảo thoát nước đô thị trong tương lai, khi đô thị hoá theo các quy hoạch được duyệt; - Thúc đẩy phát triển kinh tế khu đô thị Tĩnh Gia; - Giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông qua việc phát triển các hành lang giao thông kết nối; - Cải thiện công tác quản lý phát triển đô thị có kiểm soát qua các giải pháp mềm trong công tác quản lý đô thị, biến đổi khí hậu; - Từng bước hiện thực hoá các Quy hoạch, kế hoạch được duyệt. Các hợp phần dự án: dự án bao gồm 02 Hợp phần chính như sau: - Hợp phần 1: Cải tạo, xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị o Xây dựng tuyến đường ven biển đoạn từ Ninh Hải – Cầu Lạch Bạng 2: Chiều dài 10.1 Km; o Xây dựng đường Bình Minh đi đường Sao Vàng – KKT Nghi Sơn: Chiều dài tuyến 2.08 Km; o Cải tạo và nâng cấp cầu Đò Bè và đường hai đầu cầu; o Xây dựng đường từ QL1A đi bãi biển Ninh Hải: Chiều dài tuyến 1.2 Km; o Nâng cấp, cải tạo kênh Than và cống ngăn mặn: Chiều dài nạo vét, kè Kênh Than là 5Km; Cải tạo cống ngăn mặn đoạn tiếp nối giữa tiêu Kênh Than và sông Bạng; o Nâng cấp, cải tạo kênh Cầu Trắng: Chiều dài nạo vét, cải tạo kênh cần nghiên cứu là 6.72 Km; o Xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải: Xây dựng hệ thống thu gom và trạm xử lý nước thải công suất 500m3/ngđ cho khu vực trung tâm thị trấn Còng; o Xây dựng các khu tái định cư: Tổng diện tích khoảng 4.5 ha - Hợp phần 2: Hỗ trợ kỹ thuật thực hiện đầu tư o Xây dựng chính sách, thể chế quản lý tài sản đô thị cho cơ quan quản lý và các đơn vị dịch vụ, công ích; o Các chiến lược phát triển du lịch, công nghiệp để tạo việc làm, tăng khả năng cạnh tranh của đô thị. 73 Phạm vi dự án: - Dự án nằm trên địa bàn huyện Tĩnh Gia tỉnh Thanh Hóa, đi qua địa bàn 7 xã và 1 thị trấn bao gồm: Xã Ninh Hải, Xã Hải Hòa, Xã Bình Minh, Xã Hải Thanh, Xã Nguyên Bình, Xã Hải Nhân, xã Xuân Lâm và Thị trấn Tĩnh Gia. B. Mục tiêu và phạm vi giám sát bên ngoài Mục tiêu chung của việc giám sát bên ngoài là đưa ra được rà soát và đánh giá theo định kỳ một cách độc lập của (i) kết quả thực hiện đạt mục tiêu tái định cư, (ii) những thay đổi về điều kiện cuộc sống, (iii) phục hồi nền tảng kinh tế và xã hội của người bị ảnh hưởng, (iv) tính hiệu lực, tác động và khả năng duy trì quyền lợi được hưởng, (v) nhu cầu về biện pháp giảm thiểu sau này nếu có, và (vi) xác định bài học chiến lược về hoạch định chính sách sau này. Phạm vi giám sát bên ngoài thuộc Dự án Phát triển tổng hợp các đô thị động lực, tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa bao gồm: - Hợp phần 1: Giải pháp kết cấu - Cải tạo, xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị - Hợp phần 2: Giải pháp phi kết cấu C. Ký hợp hợp đồng năng lực chuyên môn và tính thời gian Theo yêu cầu của WB về đấu thầu tuyển chọn tư vấn, PMU sẽ ký hợp đồng với cá nhân hoặc một tổ chức tư vấn để giám sát và đánh giá một cách độc lập về thực hiện Kế hoạch GPMB & TĐC. Cá nhân hoặc tổ chức đó gọi là Đơn vị giám sát độc lập, sẽ là a) một chuyên gia và/hoặc tổ chức có chuyên ngành về khoa học xã hội và b) có kinh nghiệm trong công tác giám sát tái định cư cho những cơ quan quốc tế. Tất cả ứng viên sẽ được tập huấn về lý thuyết như nhà nhân học và/hoặc nhà xã hội học. Đơn vị giám sát độc lập phải bắt đầu công việc ngay khi Kế hoạch GPMB & TĐC cập nhật được phê duyệt. D. Giám sát và các chỉ tiêu đánh giá Đơn vị giám sát độc lập sẽ giám sát và đánh giá các chỉ số sau đây: (i) Chi trả đền bù: a) Chi trả đầy đủ đến tất cả hộ bị ảnh hưởng trước khi giải phóng mặt bằng; chi trả thỏa đáng các tài sản bị ảnh hưởng. b) Việc đền bù công trình bị ảnh hưởng phải tương đương với giá đền bù theo giá thị trường của vật liệu và nhân công căn cứ vào các tiêu chuẩn và đặc trưng cụ thể của công trình, không trừ khấu hao hoặc giá trị vật liệu tận dụng. (ii) Kết hợp các hoạt động GPMB & tái định cư với lịch biểu thi công: Phải hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư cho bất kỳ dự án phụ trước khi phê duyệt trao thầu dự án phụ đó. (iii) Tạo điều kiện thuận lợi để trợ giúp kinh tế và hỗ trợ phục hồi thu nhập theo chính sách của Dự án. (iv) Tham vấn chung và tuyên truyền thông tin về chính sách đền bù: a) Hộ bị ảnh hưởng phải được thông báo và tư vấn một cách đầy đủ về công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư. b) Tổ giám sát phải tham dự cuộc họp tham vấn công chúng ít nhất mỗi tháng 74 một lần để giám sát trình tự thực hiện tham vấn, và các vấn đề xảy ra qua các lần họp và đề xuất các giải pháp. c) Nhận thức của công chúng về chính sách đền bù và quyền lợi được hưởng sẽ được đánh giá giữa những hộ bị ảnh hưởng. d) Việc đánh giá nhận thức về các phương án lựa chọn khác nhau đã chuẩn bị sẵn cho các hộ bị ảnh hưởng và nêu trong Kế hoạch GPMB & tái định cư. (v) Khôi phục hoạt động sản xuất: Những người bị ảnh hưởng phải được giám sát về việc khôi phục hoạt động sản xuất để đảm bảo rằng quy trình này thỏa mãn họ. (vi) Mức độ hài lòng của hộ bị ảnh hưởng có nhiều khía cạnh khác nhau của Kế hoạch GPMB & TĐC: Công tác này sẽ được đánh giá, rà soát và ghi nhận, và sẽ theo dõi hoạt động của cơ chế khiếu nại và tốc độ giải quyết khiếu nại đền bù. (vii) Xu hướng trong điều kiện cuộc sống: Trong suốt quy trình thực hiện sẽ phải theo dõi và khảo sát trong đó lưu ý đặc biệt đến bất kỳ sự khác biệt theo giới tính hoặc tính sắc tộc; phải báo cáo mọi vấn đề tiềm ẩn trong việc hỗ trợ khôi phục ổn định cuộc sống. Danh mục chỉ số theo dõi tiềm năng được đính kèm ở cuối Đề cương. E. Phương pháp luận Phương pháp luận để giám sát và đánh giá việc thực hiện Kế hoạch GPMB & TĐC bao gồm các hoạt động như sau: 1. Kiểm kê đo đạc chi tiết Kiểm kê đo đạc chi tiết phải cung cấp số liệu 100% hộ bị ảnh hưởng. Việc kiểm kê đo đạc chi tiết sẽ lập cơ sở dữ liệu cho mỗi hộ bị ảnh hưởng về tình trạng kinh tế xã hội, tính chất và phạm vi thiệt hại, đền bù và quyền lợi được hưởng... Số liệu sẽ được tách ra theo xã/đoạn và huyện. Cơ sở dữ liệu này sẽ là cơ sở để đền bù và theo dõi lợi ích cũng như quyền lợi được hưởng mà người bị ảnh hưởng nhận được trong quá trình thực hiện. Ngay khi hoàn chỉnh thiết kế chi tiết và cắm cọc giải phóng mặt bằng, Hội đồng Đền bù, Hỗ trợ và Tái Định Cư và cán bộ địa phương ở mỗi quận sẽ thực hiện Kiểm kê đo đạc chi tiết cho tất cả các hộ bị ảnh hưởng. Đơn vị giám sát độc lập sẽ theo dõi quy trình Kiểm kê đo đạc chi tiết. Số liệu thu thập phải có sẵn để Đơn vị giám sát độc lập giúp cán bộ thiết lập cơ sở dữ liệu ban đầu. 2. Khảo sát kinh tế xã hội Mẫu khảo sát kinh tế xã hội (SES) được yêu cầu trước, trong khi và sau khi thực hiện công tác GPMB & tái định cư nhằm đưa ra sự so sánh rõ ràng về thành công và/hoặc thất bại của kế hoạch GPMB & tái định cư. Mẫu bao gồm (i) 100% hộ bị ảnh hưởng nặng và hộ di dời và (ii) tối thiểu 10% tổng số hộ bị ảnh hưởng khác. Khảo sát kinh tế xã hội sẽ thực hiện tại thời điểm Kiểm kê đo đạc chi tiết. Khảo sát kinh tế xã hội tiếp theo sẽ thực hiện hàng năm trong suốt quá trình thực hiện chương trình tái định cư. Mẫu khảo sát cho Khảo sát kinh tế xã hội tiếp theo sẽ bao gồm các nhóm hộ cùng bị ảnh hưởng nặng và bị ảnh hưởng khác. 75 Công cụ khảo sát sẽ xã hội khác với công cụ dùng trong Kiểm kê đo đạc chi tiết (đây là cơ sở đề đền bù) và giúp thiết lập hồ sơ các chỉ tiêu về nhân khẩu học, nghề nghiệp và thu nhập và các thông tin liên quan khác về hoàn cảnh kinh tế xã hội của hộ bị ảnh hưởng. Phải lưu ý đặc biệt để không bỏ sót và/hoặc bỏ qua các nhóm phụ nữ, người già, dân tộc thiểu số, hộ nghèo, gia đình chính sách. Nếu có thể, mẫu khảo sát này nên có số người trả lời phỏng vấn nam và nữ phải ngang bằng nhau. Nên thiết kế một số câu hỏi dành riêng cho các thành viên nữ của hộ gia đình và/hoặc người dễ bị thiệt thòi (như người già neo đơn, người tàn tật...). Số liệu phải được tách ra theo giới tính, tuổi tác, sắc tộc và tình trạng kinh tế xã hội cho phù hợp. Đánh giá sau tái định cư sẽ được thực hiện từ 6 ~12 tháng sau khi hoàn thành tất cả hoạt động tái định cư. 3. Các bên tham gia thẩm định nhanh Thẩm định nhanh theo định kỳ có các bên tham gia cho phép đơn vị giám sát độc lập tham vấn với nhiều bên liên quan (như cơ quan thẩm quyền địa phương, ban GBPB và TĐC, cơ quan thực hiện, tổ chức phi chính phủ, lãnh đạo cộng đồng, cộng đồng dân tộc thiểu số và người bị ảnh hưởng…). Thẩm định nhanh phải có được thông tin, xác định được vấn đề và tìm giải pháp thông qua các phương tiện bao gồm: (i) Phỏng vấn lãnh đạo địa phương, trong đó có thành viên hội đồng bồi thường, GPMB và TĐC; (ii) Thảo luận nhóm tập trung về các vấn đề chi trả đền bù, hỗ trợ khôi phục thu nhập và tái định cư; (iii) Các cuộc họp cộng đồng để thảo luận về những thiệt thòi và tác động và công việc xây dựng; (iv) Quan sát trực tiếp hiện trường công trình về tình hình thực hiện tái định cư, bên cạnh phỏng vấn cá nhân hoặc nhóm để kiểm tra chéo. (v) Khảo sát không chính thức và phỏng vấn hộ bị ảnh hưởng, cộng đồng đông dân, lợi ích cụ thể hoặc nhóm người dễ bị thiệt thòi và phụ nữ; (vi) Nghiên cứu kỹ các vấn đề phát sinh trong quá trình dõi nội bộ và bên ngoài yêu cầu nổ lực cao để giải quyết. 4. Quản lý và lưu trữ cơ sở dữ liệu Đơn vị giám sát độc lập sẽ duy trì cơ sở dữ liệu thông tin giám sát tái định cư và được cập nhật 3 tháng một lần; bao gồm những file cụ thể về mỗi hộ bị ảnh hưởng được cập nhật dựa vào thông tin thu thập trong những lần thu thập dữ liệu. Tất cả cơ sở dữ liệu được lập hoàn toàn có thể sử dụng với các cơ quan thực hiện và những cơ quan tham gia quản lý công tác GPMB & tái định cư. 5. Báo cáo 76 Đơn vị giám sát độc lập sẽ nộp báo cáo giám sát định kỳ với thời gian thỏa thuận (chỉ giữa ba và bốn lần trong một năm). Báo cáo này phải nộp trực tiếp cho PMU và WB cuối mỗi quý giám sát. Báo cáo phải có các tiêu đề sau: (i) Tiến độ thực hiện Kế hoạch GPMB & tái định cư; (ii) Các nội dung cập nhật và những lưu ý/giải thích kèm theo; (iii) Nêu được các vấn đề và đề xuất giải pháp nhằm thông báo đến cơ quan thực hiện về tình hình đang xảy ra và biện pháp giải quyết kịp thời; (iv) Tiến độ thực hiện các vấn đề đã nêu trong báo cáo trước. 6. Sau khi trình báo cáo giám sát Sau khi nộp báo cáo giám sát cần tổ chức ngay cuộc họp giữa Đơn vị giám sát độc lập, PMU và các cơ quan thực hiện để thảo luận về báo cáo này nhằm đưa ra các biện pháp – kế hoạch cần thiết trong giai đoạn tiếp theo. 7. Đánh giá Đơn vị tư vấn giám sát độc lập sẽ thực hiện đánh giá quá trình thực hiện công tác GPMB & tái định cư và các kết quả thực hiện sau 6 ~12 tháng sau khi hoàn thành các hoạt động tái định cư. Danh mục chỉ số theo dõi và đánh giá Chỉ tiêu giám sát Căn cứ cho các chỉ tiêu - Địa điểm - Thành phần và cấu trúc, tuổi, trình độ học vấn và kỹ năng - Giới tính chủ hộ - Nhóm dân tộc - Tiếp cận sức khỏe, học vấn, các dịch vụ thực tiễn và dịch vụ xã hội khác - Loại nhà Thông tin cơ bản về hộ - Đất đai và nguồn sở hữu khác và hình thức sử dụng bị ảnh hưởng - Nghề nghiệp và việc làm - Nguồn và mức thu nhập - Số liệu sản xuất nông nghiệp (dành cho hộ nông thôn) - Tham gia láng giềng hoặc nhóm cộng đồng - Tiếp cận nơi có các hoạt động sự kiện văn hóa - Đánh giá tất cả tài sản dưới dạng các quyền lợi được hưởng và quyền hưởng tái định cư - Việc chi trả đền bù nhà ở có cho phép người bị ảnh hưởng hưởng thụ trọn vẹn các chênh lệch, phí hoặc chi phí chuyển nhượng? Khôi phục điều kiện - Hộ bị ảnh hưởng có được thông qua các lựa chọn nhà ở đã phát cuộc sống triển? - Nhận thức của cộng đồng có được khôi phục lại? - Hộ bị ảnh hưởng có được thay đổi các yếu tố xã hội và văn hóa 77 Chỉ tiêu giám sát Căn cứ cho các chỉ tiêu chính? - Việc chi trả đền bù có cho phép người bị ảnh hưởng hưởng thụ trọn vẹn các chênh lệch, phí hoặc chi phí chuyển nhượng? - Chi phí đền bù có đủ để thay thế tài sản bị thiệt? - Đất thay thế vừa đủ có sẵn điều kiện thích hợp? - Thanh toán vận chuyển và di dời có gồm trong các chi phí đó? Khôi phục ổn định cuộc - Thay đổi thu nhập có cho phép để tái thiết cơ sở kinh doanh và sản sống xuất? - Cơ sở kinh doanh bị ảnh hưởng có nhận đủ trợ cấp để tự tái thiết? - Nhóm hộ dễ bị thiệt thòi có được cơ hội kiếm thu nhập? Chúng có hiệu quả và được duy trì? - Có công việc để khôi phục mức thu nhập trước khi có dự án và để ổn định điều kiện cuộc sống ? - Người bị ảnh hưởng biết như thế nào về thủ tục tái định cư và quyền lợi được hưởng? - Hộ bị ảnh hưởng có biết quyền được hưởng của họ? Họ có biết nếu Mức độ hài lòng của những quyền lợi này được đáp ứng yêu cầu ? người bị ảnh hưởng - Hộ bị ảnh hưởng ước định như thế nào về phạm vi điều kiện cuộc sống và sinh kế của họ được khôi phục? - Hộ bị ảnh hưởng biết thế nào về thủ tục khiếu nại và thủ tục giải quyết tranh chấp ? - Hộ bị ảnh hưởng và tài sản của họ có được liệt kê đúng? - Có bất kỳ người đầu cơ đất trợ giúp? - Có thứ tự thời gian và ngân sách đủ để đáp ứng các mục tiêu? Tính hiệu quả của kế - Quyền lợi được hưởng có quá nhiều? hoạch tái định cư - Có xác định và trợ giúp Nhóm dễ bị thiệt thòi ? - Người tác nghiệp tái định cư giải quyết thế nào về các vấn đề bất ngờ? - Có sự tác động về môi trường không được dự tính trước? Tác động khác - Có sự tác động không được dự tính trước về việc làm hoặc thu nhập? 78 Phụ lục 3: Báo cáo thẩm tra dự án dự án đầu tư xây dựng công trình đường Bắc Nam 2 – Khu kinh tế Nghi Sơn (đoạn từ QL1A tại xã Xuân Lâm đến đường Đông Tây 1) I. TỒNG QUAN 1.1. Mô tả dự án: Dự án xây dựng đường Bắc Nam 2 – Khu kinh tế Nghi Sơn nhằm phát triển hạ tầng khu kinh tế Nghi Sơn, phục vụ vận chuyển vật tư, thiết bị cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng trong khu kinh tế Nghi Sơn. Địa điểm xây dựng qua địa bàn xã Xuân Lâm và Hải Bình của huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa. Tuyến đề xuất của dự án DCIDP – Tĩnh Gia có điểm đầu tại xã Ninh Hải (Km68+700) và kết thúc tại điểm giao với đường Bắc Nam 2(Km78+200) đang được đầu tư xây dựng tại địa phận xã Xuân Lâm, huyện Tĩnh Gia. Do vậy, dự án xây dựng đường Bắc Nam 2 được khẳng định là dự án liên kết với dự án đề xuất. - Chủ đầu tư: Ban Quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn (nay là Ban quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp Thanh Hóa) - Mục tiêu đầu tư: Phát triển hạ tầng khu kinh tế Nghi Sơn, phục vụ cho việc vận chuyển vật tư, trang thiết bị cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng trong Khu kinh tế. - Địa điểm xây dựng: Xã Xuân Lâm, Hải Bình, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa. - Diện tích đất sử dụng: 15ha. - Nguồn vốn: Ngân sách nhà nước - Hình thức quản lý: Chủ đầu tư trực tiếp quản lý dự án. - Tổng kinh phí đầu tư: 788,237,000,000 VND (Bảy trăm tám mươi bảy tỷ, hai tram ba mươi triệu đồng). 79 Điểm đầu QL1A Đoạn 1 Biển Hải Hòa Cầu Sơn Hải Đoạn 2 Đường Bắc nam 2- Điểm cuối đang thi công Cầu Lạch Bạng 2 Hình 1: Sơ đồ các hạng mục giao thông hiện trạng và hạng mục đường bộ ven biển đoạn từ Ninh Hải - Cầu Lạch Bạng 2 1.2 Mục đích thẩm tra dự án Việc xây dựng đường Bắc Nam 2 – Khu kinh tế Nghi Sơn (đoạn từ QL1A tại xã Xuân Lâm đến đường Đông Tây 1) được xác định là có liên quan với dự án DCIDP- Tĩnh Gia. Do vậy, theo chính sách của Ngân hàng Thế giới, cần thực hiện thẩm tra việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ và TĐC của dự án nhằm: - Đánh giá tính tuân thủ chính sách và các quy định của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã thực hiện; - Đánh giá mức độ đạt được các mục tiêu của tái định cư bắt buộc được quy định trong OP4.12 của NHTG; - Xác định các vấn đề còn tồn tại và đề xuất phương án giải quyết theo chính sách của NHTG. Trong trường hợp bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ bị ảnh hưởng bởi tuyến đường này không đạt được các mục tiêu tái định cư bắt buộc của OP4.12, thì những biện pháp khắc phục sẽ được đề xuất trong báo cáo này và sẽ được thực hiện theo chính sách của NHTG. 1.3. Các hoạt động cần thực hiên Để lập báo cáo thẩm tra, Tư vấn sẽ thực hiện các công việc sau đây: - Nghiên cứu/xem xét chính sách OP 4.12, chính sách tái định cư không tự nguyện của chính phủ và của dự án, xem xét căn cứ pháp lý của dự án; 80 - Thu thập tài liệu thứ cấp bao gồm: báo cáo và tài liệu có liên quan đến việc thực hiện tái định cư cho dự án; - Thực hiện thảo luận và phỏng vấn cán bộ ban quản lý dự án, Ban bồi thường giải phóng mặt bằng, các bên liên quan khác để thu thập thông tin và tìm hiểu quá trình thực hiện tái định cư không tự nguyện, tình hình và kết quả thực hiện, những điểm tích cực, hạn chế trong việc thực hiện tái định cư; - Khảo sát thực địa, thảo luận và tham vấn các bên liên quan, bao gồm thảo luận nhóm, phỏng vấn hộ dân BAH đặc biệt với những hộ dân tái định cư; - Xem xét và phân tích việc thực hiện bồi thường, quy trình khiếu nại và giải quyết khiếu nại của dự án; - Tiến hành phỏng vấn sâu những trường hợp điển hình của dự án từ đó đề xuất những biện pháp phù hợp, tham vấn PMU và chính quyền địa phương để giải quyết những vấn đề một cách thỏa đáng; Phân tích những chính sách bồi thường hỗ trợ tái định cư phù hợp của chính phủ và sự nhất quán với các mục tiêu tái định cư không tự nguyện của WB; II. PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN Tư vấn đã làm việc chặt chẽ với Chủ đầu tư, chính quyền địa phương, bao gồm hội đồng bồi thường hỗ trợ và tái định cư, UBND xã Xuân Lâm và xã Hải Bình huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa thể thực hiện các hoạt động khảo sát thực địa, họp tham vấn, phỏng vấn các hộ dân thuộc diện BAH về các vấn đề liên quan đến hoạt động thu hồi đất, chi trả tiền đền bù và hoạt động thực hiện tái định cư không tự nguyện của dự án. - Xem xét quá trình kiểm đếm đo đạc chi tiết và phương án bồi thường, các quyết định của UBND huyện Tĩnh Gia và các biên bản tham vấn để đánh giá. (a) mức độ ảnh hưởng của các hộ kể cả vật chất và sinh kế, được phản ánh trong các hồ sơ kiểm đếm thiệt hại; (b) việc áp dụng chính sách bồi thường tái định cư cho các hộ dân BAH; - Xem xét giá bồi thường; - Phỏng vấn/ tham vấn những hộ BAH (cá nhân, nhóm tập trung, họp tham vấn) về quy trình, nhận thức, sự hài lòng của hộ BAH trong việc thực hiện kế hoạch bồi thường; - Phỏng vấn cán bộ chính quyền địa phương, các bên lên quan để xác định nhận thức và sự tham gia của hộ BAH trong quá trình chuẩn bị và thực hiện RP; Đã có 1 cuộc làm việc với Hội đồng bồi thường huyện và Ban quản lý dự án; 02 cuộc làm việc với đại diện chính quyền địa phương xã Xuân Lâm và Hải Bình huyện Tĩnh Gia; 06 cuộc thăm hộ và phỏng vấn trực tiếp với các hộ thuộc diện tái định cư; 37 phỏng vấn với 37 hộ bị ảnh hưởng (không thuộc diện tái định cư) khác để thu thập các thông tin liên quan. III. KẾT QUẢ THẨM TRA 4.1 Quy mô thu hồi đất và khảo sát đo đạc chi tiết Theo Quyết định số 256/QĐ- BQLKTNS ngày 03/10/2012 của Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình đường Bắc Nam 2 – Khu kinh tế Nghi Sơn. Công văn thông báo số 112/TB-UBND ngày 25/4/2013 của Chủ tịch UBND huyện Tĩnh Gia về chủ trương thu hồi đất và thời gian thực hiện kiểm đếm chi tiết. Tổng số hộ BAH của dự án là 150 hộ, trong đó, số hộ chỉ bị ảnh hưởng đất và không có tài sản trên đất là 54 hộ. Các tác động được thể hiện trong bảng 1. Bảng 1: Thể loại của những người BAH 81 Ảnh hưởng đất Số hộ thuộc Tổng số hộ Chỉ ảnh Stt Xã và tài sản trên diện phải tái BAH hưởng về đất đất định cư 1 Xã Xuân Lâm 100 54 46 5 2 Xã Hải Bình 50 0 50 1 Tổng 150 54 96 6 Bảng 2: Loại đất BAH Tổng số hộ Diện tích(m2) Stt Loại đất BAH thu hồi BAH 1 Đất ở 15 12713,1 2 Đất trồng cây hằng năm 73 44823,3 3 Đất trồng cây lâu năm 02 372,9 Đất công (đất giao thông, đất thủy 31281,8 4 lợi) 5 Đất làm muối 50 24950,1 Tổng 114.140,2 4.2 Tham vấn và công bố thông tin Quá trình đền bù, giải phóng mặt bằng của dư án tuân thủ các quy định, quyết định về việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của Chính phủ như Luật đất đai 2003 và 2013, do công tác đền bù và giải phóng mặt bằng kéo dài từ năm 2013 đến đầu năm 2017 và 30 quyết định phương án đền bù do UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành (xem danh sách quyết định tại phần đính kèm)12. Kết quả khảo sát cho thấy, người dân đã được thông tin đầy đủ và kịp thời trong quá trình chuẩn bị và triển khai dự án. Các thảo luận nhóm, phỏng vấn sâu với các bên liên quan và người dân cho thấy các thông tin về dự án như chính sách đền bù, hỗ trợ, kế hoạch chi trả và thi công đều được thông báo đến các hộ ảnh hưởng. Việc cung cấp thông tin được thực hiện bởi Ban quản lý dự án, và UBND xã Xuân Lâm và xã Hải BÌnh và các lãnh đạo các thôn có dự án đi qua. Qua các hoạt động thông tin, người dân đều đồng thuận với dự án. 4.3 Kiểm đếm 12 Sau 01/7/2014, Luật đất đai 2013 có hiệu lực; thực hiện theo Nghị định số: 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về việc quy định chi tiết thi hành một số điều của luật đất đai; Nghị định số: 47/2014NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đât; Thông tư số: 30/TT- BTNMT ngày 12/06/2014 của Chủ của Thứ Trưởng Bộ Tài Nguyên & Môi Trường quy định về hồ sơ giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất. Thông tư số 01/2017/NĐ-CP sử đổi bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành luân đất đai. 82 Công tác kiểm đếm chi tiết hoàn thành vào tháng 8/2013 với tất cả là 150 hộ. Tất cả các hồ sơ của các hộ đã được xác minh tính pháp lý đầy đủ. Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng và tái định cư huyện Tĩnh gia đã trình UBND huyện Tĩnh Gia phê chuẩn và các hộ BAH đã được phê duyệt. Thông qua kết quả khảo sát hộ gia đình cho thấy các hộ đều hài lòng với kết quả kiểm đếm thiệt hại chi tiết. Trong số 43 hộ được khảo sát (37 hộ khảo sát bảng hỏi và 5 hộ tái định cư), 100% các hộ đều khẳng định hoạt động kiểm đếm thiệt hại chi tiết được diễn ra công khai và minh bạch, 41 hộ khẳng định kết quả kiểm đếm chi tiết chính xác và đầy đủ - 2 hộ phản hồi phải thắc mắc và đã được phản hồi đầy đủ; các biên bản kiểm đến được ghi đầy đủ và chi tiết – các hộ gia đình đều được giữ 1 bản. Có 07 hộ được cập nhật kiểm đếm chi tiết do các vi chỉnh trong thiết kế thi công. Các hộ đều đồn thuận với các nội dung cập nhật. 4.4 Phương án bồi thường đã được phê duyệt và thanh toán Phương án bồi thường đã được xây dựng trên cơ sở xác định giá đất theo hướng dẫn của Luật đất đai năm 2003 và 2013 đảm bảo sát giá thị trường. Nội dung dự thảo về phương án đền bù, hỗ trợ được thông tin tới các hộ dân. Các hộ gia đình BAH đều đồng thuận với mức giá đền bù, hỗ trợ và các phương án tái định cư đã được lựa chọn. UBND huyện Tĩnh Gia tỉnh Thanh Hóa đã ban hành 30 quyết định liên quan đến phê duyệt bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ gia đình BAH của dự án với số vốn 33,967,089,972 đồng trong đó: - Bồi thường, chi phí hỗ trợ cho đất: 27,1 tỷ VND; - Bồi thường cho tài sản trên đất: 5 tỷ VND; - Chi phí phụ cấp, chính sách hỗ trợ: 1,8 tỷ VND; - Chi phí cho việc bồi thường: 679 triệu VND; 4.5 Chi trả bồi thường Các hộ dân đều đã nhận tiền đền bù, hỗ trợ và thực hiện tái định cư. 142 hộ nhận tiền 1 lần và số hộ còn lại nhận tiền trên 01 lần do các phát sinh về vi chỉnh thiết kế có ảnh hưởng đến tài sản của hộ dân và cần cập nhật kiểm đếm chi tiết. Việc chi trả tiền bồi thường bắt đầu vào tháng 7 năm 2013 và kết thúc vào tháng 5/2017. Sau khi các phương án bồi thường chi tiết cho các hộ đã được phê duyệt, Ban GPMB và TĐC đã thực hiện công khai kế hoạch bồi thường và thông báo các hộ dân đến nhận tiền bồi thường. Hiện nay, 150/150 hộ đã được thanh toán đầy đủ tiền bồi thường, hỗ trợ cho tất cả các tài sản BAH với tổng số tiền là 33,967,089,972 VND. 4.6 Khiếu nại và giải quyết khiếu nại Trong quá trình thực hiện đền bù, hỗ trợ, có một số hộ dân có ý kiến về công tác đo đạc, kiểm kê và đều được các bên liên quan giải đáp thỏa đáng. Đến thời điểm khảo sát thẩm tra, không có đơn thư khiếu nại nào liên quan đến công tác đền bù, giải phóng mặt bằng của dự án. 04/05 hộ thuộc diện được giao đất ở TĐC có ý kiến được nộp tiền đất nơi đến bằng nơi đi, để được nhận đất xây nhà mới bàn giao mặt bằng. 04 trường hợp trên thuộc chính sách mà huyện 83 xin tỉnh hỗ trợ đất nơi đến bằng nơi đi. UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành công văn số 9393/UBND-KTTC ngày 09/8/2017 của UBND tỉnh Thanh Hóa về việc Chủ trương giá đất ở tái định cư trên địa bàn Khu kinh tế Nghi Sơn và huyện Tĩnh Gia, theo đó, mong muốn của các hộ đã được thỏa mãn. 4.7 Tái định cư Có 5 hộ thuộc diện tái định cư được giao đất tái định cư tại khu tái định cư thôn Thành, xã Xuân Lâm, bao gồm: - Hộ Hoàng Đình Thanh – diện tích nền được giao: 150 m2 - Hộ Hoàng ĐÌnh Thái – diện tích nền được giao: 80m2 - Hộ Lê Quang Đạo – diện tích nền được giao: 150 m2 - Hộ Đậu Văn Chiến – diện tích nền được giao: 150 m2 - Hộ Lê Thị Chữ - diện tích nền được giao: 150m2 Đối với 05 hộ thuộc diện được giao đất ở TĐC, tại thời điểm khảo sát nhu cầu (2013), các hộ đã có ý kiến được nộp tiền đất nơi đến bằng nơi đi, để được nhận đất xây nhà mới bàn giao mặt bằng cho dự án. Huyện Tĩnh Gia đã trình UBND tỉnh Thanh Hóa và UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành công văn số 9393/UBND-KTTC ngày 09/8/2017 của UBND tỉnh Thanh Hóa về Chủ trương giá đất ở tái định cư trên địa bàn Khu kinh tế Nghi Sơn và huyện Tĩnh Gia. Theo đó, các hộ sẽ được nộp tiền sử dụng đất ở cho nơi đến bằng giá đền bù nơi đi. Chính sách này hoàn toàn phù hợp với yêu cầu chính sách của NHTG. Đến nay, các hộ đã ổn định cuộc sống và sinh kế. Các hộ hoàn toàn hài lòng với cuộc sống hiện tại. 4.8 Khôi phục sinh kế Tư vấn khảo sát 5/150 tái định cư và 37/150 hộ thuộc diện BAH nói chung để đánh giá điều kiện sống hiện tại của họ. Các đánh giá bao gồm: 1) Tình trạng sửa chữa nhà, kiến trúc của các hộ BAH; 2) Điều kiện sống hiện nay bao gồm cả những khó khăn gặp phải; 3) Có khả năng phục hồi sinh kế; và 4) Khiếu nại và quá trình giải quyết. Kết quả khảo sát cho thấy 100% các hộ gia đình đều hài lòng với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và Ban QLDA. Cho đến bây giờ, không có hộ gia đình nào có khiếu nại và khiếu kiện gửi đến các cơ quan có liên quan. Do tiếp cận giao thông và thị trường thuận lợi, với số tiền đền bù và hỗ trợ, các hộ đều có kế hoạch phát triển kinh tế khả thi. Thu nhập của hộ không bị ảnh hưởng quá nhiều so với trước khi đền bù. 4.9 Các vấn đề tồn tại và giải pháp Không còn vấn đề nào liên quan đến GPMB và thực hiện TĐC đang chờ cần được giải quyết tại thời điểm thẩm tra. 5. Kết luận và kiến nghị Việc thực hiện bồi thường, GPMB đã được thực hiện theo quy định của Chính phủ Việt Nam và các quyết định của UBND tỉnh Thanh Hóa; Việc công khai thông tin của dự án đã được tổ chức thông qua các cuộc họp tại cộng đồng và các hình thức phân phát tài liệu dự án rộng rãi bao gồm: công bố thông tin chủ trương dự án, 84 thông tin dự án, chính sách bồi thường; công bố giá đền bù và kế hoạch thực hiện bồi thường, tái định cư; Cơ chế khiếu kiện khiếu nại được thực hiện triệt để, kịp thời. Đến thời điểm thẩm định, 100% các hộ dân đồng thuận bàn giao mặt bằng cho dự án phục vụ công tác thi công; Các hộ BAH hài lòng với chính sách bồi thường của dự án; hiện cuộc sống của các hộ đều đã ổn định và có hướng phát triển tốt hơn; Chính sách được áp dụng cho dự án phù hợp với mục tiêu chính sách của Ngân hàng Thế giới. Do đó, không cần phải chuẩn bị và thực hiện Kế hoạch hành động khắc phục cho dự án theo chính sách của Ngân hàng Thế giới; 85 Phụ lục 4: Biên bản tham vấn cộng đồng 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 Phụ lục 7: Danh sách người bị ảnh hưởng bởi dự án và các loại tài sản bị ảnh hưởng 114