សហគ្រិនភាពប្រកប ស្ត្រី ក្នុងធុរកិច្ចនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ សេចក្តីថ្លែងអំណរគុណ របាយការណ៍នេះជាការចេញផ្សាយរបស់កម្មវិធីនវានុវត្តន៍យេនឌ័រ ក្រោមនាយកដ្ឋានអាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិកនៃធនាគារ​ ពិភពលោក (World Bank’s East Asia and Pacific Gender Innovation/EAPGIL)។ ការស្រាវជ្រាវ និងការ និពន​ ្ធរបាយការណ៍នេះស្ថិតក្រោមការរៀបចំរបស់ក្រុមការងារដែលមាន Hillary C. Johnson និង Elizaveta Perova ជាអ្នកចាត់ចែងរួម និងសហការីដែលរួមមាន Ervin Dervisevic, Jhon Jair Gonzalez Pulgarin, Forest Jarvis, Yulia Krylova, Sundas Liaqat, Akaravuit Pancharoen, Alexander Spevack, José Daniel Trujillo, និង Yue Wu។ ក្រុមការងារទទួលការណែនាំពី Andrew Mason, Aaditya Mattoo, និង Sudhir Shetty។ ខ្លឹមសារ ធាតុចូលនៅក្នុងប្រអប់ស្តីពីផលប៉ះទង្គិចរបស់ជំងឺកូវីដ-១៩ ជាការចូលរួមចំណែករបស់ Leonardo Iacovone, Jesica Torres Coronado, និង Trang Thu Tran។ ក្រុមការងារសូមថ្លែងអំណរគុណជ្រាលជ្រៅចំពោះអត្ថាធិប្បាយ និងដំបូន្មាន របស់សហការីដែលបានចូលរួមពិនិត្យខ្លឹមសារ រួមមាន Francisco Campos, Smita Kuriakose, Amy Lunistra, David McKenzie, និង Anna O’Donnell។ ក្រុមការងារក៏សូមអរគុណផងដែរចំពោះ Keiko Inoue, Jonathan Lain, និង Ririn Purnamasari ដែលបានផ្តល់ជួយផ្តល់គំនិតនិងអត្ថាធិប្បាយមានប្រយោជន៍ជាច្រើន។ ជាងនេះទៅទៀត ក្រុមការងារទទួលបានការចង្អុលណែនាំ និងគាំទ្រច្រើនពីសំណាក់អនុប្រធានទាំងពីររូបប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក គឺ លោកស្រី Manuela Ferro និងលោកស្រី Victoria Kwakwa។ លោកស្រី Jennifer McNally ជាអ្នកពិនិត្យកែសម្រួល​ ឹ សាររួម មុននឹងវាតវ ខ្លម ូ្រ បានយកទៅរចនានិងរៀបប្លងអ់ ត្ថបទដោយ Samantha DeMott-Anderson, Katie Fielding, Kendra McHugh, និង Ben Roberts នៅក្រុមហ៊ុន Six Half Dozen សម្រាប់ធ្វើការបោះពុម្ពផ្សាយ។ កម្មវិធី EAPGIL ទទួលបានការគាំទព ី ល ្រ ម ិម ូ និធរ ្រា ស ួ សមប ់ មភាពយេនឌ័រ (Umbrella Facility for Gender Equality/UFGE) តាមរយៈ ភាពជាដៃគូជាមួយក្រសួងការបរទេសនិងពាណិជ្ជកម្មនៃប្រទេសអូស្ត្រាលី។ មូលនិធិ UFGE នេះមានទទួលការរួមវិភាគទាន សប្បុរសពីប្រទេសជាច្រើន រួមមានប្រទេសអូស្រ្តាលី, កាណាដា, ដាណឺម៉ាក, ហ្វាំងឡង់, អាល្លឺម៉ង់, អាយស្លិន, អៀរឡង់, ហុលឡង់, ន័រវ៉េ, អេស៉្បាញ, ស៊ុយអែត, ស្វុីស, ចក្រភពអង់គ្លេស, សហរដ្ឋអាមេរិក, មូលនិធិ Bill and Melinda Gates Foundation, និងមូលនិធិ Wellspring Philanthropic Fund។ រូូបថតនៅក្នុុ�ងរបាយការណ៍៍នេះះ�មានប្ររភពមកពីី៖ រូូបថតលើើក្ររបមុុខនិិងលើើទំំព័័រលេេខ១៣បានមកពីី © Kanawa_Studio / Getty Images ហើើយការប្រើើ�ប្រាា�ស់់មានការអនុុញ្ញាា�តពីី Kanawa_Studio / Getty Images។ ការ​ ប្រើើ�ប្រាា�ស់់បន្តតចាំំបាច់់ត្រូូ�វមានការអនុុញ្ញាា�តជាមុុន។ នៅលើើផ្នែែ�កខាងក្នុុ�ងនៃៃក្ររបមុុខ និិងនៅលើើទំំព័័រលេេខ៥, ១៤, ១៧, ២៤, ៣៥ រូូបថតបានមកពីី © World Bank។ ការប្រើើ�ប្រាា�ស់់បន្តតចាំំបាច់់ត្រូូ�វមានការអនុុញ្ញាា�តជាមុុន។ នៅលើើទំំព័័រលេេខ៥, ៧, ៩-១០, ១៦, ២៤, ៣០, ៤១, ៥៣, ៥៥, ៦១, ៦៣, ៦៦, ៩៧, ១១១, ១២២ រូូបថតបានមកពីី © Pingann Oung / World Bank។ ការប្រើើ�ប្រាា�ស់់បន្តតចាំំបាច់់ ត្រូូ�វមានការអនុុញ្ញាា�តជាមុុន។ សង្ខេបប្រតិបត្តិ េ ពិនត របាយការណ៍នះ ្ មើលទិដភា ិ យ ្ឋ ពខុសគ្នខា ា ងយេនឌ័រក្នង ុ សហគន ្រា ស ិ្រ ភាពសមប ្រា ​ ់ ហគស ​ េះ ខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និងមធ្យម (MSME) នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ របាយការណ៍ន វិភាគទិន្នន័យពីប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ចំនួនប្រាំ មានកម្ពុជា ឥណ្ឌូនេស៊ី ឡាវ ទីម័រឡេស្ត និង​ វៀតណាម ហើយពិនិត្យមើលភ័ស្តុតាងដែលមានស្រាប់នៅទូទាំងតំបន់។ ដោយប្រើទិន្នន័យ​ ពីការស្ទង់នៅតាមគ្រួសារ និងនៅតាមក្រុមហ៊ុនមួយចំនួន របាយការណ៍នេះបង្កើតបានអង្គ​ ហេតុជាលំនាំមួយចំនួនស្តីពីការចូលរួមរបស់យេនឌ័រក្នុងសហគ្រិនភាព និងក្នុងការធ្វើ អាជីវកម្មពីរប្រភេទ គឺ អាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ និងសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម (SME)។ អាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ គឺជាអាជីវកម្មទាំងឡាយដែលមាននិយោជិតតិចជាង ៥នាក់ រីឯ សហគ្រាស​ខ្នាតតូច និងមធ្យម រួមមានអាជីវកម្មដែលមាននិយោជិតចំនួនពី ៥ ទៅ ១០០នាក់។ ការសិក្សានេះផ្តោតលើសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និងមធ្យម ពីព្រោះ ​ ំងអស់នោះ មានចំនួនសរុបដល់ទៅ ៩៧ភាគរយនៃសហគ្រាសទាំងអស់នៅ​ សហគ្រាសទា បណ្តាប្រទេសសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក1 (Asia-Pacific Economic ក្នុង​ Cooperation) ហើយដោយសារតែកត្តាយេនឌ័រនៃម្ចាស់សហគ្រាសទាំងនោះអាចមាន​ ឥទ្ធិពលលើផលរបរនៃ សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និងមធ្យម ខ្លាំងជាងអាជីវកម្មធំៗ ដែលច្រើនតែមានម្ចាស់ច្រើននាក់ ឬក៏ជាផ្នែកមួយនៃសាជីវកម្មធំៗ។ បន្ទាប់ពីកំណត់បាន អង្គហេតុជាលំនាំស្តីពីគម្លាតយេនឌ័រក្នុងសហគ្រិនភាពរួចហើយ របាយការណ៍នេះប្រើ បច្ចេកទេសសេដ្ឋកិច្ចដើម្បីស្វែងយល់ឱ្យបានច្បាស់អំពីកត្តានានានាំឱ្យមានគម្លាតទាំងនេះ។ 1 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ ការលុបបំបាត់ឧបសគ្គចំពោះ ចុងក្រោយ របាយការណ៍ទាញសេចក្តីសន្និដ្ឋានមួយសម្រាប់ចំណាត់ការផ្នែក គោលនយោបាយ និងបង្ហាញការពិនិត្យឡើងវិញលើភ័ស្តុតាងជាសកលអំពីថាតើ​ សហគ្រិនភាពរបស់ស្ត្រី អាច មានវិធីណាដែលប្រសើរបំផុតសម្រាប់ឆ្លើយតបទៅនឹងកត្តាទាំងនេះ។ បញ្ចេញសក្តានុពលដែល មិនទាន់បានប្រើប្រាស់ឱ្យកាន់តែ ការស្វែងយល់ដឹងថាដូចម្តេច និងហេតុអ្វីបានជាសហគ្រិនស្ត្រីនៅតែចាញ់ប្រៀប សហគ្រិនបុរស គឺមានសារៈសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់កម្មវត្ថុនៃកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ធំៗ មានប្រយោជន៍ ចំនួនពីរ គឺ សមធម៌ និងកំណើន។ វិសមភាពនៃឱកាសដោយសារតែយេនឌ័រ បាន រារាំងស្ត្រីពីការជ្រើសរើសការងារស្របតាមបំណង ចំណាប់អារម្មណ៍ និងជំនាញ របស់ខ្លួន។ អាស្រ័យហេតុនេះ ការយល់ដឹងនិងការឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាប្រឈម សម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និង ជាក់លាក់ផ្នែកយេនឌ័រ ដែលជាឧបសគ្គដល់សហគ្រិនភាពរបស់ស្ត្រី អាចលើកស្ទួយ លើកកម្ពស់ឱកាសឱ្យកាន់តែ ឱ្យមានសមធម៌នៃឱកាសប្រសើរថែមទៀត។ ការលុបបំបាត់ចោលនូវឧបសគ្គដល់ មានសមធម៌ថែមទៀត។ សហគ្រិនភាពរបស់ស្ត្រី ក៏អាចលើកទឹកចិត្តពួកគេឱ្យបញ្ចេញសក្តានុពលដែលមិន​ ទាន់បានប្រើ ឱ្យបានពេញទំហឹងជាប្រយោជន៍សម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចផងដែរ។ កាលណាស្ត្រីមួយចំនួនគ្មានឱកាសក្លាយខ្លួនជាសហគ្រិន ទេពកោសល្យជាមធ្យម របស់សហគ្រិនគឺមានកម្រិតទាប ដែលជាហេតុនាំឱ្យតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិក ់ ។ ការកាត់បន្ថយ ខាតបង់ប្រាក់ចំណូលចំនួនប្រហែល ៧ភាគរយក្នុងមនុស្សម្នាក2 ឧបសគ្គដល់ការចូលរួមរបស់ស្ត្រីក្នុងទីផ្សារការងារ និងក្នុងការជ្រើសរើសមុខរបរ បាន រួមចំណែកច្រើនដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅសហរដ្ឋអាមេរិក3ផងដែរ។ របាយការណ៍នេះរកឃើញថាមានគម្លាតយេនឌ័រច្រើននៅក្នុងសហគ្រិនភាពក្នុង តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយគម្លាតទាំងនោះមានសភាពផ្សេងគ្នាទៅតាមទំហំរបស់ សហគ្រាស។ គម្លាតយេនឌ័រមានទំនាក់ទំនងជាមួយកម្រិតទាបនៃធាតុចូលផ្នែក សហគ្រិនភាព និងធាតុចូលផ្សេងទៀតនៅក្នុងសហគ្រាសដែលដឹកនាំដោយស្ត្រី ដោយសារតែការរារាំងពីបទដ្ឋានយេនឌ័រ, វិសមធម៌ផ្លូវច្បាប់ និងការបរាជ័យរបស់ ទីផ្សារ។ ដូចបុរសដែរ ស្ត្រីមានទំនោរទៅរកការធ្វើអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ ប៉ុន្តែគម្លាត យេនឌ័រនៅតែមាននៅក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មខ្នាតតូច។ គម្លាតទាំងនេះមាន ឫសគល់មកពីកម្រិតទាបនៃធាតុចូលសំខាន់ៗមួយចំនួន រួមមាន កម្លាំងពលកម្ម ស៊ីឈ្នួល, ពេលវេលាសម្រាប់កម្លាំងពលកម្មផ្ទាល់ខ្លួន, ជំនាញ និងដើមទុន។ ស្ត្រី មានឱកាសតិចជាងបុរសក្នុងការកាន់កាប់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម ប៉ុន្តែក្នុង ន័យស្ថិតិ គម្លាតយេនឌ័រក្នុងការប្រតិបត្តិសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមមិនសូវជា​ ធំដុំប៉ុន្មានទេ នៅក្នុងប្រទេសភាគច្រើនដែលបានសិក្សា។ ជំនាញទាប, លទ្ធភាព តិចតួចសម្រាប់ទទួលបានព័ត៌មាន និងដើមទុនស្តួចស្តើងរបស់ស្ត្រី ជួយបកស្រាយ ពន្យល់បានច្បាស់អំពីគម្លាតយេនឌ័រក្នុងភាពជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និង មធ្យម ព្រោះថាធាតុចូលទាំងនេះមានទំនាក់ទំនងគ្នាជាមួយលទ្ធភាពកាន់កាប់ សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម។ អាស្រ័យហេតុនេះ គេចាំបាច់ត្រូវមានរបៀបវារៈ គោលនយោបាយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយមួយ ដើម្បីដោះស្រាយឧបសគ្គជាច្រើនដែល សហគ្រិនស្ត្រីកំពុងជួបប្រទះ ហើយគោលនយោបាយក៏ចាំបាច់ត្រូវតែមានចរឹត ឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការផ្សេងៗគ្នារបស់ស្ត្រីដែលធ្វើអាជីវកម្មមានទំហំខុសៗគ្នាដែរ។ 2 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ គម្លាតយេនឌ័រក្នុងផលអាជីវកម្មនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍អាស្រ័យ ស្ត្រីទំនងជាមានឱកាសតិចជាងបុរសក្នុងការកាន់កាប់សហ​ តាមទំហំក្រុមហ៊ុន គ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម ប៉ុន្តែក្នុងន័យស្ថិតិ គម្លាតយេនឌ័រ ​ ូវ​ ក្នុងការប្រតិបត្តិសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមមិនស ជាធំដុំ បើទោះជាស្ត្រីជាអ្នកកាន់កាប់សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូជិតពាក់​ ប៉ុន្មានទេ នៅក្នុងប្រទេសភាគច្រើនដែលបានសិក្សា។ លើក កណ្តាលក៏ដោយ សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រីនៅតែអាច​ លែងតែប្រទេសទីម័រឡេស្តចេញ នៅក្នុងប្រទេសផ្សេងទៀត លក់និងរកផលចំណេញបានតិចជាងសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ​ មានសហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមចំនួនមិនដល់ពាក់កណ្តាល ដែលមានបុរសជាអ្នកកាន់កាប់។ នៅក្នុងគំនូសតាង ០.១ ផងដែលមានម្ចាស់ជាស្ត្រី ហើយក្នុងនោះ នៅប្រទេសឥណ្ឌូនេ យើងឃើញថា អាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូកាន់កាប់ដោយស្ត្រីមាន​ ស៊ីនិងវៀតណាម គម្លាតយេនឌ័រផ្នែកសហគ្រាសខ្នាតតូច និង ចំនន ួ ពី ៤៩ភាគរយនៅបទ ្រ ស េ ឥណ្ឌន ូ សេ ី ៊ ដល់ទៅ ៦២ភាគរយ មធ្យម មានទំហំធំជាងគេ (គំនូសតាង ០.១)។ ក្នុងអត្ថន័យ នៅប្រទេសទីម័រឡេស្ត។ ទោះបីជាដូច្នោះក៏ដោយ ក៏នៅតែ ស្ថិតិ មានតែនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីប៉ុណ្ណោះដែលភាពខុសគ្នា មានគម្លាតយេនឌ័រក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្ម ហើយគម្លាត ផ្នែកយេនឌ័រក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មនៃសហគ្រាសខ្នាត ទាំងនេះមានទំហំកាន់តែធំទៀតកាលណាប្រៀបធៀបរវាង តូច និងមធ្យម មានសភាពធំ បើធ្វើការប្រៀបធៀបរវាងបុរស បុរស និងស្ត្រីដែលធ្វើអាជីវកម្មនៅក្នុងវិស័យមានសកម្មភាព និងស្ត្រីដែលធ្វើអាជីវកម្មនៅក្នុងវិស័យដែលមានសកម្មភាព ដូចគ្នា (គំនូសតាង ០២ ផ្ទាំង A)។ សហគ្រិនស្ត្រីដែលមាន ដូចគ្នា (គំនូសតាង ០២ ផ្ទាំង A)។ នៅប្រទេសឡាវ និងទីម័ អជីវកម្មខ្នាតមីក្រូអាចរកបានប្រាក់ចំណេញឬមានការលក់ក្នុង រឡេស្ត គម្លាតយេនឌ័រក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មមានតិចតួច ចំនួនពី ១១ ទៅ ៤១ភាគរយទាបជាងសហគ្រិនបុរសដែល ទៅវិញ ហើយវាបង្ហាញថាសហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម មានអជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ នៅក្នុងវិស័យដែលមានសកម្មភាព កាន់កាប់ដោយស្ត្រីមានស្ថានភាពគ្រាន់បើជាង កាលណាធ្វើ​ អាជីវកម្មប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ការប្រៀបធៀបរវាងបុរសនិងស្ត្រីដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិ ផ្ទាល់ខ្លួន និងផ្នែកអាជីវកម្ម ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ គំនូសតាង ០.១៖ គម្លាតយេនឌ័រនៅក្នុងការចូលរួមនៅតែមានក្នុងចំណោមសហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម ប៉ុន្តែអត់មានក្នុងអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូទេ។ ចំនួនចំ នួន�គរយ�� ភាគរយនៃ សហ�� សហគ្រា �ស សខ្ន ាត�� មីក�តមី � ្រូ និ ង� សហគ្រា និងសហ�� �សាត សខ្ន �� តូ�ត ច តូ និ ច ង និ មធ្ងមធ� �ម�� យមដែ លល �� គ្រា �ប់� ប់គ ្រង�ង ឬឬ �ន់ កាន់ � កា ប់ ប់ � ដោ យ�� យស្ត ្រី �ី ៧០% ៦២% ៦០% ៦០% ៥៤% ៥២% ៥៣% ៤៩% ៥០% ៤៤% ៤០% ៣០% ២៣% ២០% ២០% ១៦% ១០% ០% កម��� ឥណ����សុី �វ ទីម័រ��ស� �ៀត�ម % ���ជីវកម���តមី���ន់�ប់�យ���ី %�ជីវកម���តមី���ន់�ប់�យ���ី ប���ត់��ហមចុចៗស���ល់យុគ�ព���ក��នឌ័រ ប្រភព៖ ការគណនារបស់អ្នកនិពន្ធដោយប្រើទិន្នន័យពី CSES, IFLS, LECS, TLSLS, VARHS សម្រាប់សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ និង WBES សម្រាប់ SMEs. 3 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ គំនូសតាង ០.២៖ គម្លាតយេនឌ័រក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មនៃសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូនៅតែមាន ប៉ុន្តែមិនសូវមាន ភ័ស្តុតាងទេស្តីពីគម្លាតផ្នែកការប្រតិបត្តិក្នុងចំណោមសហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម ផ្ទាំង A៖ ភាពខុសគ្នាគិតជាភាគរយនៅក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មរវាងសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូបុរស និងសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូស្ត្រី ���ំង A៖ �ពខុស���គិត��គរយ�ក��ង�រ��តិបត�ិ�ជីវកម�រ�ងសហ��ិន���តមី��បុរស និងសហ��ិន���តមី����ី គ���ត��នឌ័រសុទ�ក�ង�រ��តិបត�ិ�ជីវកម� គ���ត���យពី�នប���ល�រ�ន់�ប់�មវ�ស័យ គ���ត���យពី�នប���ល�រ�ន់�ប់�ំងអស់ ០% -១.៦% -៥% %����ី��លរកចំណ�ល�នតិច�ងបុរស -១០% -៩.៩% -៩.៦% -១១.៤% -១១.៤% -១២.២% -១៥% -២០% -១៧.៤% -២០.១% -២៥% -២៤.៣% -៣០% -២៧.៨% -៣៥% -៣៤.២% -៣៥.២% -៣៥.១% -៤០% -៤០.៤% -៤០.៥% -៤៥% កម��� ឥណ����សុី �វ ទីម័រ��ស� �ៀត�ម ��ើន��ឹម ១% ��ើន��ឹម 5% មិន��ើន��ក�ងន័យស�ិតិ ផ្ទាំង B៖ ភាពខុសគ្នាគិតជាភាគរយនៅក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មរវាងសហគ្រិនខ្នាតតូចនិងខ្នាតមធ្យមបុរស ���ំង B៖ �ពខុស���គិត��គរយ�ក��ង�រ��តិបត�ិ�ជីវកម�រ�ងសហ��ិន���តតូចនិង���តមធ��មបុរស និងសហគ្រ ិនខ្នាតតូចនិងខ្នាតមធ្យមស្ត្រី និងសហ��ិន���តតូចនិង���តមធ��ម���ី គ���ត��នឌ័រសុទ�ក�ង�រ��តិបត�ិ�ជីវកម� គ���ត���យពី�នប���ល�រ�ន់�ប់�មវ�ស័យ គ���ត���យពី�នប���ល�រ�ន់�ប់�ំងអស់ ៨០% ៦៨.៥% %����ី��លរកចំណ�ល�ន ៦០% ��ើន�ងបុរស ៤០% ២០.០% ២០% ៤.៣% ០% %����ី��លរកចំណ�ល�ន -១.៨% -២.៦% -២០% -១៣.៨% តិច�ងបុរស -១៩.៧% -២៥.២% -២៧.៣% -២៨.០% -២៧.០% -៤០% -៣៧.៥% -៣៩.១% -៤១.៦% -៤៦.៨% -៦០% កម��� ឥណ����សុី �វ ទីម័រ��ស� �ៀត�ម Significant at 1% Significant at 5% Not statistically Significant ប្រភព៖ ផ្ទាំង A: CSES, IFLS, LECS, TLSLS, VSMES ; Panel B : WBES for Cambodia, Indonesia, Lao PDR, Timor-Leste, VSMES ចំណាំ៖ នៅក្នុងផ្ទាំង A ការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មសំដៅទៅលើផលចំណេញមានក្នុងបញ្ជីសម្រាប់កម្ពុជា, ឥណ្ឌូនេស៊ី, ឡាវ, ទីម័រឡេស្ត និងវៀតណាម និងបរិមាណលក់ក្នុងបញ្ជី សម្រាប់ប្រទេសឡាវ។ នៅក្នុងផ្ទាំង B ការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មសំដៅលើបរិមាណលក់មានក្នុងបញ្ជីសម្រាប់កម្ពុជា, ឥណ្ឌូនេស៊ី, ឡាវ, និងទីម័រឡេស្ត និងផលចំណេញមានក្នុងបញ្ជី សម្រាប់វៀតណាម។ សូមមើលគំរូ ១.១ ក្នុងឧបសម្ព័ន្ធ B ស្តីពីសេចក្តីលម្អិតបច្ចេកទេស និងបញ្ជីផលលម្អៀងស្តីពីការកាន់កាប់អាជីវកម្ម។ 4 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ គម្លាតយេនឌ័រនៅក្នុងសហគ្រិនភាពមានទំនាក់ទំនងជាមួយ កម្រិតទាបនៃធាតុចូលនៅក្នុងសហគ្រាសដែលដឹកនាំដោយ ស្ត្រី ដោយសារតែការរារាំងពីបទដ្ឋានយេនឌ័រ, វិសមភាព ផ្លូវច្បាប់ និងការបរាជ័យរបស់ទីផ្សារ។ ភ័ស្តុតាងមានស្រាប់បានឱ្យដឹងថា សហគ្រាសដែលកាន់កាប់ ដោយស្រ្តីមានកម្រិតធាតុចូលសហគ្រិនសំខាន់ៗទាបជាង ដូច​ ្រា ក ជា ពេលវេលានិងជំនាញសមប ំា ពលកម្មរបស់ខន ់ ម្លង ំា ​ ួ្ល , កម្លង ស្ត្រីនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទំនងជាអាច ពលកម្មស៊ីឈ្នួល, និងដើមទុន ជាដើម។ ស្ត្រីនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី​ បើកសហគ្រាសខ្នាតតូចបានស្រួលជាងបើ និងប៉ាស៊ីហ្វិកចំណាយពេលវេលា ៤ដងច្រើនជាងបុរស លើ ធៀបទៅនឹងបុរស ប៉ុន្តែពួកគេត្រូវប្រឈម ថែទាំគ្មានប្រាក់ឈ្នួល4 ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យពួកគេមាន ការងារ​ ឧបសគ្គច្រើនផ្នែកយេនឌ័រ ក្នុងការក្លាយ ពេល​ ​ តិចតួចណាស់សម្រាប់ធ្វើសកម្មភាពទីផ្សារ ដូចជាការចាត់​ ខ្លួនជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និង ចែងអាជីវកម្មជាដើម។ គម្លាតយេនឌ័រក្នុងការចុះឈ្មោះចូលរៀន មធ្យម។ បានរួមតូចក៏ពិតមែន ហើយនៅប្រទេសខ្លះមានក្មេងស្រីចូលរៀន ស្ត្រីសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូប្រតិបត្តិការនៅ​ ច្រើនជាងក្មេងប្រុសទៀតផងក្នុងរយៈពេលពីរទស្សវត្សរ៍កន្លងមក ្ យជាង បើធៀបទៅនឹងបុរសសហគន ខសោ ិ្រ ​ នេះ ប៉ុន្តែនៅតែមានភាពខុសគ្នាផ្នែកយេនឌ័រក្នុងការទទួលបាន ​ ្រតិបត្តិ ខ្នាតតូច ប៉ុន្តែគម្លាតយេនឌ័រក្នុងប កម្រិតការអប់រំ និងអក្ខរកម្មក្នុងចំណោមមនុស្សពេញវ័យ5 ក៏ ​ គួរឱ្យ ការអាជីវកម្ម មិនសូវមានសភាព​ ជាភាពខុសគ្នាក្នុងការទទួលបានចំណេះដឹងជាក់លាក់ផ្នែក ដូច​ ់ ្លាំងទេនៅក្នុងសហគ្រាសខ្នាត កត់សម្គាលខ អាជីវកម្ម6ដែរ។ អាជីវកម្មរបស់ស្ត្រីមានកម្មករតិចជាងអាជីវកម្ម តូច និងមធ្យម។ របស់បុរស7។ លើសពីនេះ ស្ត្រីមានលទ្ធភាពមិនស្មើគ្នាជាមួយ បុរសទេក្នុងការរកបានធាតុចូលសំខាន់ៗសម្រាប់អាជីវកម្ម ដូច​ ជាដីធ្លី និងឥណទានជាដើម8។ 5 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ ដូចមានបង្ហាញជូនក្នុងក្របខណ្ឌគោលគំនិតសម្រាប់ បើកអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ។ ដូចនេះ ធាតុចូលនៃសហគ្រិនរបស់ របាយការណ៍នេះ (គំនូសតាង ០៣) គម្លាតយេនឌ័រក្នុងធាតុ​ ស្ត្រីមានកម្រិតទាប ធ្វើឱ្យពួកគេកាន់តែប្រឈមការលំបាក ចូលនៃសហគ្រិនភាពបានបកស្រាយពន្យល់អំពីគម្លាត ច្រើនជាងបុរសក្នុងការបើកសហគ្រាស ដែលជាហេតុផលនាំ ច្រើនយ៉ាងនៅក្នុងផ្នែកកម្មសិទ្ធិសហគ្រាសខ្នាតតូច​ យេនឌ័រ​ ឱ្យមានគម្លាតយេនឌ័រក្នុងភាពធ្វើជាម្ចាស់នៃសហគ្រាសខ្នាត និងមធ្យម និងនៅក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មខ្នាតតូច។ តូច និងមធ្យម។ ស្ត្រីដែលជោគជ័យក្នុងការបើកសហគ្រាស ការវិភាគ​ ថ្មីសម្រាប់របាយការណ៍នេះបានឱ្យដឹងថា ស្ត្រីដែល ខ្នាតតូច និងមធ្យម មានលក្ខណៈសម្បត្តិនិងលទ្ធភាពរកបាន មានសហគ្រិនខ្នាតតូចមានកម្រិតធាតុចូលសហគ្រិនទាប ធាតុចូលក្នុងកម្រិតខុសៗគ្នា ច្រើនជាងស្ត្រីដែលគ្មានលទ្ធភាព ជាងបុរសដែលមានសហគ្រិនខ្នាតតូច ហើយកម្រិតធាតុចូល បើកសហគ្រាស, ហើយលក្ខណៈសម្បត្តិនិងលទ្ធភាពរកបាន មានទំនាក់ទំនងគ្នាជាមួយគម្លាតយេនឌ័រនៅក្នុងការប្រតិបត្តិ ធាតុចូលទាំងនេះ ជួយបង្កលក្ខណៈឱ្យពួកអាចធ្វើការលក់និង សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ។ ការបើកសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម រកប្រាក់ចំណេញបានសឹងតែស្មើគ្នានឹងសហគ្រាសខ្នាតតូច មួយតម្រូវឱ្យមានធាតុចូលច្រើនជាងតម្រូវការសម្រាប់ការ និងមធ្យមដែលគ្រប់គ្រងដោយបុរស ដែរ។ គំនូសតាង ០.៣៖ ក្របខណ្ឌគោលគំនិតសម្រាប់ស្វែងយល់អំពីគម្លាតយេនឌ័រនៅក្នុងលទ្ធផលនៃ សហគ្រិនភាព គ���ត��នឌ័រក��ងលទ�ផល��សហ��ិន�ព គ���ត��នឌ័រក��ង�តុចូល��សហ��ិន�ព ��ល���ស���ប់ ជំ�ញ�រ�រ ពលកម�សុីឈ�ល �ើមទុន ខ��នឯង��ើ�រ ���ល់ខ�ន ចំណង់ចំណ�លចិត� និងឧបសគ� ក����ំឱ���នគ���ត��នឌ័រ បទ���ន ប�ជ័យ វ�សមធម៌ ��នឌ័រ ទីផ��រ ផ��វច��ប់ 6 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ សហគ្រាសដឹកនាំដោយស្ត្រីមានធាតុចូលសហគ្រិនភាពក្នុង ជាប់រវល់មើលកូនផង មិនដូចស្ត្រីដែលគ្មានកាតព្វកិច្ចចំពោះ កម្រិតទាបជាងធាតុចូលរបស់សហគ្រិនបុរស ដោយសារតែ កូនតូចឡើយ10។ បរាជ័យទីផ្សារសំដៅទៅលើការខកខាន ឬ​ ការរារាំងពីបទដ្ឋានយេនឌ័រ, បរាជ័យរបស់ទីផ្សារ និងវិសមធម៌ ការផ្តល់ទំនិញ ឬសេវាកម្មខ្វះប្រសិទ្ធភាព ដោយសារកត្តាខាង ផ្លូវច្បាប់ ដែលរឹតត្បិតជម្រើសរបស់ពួកគេ និងមានឥទ្ធិពល ្រ ក្រៅ - ដូចជា អត្ថបយោ ជន៍ ឬថ្លច ៃ ណា ំ ែ មិនជា យដល ​ ក់លាក់ ទៅលើការសម្រេចចិត្តរបស់ពួកគេក្នុងការកំណត់អាទិភាព ចំពោះអ្នកផលិត ឬអ្នកប្រើប្រាស់ណាមួយ - ឬបណ្តាលមក ពេលវេលា និងធនធានសម្រាប់អាជីវកម្ម។ បទដ្ឋានយេនឌ័រ ឧបសគ្គផ្នែកព័ត៌មាន។ ឧទាហរណ៍ ហេតុផលមួយដែល បានចែងឡើងដើម្បីកំណត់ថាតើទង្វើណាខ្លះដែលអាចទទួល​ សហគ្រិនវិនិយោគតិចតួចលើការបណ្ដុះបណ្ដាលអាជីវកម្មគឺ យកបាន និងសមរម្យសម្រាប់ស្ត្រី និងបុរសនៅក្នុងក្រុម ឬ មកពីខ្វះព័ត៌មានអំពីលទ្ធភាពដែលការបណ្ដុះបណ្ដាលនោះ​ សង្គមមួយ ។ បទដ្ឋានយេនឌ័រ តួយ៉ាងការចែងទម្លាប់ដែល 9 អាចនឹងផ្តល់ផលត្រលប់មកវិញ និងព័ត៌មានមិនដូចគ្នាអំពី សង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីរបស់ស្ត្រីក្នុងកិច្ចការផ្ទះ ឬដែលកំណត់ គុណភាពនៃអ្នកផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាល11។ បើប្រៀបធៀប ថាការងារប្រភេទណាខ្លះដែលសមរម្យសម្រាប់បុរស និងស្ត្រី ជាមួយបណ្តាញសហគ្រិនបុរស បណ្តាញសហគ្រិនស្ត្រីច្រើន​ មានឥទ្ធិពលទៅលើជម្រើស និងចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ស្ត្រី​ តែមានទំហំតូច និងមិនសូវមានបទដ្ឋានផ្លូវការ ដែលជាហេតុ​ ចំពោះសហគ្រិនភាព។ បទដ្ឋានទាំងនេះក៏ជះឥទ្ធិពលលើ ើ យ ធ្វឱ្ ពួកគេកាន់តខ ែ ះ ្វ ព័តមា ៌ នសមប ់ អា ្រា ធ ើ្វ ជីវកម្ម។ វិសមភាព លទ្ធភាពរកបានធាតុចូលសហគ្រិនសម្រាប់ស្ត្រី ផងដែរ។ ផ្លូវច្បាប់សំដៅទៅលើការរើសអើងយេនឌ័រ ឬដោយចេតនា ឧទាហរណ៍ សហគ្រិនស្ត្រីនៅប្រទេសអ៊ូហ្គង់ដាដែលយកកូន​ នៅក្នុងច្បាប់ ឬគោលនយោបាយ។ ឧទាហរណ៍ ការរើសអើង តូចៗមកនៅជាមួយក្នុងហាងលក់ដូរ ទំនងជាមិនអាចស្តុក យេនឌ័រនៅក្នុងច្បាប់អចលនទ្រព្យរឹតត្បិតលទ្ធភាពរបស់ស្ត្រី បានច្រើនទេដោយសារតែមិនសូវមានពេលទំនេរហើយ ទំនិញ​ ក្នុងការទទួលបានដើមទុនយកមកធ្វើអាជីវកម្ម12។ 7 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ ស្ត្រីដែលមានសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូរកបានប្រាក់ចំណេញតិច នៃការរកបានផលចំណូលពីការជួលកម្មករបន្ថែម14 ហើយ ជាងបុរសដែលមានសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូដោយសារពួកគេមាន ទំហំនិងសមាសភាពនៃបណ្តាញរបស់ពួកគេដែលមិនសូវធំ និងច្រើនតែមិនផ្លូវការ អាចធ្វើឱ្យកាន់តែពិបាកក្នុងការរកនិង ធាតុចូលសំខាន់ៗក្នុងកម្រិតទាប ដូចជាពលកម្មស៊ីឈ្នួល, ជស ​ ើ កម្មករឬបុគល ើ្រ រស ិ មានសមត្ថភាពយកមកប្រើប្រាស់។ ្គ ក ពេលវេលាសម្រាប់ខ្លួនឯងធ្វើការ, ជំនាញ និងដើមទុន។ ើ​ ួនាទី មួយវិញទៀត បទដ្ឋានយេនឌ័រដែលសង្កត់ធ្ងន់លត ​ ្ត្រីជាមេផ្ទះ អាចកាន់តែជំរុញស្ត្រីឱ្យបង្រួញអា របស់ស ្ម ​ ជីកម​ ការប្រើប្រាស់ពលកម្មស៊ីឈ្នួលអាចធ្វើទៅរួចលុះត្រាតែការ កាន់តែតូច ដើម្បីរក្សាតុល្យភាពរវាងដំណើរការអាជីវកម្ម និង​ លក់ និងការទទួលផលចំណេញច្រើន ប៉ុន្តែ ជាទូទៅ អាជីវកម្ម ការទទួលខុសត្រូវនៅក្នុងគ្រួសារ15។ មីក្រូរបស់ស្ត្រីច្រើនតែ មានពលករស៊ីឈ្នួលតិចជាង អាជីវកម្ម មីក្រូរបស់បុរស ហើយដូច្នេះពួកគេត្រូវពឹងផ្អែកលើពលកម្ម ការរវល់ជាមួយកិច្ចការផ្ទះ និងការថែទាំកូនកាន់តែច្រើន វា គ្មានប្រាក់កម្រៃ ច្រើនជាង។ ភ័ស្តុតាងពីប្រទេសវៀតណាម កាន់តែធ្វើឱ្យស្ត្រីមិនសូវមានពេលវេលាសម្រាប់គ្រប់គ្រង បង្ហាញថាស្ត្រីធ្វើអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនមិនទាន់បានពេញទំហឹង អាជីវកម្មរបស់ពួកគេ ហើយកម្លាំងពលកម្មរបស់គេផ្ទាល់ សមនឹងទំហំនៃក្រុមហ៊ុនរបស់ពួកគេទេ។ ជាក់ស្តែង អាជីវកម្ម ក្នុងនាមជាសហគ្រិនមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការ​ ខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រីនៅវៀតណាមមានចំណូលកើនឡើងធៀប ប្រតិបត្តិអាជីវកម្មរបស់សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ។ កម្លាំងពលកម្ម​ ទៅនឹងកម្លាំងពលកម្ម - ឧទាហរណ៍ កាលណាបង្កើនចំនួន សារ​ ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់សហគ្រិនគឺជាធាតុចូលស្នូលតែម្តង ដោយ​ កម្មករទ្វេដង វានឹងបង្កើនតម្លៃផលិតកម្មទ្វេដងដែរ។ នៅ តែអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូភាគច្រើន - មាន ៧៤ភាគរយនៅឡាវ ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី និងប្រទេសឡាវ ឯណោះវិញ ពលករ ដល់ទៅ ៩៧ភាគរយនៅទីម័រឡេស្ត - គ្មានកម្មករស៊ីឈ្នួល ស្ត្រីគ្មានប្រាក់ឈ្នួល គិតជាសមាមាត្រ មានច្រើនជាងចំនួន សម្រាប់ប្រើប្រាស់។ លទ្ធភាពរបស់ស្ត្រីក្នុងការវិនិយោគពេល​ ពលករបុរសគ្មានប្រាក់ឈ្នួល ដែលប្រការនេះអាចប៉ះពាល់ វេលាទៅលើអាជីវកម្មត្រូវរងការរឹតត្បិត ដោយសារតែបទដ្ឋាន ដល់គុណភាព និងភាពជឿជាក់នៃការផ្គត់ផ្គង់កម្លាំងពលកម្ម យេនឌ័រដែលសង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីរបស់ពួកគេជាមេផ្ទះ និង របស់ប្រទេសទាំងនោះ។ បន្ទាប់ពីរាប់បញ្ចូលកម្រិតទាបរបស់​ ការថែទាំកូន និងដោយសារកង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគាំទ្រនានា ី្រ នប្រាក់ឈល ពលករស្តមា ា ប្រាក់ឈល ួ្ន និងគ្មន ា យេនឌ័រ​ ួ្ន គម្លត ែ ក មានដូចជាសេវាថទា ុ រមានតម្លស ំ មា ្ និងមានគុណភាព ៃ មរមយ ក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មថយចុះបានចំនួន ១៩ភាគរយ, ឬឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះដែលជួយសន្សំសំចៃពេលវេលា។ ១០ភាគរយ, ២១ភាគរយ និង ៤ភាគរយ នៅប្រទេសកម្ពុជា, សហគ្រិនស្ត្រីដែលចំណាយពេលតិចតួចក្នុងការរកអុសនិង ឥណ្ឌូនេស៊ី, ឡាវ និងទីម័រឡេស្ត រៀងៗខ្លួន។ ដូចគ្នានេះដែរ ដងទឹក និងស្ត្រីដែលមានឧបករណ៍ចម្អិនអាហារបានរហ័ស ទំហំកម្លាំងពលកម្មបង្ហាញឱ្យឃើញថាមាន គម្លាតយេនឌ័រ អាចលក់បានច្រើននិងរកប្រាក់ចំណេញបានខ្ពស់ ជាងអ្នក នៅក្នុងប្រាក់ចំណេញ មានទំហំ១៥ភាគរយ នៅក្នុងប្រទេស ដែលចំណាយពេលច្រើនលើកិច្ចការផ្ទះ ហើយគ្មានឧបករណ៍ វៀតណាម។ សន្សំពេលវេលាសម្រាប់ប្រើប្រាស់។ ទោះបីជាការលក់បាន ច្រើននិងការប្រាក់ចំណេញបានខ្ពស់អាចឱ្យស្ត្រីវិនិយោគលើ មានកត្តាសំខាន់ៗមួយចំនួនដែលនាំឱ្យពលកម្មស៊ីឈ្នួលរបស់​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគ្រួសារបានកាន់តែប្រសើរជាងមុនក៏ដោយ ស្ត្រីនៅមានកម្រិតទាប។ ការយល់ឃើញបែបអវិជ្ជមានអំពី ក៏ការវិនិយោគទាំងនេះនៅតែជាសញ្ញាប្រាប់ថាអាទិភាពរបស់ ួ សមត្ថភាពរបស់ស្ត្រីជាអ្នកគ្រប់គ្រង អាចធ្វើឱ្យស្ត្រីកាន់តែជប ពួកគេក្នុងការធ្វើបែបនេះគឺដើម្បីជួយកាត់បន្ថយពេលវេលា ុ ការជួល និងរកសា ការលំបាកក្នង ្គ ក ្ បុគល ុ្រ 13 ហើយថម ិ បស ែ ទាំង ដែលពួកគេចំណាយលើបន្ទុកការងារផ្ទះ តែប៉ុណ្ណោះ។ អាចបន្ថយទំនុកចិត្តលើសមត្ថភាពផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ ក្នុង ការគ្រប់គ្រងបុគ្គលិកប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ទៀតផង។ គម្លាតយេនឌ័រក្នុងចំណេះដឹងមានទំនាក់ទំនងជាមួយគម្លាត កង្វះខាតព័ត៌មានក៏មានចំណែកនាំឱ្យមានគម្លាតយេនឌ័រក្នុង​ យេនឌ័រក្នុងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ៖ បរាជ័យទីផ្សារ ទំហំអាជីវកម្មផងដែរ។ សហគ្រិនស្ត្រីអាចជួលកម្មករតិចជាង និងបទដ្ឋានយេនឌ័រធ្វើឱ្យសហគ្រិនស្ត្រីជួបការលំបាកក្នុងការ ប្រសិនបើពួកគេមានព័ត៌មានតិចតួចជាងបុរស អំពីលទ្ធភាព បង្រួញគម្លាតចំណេះដឹងទាំងនេះដោយខ្លួនឯង។ ការអប់រំ 8 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ 34% ស្ត្រីអាចជួបការលំបាកច្រើនក្នុង នៅក្នុងប្រទេសឡាវ ៣៤ភាគរយនៃ ស្ត្រីម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូនៅ ការជួលកម្លាំងពលកម្មបន្ថែម ស្ត្រីសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូចំណាយពេល ប្រទេសវៀតណាមដែលចាប់យក កាលណាពួកគេខ្វះធនធានហិរញ្ញវត្ថុ លើកិច្ចការជាមេផ្ទះអស់ពេលយ៉ាង​ បច្ចេកវិទ្យាថ្មីមកប្រើ មានបានការ ចាំបាច់ ឬមួយកាលណាផ្នត់គំនិត ហោចណាស់មួយខែក្នុងឆ្នាំកន្លងទៅ រីកចម្រើនតិចតួចក្នុងអាជីវកម្មរបស់​ អវិជ្ជមានអំពីសមត្ថភាពរបស់ស្ត្រីជា ហើយប្រាក់ចំណូលរបស់ពួកគេ ពួកគេបើធៀបទៅនឹងបុរស ទោះបីជា អ្នកគ្រប់គ្រង ធ្វើឱ្យពួកគេកាន់តែ គឺ​ មាន ១៨ភាគរយទាបជាងស្ត្រី ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាបែប ជួបការលំបាកក្នុងការជួល និងរក្សា សហគ្រិនខ្នាតមីក្រូដែលធ្វើការជា នវានុវត្តន៍ ជាទូទៅ នាំមានភាគលាភ បុគ្គលិកបុរសឱ្យនៅធ្វើការជាមួយ។ ពេញមួយឆ្នាំ។ ខ្ពស់ដល់ក្រុមហ៊ុនក៏ដោយ។ <50% បទដ្ឋានសង្គមស្តីពីយេនឌ័រអាចធ្វើ ស្ត្រីសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូនៅប្រទេស អាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូដែលកាន់កាប់ ឱ្យស្ត្រីកាន់តែជួបការលំបាកក្នុងការ ឥណ្ឌូនេស៊ីមានដើមទុនបើកអាជីវកម្ម ដោយបុរសច្រើនតែមានកម្រិតផ្នែក កសាង និងធ្វើពង្រីកបណ្តាញរបស់ ដំបូងក្នុងចំនួនមិនដល់ពាក់កណ្តាល ដើមទុនរូបវន្ត ខណៈពេលដែល ពួកខ្លួនឱ្យសម្បូរបែប ប៉ុន្តែបណ្តាញ នៃចំនួនដើមទុនរបស់បុរសផង រីឯ អាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូដែលកាន់កាប់ ទាក់ទងមានសារៈសំខាន់ជាពិសេស នៅប្រទេសវៀតណាមវិញ អាជីវកម្ម ដោយស្ត្រីច្រើនតែមានកម្រិតផ្នែក សម្រាបប ្រ ប ់ ត ិ រអាជីវកម្មរបស់ស្ត្រី ិ ត្តកា ខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រីមានទ្រព្យរូបវន្ត ដើមទុនហិរញ្ញវត្ថុ។* នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម។ ១៨ភាគរយ និងទ្រព្យហិរញ្ញវត្ថុ ៣៩ភាគរយតិចជាងទ្រព្យរបស់ បុរស។* *ទ្រព្យសកម្មរូបវន្ត ឬដើមទុនរូបវន្ត សំដៅលើអគារ គ្រឿងចក្រ និងគ្រឿងបរិក្ខារ។ ទ្រព្យសកម្មហិរញ្ញវត្ថុ ឬដើមទុនហិរញ្ញវត្ថុ សំដៅលើសាច់ប្រាក់ និងបំណុល ដូចជាប្រាក់ដែល អតិថិជននៅជំពាក់។ 9 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ ​ ំខាន់ៗ ហើយ ផ្លូវការជួយឱ្យសហគ្រិនទទួលបានជំនាញអក្ខរកម្ម និងជំនាញលេខស ការសិក្សាផ្លូវការមានទំនាក់ទំនងវិជ្ជមានជិតស្និទ្ធជាមួយការប្រតិបត្តិអាជីវកម្ម16។ សហគ្រិនស្ត្រីនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍មានកម្រិតអប់រំទាបជាងបុរស។ ការរាប់បញ្ចូល កម្រិតទាបនៃការអប់រំរបស់ស្ត្រី បានបន្ថយគម្លាតយេនឌ័រនៅក្នុងការប្រតិបត្តិ សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូបាន ៣៩ភាគរយនៅប្រទេសកម្ពុជា, ១១ភាគរយនៅប្រទេស ប្រទេសទីម័រឡេស្ត។ ឥណ្ឌូនេស៊ី, ៤៣ភាគរយនៅប្រទេសឡាវ និង ៨ភាគរយនៅ​ ី​ ្បាប់ និង នៅប្រទេសវៀតណាម សហគ្រិនស្ត្រីក៏មានចំណេះដឹងតិចតួចដែរអំពច អនុវត្តអាជីវកម្មបែប បទប្បញ្ញត្តិទាក់ទងអាជីវកម្ម ហើយទំនងជាមិនសូវយកការ​ នវានុវត្តន៍មកប្រើទេ រួមទាំងការណែនាំមកនូវផលិតផលថ្មីៗផងដែរ។ កម្រិតទាប នៃចំណេះដឹងអាជីវកម្មរបស់ស្ត្រីធ្វើឱ្យយល់បានមួយផ្នែកអំពីគម្លាតយេនឌ័រ ក្នុងលទ្ធភាពរកបានប្រាក់ចំណេញរបស់សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូនៅប្រទេស វៀតណាម។ ស្ត្រីអាចមានបញ្ហាប្រឈមក្នុងការវិនិយោគលើការបណ្តុះបណ្តាល ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាគម្លាតជំនាញទាំងនេះ ដោយសារតែកង្វះកម្មវិធី ​ ំពី​ បណ្តុះបណ្តាលស្របតាមតម្រូវការរបស់ពួកគេ និងដោយសារកង្វះចំណេះដឹងអ សក្តានុពលនៃការវិនិយោគទៅលើកម្មវិធីអភិវឌ្ឍជំនាញ។ លើសពីនេះ បទដ្ឋាន យេនឌ័រដែលសង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីរបស់ស្ត្រីជាមេផ្ទះ បានរឹតត្បិតពេលវេលាដែលស្ត្រី អាចប្រើសម្រាប់វិនិយោគទៅលើកម្មវិធីអភិវឌ្ឍជំនាញ។ 10 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ ស្ត្រីដែលមានសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូមានទ្រព្យអាជីវកម្មក្នុងកម្រិតទាបជាងបុរសដែល បើគ្មានគោលនយោបាយស្តារ មានសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូ ហើយត្រូវជួបបញ្ហាប្រឈមទាក់ទងយេនឌ័រច្រើនក្នុង ឡើងវិញដែលយកចិត្តទុកដាក់ ការស្វែងរកបានដើមទុនយកមកប្រើប្រាស់។ សហគ្រិនស្ត្រីនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី មានដើមទុនចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មតិចជាងសហគ្រិនបុរស។ នៅប្រទេសវៀតណាម បើ លើយេនឌ័រទេ ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ- ប្រៀបធៀបទៅនឹងបុរសដែលមានអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ ស្ត្រីដែលមានអាជីវកម្មខ្នាត​ ១៩ អាចពង្រីកគម្លាតយេនឌ័រ មីកមា ូ្រ នដើមទុនតិចជាង ទាំងដើមទុនរូបវន្ត - មានដីធ, ី្ល អគារ, បរិករ ា្ខ និងគឿ ្រ ងចក្រ កាន់តែធំថែមទៀតនៅក្នុងផល - និងទាំងដើមទុនហិរញ្ញវត្ថុ - រួមមានសាច់ប្រាក់ និងប្រាក់ដែលត្រូវសង។ ច្បាប់ សម្រេចរបស់សហគ្រិន។ អចលនទ្រព្យដែលមានលក្ខណៈរើសអើង អាចធ្វើឱ្យស្ត្រីកាន់តែមានការលំបាកក្នុង​ ការស្វែងរកបានឥណទាន ពីព្រោះវារឹតត្បិតលទ្ធភាពរបស់ពួកគេក្នុងការប្រើប្រាស់ ាំ ។ សូម្បីតែនៅពេលច្បាប់បានផ្តល់សិទ្ធិដីធ្លីស្មើគ្នា ឬហាមប្រាម ទ្រព្យធ្វើជាវត្ថុបញ្ច17 ការរើសអើងយេនឌ័រក្នុងលទ្ធភាពទទួលបានឥណទានក៏ដោយ បទដ្ឋានយេនឌ័រ ដែលប្រគល់តួនាទីឱ្យបុរសធ្វើជាអ្នកគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិ អាចនាំឱ្យមានភាពខុស​ គ្នាខាងយេនឌ័រនៅក្នុងទង្វើអនុវត្តជាក់ស្តែង18។ ជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីបញ្ហាប្រឈម ទាំងនេះ ស្ត្រីដែលមានសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូមិនសូវជាមានលទ្ធភាពទទួលបានប្រាក់​ កម្ចី, ការបណ្តាក់ទុនក្នុងអាជីវកម្ម ឬក្នុងការធ្វើជាម្ចាស់កាន់កាប់ទីតាំងអាជីវកម្ម ទេ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូរបស់បុរសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ យ៉ាង​ ណាក៏ដោយ កត្តាទាំងបីនេះគ្រាន់តែជាការភ្ជាប់ពាក់ព័ន្ធជាវិជ្ជមានជាមួយការប្រតិបត្តិ អាជីវកម្មរបស់សហគ្រិនស្ត្រីប៉ុណ្ណោះ ហើយគ្មានទំនាក់ទំនងផ្នែកស្ថិតិសម្រាប់ សហគ្រិនបុរសនោះទេ។ ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ បានធ្វើឱ្យបញ្ហាប្រឈមរបស់សហគ្រិនខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រី មានសភាពកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនថែមទៀត។ ដោយសារជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ អាជីវកម្ម ខ្នាតមីក្រូ ដែលប្រមូលផ្តុំសហគ្រិនស្ត្រីភាគច្រើន បានបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលក្នុងទំហំ​ ច្រើនជាងសហគ្រាសខ្នាតតូច មធ្យម ឬធំ។ ជាងនេះទៅទៀត ការធ្លាក់ចុះនៃប្រាក់​ ចំណូល មានទំហំធំសម្រាប់សហគ្រិនខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រី ជាងសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូ បុរសនៅប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម។ បញ្ហាប្រឈមនេះអាចមកពីវិសមភាព យេនឌ័របីយ៉ាងដែលមានពីមុនមក។ ទីមួយ មុនពេលមានជំងឺរាតត្បាត ស្ត្រីបាន ចំណាយពេលលើការងារថែទាំគ្មានប្រាក់កម្រៃ ៤ដងច្រើនជាងបុរស19។ ជំងឺរាតត្បាត កូវីដ-១៩ បានបង្កើនការងារផ្ទះសម្រាប់គ្រួសារជាច្រើន ដោយសារសាលារៀននិង មណ្ឌលថែទាំកុមារត្រូវបានបិទទ្វារ, ភាពចាំបាច់មើលថែទាំសមាជិកគ្រួសារដែល ឈឺ, ការសម្អាតបន្ថែម និងកំណើននៃបរិមាណអាហារទទួលទាននៅផ្ទះ។ ទោះបីជា ទាំងបុរសនិងស្ត្រីនៅអាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិកបានបង្កើនពេលវេលាទៅលើការថែទាំ និងកិច្ចការផ្ទះក៏ដោយ20 ភ័ស្តុតាងជាសកលបង្ហាញថា ស្ត្រីនៅតែរវល់ជាមួយ ការងារច្រើនម៉ោងជាងបុរស21។ ទីពីរ សហគ្រិនស្ត្រីប្រមូលផ្តុំគ្នាច្រើននៅក្នុងវិស័យ ដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងបំផុតពីជំងឺរាតត្បាតនេះ។ ឧទាហរណ៍ សហគ្រិនខ្នាត មីក្រូរបស់ស្ត្រីនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីច្រើនតែប្រមូលផ្តុំគ្នានៅក្នុងវិស័យសណ្ឋាគារ, ភោជនីយដ្ឋាន និងផលិតកម្មធុនស្រាល ដែលមានកំណើនធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងក្នុង 11 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ ឆ្នាំ២០២០។ ទីបី មុនពេលមានជំងឺរាតត្បាតនេះ សហគ្រិនខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រីមានការអប់រំ តិចតួច និងលទ្ធភាពទទួលបានដើមទុនទាប ដែលធ្វើឱ្យពួកគេមានលទ្ធភាពតិចណាស់ ក្នុងការរកបានយន្តការដោះស្រាយណាមួយសម្រាប់ឆ្លើយតបទៅនឹងសភាពការណ៍នា ពេលនោះ។ ប្រអប់ ០១៖ ទោះបីជាមានសមភាពយេនឌ័រនៅក្នុងការប្រតិបត្តិសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូក៏ដោយ ក៏ នៅតែមានភាពខុសគ្នាខាងយេនឌ័រដែរ ជាពិសេសនៅក្នុងកត្តាដែលតម្រង់ទិសបុរសនិងស្ត្រីក្នុងការ ធ្វើជម្រើសបើកសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ។ តួនាទីកាន់តែធំរបស់ស្ត្រីក្នុងការងារផ្ទះ រួមទាំងការថែទាំកុមារ ខ្ពស់គ្រាន់បើ មានទំនោរទៅចូលប្រឡូកក្នុងការងារដែលមាន​​ ផង អាចរារាំងស្ត្រីក៏ដូចជាជំរុញទឹកចិត្តពួកគេឱ្យធ្វើអាជីវកម្ម​ ប្រាក់ឈ្នួល ហើយមិនសូវទៅធ្វើជាសហគ្រិនទេ។ យ៉ាងណា ​ ​ មីក្រូ។ ឧទាហរណ៍ នៅកម្ពុជា ស្ត្រីក្នុងវ័យធ្វើការដែល ខ្នាត​ ក៏ដោយ ថាមភាពនៃទំនាក់ទំនងរវាងការអប់រំនិងសហគ្រិន​ មានកូនតូចទំនងជាមិនសូវធ្វើជាសហគ្រិនដូចស្ត្រីដែល ភាព មានសភាពខុសគ្នាសម្រាប់បុរសនិងស្ត្រី ហើយនិន្នាការ គ្មានកូនទេ ប៉ុន្តែបើគិតតែស្ត្រីក្នុងចង្កោមកម្លាំងពលកម្ម ស្ត្រី ទាំងនេះប្រែប្រួលពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយទៀត។ ដែលមានកូនតូចទំនងជាធ្វើជាសហគ្រិនជាងស្ត្រីដទៃទៀត។ មាតុភាពអាចបន្ថយលទ្ធភាពក្លាយខ្លួនជាសហគ្រិន ព្រោះ វាបន្ថយលទ្ធភាពសម្រាប់ការប្រឡូកក្នុងកម្លាំងពលកម្ម លទ្ធភាពទទួលបានដើមទុនគឺជាការចាំបាច់សម្រាប់ទាំង ទាំងអស់។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ភាពជា សហគ្រិនបុរស និងសហគ្រិនស្ត្រីក្នុងការបើកអាជីវកម្ម ក៏ប៉ុន្តែ សហគ្រិនផ្តល់ភាពបត់បែនក្នុងម៉ោងនិងទីតាំងការងារ បាន វាហាក់ដូចជាចំណោទធំជាងសម្រាប់ស្ត្រីនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ជាងការងារដែលមានប្រាក់ឈ្នួល ដែលជាជម្រើសដ៏គួរឱ្យ វាមានទំនាក់ទំនងរឹងមាំគួរសមដែររវាងសូចនាករនៃលទ្ធភាព ទាក់ទាញ រកបានដើមទុន និងលទ្ធភាពនៃការក្លាយជាសហគ្រិនខ្នាត​ មួយសម្រាប់ម្តាយដែលស្ថិតក្នុងវ័យធ្វើការ។ មីក្រូសម្រាប់ស្ត្រីនៅក្នុងប្រទេសភាគច្រើននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ឧទាហរណ៍ ស្ត្រីនិងបុរសក្នុងគ្រួសារដែលទទួលបានប្រាក់កម្ចី ភាពអាចរកបាននិងលក្ខខណ្ឌនៃការងារមានប្រាក់ឈ្នួល ធ្វើឱ្យ ទំនងចូលប្រឡូកក្នុងសហគ្រិនភាពច្រើនជាងអ្នកដែលមិន​ សហគ្រិនភាពជាជម្រើសទីផ្សារការងារដែលទាក់ទាញគួរសម ទាន់បានទទួលប្រាក់កម្ចី។ យ៉ាងណាមិញ នៅប្រទេសទីម័រឡេ ដែរ ប៉ុន្តែបុរសនិងស្ត្រី ត្រូវប្រឈមនឹងឱកាសការងារដែលមាន​ ស្ត ទំនាក់ទំនងនេះមានសភាពខ្លាំងជាងបីដងសម្រាប់ស្ត្រី ប្រាក់ឈ្នួលខុសៗគ្នា។ បុរសនិងស្ត្រីមានទំនោរទៅ​ រកគន្លង ប្រៀបទៅនឹងបុរស។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ការមានទ្រព្យសម្បត្តិ​ មុខរបរ និងផ្លូវអប់រំផ្សេងៗគ្នា ហើយដូច្នេះក៏មានឱកាសការងារ​ សម្រាប់ប្រើធ្វើជាវត្ថុបញ្ចាំមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជា ដែលមានប្រាក់ឈ្នួលកម្រិតខុសៗគ្នាដែរ22។ បទដ្ឋានយេនឌ័រ​ មួយនឹងលទ្ធភាពសម្រាប់ស្ត្រីក្លាយខ្លួនជាសហគ្រិន ច្រើនជា ​ ង​ មានឥទ្ធិពលលើជម្រើសប្រភេទការងារដែលចាត់ទុកថា បុរស នៅប្រទេសកម្ពុជា។ ប្រាក់សន្សំក៏ជាប្រភពសំខាន់ដែរ​ សមរម្យសម្រាប់បុរស និងស្ត្រី ដែលជាលទ្ធផល វាអាច​ សម្រាប់សហគ្រិនធ្វើដើមទុនបើកអាជីវកម្ម ហើយស្ត្រីឥណ្ឌន ូ​ េ ជះឥទ្ធិពលលើលទ្ធភាពទទួលបានការងារទៅតាមហ្នុងដែរ។ ស៊ីទំនងជាពឹងផ្អែកលើការសន្សំប្រាក់សម្រាប់បើកអា ​ ជីវកម្ម ​ ប់រំ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ បុរសនិងស្ត្រីដែលមានកម្រិតអ របស់ពួកគេ ច្រើនជាងបុរស។ 12 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ គម្លាតយេនឌ័រក្នុងភាពជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម មានទំនាក់ទំនង ជាទូទៅ មុននឹងក្លាយខ្លួនជាម្ចាស់ គ្នាជាមួយការណ៍ដែលស្ត្រីមានជំនាញទាប និងខ្វះលទ្ធភាពរកបានព័ត៌មាន និង សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម ដើមទុន។ គេច្រើនតែបើកសហគ្រាសខ្នាត នៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ វាជារឿងធម្មតាដែលម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម តូចនិងមធ្យមភ្លាមតែម្តង ជាជាង ដែលជោគជ័យ ច្រើនតែចាប់ផ្តើមចេញពីការបើកសហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម ការពង្រីកពីអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូឱ្យ តែម្តង ជាជាងការពង្រីកពីអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ។ ជាងពាក់កណ្តាលនៃសហគ្រាសខ្នាត ក្លាយទៅជាសហគ្រាសខ្នាតតូច តូច និងមធ្យមដែលគ្រប់គ្រងដោយបុរស និងស្ត្រី មានបុគ្គលិកយ៉ាងតិចប្រាំនាក់នៅ​ និងមធ្យម។ ពេលចាប់ផ្តើម ហើយក្រុមហ៊ុនជាច្រើនដែលចាត់ទុកខ្លួនថាជាអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូពី ដំបូង មានបុគ្គលិកយ៉ាងហោចណាស់បីឬបួននាក់នៅពេលពួកគេចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិ ការ។ ទោះបីជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមទាំងបុរស និងស្ត្រីមានទំនោរ បើកសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមផ្ទាល់ក៏ដោយ បុរសច្រើនតែជាម្ចាស់សហគ្រាស ទាំងនោះ ជាងស្ត្រី។ ត្រង់នេះបញ្ជាក់ថា ស្ត្រីប្រឈមនឹងឧបសគ្គច្រើនក្នុងការឈាន ទៅបើកសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម។ ម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមច្រើនតែមានជំនាញ, លទ្ធភាពទទួលបាន ព័ត៌មាន និងលទ្ធភាពទទួលបានដើមទុន ខ្ពស់ជាងសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូ។ នៅប្រទេស វៀតណាម ម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមទាំងបុរសនិងស្ត្រី មានចំណេះដឹង ច្រើនអំពីច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិ ហើយប្រើទម្លាប់អនុវត្តអាជីវកម្មទំនើប និងផ្លូវការ ច្រើនជាងម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ។ វាអាចដែរថាម្ចាស់អាជីវកម្មធំៗទទួលបាន​ ជំនាញ និងព័ត៌មានអាជីវកម្មជាក់លាក់ទាំងនេះដោយសារតែភាពចាំបាច់ និងព្រោះ តែប្រតិបត្តិការរបស់ពួកគេកាន់តែមានលក្ខណៈជឿនលឿន តែយ៉ាងណាក៏ដោយ 13 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ បណ្តាញជាប្រភពសំខាន់នៃ ជំនាញជាមូលដ្ឋានក៏មានទំនាក់ទំនងជាមួយភាពជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និង មធ្យមផងដែរ។ ម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមនៅវៀតណាម - ទាំងបុរស ព័ត៌មានអំពីអាជីវកម្មនិងការ និងស្ត្រី - បានទទួលការអប់រំកម្រិតមធ្យមសិក្សាឬសាកលវិទ្យាល័យ ច្រើនជាង គាំទ្រសម្រាប់ស្ត្រីជាម្ចាស់ សហគ្រិនខ្នាតមីក្រូ។ ការណ៍មានបណ្តាញជាប្រភពសំខាន់នៃព័ត៌មានអំពីអាជីវកម្ម សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម ្រ ហើយម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមជាស្ត្រីមានបណ្តាញច្រើន និងការគាំទ23 ក៏ប៉ុន្តែ បទដ្ឋានយេនឌ័រនៅតែជា និងមានបុរសច្រើននៅក្នុងបណ្តាញរបស់ពួកគេ ជាងសហគ្រិនខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រី។ ម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមជាស្ត្រីមានប្រៀបច្រើន ហើយក៏ទំនងជានឹង ឧបសគ្គដល់លទ្ធភាពរបស់ស្ត្រី ដាក់ពាក្យស្នើសុំឥណទានផ្លូវការនិងខ្ចីលុយក្រៅផ្លូវការដែរ ជាងម្ចាស់អាជីវកម្មខ្នាត ក្នុងការចូលរួមសកម្មភាពកសាង មីក្រូនៅវៀតណាម ដែលត្រង់នេះកាន់តែបង្ហាញឱ្យឃើញពីសារៈសំខាន់នៃលទ្ធភាព បណ្តាញនានា។ ទទួលបានដើមទុនសម្រាប់ភាពជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម។ គម្លាតយេនឌ័រក្នុងជំនាញ, ក្នុងលទ្ធភាពទទួលបានព័ត៌មាន និងក្នុងលទ្ធភាពទទួល បានដើមទុន ធ្វើឱ្យស្ត្រីជួបការលំបាកច្រើនជាងបុរសក្នុងការបើកសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម។ ស្ត្រីនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទទួលបានការអប់រំ និងអក្ខរកម្មតិចជាង បុរស24 និងចំណេះដឹងជាក់លាក់ផ្នែកអាជីវកម្មក៏ទាប25 ផងដែរ។ បទដ្ឋានយេនឌ័រ បានរឹតត្បិតពេលវេលាដែលស្ត្រីមានសម្រាប់កសាងបណ្តាញ និងធ្វើឱ្យពួកគេអាច ចូលប្រឡូកមិនសូវបានទូលំទូលាយទេនៅក្នុងទំនាក់ទំនងសង្គម និងសកម្មភាព ា នានា26។ លើសពីនះ កសាងបណ្តញ ី្រ នលទ្ធភាពមិនស្មភា េ ស្តមា ុ ការរកបាន​ ើ ពក្នង ូ ដើមទុន ដូចជាដីធី្ល និងឥណទាន27ជាដើម។ ដោយសារតជ ធាតុចល ំ ញ, លទ្ធភាព​ ែ នា ទទួលបានព័ត៌មាន និងលទ្ធភាពទទួលបានដើមទុនមានទំនាក់ទំនងគ្នាជាមួយនឹង លទ្ធភាពនៃការធ្វើជាម្ចាស់លើសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមជាងលើសហគ្រាស ខ្នាតមីក្រូ ការដែលស្ត្រីមានធាតុចូលសំខាន់ៗទាំងនេះក្នុងកម្រិតទាប ក៏ជាហេតុមួយ នាំឱ្យមានគម្លាតយេនឌ័រក្នុងភាពជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម ផងដែរ។ 14 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ ប្រអប់ ០២៖ ទោះបីជានៅក្នុងប្រទេសភាគច្រើនគម្លាតយេនឌ័រក្នុងការប្រតិបត្តិសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមមិនសូវជាមានសភាពធំដុំផ្នែកស្ថិតិក៏ដោយ ម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមជាស្ត្រី នៅតែជួបបញ្ហាប្រឈមច្រើននៅឡើយ។ សហគ្រិនស្ត្រីតែងយល់ឃើញថាខ្លួនមានឧបសគ្គច្រើនជាង ទទួលបានជំនួយពីមនុស្សក្នុងបណ្តាញរបស់ពួកគេ ញឹកញាប់ សហគ្រិនបុរស ហើយទំនងជាអាចប្រឈមបញ្ហាមួយចំនួន ជាងពីម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមជាបុរស។ ស្រប ទាក់ទងនឹងបទប្បញ្ញត្តិ ឬការដឹកជញ្ជូន។ បទប្បញ្ញត្តិគយ និង តាមការរកឃើញនេះដែរ ទំហំនៃបណ្តាញស្ត្រីមានទំនាក់ទំនង ពាណិជ្ជកម្មស្ថិតក្នុងចំណោមបញ្ហាចម្បងបីដែលស្ត្រីជាម្ចាស់ គ្នាយ៉ាងខ្លាំងជាមួយនឹងប្រាក់ចំណេញពីសហគ្រាសខ្នាតតូច សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី និងមធ្យមសម្រាប់ស្ត្រី ច្រើនជាងបុរស។ និងប្រទេសឡាវបានលើកឡើងក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មរបស់ ខណៈពេលដែលសហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមដែលគ្រប់គ្រង ពួកគេ រីឯបុរសជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមនៅ ដោយបុរស និងស្ត្រីមិនសូវសមាហរណកម្មបានល្អទៅក្នុង ប្រទេសទាំងនោះ មិនសូវជាមានបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះទេ។ ប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការនៅឡើយ សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ស្ត្រីដែលជាម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូចនិង ដល ែ គប ់ ង ្រ គ ្រ ដោយស្តប ី្រ ឈ ្រ មនឹងឧបសគ្គធជា ំ ងសហគស ្រា មធ្យមនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ជាញឹកញាប់ បានឱ្យដឹងថា ា តូចនិងមធយ ខ្នត ្ មដល ែ គប ្រ គ់ ង្រ ដោយបុរស នៅក្នង ុ ការទទួល ការដឹកជញ្ជូនជាបញ្ហាប្រឈមមុខជំនួញចម្បងរបស់ពួកគេ បានកម្មសទ ិ ដ ី ី្ល និងធនធានហិរញ្ញវត្ថ។ ិ្ធ ធ ុ នៅក្នង ុ បព ្រ ន ្ធ នាគារ ័ ធ ជាងសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមដែលគ្រប់គ្រងដោយ គណនីមូលប្បទានប័ត្រឬគណនីសន្សំរបស់សហគ្រាសខ្នាត បុរស។ ស្ថានភាពខុសគ្នាទាំងនេះនៅតែមានក្រោយពីបាន តូចនិងមធ្យមដែលគ្រប់គ្រងដោយស្ត្រី មានចំនួន ៣៨ភាគរយ គិតបញ្ចូលការណ៍ដែលថាបុរសនិងស្ត្រីច្រើនតែធ្វើសកម្មភាព នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា, ៨៧ភាគរយនៅក្នុងប្រទេសទីម័រឡេស្ត អាជីវកម្មក្នុងវិស័យខុសៗគ្នា។ បទដ្ឋានយេនឌ័រដើរតួចជា ហើយឥណទានវិបារូបរ៍ (overdraft facility) មានភាគ​ កត្តាកំណត់បទពិសោធន៍ដែលម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និង ចំណក ែ ចាប់ពី ២ភាគរយនៅក្នង េ ឡាវ ដល់ ៣០ភាគរយ ុ ប្រទស មធ្យមជាស្ត្រីមាន នៅពេលដែលពួកគេត្រូវធ្វើការប្រាស្រ័យ នៅក្នុងប្រទេសទីម័រឡេស្ត។ នៅក្នុងប្រទេសទាំងអស់ដែលត្រូវ ទាក់ទងជាមួយនិយតករ ឬវិស័យដឹកជញ្ជូន។ បានសិក្សា មានសហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមគ្រប់គ្រងដោយ បណ្តាញស្ត្រីមានលក្ខណៈមិនសូវផ្លូវការដូចបណ្តាញបុរសទេ ស្ត្រីចំនួនតិចជាងមួយភាគបួនប៉ុណ្ណោះដែលមានឥណទាន ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម សម្រាប់ទុនបង្វិល ឬប្រាក់កម្ចីពីស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការ។ នៅ ជាស្ត្រីនៅតែពឹងផ្អែកលើបណ្តាញរបស់ពួកគេច្រើនជាងដើម្បី ឡាវ និងវៀតណាម សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមរបស់ស្ត្រី ជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ សម្រាប់ការចូលជា សមាជិកសមាគម ដែលមានឥណទានសម្រាប់ទុនបង្វិល ឬប្រាក់កម្ចីមានចំនួន អាជីវកម្ម ឬបង់ថ្លៃសមាជិកភាពសម្រាប់សមាគមធុរកិច្ច ម្ចាស់ ២៨ និង ២០ភាគរយរៀងៗគ្នា ទាបជាងចំណក ែ នស ៃ ហគស ្រា សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមជាស្ត្រី ទំនងជាតិចជាងម្ចាស់ ខ្នាតតូចនិងមធ្យមរបស់បុរសដែលមានឥណទានសម្រាប់ទុន សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមជាបុរស ដែលត្រង់នេះកាន់តែ បង្វិល ឬប្រាក់កម្ចី ទៅទៀត។ នៅប្រទេសវៀតណាម បើ សបញ្ជក ់ បណ្តញ ា ថា ី្រ នលក្ខណៈផ្លវ ា ស្តមា ូ ការតិចជាងបណ្តញ ា ប្រៀបធៀបទៅនឹងសហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមគ្រប់គ្រង បុរស។ បទដ្ឋានយេនឌ័រអំពីទំនាក់ទំនងសង្គម និងការរឹត ដោយបុរស សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមគ្រប់គ្រងដោយ ត្បិតពេលវេលាដោយសារស្ត្រីមានតួនាទីធ្វើកិច្ចការផ្ទះច្រើន ស្ត្រី រកបានផលរបរតិចតួចមែនទែនពីដើមទុនជាដីធ្លីនិង អាចជះឥទ្ធិពលទៅលើប្រភេទនិងសមាសភាពនៃបណ្តាញ ហិរញ្ញវត្ថុ រួមទាំងទ្រព្យសកម្មនិងសាច់ប្រាក់ ដែលនេះជា របស់ពួកគេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច សញ្ញាឱ្យដឹងថា សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមរបស់ស្ត្រីជួប និងមធ្យមជាស្ត្រីក្នុងប្រទេសវៀតណាមបានឱ្យដឹងថាពួកគេ ឧបសគ្គច្រើននៅក្នុងកត្តាធាតុចូលរបស់ផលិតកម្ម ទាំងនេះ។ នៅក្នុងប្រទេសទាំងអស់ដែលត្រូវបាន គណនី ៣៨ភាគរយ សិក្សា សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យមដែល មូលប្បទានប័ត្រឬ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កាន់កាប់ដោយស្ត្រីក្នុង គណនីសន្សំរបស់ ចំនួនតិចជាងមួយភាគបី សហគ្រាសខ្នាត តូចនិងមធ្យមដែល ៨៧ភាគរយ ប៉ុណ្ណោះដែលមានឥណទានវិបារូបរ៍ (overdraft facility) ហើយ នៅក្នុងប្រទេស​ កាន់កាប់ដោយស្ត្រី ទីម័រឡេស្ត ក្នុងនោះមិនដល់មួយភាគផងដែល មានចំនួន មានឥណទានសម្រាប់ទុនបង្វិល ឬ ប្រាក់កម្ចីពីស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការ។ 15 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ តារាង ០.១៖ សង្ខេបឧបសគ្គចំពោះការប្រតិបត្តិសហគ្រាសមីក្រូ និងការចូលរួមរបស់ស្ត្រីក្នុងសហគ្រាសខ្នាត តូចនិងមធ្យម គម្លាតយេនឌ័រក្នុងការប្រតិបត្តិ គម្លាតយេនឌ័រក្នុងការចូលរួម ឧបសគ្គ ប្រភេទនៃអន្តរាគមន៍ សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម កង្វះជំនាញ, ចំណេះដឹង និងព័ត៌មាន   បង្កើនជំនាញ កែលម្អលទ្ធភាពទទួលបានដើមទុន ដើមទុនមានកម្រិតទាបបើប្រៀបធៀបទៅនឹងបុរស   ឱ្យប្រសើរជាងមុន ពលកម្មស៊ីឈ្នួលមានកម្រិតទាប ហើយក្នុងករណីខ្លះ ជួយដល់ការជួល និងការគ្រប់គ្រង ប្រើប្រាស់មិនបានពេញទំហឹង  ? ពលករ ជួយសម្រាលកង្វះពេលវេលាដែល កង្វះពេលវេលាដោយសារកិច្ចការផ្ទះច្រើន  ? បណ្តាលមកពីកិច្ចការផ្ទះច្រើន សម្គាល់៖ សញ្ញាធិកក្នុងប្រអប់ខាងលើតំណាងឱ្យភ័ស្តុតាងអំពីឧបសគ្គដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយគម្លាតយេនឌ័រនៅក្នុងសហគ្រិនភាព។ សញ្ញាសួរមានន័យថាទិន្នន័យមានមិន គ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើតេស្តអំពីទំនាក់ទំនងរវាងឧបសគ្គ និងគម្លាតយេនឌ័រ បានឡើយ។ 16 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ សរុបមកវិញ គេចាំបាច់ត្រូវមានរបៀបវារៈគោលនយោបាយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ គោលនយោបាយស្តីពី មួយ ដើម្បីដោះស្រាយឧបសគ្គជាច្រើនដែលសហគ្រិនស្ត្រីកំពុងជួបប្រទះ ហើយ សហគ្រាស​ ខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច ឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការផ្សេងៗគ្នារបស់ស្ត្រីដែលធ្វើអាជីវកម្មមានទំហំខុសៗគ្នា និងខ្នាតមធ្យមដែលយល់ដឹង ដែរ។ អំពីយេនឌ័រ រួមចំណែកដល់ការ អភិវឌ្ឍប្រកប ដោយសមធម៌និង របាយការណ៍នេះជាអំណះអំណាងសម្រាប់រៀបចំគោលនយោបាយសហគ្រាសខ្នាត មីក្រូ ខ្នាតតូច និងមធ្យមមួយដែលសំដៅដោះស្រាយតម្រូវការជាក់លាក់របស់ស្ត្រី បរិយាប័ន្ន និងលើកទឹកចិត្តដល់ ហើយក៏ដើម្បីជាប្រយោជន៍សម្រាប់អាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ និងសហគ្រាសខ្នាតតូចនិង ការប្រើប្រាស់ឱ្យអស់លទ្ធភាពនូវ មធ្យម ដែរ។ ស្ត្រីមានលទ្ធភាពទទួលបានធាតុចូលសម្រាប់សហគ្រិនក្នុងកម្រិតទាប ធនធានដែលមានកម្រិត។ ជាងបុរស ដែលជះឥទ្ធិពលមិនល្អទៅលើសមត្ថភាពក្នុងការចូលរួម និងក្នុងការប្រកួត ប្រជែងក្នុងសហគ្រិនភាព។ ភាពខុសគ្នាខាងយេនឌ័រនៅក្នុងធាតុចូលទាំងនេះ មាន ទំនាក់ទំនងគ្នាជាមួយការប្រតិបត្តិកម្រិតទាបនៃអាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រី ធៀប ទៅនឹងភាពជាតំណាងទាបរបស់បុរស និងស្ត្រីក្នុងចំណោមម្ចាស់សហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម។ បញ្ហាប្រឈមដែលអាជីវកម្មខ្នាតតូចរបស់ស្ត្រី និងសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យមរបស់ស្ត្រីជួបប្រទះ មានលក្ខណៈ ខុសគ្នាពីអ្វីដែលខាងបុរសជួបប្រទះ។ ្រា ខ្នត គោលនយោបាយសហគស ា តូច និងខ្នត ា មីកូ្រ ខ្នត ្ មដល ា មធយ ឹ ​ ែ មានការយល់ដង អំពីយេនឌ័រ អាចជួយលើកកម្ពស់គោលបំណងសមធម៌ និងគោលបំណងកំណើន និងបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការវិនិយោគសាធារណៈដោយធានាមិនឱ្យមានបុគ្គល និង អាជីវកម្មណាមួយត្រូវបានផាត់ចេញពីការគិតគូរ ដោយសារតែហេតុផលយេនឌ័រ ឡើយ។ មានគោលនយោបាយពីរប្រភេទដែលគួរតែត្រូវបានអនុម័តប្រើក្នុងពេលតែមួយស្រប​ គ្នា គឺមួយ ជាគោលនយោបាយទាំងឡាយណាដែលឆ្លើយតបដោយផ្ទាល់នូវគម្លាត ន​ៃធាតុចូល និងពីរ ជាគោលនយោបាយទាំងឡាយណាដែលអាចមានឥទ្ធិពលផ្លាស់ ប្តូរកត្តានានាដែលនាំឱ្យមានគម្លាតយេនឌ័រ។ ដូចមានការពន្យល់រួចហើយនៅក្នុង ក្របខណ្ឌគោលគំនិតនៃរបាយការណ៍នេះ គម្លាតយេនឌ័រនៅក្នុងធាតុចូលរបស់ សហគ្រិន - រួមមានពលកម្មស៊ីឈ្នួល, ពេលវេលាសម្រាប់ការងារផ្ទាល់ខ្លួន, ជំនាញ 17 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ និងដើមទុន - មានទំនាក់ទំនងគ្នាជាមួយគម្លាតយេនឌ័រនៅ​ ធនាគារមានផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតអំពីសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងរបស់ ក្នុងលទ្ធផលសហគ្រិន ដែលរួមមានការចូលរួមក្នុងសហគ្រិន​ សហគ្រិនស្ត្រី, អំពីសមត្ថភាពក្នុងការសងប្រាក់កម្ចី និងអំពី ភាព និងការប្រតិបត្តិអាជីវកម្ម។ បទដ្ឋានយេនឌ័រ, បរាជ័យ ចំណង់ចំណូលចិត្តចំពោះអាជីវកម្មរបស់ពួកគេ ដែរ។ ទីផ្សារ និងវិសមធម៌ផ្លូវច្បាប់ គឺជាកត្តាមូលដ្ឋានដែលបង្ក ឧបសគ្គដ ​ ល់លទ្ធភាពរបស់ស្រ្តីក្នុងការរកបានធាតុចូល និង របាយការណ៍នេះពិនិត្យឡើងវិញនូវភ័ស្តុតាងជាសាកលស្តីពី បង្ហាញឱ្យដឹងអំពីអាទិភាពរបស់ស្ត្រីថាត្រូវបែងចែកធនធាន គោលនយោបាយបួនប្រភេទ ដែលអាចជួយដល់សហគ្រិន មានកម្រិតរបស់ខ្លួន ដូចម្តេចខ្លះ។ ដោយសារការដោះស្រាយ ស្ត្រីនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍៖ ១) អន្តរាគមន៍លើជំនាញ, ២) ការ កត្តាជាមូលដ្ឋានទាំងនេះចំណាយពេលយូរ គោលនយោបាយ លើកកម្ពស់លទ្ធភាពទទួលបានដើមទុន, ៣) ការគាំទ្រដល់ ណាដែលអាចដោះស្រាយគម្លាតយេនឌ័រនៅក្នុងធាតុចូលក្នុង ការជួល និងការគ្រប់គ្រងកម្មករ និង ៤) ការកាត់បន្ថយពេល រយៈពេលខ្លីបាន ក៏អាចផ្តល់ជាប្រយោជន៍បានដែរ។ ក្នុងករណី មមាញឹករបស់ស្ត្រីជាមួយកិច្ចការផ្ទះ។ គោលនយោបាយទាំង​ ខ្លះ គោលនយោបាយដែលដោះស្រាយដោយផ្ទាល់នូវគម្លាត នេះភាគច្រើន ដូចជាការគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ, ការ យេនឌ័រក្នុងធាតុចូលនាពេលបច្ចុប្បន្ន ក៏អាចជួយធ្វើឱ្យមាន កែលម្អលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុ និងការសម្រួលដល់ ការប្រែប្រួលនូវកត្តាដែលនាំឱ្យគម្លាតយេនឌ័រដែរ រហូតធ្វើឱ្យ​ ជួលនិងការគ្រប់គ្រងកម្មករ ក៏អាចមានប្រយោជន៍ដល់ ការ​ វាក្លាយទៅជាវដ្តប្រកបដោយគុណធម៌មួយ។ ឧទាហរណ៍ ​ េះ គោលនយោបាយ សហគ្រិនបុរសផងដែរ។ លើសពីន កម្មវិធីជួយសម្រួលលទ្ធភាពរបស់សហគ្រិនស្ត្រីក្នុងការទទួល អាជីវកម្ម អាចជួយ ផ្សេងទៀត ដូចជាការកែលម្អបរិយាកាស​ បានប្រាក់កម្ចីពីធនាគារដោយផ្ទាល់ នឹងជួយជំរុញធាតុចូល ទាំងសហគ្រិនបុរស និងស្ត្រី។ របាយការណ៍នេះផ្តោតលើ របស់ពួកគេឱ្យកើនបានមួយកម្រិតទៀត ហើយតាមរយៈនោះ​ ​ រ​ គោលនយោបាយដែលមានសក្តានុពលក្នុងកា ដោះស្រាយ វានឹងបង្កលក្ខណៈឱយ ្ បុគល ្គ ក ើ ន្តរកម្មកាន់តប ិ ធនាគារធ្វអ ែ ញ ឹ ​ ្រ ក គម្លាតយេនឌ័រដែលបានរៀបរាប់ជូនពីខាងលើមក។ តារាង ជាងមុនជាមួយសហគ្រិនស្ត្រី។ អន្តរកម្មបែបនេះអាចជាការ ០.២ សង្ខេបភ័ស្តុតាងសកលស្តីពីអន្តរាគមន៍ជាក់លាក់ ជម្នះទៅនឹងឥទ្ធិពលនៃបទដ្ឋានយេនឌ័រ និងនាំឱ្យបុគ្គលិក ់​ លនយោបាយនីមួយៗនៃទាំងបួនប្រភេទ។ សម្រាបគោ វិធីបួនយ៉ាងសម្រាប់ជួយលើកកម្ពស់ស្ត្រីសហគ្រិននៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍៖ ១ ១. លើកកម្ពស់ ការអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ ២ បង្កើនលទ្ធភាពទទួលបាន ដើមទុន ៣ ជួយស្ត្រីក្នុងការជួលនិង​ គ្រប់គ្រងកម្លាំង ការ​ ពលកម្ម ៤ កាត់បន្ថយពេលមមាញឹក របស់ស្ត្រីជាមួយកិច្ចការផ្ទះ 18 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ តារាង ០.២៖ សង្ខេបប្រសិទ្ធភាពនៃជម្រើសគោលនយោបាយនានាដោយផ្អែកលើភ័ស្តុតាងសកលដែល មានស្រាប់ សារៈសំខាន់ពាក់ព័ន្ធ ប្រភេទ សេចក្តីរៀបរាប់របស់ សង្ខេបភ័ស្តុតាង សហគ្រាស ប្រសិទ្ធភាព អន្តរាគមន៍ អន្តរាគមន៍ មីក្រូ ខ្នាតតូចនិង មធ្យម កម្មវិធីបណ្ដុះបណ្ដាលអាជីវកម្មកម្រិតស្ដង់ដាអាចមានឥទ្ធិពលវិជ្ជមាន លើការប្រតិបត្តិរបស់ក្រុមហ៊ុន។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ការបណ្តុះបណ្តាល កម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាល ដែលបញ្ជាក់ថាមានប្រសិទ្ធជាងគេ គឺការបណ្តុះបណ្តាលតាមបែប       អាជីវកម្មកម្រិតស្តង់ដា បង្រៀនមនុស្សឱ្យចេះស្រាវជ្រាវនិងដកបទពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួន (heuristics) និងដែលប្រើមាតិការៀបចំតាមតម្រូវការ ឬដែលប្រើ គោលការណ៍ចិត្តសាស្ត្រ។ ការបណ្ដុះបណ្ដាលអាជីវកម្មដែលប្រើក្បួនជាមូលដ្ឋាន និងមាតិកា កម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាល ដែលរៀបចំតាមតម្រូវការស្របនឹងបរិបទក្នុងស្រុក ឬផ្អែកលើចិត្តវិទ្យា អាជីវកម្មជាជម្រើស       មានប្រសិទ្ធភាពជាងការបណ្ដុះបណ្ដាលអាជីវកម្មលក្ខណៈស្តង់ដាក្នុង ផ្សេង ការបង្កើន ការជំរុញការប្រតិបត្តិរបស់អាជីវកម្ម។ ជំនាញ មគ្គុទេសក៍ណែនាំ ការប្រឹក្សាអាជីវកម្មអាចនាំឱ្យមានឥទ្ធិពលវិជ្ជមានជាប្រចាំលើការ​ ផ្ទាល់ពីអ្នកផ្តល់ប្រឹក្សា ប្រតិបត្តិរបស់សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម។ ភ័ស្តុតាងត្រង់នេះ មីក្រូ អាជីវកម្ម ឬពីអ្នកផ្តល់ មាន​ លក្ខណៈចម្រុះសម្រាប់សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ហើយអាចមាន​     ឱវាទដែលមានការ ប្រសិទ្ធភាពជាងសម្រាប់អ្នកទាំងឡាយដែលមានបទពិសោធន៍ច្រើន, សហគ្រាសខ្នាតតូច បណ្តុះបណ្តាលត្រឹមត្រូវ ការអប់រំផ្លូវការ ឬអាជីវកម្មធំបន្តិច។ និងមធ្យម អន្តរាគមន៍តាមបែបរៀនសូត្រពីសង្គមបានធ្វើឱ្យការប្រតិបត្តិអាជីវកម្ម ការរៀនពីគ្នា របស់សហគ្រាសខ្នាតតូចនិងមធ្យម និងរបស់សហគ្រាស​ខ្នាតមីក្រូ ទៅវិញទៅមក និង       កាន់តែមានភាពប្រសើរឡើង ហើយអាចជាដំណោះស្រាយមួយមាន​ ការបង្កើតបណ្តាញ ដែរ បើនិយាយ​ ប្រសិទ្ធភាព​ ពីការចំណាយ។ មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអាចនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមានតូចៗ ប៉ុន្តែទំនងជា មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ       មិននាំឱ្យមានផលប្រែប្រួលជាដុំកំភួនសម្រាប់សហគ្រិនស្ត្រីនោះទេ។ ទោះបីជាភ័ស្តុតាងលម្អិតមានតិចតួចក៏ដោយ ការធ្វើតេស្តផ្លូវចិត្ត, ជម្នះការលំបាកពាក់ព័ន្ធ លំហូរប្រាក់កម្ចី និងការធានាឥណទាន មានសក្តានុពលក្នុងការគាំទ្រ       ទ្រព្យបញ្ចាំ ដល់សហគ្រិនស្ត្រី។ កម្មវិធីទាំងនេះអាចជួយក្រុមហ៊ុនដែលខ្វះដើមទុនឱ្យមានលទ្ធភាព កម្ចីឧបត្ថម្ភទុន, ការឱ្យ ទទួលបានឥណទានក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែការរចនា និងការអនុវត្តមាន ខ្ចីផ្ទាល់, និងហិរញ្ញវត្ថុ       សារៈសំខាន់ណាស់ ដើម្បីធានាបាននូវការកំណត់គោលដៅត្រឹមត្រូវ ចម្រុះ ការបង្កើន និងជៀសវាងការបង្ខូចទ្រង់ទ្រាយទីផ្សារ។ លទ្ធភាពទទួល បានដើមទុន ជំនួយជាសាច់ប្រាក់ជារួមមិនបាន​ ជោគជ័យក្នុងការជំរុញការ​ប្រតិបត្តិ សាច់ប្រាក់ អាជីវកម្មខ្នាតតូចរបស់ស្ត្រីនោះទេ ដោយសារតែច្រើនមានបញ្ហាបង្វែរ ជំនួយគ្មានលក្ខខណ្ឌ មូលនិធិចេញពីអាជីវកម្មរបស់ពួកគេ។ ជំនួយមិនមែនសាច់ប្រាក់អាច     មានសក្តានុពលច្រើនសម្រាប់សហគ្រិនខ្នាតមីក្រូរបស់ស្ត្រី ប៉ុន្តែចាំបាច់ ត្រូវមានភ័ស្តុតាង​ មកអះអាងបញ្ជាក់បន្ថែមទៀត។ ជំនួយមិនមែន សាច់ប្រាក់ ការប្រកួតប​ ្រជែង​ផែនការអាជីវកម្មដែលផ្តល់រង្វាន់ជាសាច់ប្រាក់ បាន បង្ហាញឱ្យឃើញថាមានប្រយោជន៍ក្នុងការជួយសហគ្រិនភាពទាំង ការប្រកួតប្រជែង បុរស​និង​ស្ត្រីដែលមា ​ នកំណើនខ្ពស់ឱ្យកាន់តែរីកចម្រើនថែមទៀត។       ផែនការអាជីវកម្ម យ៉ាងណាក៏ដោយ ការរៀបចំបែបនេះគួរតែកំណត់គោលដៅជាក់លាក់ ថា​ការប្រកួតប្រជែងសម្រាប់តែស្ត្រី ជាដើម។ 19 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ សារៈសំខាន់ពាក់ព័ន្ធ ប្រភេទ សេចក្តីរៀបរាប់របស់ សហគ្រាស សង្ខេបភ័ស្តុតាង ប្រសិទ្ធភាព អន្តរាគមន៍ អន្តរាគមន៍ មីក្រូ ខ្នាតតូចនិង មធ្យម ការបង្កើន ការលើកកម្ពស់ អន្តរាគមន៍លើការសន្សំប្រាក់បានជួយបង្កើនការវិនិយោគ និង លទ្ធភាពទទួល       ប្រាក់សន្សំ ការប្រតិបត្តិធុរកិច្ចនៃអាជីវកម្មខ្នាតតូចរបស់ស្ត្រី។ បានដើមទុន កែលម្អឱ្យប្រសើរនូវ ចំណេះដឹងអំពីច្បាប់ ភ័ស្តុតាងលម្អិតមានតិចតួច ប៉ុន្តែភ័ស្តុតាងដែលមានស្រាប់ហាក់ដូចជា       ការងារ និងឧត្តមានុវត្តន៍ គួរឱ្យសង្ឃឹមដែរ។ ស្តីពីធនធានមនុស្សល្អ ការគាំទ្រដល់ ការជួល និង ការសិក្សាមួយចំនួនបង្ហាញថាការឧបត្ថម្ភធនសម្រាប់ប្រាក់ឈ្នួលអាច ការគ្រប់គ្រង បានផលដែរប្រសិនបើវាមានការរៀបចំតម្រូវគោលដៅកំណត់តាម កម្មករ ប្រភេទក្រុមហ៊ុនជាក់លាក់។ យ៉ាងណាក៏ដោយ គេចាំបាច់ត្រូវកា ​ រ ការឧបត្ថម្ភប្រាក់ឈ្នួល ភ័ស្តុតាងបន្ថែមទៀតអំពីរបៀបដែលអន្តរាគមន៍បែបនេះអាចផ្តល់ផល       ដល់ក្រុមហ៊ុនដែលកាន់កាប់ដោយស្ត្រី។ ការផ្គុំចូលគ្នារវាងការឧបត្ថម្ភ ធននិងការគាំទ្រដល់ការរកមើលកម្មករមានសមត្ថភាព អាចបានផល ល្អប្រសើរជាង។ មានភ័ស្តុតាងមូលដ្ឋានរឹងមាំបង្ហាញថា សេវាថែទាំកុមារអាចបង្កើន​ ការបង្កើនលទ្ធភាព ការចូលរួមកម្លាំងពលកម្មរបស់ស្ត្រីក្នុងអាជីវកម្ម។ យ៉ាងណាក​៏ដោយ ទទួលបានសេវាថែទាំ គេចាំបាច់ត្រូវមានភ័ស្តុតាងបន្ថែមទៀត ដើម្បីស្វែងយល់ពីផលដែល       កុមារមានគុណភាពនិង អាចមានទៅលើសហគ្រិនភាពរបស់ស្ត្រី។ ការស្វែងយល់បន្ថែមទៅលើ តម្លៃសមរម្យ ប្រភេទសេវាថែទាំកុមារដែលជាជម្រើសល្អ ដើម្បីគាំទ្រដល់សហគ្រិន ស្ត្រីនៅក្នុងបរិបទនៃប្រទេសផ្សេងៗគ្នា ក៍ជាកត្តាដែលសំខាន់។ ភ័ស្តុតាងបានបង្ហាញថា កាលណាក្នុងផ្ទះមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ទ្រទ្រង់កាន់តែប្រសើរឡើង ដូចជាប្រព័ន្ធទឹកផឹក, បរិក្ខាចម្អិនអាហារ​ គាំទ្រលទ្ធភាពទទួល ដែលមិនប្រើពេលយូរ និងឧបករណ៍សន្សំសំចៃពេលវេលាផ្សេងទៀត បានហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធ ជួយកាត់បន្ថយការចំណាយពេលលើកិច្ចការផ្ទះ។ យ៉ាងណា ​ ក៏ដោយ       ទ្រទ្រង់ក្នុងផ្ទះដែលជួយ ចាំបាច់ត្រូវមានភ័ស្តុតាងបន្ថែមទៀតដើម្បីយល់បានកាន់តែច្បាស់ សន្សំសំចៃពេលវេលា អំពីឥទ្ធិពលនៃការសន្សំពេលទាំងនេះទៅលើសហគ្រិនស្ត្រី និងថាតើ ការកាត់បន្ថយ ពេលវេលាដែលសន្សំបានវាគ្រប់គ្រាន់សម្រាបន ់​ ិយាយបានថាវាពិតជា ពេលមមាញឹក នាំអត្ថប្រយោជន៍ដល់សហគ្រិនស្ត្រីមែនដែរឬទេ។ ជាមួយកិច្ចការ គោលការណ៍ឈប់សម្រាកសម្រាប់មាតាបិតាដែលមានការរៀបចំ ផ្ទះ បានល្អ ដែលក្នុងនោះរួមមានពេលវេលាឈប់សម្រាកគ្រប់គ្រាន់, មានប្រាក់កម្រៃខ្ពស់ និងមិនអាចលើកលែងបានសម្រាប់ឪពុក គោលនយោបាយ ម្តាយទាំងពីរ អាចជំរុញការចូលរួមរបស់បុរសក្នុងការថែទាំកុមារផង សម្រាកពីការងារ       ដែរ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ គោលការណ៍បែបនេះប្រហែលជាមិនមែន សម្រាប់អានាព្យាបាល ជាអាទិភាពគោលនយោបាយសម្រាប់គាំទ្រសហគ្រិនស្ត្រីក្នុងបរិការណ៍ ដែលការឈប់សម្រាកគ្មានលក្ខណៈទូទៅសម្រាប់ពលករគ្រប់រូប ដូចជា ពលករនៅក្នុងវិស័យក្រៅផ្លូវការជាដើម។ កម្មវិធីដែលពាក់ព័ន្ធបុរសឱ្យចូលរួមក្នុងការពិភាក្សាបញ្ហាទាក់ទង យេនឌ័រ បានបង្ហាញឱ្យឃើញថាមានការកើនឡើងនៃការសម្រេច ធ្វើការពាក់ព័ន្ធជាមួយ ចិត្តរួមគ្នា និងការកើនឡើងនៃការចូលរួមរបស់បុរសក្នុងកិច្ចការផ្ទះ បុរស ឱ្យជួយរែកបន្ទុក       បន្ថែមពីលើលទ្ធផលអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀតដែលប៉ះពាល់ដល់ស្ត្រី។ កិច្ចការក្នុងផ្ទះ យ៉ាងណាក៏ដោយ គេចាំបាច់ត្រូវការភ័ស្តុតាងបន្ថែមទៀតអំពីថាតើ កម្មវិធីបែបនេះអាចជួយដល់សហគ្រិនស្ត្រី ដោយរបៀបណាខ្លះ។ សារៈសំខាន់ពាក់ព័ន្ធ សារៈសំខាន់ពាក់ព័ន្ធខ្លាំង មានសារៈសំខាន់ពាក់ព័ន្ធខ្លះដែរ គ្មានសារៈសំខាន់ពាក់ព័ន្ធសោះ  ្រសិទ្ធភាពមានលក្ខណៈចម្រុះ ឬ ប ប្រសិទ្ធភាព  ទ្ធផលបង្ហាញថាមានប្រសិទ្ធភាព ល  ប្រសិទ្ធភាពតិចតួច ឬគ្មានប្រសិទ្ធភាព មានកម្រិត 20 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ បន្ថែមលើការតម្រង់គោលដៅទៅលើស្ត្រី ការរៀបចំ ម៉ោងធ្វើការរបស់កម្មវិធីទាំងនោះគួរតែតម្រូវតាមកាលវិភាគ ស្តីពីសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និង គោលនយោបាយ​ របស់ស្ត្រីដែរ។ លើសពីនេះ កម្មវិធីត្រូវមានរបៀបចាត់ចែង ខ្នាតមធ្យម គួរតែមានភាពទូលំទូលាយ និងគិតគូរអំពី ច្បាស់លាស់ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការបៀតបៀន ឬ ​ ក់លាក់ផ្នែកយេនឌ័រ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឱ្យស្ត្រី ឧបសគ្គជា អំពើហឹង្សាលើយេនឌ័រ និងយន្តការសម្រាប់ឆ្លើយតបបណ្តឹង លទ្ធភាពប្រើប្រាស់វា និងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីវា មាន​ តវ៉ា និងដោះស្រាយកង្វល់នានា។ ជាងនេះទៅទៀត កម្មវិធី ដោយសមធម៌ផងដែរ។ វាអាចជាបញ្ហាប្រឈមមួយ ប្រកប​ ពាក់ព័ន្ធនឹងឧបសគ្គក្នុងការរកដើមទុន គួរតែត្រូវបានរៀបចំ​ សម្រាប់សហគ្រិនស ​ ្ត្រីខ្លួនឯងក្នុងលទ្ធភាពទទួលបានកម្មវិធី ឡើងដោយគិតគូរឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីអតុល្យភាពយេនឌ័រនៅក្នុង សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និងខ្នាតមធ្យម ដោយសារ អំណាចចរចាផ្ទៃក្នុងគ្រួសារ និងសម្ពាធនៃទម្លាប់របស់ស្ត្រី ពួកគេមិនសូវមានពេលវេលា មិនអាចទៅណាមកណាបាន ​ របង្វែរដើមទុនឆ្ពោះទៅបំពេញតម្រូវការរបស់គ្រួសារ ឬ ក្នុងកា ស្រួល ហើយប្រឈមហានិភ័យខ ​ ្ពស់ពីការយាយីផ្លូវភេទ។ របស់សមាជិកផ្សេងទៀតក្នុងគ្រួសាររបស់ពួកគេ។ ឧទាហរណ៍ ដើម្បីធានាថាបុរសនិងស្ត្រីមាន​ លទ្ធភាពទទួលបា ​ ន​ កម្មវិធី ព័ត៌មានហិរញ្ញវត្ថុគួរតែរក្សាជាការសម្ងាត់ និងអាចដឹងបាន សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និងខ្នាតមធ្យម​ ទាំងអស់ដោ ​ យ សម្រាប់តែសហគ្រិនស្ត្រីប៉ុណ្ណោះ ហើយផលិតផលផ្សេងទៀត សមធម៌ ការផ្សព្វផ្សាយគួរតែតម្រងគោ ់​ លដៅ​ ចំពោះស្ត្រី ដូចជាជំនួយមិនមែនសាច់ប្រាក់ឬឧបករណ៍សន្សំប្រាក់ជាដើម ដំណើរ​ ការចុះឈ្មោះចូលរៀនគួរត​ែផ្តល់ភាពងាយស្រួលដល់ អាចជួយឱ្យស្ត្រីការពារធាតុចូលទាំងនេះបានល្អ ពីការទាមទារ ស្ត្រីដែលម ​ ិនសូវមានពេល ឬពិបាក​ ក្នុងកា ​ រចល័តទី ហើយ ផ្សេងទៀតក្រៅពីគោលបំណងធ្វើអាជីវកម្ម។ ចំណុចសម្រាប់ផ្ទៀងផ្ទាត់ដើម្បីធានាឱ្យមានគោលនយោបាយស្តីពីសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និងខ្នាតមធ្យមប្រកបដោយសមធម៌ តើខ្លឹមសារនៃកម្មវិធីមានភាពពាក់ព័ន្ធស្ត្រីសហគ្រិន  តើមានអន្តរាគមន៍អ្វីខ្លះត្រូវបានត្រៀមទុកសម្រាប់  ហើយតើវាត្រូវបានតម្រង់ទិសឆ្លើយតបទៅនឹង ការពារស្ត្រីសហគ្រិនពីហានិភ័យនៃអំពើហិង្សា, តម្រូវការរបស់ស្ត្រីដែរឬទេ? ការបៀតបៀន និង ការរើសអើងផ្អែកលើយេនឌ័រ? តើការចាត់ចែងផ្នែកឡូហ្ស៊ិស្ទិករបស់កម្មវិធីកាន់តែ  តើអតុល្យភាពផ្នែកយេនឌ័រនៅក្នុងបន្ទុកគ្រួសារ  បង្កការលំបាកដល់ស្ត្រីដើម្បីទទួលបាន ឬចូលរួម អាចជះដូចម្តេចខ្លះទៅលើប្រសិទ្ធភាពរបស់កម្មវិធី ក្នុងកម្មវិធីនោះឬទេ? សម្រាប់ស្ត្រីសហគ្រិន? ហើយតើការរៀបចំកម្មវិធី បែបវៃឆ្លាតឈរលើការយល់ដឹងយេនឌ័រ អាចជម្នះ តើបទដ្ឋាន ឬផ្នត់គំនិតសង្គម អាចធ្វើឱ្យស្ត្រីកាន់តែ  លើឧបសគ្គទាំងនេះបានទេ។ មិនសូវមានលទ្ធភាពចូលរួមបាននៅក្នុងកម្មវិធី ឬទេ? ហើយតើអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យទាំងនោះ ដោយរបៀបណាខ្លះ? 21 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ យុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ របៀបវារៈគោលនយោបាយស្តីពីសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និងខ្នាតមធ្យម ដែល មានលក្ខណៈទូលំទូលាយនិងមានការយល់ដឹងអំពីយេនឌ័រ គឺចាំបាច់ត្រូវតែមាន និងការសម្របសម្រួលរឹងមាំ ពីព្រោះការដោះស្រាយឧបសគ្គមួយនៅដោយឡែកប្រហែលជាគ្មានប្រសិទ្ធភាព នៅក្នុងចំណោមតួអង្គពាក់ព័ន្ធ ទេ ប្រសិនបើឧសគ្គផ្សេងមានចំណងទាក់ទងជាមួយគ្នា។ ឧទាហរណ៍ សហគ្រិន អាចនាំមកនូវគោលនយោបាយ ម្នាក់ដែលអាចរកឱកាសបានល្អជាងមុនបន្ទាប់ពីទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាល សហគ្រិនភាពកាន់តែប្រកប​ ជំនាញ នឹងទទួលផលបានលុះត្រាតែពួកគេអាចស្វែងរកបានទុនយកមកអនុវត្ត ​បស់ពួកគេ។ ផ្ទុយទៅវិញ សហគ្រិនដែលទទួលបានមូលនិធិ នឹងប្រើប្រាស់ គំនិតរ ដោយសមធម៌ ដែលនឹងធ្វើឱ្យ មូលនិធិនោះឱ្យកាន់តែមានប្រយោជន៍ប្រសិនបើពួកគេមានជំនាញផ្នែកគ្រប់គ្រង មាន​ផលសម្រេចកាន់តែសមធម៌ និង​ផ្នែកសហគ្រិនរឹងមាំ។ ជាការពិតណាស់ ភ័ស្តុតាងថ្មីៗបានបង្ហាញថា កញ្ចប់ ដែរ។ ​ ុខនៅក្នុងភាពជា អន្តរាគមន៍ទាំងឡាយដែលព្យាយាមដោះស្រាយឧបសគ្គច្រើនម សហគ្រិនស្ត្រី មានដូចជាការផ្តល់ការអភិវឌ្ឍជំនាញនិងការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានជា​ ដើម មានប្រសិទ្ធភាពជាងកញ្ចប់អន្តរាគមន៍ដែលដោះស្រាយឧបសគ្គតែមួយៗ28។ ដូច្នេះ ផលគុណពីអន្តរាគមន៍ដែលមានចរិតបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក អាចជាហេតុ នាំឱ្យការចំណាយទៅលើវាកើនតាមហ្នុងដែរ។ នៅក្នុងបរិយាកាសដែលធនធាន កម្រិត គប្បីដោះស្រាយឧបសគ្គដែលមានចំណងពាក់ព័ន្ធគ្នាច្រើនសម្រាប់ មាន​ ​ ួយក្រុមតូច ជាជាងដោះស្រាយឧបសគ្គមួយសម្រាប់សហគ្រិនមួយ សហគ្រិនម ក្រុមធំ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ កត្តាជំរុញមួយចំនួន ដូចជាបទដ្ឋានយេនឌ័រ ត្រូវការ ពេលវេលាដើម្បីផ្លាស់ប្តូរ ហើយម៉្យាងវិញទៀត ដោយសារតែបទដ្ឋានយេនឌ័រនេះ លទ្ធភាពក៏អាចមានកម្រិតដែរក្នុងបង្រួញគម្លាតនៃធាតុចូលមួយចំនួនឱ្យនៅតូច ក្នុងរយៈពេលខ្លី មានដូចជាពេលវេលាសម្រាប់កម្លាំងពលកម្មនិងជំនាញផ្ទាល់ខ្លួន ជាដើម។ អាស្រ័យហេតុនេះ ការរៀបចំនិងការរំពឹងទុកអំពីផលមកពីការអន្តរាគមន៍ ដែលចំណាយច្រើននេះ ប្រហែលជាចាំបាច់ត្រូវតម្រូវតាមវិសាលភាពដែលធាតុចូល ចំគោលដៅ ឬធាតុចូលបំពេញបន្ថែម អាចដោះស្រាយបាន។ ដោយសារតែសកម្មភាពចាំបាច់ត្រូវធ្វើលើច្រើនមុខព្រួញ ចាំបាច់ត្រូវមានការ សម្របសម្រួលដ៏រឹងមាំ ដើម្បីឈានទៅសម្រេចបានគោលដៅនៃគោលនយោបាយ សហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និងខ្នាតមធ្យម ដែលផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ប្រកបដោយ សមធម៌ដល់បុរស និងស្ត្រីដែលមានក្រុមហ៊ុនមានទំហំខុសៗគ្នា។ អន្តរាគមន៍ ់​ ះស្រាយបញ្ហាឈមផ្សេងៗគ្នាដែលសហគ្រាសខ្នាតមីក្រូ ខ្នាតតូច និង សម្រាបដោ ​ ធ្យមស្ត្រីជួបប្រទះ ទំនងជាមិនមែនជាបន្ទុករបស់ក្រសួង ឬស្ថាប័នតែមួយទេ។ ខ្នាតម យកល្អ គប្បីមានការតស៊ូមតិកម្រិតខ្ពស់ជំរុញឱ្យមានយុទ្ធសាស្រ្តទូលំទូលាយមួយ ដែលកោះប្រជុំភាគីពាក់ព័ន្ធនានា ដើម្បីរៀបចំចក្ខុវិស័យរួមសម្រាប់យកទៅអនុវត្ត ៃ​ ឱកាសប្រកបដោយសមធម៌និងសក្តានុពលសម្រាប់កំណើន ទាំងអស់គ្នា។ តម្លនៃ សេដ្ឋកិច្ច ផ្តល់អំណះអំណាងថាគួរតែធ្វើការខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីសម្រេចចក្ខុវិស័យ ដោយ​ នេះ ទោះបីជាផ្លូវឆ្ពោះទៅរកភាពជាសហគ្រិនប្រកប​ ​ ​ សមធម៌នៅ វែងឆ្ងាយ ក៏ដោយ។ 22 សហគ្រិនភាពប្រកបដោយសមធម៌ស្ត្រី | សង្ខេបប្រតិបត្តិ Endnotes 1 Asia-Pacific Economic Cooperation Working Group on Small and Medium Enterprises, https://www.apec.org/ Groups/SOM-Steering-Committee-on-Economic-and- Technical-Cooperation/Working-Groups/Small-and- Medium- Enterprises.aspx 2 Cuberes and Teignier 2016 3 Hsieh et al. 2019 4 International Labor Organization 2018: 56 5 World Bank 2012b 6 Ellis, Kirkwood, and Malhotra 2010 7 World Bank 2016b; International Finance Corporation 2017 8 Ellis, Kirkwood, and Malhotra 2010 9 Cislaghi and Heise 2020 10 Delecourt and Fitzpatrick 2020 11 McKenzie 2020 12 Demirgüç-Kunt et al. 2008; Goheer 2013 13 International Finance Corporation 2008 14 Hanna, Mullainathan, និង Schwartzstein (2014) បង្ហាញ បង្ហាញថាសហគ្រិនដែលមានបទពិសោធន៍តិចតួចជាមួយធាតុចូល ដូចជា កម្លាំងពលកម្ម មិនបានដឹងទេថាការជួលកម្មករបន្ថែមអាចទទួលបានផល ចំណេញ។ ដោយសារស្ត្រីមានកម្មករតិចជាងបុរស ពួកគេទំនងជាមិនសូវ មានបទពិសោធន៍ជួលកម្មករបន្ថែមទេ ហើយក៏ទំនងជាមើលស្រាលអំពីអត្ថ ប្រយោជន៍នៃសក្តានុពលក្នុងការធ្វើដូច្នេះដែរ។ 15 Asia Foundation 2013b 16 Brush and Hisrich 1991; Casson 1982; Schutjens and Wever 2000 17 Demirgüç-Kunt et al. 2008; Goheer 2013 18 Ellis et al 2010; International Finance Corporation 2017 19 International Labor Organization 2018 20 UN Women 2020a 21 UN Women 2020b 22 World Bank 2012 23 Ács et al. 2017; Álvarez, Marin, Fonfría 2009; Szarka 1990 24 World Bank 2012b 25 Ellis, Kirkwood, and Malhotra 2010 26 Ellis, Kirkwood, and Malhotra 2010 27 Ellis, Kirkwood, and Malhotra 2010 28 Revenga and Dooley 2020 23